i L » HW i 3T : ) 2! ud SN N Me 1 ge " n A. b " : * s : ! i dy NO psy AM 1 : Y ái f D 3 2 i POS * ali ^ j* ; " 5i " 3 "i & » d rh x à y * sg Td gi ja un ; j * A à / ; LA i, " i6 d: H ; A / í i " 1 2j ^ dr [^ ^A Y / , Ww " n E À m j " FORO NGA ; d PSLECERU ; iu "LU Pita Ó f A o à mmm VAT NERA VR PECCLRDULIPYAM A VD NU WESS LEELTITETUTTETTTUETTI TERUEL VELA AST WU TLDITRUTRUUT | TUTTI E TAM (i j EPTTETTESR iERLSEAMIAT D V (i [n " UIN ] X NW ES E EETTTETTTÀ zb E XA, ; zz Tis aum LP ( ROSE CN lad 7 p Seu interiora AR "EKU, "C um zInimatarum ium Yanimarum. , 3 Ope & nebeficio exquifitiffimorum . MICROSCOPIORUM "Detecta, variifque experimentis demonftrata, | pnt UN A CUM . | Difcurfu & ulteriore dilucidatione E P ISTOLIS quibufdam ad Celeberrimum,; quod Ser" Magne .Brittanniz REGIS aufpicio | Londini floret, Philofophorum Col- DOMI legium, datis «omprehenfa ab ANTONIO3 à LEEUWENHOEK, ifi un Societatis Seeifn. | | LUGDUNI BATAVORUM, Typis € ConxELIH BoUTESTEYN, Dirüopgles A?. 1687. SERENISSIMO AC POTENTISSIMO - PRINCIPI AC DOMINO. AC( ke ) BO MAGN. BRITANNLE, 'GALLLE, ATQUE. HIBERNLE REGI, CN Lr QUAE TAS VÀ xv FIDEI DEFENSORI, DOMINO: $00. CEEMENTISSIMO, QUICQUID HARUM EST PAGEL- LARUM OFFERT , DICAT, CONSECRAT AUCTOR. SERE- E ORERENISSIME REX, /— 07 72€ I1politacorpo- /J5 3 risfuperhiciesacceptum.» Fea fole lumen varié refie- 720). AN ctit, radiorum aliis qui- SFecuMMUSSSP) dem pro incidentiz an- eulo ad res juxta pofitas diffufis, aliis . veró eádem, quá defcendunt, vià au- &orifuoretortis: ita & ego infigni-- bus Illuftriffimi Collegii Londinenfis . honoribus, é corufco Regie Maje- ftatis jubare derivatis, longe fupra . meriti modum auctus , orbi in no- tefco pariter, & tanti beneficii ori- nerorque. Unicum,cujus me piget.eft, mea pium hoc animi ftudium, affi- uus hic devotionis cultus intra coeca . pectoris penetralia hactenus fubfiftat, me folo conífcio fiat, neque aliquà in publicum prorumpere audens Tibi, hex Potentiffhime, probari fuftineat..- Obítat nefcio quis timor,qui mei ordi-- nis homines ei adfolam Kegiz Maje-- tatis mentionem facro feré horrore. percellit, pavidofque ac trementes ab auguítz arcis limine fummovet, unde - quafi ex adytis occini fibi femper audi- re videntur ? jte Procul hinc , procul effe profani Verum quid ego tandemdemens ve- reor? quid hzereo, aut quid falfisima- -ginibus deludi paffusipfemet mea vo- tamoror ? Numquidalios T'uz Maje-- ftati vultus effe credam, atque olimin- | tra privatos 2 dium mearum parietes Sun E : einem grato mentis affectu fufpicio ve- - MINNS P gratiofiffimé confpiciendi prebeban- - tur, quum curiofo cuncta perfcrutan- » diftudio meamin re opticà fupellecti- - lem (gratulor mihi de temporis iftius foelicitate;, & nunquam non, quoad vi- vam», gratulabor,) perluftrare digna- reris? Adaucta, puto, non minuta fu- erit fortune munere regia illa regii a- nimivirtus, quà verendum orisfplen- | dorem miro quodam facilitatis cle- mentizque acceffu ita jam inde atene- ris temperare didicifti, ut nemo un- uam tam trepidus Tuum confpectum ubierit,quin confirmatus inde difcef- . derit. Pofitoitaquetimore rectáad fa- cratam MajeftatisTuec fedem pergo,li- . bellum ferens Belgice olim. conce- tum, nunc veró exterorum ufibus atine editum, quem fubmilTo venera- . tionis cultu in genua provolutus ad Tuum pulvinar appono, ut fiquam eo . aliisfacem preluceo , Tux munificen- tiz, unde accenfa eft, eadem referatur. - De / CAPTAS S UD quod auctoris fui conditioner Exilitatem tritineris agnofco ,' quippe quaquam fuperans, ab alio quovis: e pari dignitatis faftigio lumina:defle- &ente vix ac ne vix quidem fine mi- | croíco !j ope adverter etur. Lu. vero SerenittimeR ex;cujus aciemnecmini- ma etiam fugiunt, hüncce anim mel indicem clementer, fcio, refpicies, deprehendefque quo Te zelo: in hoe terrarum angulo profequatur-. :..«- à ; 3. ae ' qd y A is 4 xs LIS 4 : 2 bd, dp zh Regia Tus: eNaellati JILGICIJS ESerkhiet, " d unb aL. . Pabam Delpbir Bas tavorum ipfis Kalendis Martiis. 1687. Devotiffimus-atque humillimus.. — ANTONIUS à LEEUWENHOEK. Nidyur Societatis Regix lcd ^VIRI ILLUSTRES. ^ Magnifei atque Excellentifftmi €9'c. €9c..- D. D. omni obfervantix cultu mihi profequendi ac devenerandi, Ultimas meas ad V. V. D. D. mift die 25. Iul uno Y684..— Je On nemo noflrz civitatis Vir przclarus fre- Q4 quenter mehortatus eft, ut in ftituerem ex- i. Sw islamen nonnullorum falium ;. ejus tamen defide- ecc ND/ rioatque voluntati non mihi licuit hadenus fa- Pi tisfacere; tum quód multiplicem resea requi- ritlaborem , tum quod illum , quem jam E D tea ei rei impenderam , non bene fucceffiffe deprehendi . praterea quodin ejufmodi, qualesinftitui, circa falia obfer- vationibus, aéris calor ac frigus variam in falibus figurarum mutationem parere poffunt. Excogitavi ideo aliam ; diverfam abeaquamanteaadhibui, falia examinandi methodum, quz tamen nec ipfa mihi fsque bene fucceflit in omnibus falinm ge- neribus. ; Acetum Vini, cujus integrum BUQUR annuatim pro fami- lia meacomparo, & torum perannum fervo, poftquam jam trescirciter menfesin cella habuiffem , tantam aciditatem con- .traxerat, utomniaaceta; quzanteahabucram, longé acore fuofuperaret. Hujus portionem aliquam quotics per paucas horas repofueram adaérem, longé plurima corpufcula, quz falem ai - 4matomia & Contemplatio — falem aceti appellare foleo, oculis meis obverfabantur, ficut Ne. 1. Fig. A. propofui ,. quz utrinque in acutum termina- bantur, multisin medio erat figura oblongaac brunnea: alia ejufdem figurz inftarcryftalli fplendebant ficut , Fig. B. often- dit, qux & numero plurimaerant. Aliacorpuícula erant ob- longa & brunnea, incujus colore brunnco lux quadam clara apparebat, ficut Fig. C. demonítrat. Ab alia parte apparebant hgurzovales, fed ez pauczquidem, quarum quzdam lucem ovalis figurz reprafentabant ,. ficut Fig. D. docet. Inter enu- meratasFiguras, A B D.fzpe videbar mihi videre multas ca- vitatealiqua przditas, quafiformam alicujus navigii intuere- mur, & interdum talis mihiapparuit, quam primz figurz ef- fedixi, cujus unum dimidium brunneum , alterum veró per- quam tranflucidum erat: interdum etiam corpufcula fibi invi- cem incumbebant , ficutin Fig. E. demonftravi. Occurrebant interdum corpufcula quxdam , qux dimidium tantum efficie- bant figurarum A B. aut C. ficut figur. F. docet. Multa om- nium dictarum figurarum corpufculaerant longé minima, ut fuaparvitate plané vifum effugerent.Hzc enumerata corpufcu-- la;qua fal acetiaut vini voco,reperiebantur in aceto in tantaco- pia; utaliquot millena conficerent, quem numerum detexi in parva guttula acefi, & praterea indicibilem numerum par-. vorum globulorum , quos judicabam ea conftare magnitudi- — ne , ut fex illorum unius globuli fanguinis magnitudinem. - efficerent. Prxter hunc numerum adhuc longé majorem alium numerum obfervavi minorum globulorum : ultimum. genus tam erat exiguum ut 36. illorum. unum fanguinis. globulum conftituerent : ut verbo rem abfolvam ; incre-- dibile videbatur ac imperceptibile ,, tantam multitudinem. particularum poffe contineri in tam parva quantitate humi- di, przcique limpidi; quale acetum eft. Omnes hactenus. enumeratas partes , quas vocofalaceti, flatuo acutas pun- ANTONH pe LEEUWENHOECK. 53 gentefque illaseffe partes, qua lingua fenfum illum feu fapo- reminducunt, quem acidum vocamus, Et quamvis has par- tes per vulgare microfcopium hujus efle magnitudinis depre- " henderim, nontamen dubitabam ; quin effent longé minores, quam funt omnium minimz hicexpreffe, & quod hx tam ma- gnz quam parvz figurz ex magno folum numero minorum particularum , quz eandem figuram habent; fint conflatz, fi- cuti mihi fzpélicuitobfervare; cum aquam marinam aut com- munem , inqua fal commune liquatum erat, intueor per mi- crofcopium , quod ex ea prodeunt elegantes, parva, acqua- drangulares figurz adeó exiguz;ut mille earum myriades mag- | nitudinem arenzcratfioris ne zquent: quz falis minutz parti- «ulz, quam primum oculisconfpicio ; magnitudine abomni- buslateribus crefcunt,fuam tamen elegantem fuperficiem qua- drangularem retinentes feré. Atque hinc concludo & pro rato affumo, me nullam particulam acutam in aceto invenire , qua non componatur ex magno numero ejufmodi parvarum parti- cularum.. : Refpofui per octo feré feptimanas vitrum latitudinis duo- rum digitorum fuperné & inferné , ex parterepletum aceto; & quidem apertum , 1ntablino meo: & hoc prxterlapfo tem- pore deprehendi in fuperficie ejus natantes infinitas particulas falis, quascontemplatus potiseram clarepercipereid , quod hactenus mihi non licuerat deprehendere, fcilic.figuras has fali- nascavitate donataseffe. Nam tam claré patebant ex oculis meisin multisfalispartibus , acfi hi nudiin cavitatem lintris. feu navigii incidiffent ; "Temporis quippe progreflu in crafli- riecreverant: nonnullasearum depingi curavi, quz cavitate fua oculosferiebant, ficut Fig. G. G. oftendit , nec non ali- quas, qua ex parte latere vifui patebant , ubi fimiliter pars cavitatisearum confpicipoterat ; ficut Fig. H. Anguillulam » quoque adultam acvivam , quarum maguus numerus in aceto : 7 A 2 erat, 6- | — .. Matomia d Contemplatia erat , depingi operam dedi, ficut Fig. L. M. ut & aliam jd" tam mortuam , á me interfe&tam , ut diftin&ius à pi&tore - 'agnofceretur, ficuc Fi ig. N. O. exhibet ; eaintentione, par- tim ut parvitas particularum falinarum 1n aceto contentarum cum magnitudine anguillularum cogitando conferri & percipi poflit ( tenendum prius enarratas figuras & anguillulas vulgari | tantum microfcopio effe obfervatas, & longe plures particulas falinasin aceto contineri à medetectas, quiz vulgari illo mi- crofcopio nullo modo detegebantur ) partim ut confutarem errorem animis multorum hominum infidentem ,. quiacidi- tatem accti deducunt ex folo punctionis fenfu haru m anguilla- rum, quam cauda fua acutà imprimere creduntur lingua no- ftre; quód tamen erroneum eft. Si enim fupponeremus hoc verum effe, fequeretur multa aceta debere effe infipida, quo- niam deftituuntur ejufmodi anguillulis, & hyberno tempore; quo moriuntur anguillulz , omne acetum futurum Mp ficut antea jam fpe à me dictum eft. Ulterius aggreffus etiam fum perluftrare acetum, in quo cancrorum lapides erantíoluti, idque ideó , quia hi vulgo di- cuntur abforbere omnem aciditatem aceti, credebamque, fi verum hoceflet, fore ut fupra recenfitze particulz acute ne- ceffario accepturz effent alias figuras, aut majores aut mollio- resflexiliorefque , quibuslinguam noftram pungere non vale-- rent, nec eidem motum illum imprimere, quem faporem — acidum vocamus. Accepi igitur diverfà vitra nova , quibusin- - didi lapidescancrorum prius contritosin parvula tantum frag- menta, nepulverifatorum arena me impediret , & deprehen- diomnesoblongas figurulas anté memoratas in acutum defi- nentes, quz textorum radiolis aflimilari poffent , mutatas ef- fe, & induiffe alias figuras, quarum' bafis ex oblongo qua- drangularis erat, in pyramidem adícendens, quafi adaman- GUI OE ac politosafpiceremus , ficut N?.2. Fig P. Ho | it N 2299977777775) 0000 0 e . E : : & wy 5 ] " ] - 4 : 1 " i e iss e JANTONIDI»sLEEUWENHOECK. ; dit. Aliarum & paucarum bafis erat quadrata ficut Fig. Q. in - aliis etiam FORE pafis erat quadrilatera inordinate , ficut . Fig. R. quas ultimas 5 . duas figuras judica- Q. ^g bam ex defectu fuffi- «P «p cents materiz ad omnia latera non rité fuifle conflatas , & fic per accidens emer- fife: E Magnitido barum particularum non eft conferenda cum | gurticulis falis in Jrmplici aceto contentis , &y antea memoratis, quia be falis particule microfcopio depitle.fünt longe amplius augente alo, quópriores fuut efformate ac détle , Gr nullo alias modo lice- bat mibi fchematifmum illarum detegere. Hic numerus particula- . rum falinarum erat ingens ,. utpotequi fecundum rudem me- um calculum feu fupputationem plures quam fexies mille par- . ticulas magnitudineuniusparvz guttule, qua zquabat duo hordeigrana, conficeret, 8&c quod me pracique in admiratio- nemrapiebat, omnesferé hx particulz ejufdem erant magni- tudinis, quale quid nunquam obfervaveram in aliis alium: ge- neribus. Effudietiam acetum , quod lapides cancrorum con- tinebat, eo tempore quoadhuc effervefcentia fiebat, &c mul- t bullüle emittebantur, atquein eo aceto deprehendi infini- tum particularum falinarum numerum, quarum imum erat quadrangulare, ficutantea dictum: nequelicebat tamen ob- fervare aliquas ejufmodi particularum falinarum ; quales antea propofui in aceto contineri in magna copia, antequam eancro- ram lapides injectifuerant. Finita éffervelcertia acceflantibus. - maximam partem bullulis, aceti hujus forté tertiam partem » ejus, quantum digitale unum petricis capit, haufr ore, quó . innotefceret mihifapor , & nullam quitus fum deprehendere . omninó m fed quendam amaricantem faporem , qui A 3 miht X Anatomia C Contemplatio — | mihi naufeam & fere vomitum creabat.. Immerfi etiam inace- tum fruftula cretz albz , & deprehendi cretz particulas in ace- tozqué magnam effervefcentiam cum bullulis excitare , ac f lapides cancrorum fuiffent immerfi, nec non acutas aceti partes procreare parem numerum particularum falinarum illi ,, quem 1nlapid. cancrorum meobfervafle antea dictum eft . ac fimul faporemomnemacidumprorfusevanuiffe. —— — Hxc experimenta confirmarunt meam fententiam quam | ha&tenus foveram circa falinas particulas: Scilicetex pluribus, | fubtilibus & acutis particulis falinis in multis liquoribus exi- ftentibus, cum fubeuntventriculum noftrum , & ibi coagu- lantur, nullas aut paucas admodum in maffam hinc fangui- neam , aut aliascorporis noftri partes tendereac ablegari. Nam fiverumforet, aliquaspartes falinasin vino velaceto conten- tasin ventriculo non concentrari ac figi , aut figuram fuam non mutare, tummihi firmiter perfuaderem ,. illasin noftro fan- guine vafifque ejus intolerabiles punctiones & dolores produ- €&uras, imo necemallaturas: necnon,frverum hoceffet, li- cuiffe mihialiquo tempore illas obfervare in fudore , fanguine | auturina, quod factum haud eft : idqueco magis ; quod par- icula falinz in aceto & vino contentz aére fpirante humido nontantum coguntur & augentur ,. fed & quod nunquam ob-. fervaveram dickas falinas partes ;. femel iterum coactas, aut magnitudine, quanotari poffet , auctas, quacunqueetiam inaéris conftitutione , humida aut frigida, inaqueam rurfus materiam tranfiiffe, fed rigidiores factas noftro fale communi, quód liquefcit vel cum leviflimo humido & frigido aére in - aqueam materiam. Exiftimo etiam commemoratis falibus vi- ni &aceti in Ítomacho non refra&tis & mutatis famofos potato- res vini, & urinam & fzces alvi reddituros effe odorem vini redolentes; quamvis negare nolim reperiti homines, quorum ventriculis & inteftinis transmutandi talisvisdefit ;' quz par- | ticu- J^ ANTONIJ] pz LEEUWENHOERK. ticulisacetifalinisaliam figuram inducere poffit , quibustamen. & vínum &cacetum valde noxium exiftit ;; mihi quotidianus aceti ufusnunquam nocuit, necquicquam incommodi inde « — ficut puto, corpus meum contraxit. Quoties veró vefperi una | vinipinta ( uncias viginti continet) fruor, ftatim per noctem- . meaflligitfebris(fifebrim licet vocare motum cordis & pulfus ordinariofortiorem ) & imprimisquando vinum eft dulce & generofum : Cujus rei caufam hanc effe puto, quod mul- tx particule dulces in vino exiftentes , calore. & aqua at- tenuatz in fanguinem una migrent meum , huncque ali- quo modo incraffent , unde circulatio ejus rctardata cordi vehementioris & celerioris pulfationis caufa fit ; quade re pro- lixius antehacegi. INontamen talis natura eff noítrifalis com- munisaliorumque falium. Quppe pauxilli noftri falis commu- nisinditi aquz quodlibet granulum in myriadas partium divi- ditur, reprzfentantium tamen elegantem quadrangularem fi- guram. Sed fi multum filis liquatur in aqua , & aqu parseva- poretur, tum fal coibititerum in majora frufta five partes & — eoagulabitur. Et memini ficut antea propofui, me videre in noftro falecommuni partes, quzamplius quam mille myria- dibus minoresfuntgranoarenz, rctinentes camen fuz figurx: elegantis,ac quadrangularis. Neque hz omnium minimz parti- - culz falinz ex ventriculo noftro vel 1nteftinisin fanguinemali-- asque corporis partes transferri poffunt, ut puto,nifiuna harum minutiarum feu atomorum falinarum iterum in innumerabiles: minimasalias dividatur. Quinimo perfuafusfum, etiamfi vi- deam particulam falinam magnitudine non nifi, ,. ..... par- ——— — temarenulz majoris reprzfentantem,fi hzc iterum dividaturin millemyriadasparticularum,quamtibet particulam fore elegan-- ter quadratam. Miruf hoc videbitur multis: fed revocemusin: mentem animalcula ;. quz in aquis vulgaribus & noftris cexcre- mentisreperiuntur, quzquene quidem ;;;, j.,.... partem uni- 8 -— 4natomia (y Contemplatio. us granuliarenz majufcule conftituunt, qui tamen & cute funtdonata, & forte etiam fquammis, pedibus, pinnis ad natandum aptis, & ore, inteflinis, venis, mufculis, ten- dinibus, vifceribusomnibus, quibus aliquod grande animal inftru&tum cflefolet.. Dividamus tantum mentetotum corpus minimz hujus creaturz ,, tum nec mirz nobis videbuntur hx falinz particule , nec dubitandi anfa dabitur hafce effe illas particulas, quasin fanguine humano obfervaffe me profeffus fum, fed jamiterum congregatas, poftquam fanguis per ali- quod tempus extravafatus fuit. Cum nuper occuparer in con- templando humore oculorum hominis 'cryftallino ;. oblata funt mihi multz particule falinz minimz, figura falis commu- nis praedita: nec dubitoquin tantacopia particularum falina- — rum difpería fit per noftrum corpus, ut quilibet fanguinis glo- bulus multis particulis falinis fit inftructus. Affertio hujnfcemodi particularum falinarum in quolibet fanguinisglobulo à nobis fa&ta multis dubio procül. admiratio- nempariet: Verumenim veróuttollamus omne dubium ul- teriufque rem confirmemus, ftatuo nonfufhicere nobis ad fu- ftentandam noftram vitam , aquam & panemíolum; fedho- mines & bruta quidem magnitudineaugerià talialimento : Et licetconcederemus fub vel in aqua omnem cibum noftrum , quo.utimur , latere; illa tamen tantum alimenti non conti- net, quantum tolerandz vitx noftrx fufficit: dicamus nutri- tionem &augmentum procedere maxima ex parteá pane , tum in promptu nobiserit non tantum affirmare, quodlibet tritici granulum talem alibilem materiamin fe continere, ex quá ca- ro, offa, pinguedo, pili, ungues &c. componuntur, fed & aíferere valemus unumquemlibet minimum globulum -C quorum numerus multarum myriadum eft) quo conftet. — quod libet tritici granulum ,; omnes NU Íe continere materias quz noftrum bon conftituunt. Atqueidem hoc fimi- ».. ANTONII p; LEEUWENHOEK. 9 fimiliter dici poteft de fingulis noftri fanguinis globulis. Sed utulterius progrediar, poftquam delonge minimis particulis falis fum locutushactenus, neceffarium duco aliquid quoque — fignare ftilo, quod particulas parvas aqua concernit: idque co magis, quod haud ita pridem. Author quidam tanta cum libertate & perfuafione de particulis aqua locutus eft, ut qui contigerit le&or, forté rudis, necefle habeat fibi 1maginari ingentes effe ferpentulos, qui aquam conflituere traduntur: fedfiquis, credo, multishominibus ob oculos ponat tantam parvitatem horum ferpentulorum , quaarenam craffiorem in mille partium myriadas divifam longe fuperant, dubio procul . tota res illis videbitur incredibilis, & quz percipi nequeat: ipfe mihi nullo modo imaginari poffum partes aquz ferpentis figuram reprzfentare. Nam quam minutis etiam partibus con- ftent, femper tamen flexibilitatem fervant, unde confequitur figuratum quarumvis capaces efle;imprimis fi premantur ab aé- re aut aliis partibus, & quod multisaquz partibus congregatis, unaquaque peculiarem figuram induat, ut firmius coéant , om- nibus tamen vergentibus ad rotunditatem , ficut antea demon- ftravirerum pinguium partes in fefe coaptari. Exemplum efto: imaginemur nobis magnum numerum veficarum ovillarum aut fuillarum, qua quidem fint aqua plenz: Hx fufpenfx in aére omnes funt rotundz ,' conjectz veró promifcue in dolium aliquod, omnes propter flexibilitatem fuam & gravitatem ita conjungunter & comprimuntur, utnullusin dolio vacuus lo- - cusrelinquatur: Quzlibet vefica peculiarem figuram. nancif- cetur: maxima tamen ex partead rotundam vergentem: ubi ergó cogitaverimus hujufmodi dolia veficarum plena agitari acmoveri, necefle quoque erit credere, quamlibet veficam leviflimo cum motu figuram mutare, prout fcilicet una levius; .. altera graviuspreflafuerit: Idem accidit globulis pinguedinis noftricorporis, qui motioneaut pre(fione, quam in corpore Abi | B i exci- 10 Anatomia Gy» Coutemplatio TATUS ' vexcitamus, plerique omnesobfuam mollitiem figuram com-- mutant. Idem credoaccidereaquz particulis, quz leviffimé quoque commota aqua figuram alterant , quamvisconceperim. eastam exiguas effe, ut íi unaarenula divifa effet in mille my- riadaspartium , & f1,,,.!,,.,, uniusparticulz arenz rurfusdi-.— videreturin pluresquam mille myriadas partium , femper ta- men particulas aqux tam exiguas figuram rotundam & flexi- lem retenturas , qualem de veficis & pinguedine antea pro- nuntiavi. To Non me latet doCtrinam , quà adftruitur aqua conftare fer- pentulis ; non effeinyentum recentium iftorum authorum , fed tranffumptam effeab illuftri Renato Des-Cartes , ac proin me nonillis, fed celeberrimo Cartefio contradicere, quod con- cedo verum effe. Sed quia cuivis libere fentire licet , & fenten-- tiam fuam profiteri actueri , in ejusmodi przfertim rebus, in quibus de veritate nondum fatis conftat , libertatem mihi fum- pfi propalandi meamfententiam de parvitate & conftitutione particularum aquz;hac tamen fub conditione,ne quis objectio- nem viro huicilluftri factam in malam partem interpretetur. Cogitare poftea coepi de vino, ac denuo examini fubjeci meum vinum, quod valdéexcellens, & incundiffimus erat, quodquein Gallia ob faporis gratiam novo nomine dicitur viz de Damoifelle , quamvis tantum vinum fit Aurelianenfe , quod : devehitur per fluvium Ligerim ad emporium Nazres, Ineo deprehendi multas elegantiffimas & accuratas figuras diverfa magnitudinis , multasque fummsz exihtatis , quas vocabo hoc loco fal vini. Multz harum figurarum pofitura fua conveniebant cum particulis falinis , quas antea in aceto . probavieffe. In nonnullisharum figurarum non tantum vide- relicuit cavitatem aliquam , fed & quxdam craflitie adeó cre- vyerant(quia vinum detectum reliqueraim per 24... horas in ta- blino meo) ut plané particulis aceti craffis fupra demonftratis aqua- . ANTONII »e LEEUWENHOECK. H BMputé effent, ficuthic N^. 3. Fig. A.oftendit. Occurrebant mihi etiam figurz obtufz fine acutis apicibus, quz in extre- Amisrorundz erant, ficutfig. B. docet. Infuper videbam di- verías figurulas extremo uno acuminatas ,. altero rotundas , ficut figur. C. exhibet. Ttem aliquot figuras quz hoc folo à fi- gura C. differebant, quod extremumillarum unum non ro- tundum fed planum erat ficut Fig. D. declarat. Item aliquot paucasfigurulas, qux oblongz erant, quafi quis intueretur oblongam rectangulam figuram , ficut figur. E.depingit. Prz- - terea vero multas figurulas, quàrum duo latera longitfima ali- quatenus rotunda , duo brevi(limaverórecta erant, feré ac- cedentes ad figuram dolii cerevifiarii ; ficut Fig. FP. manifeftat. Item aliquot paucas figurulas; quz perfectum quadratum ex. hibebant: & alias, 1tem quarum longitudo bis tanta erat ac la- tituodo , quxcirca breviora latera in acutum terminabantur cum craflitie notábili in medio, refpondentes figurz fcaphx planifundi ;cujusprora & puppis plana eft , ficut Fig.'G. tefta- tur. Omnibus hifcefchematibus, 1nhnitonumero in guttula vini unicapromifcué natantibus ac repentibus, perquam ju- cundum erat oculis ufürparetantam diverfitatem adeo elegan- tium figurarum , ufque interfe repentium & per vinum vagan- tium. Non dubitabam enarratasfalinas figuras lingux noftre "faporem acidum imprimere pofle, nifi magna pars particula- . rum dulcium, in hoc & omni vino contentarum , depreflif- fet & obfcuraffeteundum: qux quidem particularum genera e vino tolli nequeunt, ; nifi valida fermentatione in coexcitata, Hzcenim quam primum in vinis exatdefcit velleviflima, mox . eorum ex parteevanefcit dulcedo,& fi continuetur,eadem tota - fiftitur,concentrataque reliqua vini dulcedo gratiflima hoc mo- doin acidiffimum acetum degenerat ;ac nobis pro vino acetum reponit. Hocphznomeno impulfus ac confirmatus vini gratos faporesdeduco ex partibus ejusnec nimis dulcibus, nec nimis vi |^ acu- : 12 wl ue Anatomia & Contemplatio acutis ubi una alteram nec füperat nec fuperatur ab altera; quo quidem modo temperata & quafi harmoniam quandam parti- cularum nacta vina, linguam noftram ac palatum fapore tali imbuent, quem gratum folemusnuncupare. Átque hoc nos quotidie docet experientia, quando ipfi mifcemus diverfas res, qua períefolz ufurpatz vel nimis dulces, vel pingues aut acida forent. Ex omnibusunum denarrabo tantum exem- plum: bulliat fuper ignebutyrum cum accto vel acutiffimo; utmiíecantur probé, &cevadet gratum embamma feu juícu- lum. Quod attinet dulcedinem facchari, quod & ipfum fal eft, deillajam antea egi, quod confiftat ineo, quod quam- vis particulz facchari fintacutzac angulofz, ez tamen facile refolvantur, cum merguntur aqua, & przciqué calido loco: quod credibile eft fieri in ore noftro , ubiin momento non tan-- tum folvuntur uniunturque faliva , fed & flexibilitatem acqui- runttalem , qua omnibusaliisin lingua occurrentibus particu- liscedunt, ac proinde gratia fua nobis fenfum , dulcedinis lar- giuntur,, Hifcefüppofitis & per experientiam dedu&is, per- quam facileeft deducerere diveríos vinorum , in eadem etiam vinea provenientium fapores. Quippe nonfolum uva crefcens in montanis Palatinatus fuperioris ad auftrum declinantibus partibus dulcioris fapores effe poteft, ob xftum folis majorem, nimiam uvz humiditatem coufüumentwm, fed & acutz vini . partesob pauciores particulas humidas rigiditatem potuerunt effe naCtze, & fic rigidioresfatz : Hinc etiam ratio reddi poteft, - eur vinum peraliquot tempusinaére relictum nonoperculatum- .amittat gratum fuum faporem ;.nempe hoc fit ideo, quod mul- ta ejus particulz falinz in unam maffam.coaluerunt magnam , & una parsfalina fa&tz funt ,, quz diminutio particularum fa- linarum (quz facta eft ex coalitu multarum parvarum in pau- - ceasgrandes ) linguam palatumque noftrum tantopere non de- ., mulcent; acfiafficeretur magno numero particularum falina- rum, quamvislongé minorum. —— | In ———— P àÁ (€ ÓÀ—IÓ—ÁÀ—À! ANTONII»; LEEUWENHOEK. i3 In vino Hiípanico, quod noftratibus dicitur Sireeíe Sek , quodque valde excellens erat, obfervavi & deprehendi figu- rasfalinas, jam anteain vino Gallico N*. 3. Fig. A. exhibitas: & praterea aliquot aliasin longum declinantes in eodem vino, Fig. G.expreffas. Erant tamen omninà pauce numero tales figurz in vinojam dicto , fi conferantur cum figuris in aceto velvino Gallico contentis. INon dubitabam , fi vinum hoc pa- rem cum Gallico habuiffet tenuitatem ; quin plures obferva- turus fuiffem falinasfiguras. Videbam estnim multas exiguas particulas in vino fidentes, quarum figuras mih: non licebat accuraté contemplari ;. ob craffam materiam eafdem obfiden: tem. Poftquam tamen per triduum vinum in meo Mufzo non operculatum rcliquiffem, incidiin magnum numerum mini- marum partium , quarum quxdani fibi invicem annexz fche- maefficiebant ramulorum exiccatorum arboris cujufdam ; alix natabant promifcué , quam primum vinum commovebatur. Harum egoab initio nullam agnofcebam figuram, poftea ta- men accuratius infpiciendo deprehendi illas figuris dotatas ef- fe, &quidem earum ipfarum, de quibus antea jam locutus fum, falinatum Vo ucyuad Inter illas erant multz planz., inn non & craff acuta , qux P ioiduds uia erant. IO hzc contemplatio conceptus meos, quos circa formandas acutas faliam' atomos foveram , confirmrbant 21 docebantque me, otrines acutasfalinas partes tam vint quam aceti, etianr mini- Tias; abinitio fuiffe planas tenucfque figarulas , & quatuor jllarumangulos incurvari, & fic conftituere cjufmodi falinas figuras, -quales i in aceto & vino demonftravi antehac. Exem- plig graria; Vinum Gallicam & Sek dictui mihi offerunt phe B 3 nas. 14 —.. Viatomia Gy Contemplatie —— nastenuefqae figurulas , qualesN?4. Fig AB C D. & EF GH. exhibent: quialaterauniusfigurerotunditatem, ut & irregularitem , alterius veró planum prz fe ferunt, qua om- niahicin majoriforma, quamconfpexi, delineabo,ut & po- fitura earum magis pateat, & quodanguli A & D. incutven- tur, ficut Fig. TK L.docet, &anguli À & B.acuti fint, ficut in Fig. IK& L. cum I demonflratum eft. Etquod reliquisduo- busangulis C & D. pariterincurvatis, perfecta fiat falina fi- gurula: fed quod planis figurulis brevibus exiftentibus, duo tantum anguli incurventur & iriduant figur. Q. aut R. qux an- tea inter figuras vini Aurclianenfislitera C & D. funt indicate. JU Figuras literis I K L. & M N OP. demonílratastam claréocu-.— lismeis ufurpavi, acfi dimidium chartz feu; plagule folium circa omnes quatuor angulosconvolutum in duos angulos acu- tos redegiffen, retinendo in medio planitiem : quamvis ejuf- modi chartz non liceat tribuere figuram tam perfe&tam , qui accuraté quadret particulis falinis. Nec figuram hanc tantum Ws : lice- COUPUR NO AVR E crm UNESS ^ eos " ET : EL COSAS DOSES NE —-— Mes J ANTONII nz LEEUWENHOECK. 1$ licébat mihi videretalem , fed & plené agnofcebam cavitatem ejus, quz non videbatur difcrepareà dictz modo chartz con- volutz cavitate. Hzc experimenta modo inftituta anfam mihi dabant cogi- tandi , annon hz falinz atomi planz exiftentes atque 1n ore preffae mutarent figuram, atque ex corpore plano abirent in corpus duobus acutis angulis eftormatum ,. & quia funt cav, ^curvitate fua angulorum fenfibiles oris partes pungerent, acu- tieque fualacerarent, ac dolores caufarentur in lingua ac pala- to, quem nosíenfum acidi five acidum vocamus. In vaíe aperto repofui in tablino meo per aliquot dies vinum Mofellanicum, in coque deprehendi multas natantes falinas * figuras, quales&anteain vino, aceto, ac Sek notaveram, hoc tantum cum difcrimine, quodin multisnon folum obfer- varem cavitatem &craffitiem ; fed & in plerifque videre cla- ré licebat , unamquamque conftare ex 7.8. 9. ad 10. fquammis fibi invicem incumbentibus , quas primo ruditer delineabam ipfe, poftea veró perito pi&tori per microfcopium ob oculos poncebam, quashic N?. 5. Fig. À. propono. Vidi etiam diver-- | fasfalinasfiguras natantes , ex quibus rurfus emergebant femi- — figurulz falinz;ficut Fig. B. oftendit. In vino Aurclianfi inter- . dum talis figurula occurrebat|mihi,fed non in tanta copia, ficut ia vino Mofellanico. Vidiquoque diverías particulas falinas; quas pertranfibat feu perforabat alia particula falina ficut. Fig, C. docet.Przterea vidi paucasaliquot planas figarulas , & inter illas nonnullas quibus latera incurvata aut circumvoluta erant; ficut Fig. D: oftendit. In quibusaliz quoque paucz erant;qua- rum breviora latera quafi gradatim incifa erant. Sicut figur. E. monftrat. Offerebantur quoquepaucz figura falinz, qua tan- tum dimidium Fig. A. xquabancSicut figur. F. exhibet: & alix | paucecircaextrema fua planz,ficut Fig. G. docet. V erum,quod maximé mirabar , nullas minimasfigurulas obífervarelicuit in : vino n au 46 | Anatomia (& Contemplatio vino non operculato vafe repofitoin tablino meo poft 24. ho- ras:poft alias veró 24. horas reli&o eodem vino;detexi omnium minimas falis figurulas, quarum pofituram ob fummam earum parvitatem cognofcere haud licebat, cum & materiaaliqua vi- ni craíla effent contecta. | Accepi vinum R.henanum quod vulgoHogmer dicitur,quod-. que erat unius anni, bonirfaporis& generofum , quodadhuc paululum fermentabatur: in illo per horas tres aperto vafe re- pofito deprehendi figuras fimiliter falinas , quz utrinque circa extremum in acutum terminabantur ; quarumque multe emi- nentiam , quafique dorfum habebant, acfi quisinfpiceret ca- rinz inverfz fundum acutum , valde pellucidz alias exiftentes, " ficut IN*. 6. Fig. A. docet: quale figurarum genus etiam in vino Gallico obfervaveram:poftquam tamen idem vinum per bidu- um repofuiffem , nonnullas figuras longé majores deprehendi cum difcrepantibus circumferentiis , quafdam 2. alias 3. & 4. aliasetiam innumerabiles peripherias poflidentes, tam ardté. jun&as,ut plané obfcurum quid,quoufque circumferentiz fefe — extendebant, reprzíentarent:quarum multz tram erantafpectu pulchrz,ut nulla marinajfive corallia five conchylia,etiam pul- cherrima;cum illis comparari poflint,quasFig Bdefignavi.Inter has figuras deprehendi multas valde pellucidas;carentes vifibili circumferentia;exceptis paucisquz ex variisminimis figurulis, ejufdem pofiturz cum hifce,erant conftruttz. Ápparebant eti- am multz figurz , quaram utrumque extremum erat obtufum, una tamen figura altera erat planioraut obtufior:vidi etiam ali- as,quarum unum folum extremum erat obrufum, quas hic fub fig. C. propono. Aliolocovididenuo natarein vinofalinasfi- — guras,qua& non tantum circumferentis erant donatz, fed habe- - bant praterea quoque gradusíeu rugas ficut Fig. D. oftendit. Prater dictas figuras apparebat magnus numerus minorum fa- lis figurarum; quarum una altera major erat;inftructarum non ! tan- / ANTONII»: LEEUWENHOECK. ^s; , tantum peripheriis modo dictarum figurarum, fed & fub fe 3 ^. ER eeta he plurimas alias figuras, qux accuratam fpe- /^ "ciem exhibebant bené fabricati dolii vinarii,aliz cadi Rhenani; TA - di&i Belgis Abjns-wijmvoeder,aliz dolium longum;quod dicitur /À f - auge toelaft ficut fig. E demonftrat.Quxdam eranttantz parvi- tatisut non nifi maxima adhibita diligentia agnofcerem,& cum notaffem loca, in quibus fubtilior vini materia pene exhalave- rat , obfervavi prxterea jacentes diverfías fpecies ramofarum fi- » gurarum, quarum nonnullz videbantur proficifciex quadam | falina figura;& cum attente contemplatus eflem has ramofas fi- guras,didici illas non nifi ex minimis fibiinvicem adnexisfigu- ^ — rulisfalinisconftare,quarum nonnullz valdeinordinatz erant; ^ . extremis fuorum ramoruam fxpe. amplcctentes maximas fa- liam figurulas, ficut hic Fig. FGHIEI. docet. 41À 3 Menfis Decembris principio Anni 1684. Vinum Rhenanum p du" moftratibus Hecbmar di&tum,colle£tum Anno 1678.(f1 fidesad- d fübendaett vini negotiatoribus noftratibus , hoc vini genusex Germania transferentjbus ) examini fubjeci;poftquam illud, fi- cutante dixi de fimili vino, tra&taffem,, obfervavi primo in illo . valde paucas filinas particulas: fed cum 1dem vinum per tridu- um autquatriduum non operculatum fervaffem inMufzo meo, tumincidi in longe plures particulas falinas;in longe tamen mi- nori copia ; quam inillo vinoantea deprehenderam, qui unius tantum annierat. Illud ramen maximé arridebat animo meo, quod plerafque majores particulas valdé diftincté;ut putabam, obfervare poteram , efle conflatas ex multis parvifquefalinis particulis:imo ctedebam,fi facultas mihi numerandi fuiffet par- vas illas particulas falinas,ex quibus magna una com ponebatur, . quod confe&turz fint numerum centenarium: quas particulas, Pos potui , N*. 7. Fig. Á expretli. Ulterius vero cogitando & obfcrvando, ftatui majorcs falinas particulas primó coactas ; & poftea alias minoresin vino vagantes, quarum magnitudi- nem l "m — -— Anatomia (y Comtemplatio — .— dos ( pu JD E Y : ] nemagnofcerepo- - Y | gy com | teram , majoribus. : A C | | effe appulfas.N ul- & 7 T | | le quippe appare- Aur a pacc | bant in vino circa cM | has falinas. partes. Ea | parve particulz ,. IPOD | nec quicquam fi- - S Mun: [mie falis cum in | | cateris obíervatio- SHEEAMUIDETIIE | — nibus (quoniam . duodecies hxc vina examinavi; dimiflis cxteris vinis) partes fa- linas ejufdem feré magnitudinis valdé fplendentes;juxta jacen- tibus quamvis multis parvis particulis falinis, deprehendiflem. Offendi etiam interdum figurulam falinam qux tantum dimi- dium vidcbatur effe memorata unius figurulz,quz hic expref- fa eft Fig. B. juxta veró erant mult paryz figure cximiz ,. fplendidx ac pellucida , quarum apices tam acuti non erant, - quam magnarum figurarum,quas hic. Fig. C. reprzfentat. Vi- di etiam aliquot paucas falis figuras ultimis majores, quarum . multzin medio fui aliam figuram continebant; ficut Fig. D. oftenditur. Ulterius jacebant ibidem quzdam paucz pellucidz | falis figurz,quarum extrema plana erant,ficut in Fig. E. videre licet. Oblatz etiam mihi funt aliquot valdé paucz figurulz, re- -przcfentantes ramulosaridosarborum ,. ficut antea de vino co- dem uniusanni dictum eft:qua ramofz figurulz iterum confta-- bant ex junctis minimis falis figurulis. Hzc experimenta doce- bant me caufam ,. quare vinum Rhenanum dolio conclufum. pleno,& obturato bené ,nontantum multos duret annos, fine virium jactura, fed & cur faporem fuum Rhenanum fiveacidi- ufculum procedente tempore amittat, & mitiorem ac fubdul- cem acquirat : fcilic. quia falisparticule in vino Rhenano con- De gredi- ANTONII p»; LEEUWENHOECK. 9x grediuntur & coagulantur, fundumque petunt partim , partim . lateribusdoliorum adhzrefcunt, quas coagulatas partes nos fo- lemus vocare Tartarum vini. Hinc confequitur,quoantiquius eft vinum R henanum,co pauciores falis partes illi ineffe folerc. — Invinis Gallicis contrarium occurrit; quorum, ficuti intellexi, falis particulz in dolio pleno & bené claufo minus concentran- tur , przcipue in vinis, quz Burdegala advehuntur , unde nun- quam mitiores aut dulcioresevadunt: Vinorum tamen, quz ab Emporio Nantesafportantur;falia magis congregantur,una ta- men etiam illorum dulcedine pereunte. - In vino Rhenano;quod pro Rijncovienfi venditur,quodque gratiffimifaporis erat, & provenerat A9.1683. ( poftea tamen intellexi fuiffe tantum Palatinum vinum ) obfervavi primum valdé paucas falis figuraszrepofito tamen illo per 24. horas aper- - tovafe deprehendi pluresfalis figuras circa. utrumque extre- mum acuminatas ficut IN*. 8. Fig. A. adumbrat: quarum multz obliquarm & tranfverfam eminentiam poffidebant, alias valde pellucidz exiftentes, & praterea tam ingentem & indicibilem numerum falis figurarum ejufdem pofiturz, ut microfcopio il- [UN | |; lo, quoomnesfi- RC viii arcte s | gurz hz tam mag- | | nzapparebant, fi- cut funt annota- tx, obfervarimi- nimépoffent.Oc- — currerunt miht- etiam in magna copia falis figuru- l2, quz repracfen- tabant oculis be- | 3 1 en né fabricata vini UTUNTUR | METUENS SOIRS fed: coi at- i ou | Cz : tentius ber 210 . 2atomia t Contemplatir co oo | tentiusinfpexiffem , deprehendi duo illarum latera effe iticur- . vata, ficut F;g. B. oftendit. Exhisobfervationibus didici fa- lisfiguras, quasin pracedentibus vinis detexcram , & quas dixeram vini doliisaflimilari, uniusejufdemque pofiturz effe cum figuris hifce; & quod illasà latereintorto non afpexerim , aut quod obfervatio mea tam exquifita haud fuerat, atque haec eft. Prater has ,quas vidi, falisfigurasutrinque aut uno extre- mo planas, omnes deprehendi fimiles Figur. C. & D. cum qui- busuna videbam falis figurulas,(icut Fig. A. exprimit, quarum ambo acuti apices contorti erant ficut Fig. C. docet. Item vidi alias Figurulas falinas, quarum unus tantum angulus intor- tuserat, ficut Fig. D.offert ; 1nterdum obfervavi quoque fa- lis figurulam , cujus bafis quatuor laterum emittebat latera. - pyramidalia in altum adfcendentia ad fpeciem adamantisan- gulofi ficut Fig, E. oftenditur. Hz figure erant numero. fam pauce , ut interdum tantum una aut duz in guttula vinioblatzfuerint Cum hifce interdum videbam oblongam falisfigurulam, donatam in medio figurula una, modo dicta. qua hic fimul per literam E. demonftrata eft. In aliis ta-- men vinis fimiliter mihi hz oblatz funt ;. non tamen judi- cavi illas annotatu. dignas. Szpé quoque incidi in falis fi- gurulas, quarum anguli fcu apices circa contortionem non- dum penitus claufi erant , in quarum longitüdine fepe apertura confpiciebatur , ficut Fig. F. docetur. Cum tamen multz alix magis claufz folam eminentem lituram. viderentur habere. Vidi aliquoties falinas figurulas longas & augaftas, uti in Fig. G. oftendi: circaquasultimas coepifpeculari, annon tantum rudimentum effent alicujus futurz magnz figurz , & quod imperfe&tionis ejus caufa confifteret infolo defectu fuffi- cientis materiz pro illis falis particulis. abfolvendis. Paucas namque videbam natare in vino; plerzque jacebant infun- do ,vinoexparteevaporato. Prater omnes enarratas falis par-- ^ tes |» — ANTONII ps LEEUWENHOEK. IP tes detegebam in vini omni genere incomprehenfibilem nume- rum minimarum & mollicularum partium;quibus nullumaliud Íchema nifi globulorum attribuere poteram ; & erat hicnu- . merus tantus, ut cogeret aliquem judicare ( exceptis falinis ato- mis) totum vinum conftare ex globulis:quos globulos ego fum : perfuafus maxima ex parte conftituere dulcedinem vini. Deprompfi pauxillum vini Rhenani, quod noftratibus dici- tur Aju-baumer Cavelwijt,ex pleno.cado ,' quod feré per totam. xítatem fermentatum, & ab aliquot paucis feptimanis elutria: tum fuerat, retento fatis laudabili fapore. Hoc vinoinquatuor locis di&tinctis mei tablini vafe aperte repofito,;poft horam feré detexi in illo multas falis figuras: fed elapfis 16. horis feré ; deprehendi multas falis figuras craffas admodum , donatas ca- vitate lintris , ficut antea demonftravi vidifle me in aceto ,. ficut hic IN*. -9. Fig. A. indicatur. Licebat quoque mihi 1L4 9. -obfervare diverfas falis figuras in centro brunneas & oblon-- . gas figurulas exhibentes : quarum diyerfz 2. aliz 3. alix 4..— du C 3 | peri- 22 4tuatomia (& Contemplatio peripherias habebant, ficut Fig. B. monftrat: & adhucalias falis figurulas in centro lineola aut futura notatas: quzdam ejufdem generis erant totz pellucidzficut hic Fig. C. demon- ftratur, Videbam etiam diverfas falis figuras uno apice inftru-- &tas, cujus alterum extremum obtufum erat. Caufa videbatur efle, quód tales figurulz nondum erantabfolutz( ficut antea. jam dictum ), & cum his ejufmodi figurulas, quz pellucidz | tantum erant,quas fub litera D. hicappofui. Apparebantmihi —.— etiam paucz falis quzdam figurz , quales hic fublitera E. funt allegat : & cum infpicerem partes vini tenuiores, quz fere ex- halaverant , deprehendebam innumeram copiam falisparticu-- larum, quarum plerzqueduosangulos acutos habebant. Hz veróeranttam exiguz, ut me cogerent judicare eas minores grano uno fabuli mille myriadibus effe. Vidi quoque di- verías figuras natantes,qua fpeciem cadi vinarii bene conftru&i - referebant, cujus & antea mentionem feci: Et quamvisaccu- raté has pofteriores falis particulas rimarer , non tamen potis eram notare ibi partesaut lineas: erant infuper omnium te- nuiffimz ac pellucidz. Poftea vidi multas oblongas quadrilate- ras falis particulas, qua & ipfx fumme tenues ac pellucida at- queminimzerant, quamvis hic paulo majufculz fint notata fub hgur. H. Cujus rei cauffa fuit in microfcopio diftin&te qui-- dem figuras AB C D E-& G. ex hibente, figuras veró F. & 4 H. non licebat mihi eodem detegere, unde necproportionem obfervare poteram. Obfervabam quoque circa partes tenuiores vini varias ramofas falis figurulas qux iterum compofitz erant cxtam parvis falisfigurulis, ut pauciflimarum figurulz agnof- cipoflent. Similesaliz habebant figurulas tam irregulares ; ut nullam pofituram agnofcere liceret. Cum alio vino , quod noftratibus dicitur Ceronce - wu , egi ; ficut cum przcedentibus , & obfervavi plerafque falis figuras convenire cum N*. 1o. Fig. A. quarumqua- : dam à ^ ANTONII »cE LEEUWENHOECRK. i dam quafi convolutz;alis valde tenues, & pellucidz, alix vino aliquandiu ad quietem repofito , erant tam denfz,ut circumcir- ca brunneam peripheriam oftenderent, ficut Fig. B docet. Prz- terea alias figuras ,quz dimidium éfficiebant A. & B. ficut Fig. C. demonftrat. Examinare quoque coepi vinum Gallicum , quod noftratibus dicitur Ceteau,& in co detexi multas falis figu- ras, quz literis A B.C. funtindicatz: & praterea diverfas figu- ras,quarum latera erant convoluta;ficut Fig. D. docet:ut & ali- /17 to meuacob Quimipy E serdi ne MACHT. nupt H as planas , quarum longius latus rectum , utrumque extremuni . rotundum erat;ficut Fig. E. exhibecut & falis figuras, quatum. angulus erat acutus, ficut Fig. P. monftrat. Spectavi quoque multasfalis figuras, eleganter valdereferentes naviculam lati. . fundiinverfam,ficut Fig. G; demon(ttrat: in alias ejufdem ftru- . €turzinfpiciebam tanquam in aliquod cavum: In propinquo videbam diverfas minutiflimas longiufculas figurulas ficut Fig. H. indicat:quas judicabam.fi plus materiz aifuiffet , affumptu- rasfuiffe Fig. E. Vidi praterea aliquot falis figuras;ficut Fig. 1. dote£ ^ ' Perluftravi quoque vinum Gallicum;quod noftratibus dici- | tur Zoufaan-wijn , quod valde erat generofum & fimul dulciffi- | uU mum: / 25 d duatomia G Contemplatio "vti. mum (quamvis multi noftrorum popularium credant, dulce- dinem hujus vini, quam à quadriennio habere folet , non nati- vam fed factitiam effe, per fulphur aut vinum Hogelandicum dictum, aut melautfyrup. Saccharicandi) & obfervavi hic om- nes falis figuras quoque, quas antea demonftravi fuiflein vino Cotean dicto: attamen in Zoufauo tot falis partes non occurre- bant,quotin Cofeau:eo difcrimine,quód in vino 7i oufanodiverfis — vicibus videbam falis figuras,qua quafiincifz autcumgradibus — erant, ficutin Figur. 10. liter K. eftannotatum. p Porro accepi Vinum Toufaau, quale habebatur pro meraciffi- mo, in eoque notavi omnes falis figuras , quasjam ante dixi de- prehendiin.Coteau & Toufaau: judicavi tamen numerum falis fi- gurarum in ultimo hoc acidiufculo Toufaan di&o , Viciesquin- |. quics fuperare falis partesyin dulci Tvwfaau contentas: ez tamen erant minorcs illis, qux in primo 7oufaau continebantur:prate- rea videbam falis figurasin ultimo Zoxfaaz intra paucas horas natare ,. cum falis partes in dulci Zewfaan tarde appare- rent. Vidiquoquein vino,quàd Citerne dicitur , omnes falis figu- ras, quas dctexeram in Zéitfaau & Coteau , & casin magno nu- mero. j^ Ulterius accepi i Vinum Hogelaudicum , &id. Eres genero- fum,& deprehendiin eo valde paucas natantes figuras,quamvis repofuiffem illud per tresdies & noctes:erant ramen falis figurz longe majores, quam in Coteau & levi Toufaan , habebantque fi- guram N*.10. ABD. & G. "Tartarum vini Rhenani 1n pulverem reda&um infudi in aqua pura, factaque aqua limpida obfervavi inea formatas mul-. tasfalinas figuras, quasjam antea docurin aceto vini reperiri , fcil. valdé claras, duobusacutisangulis munitas, ficut jam IN. 10. Fig. L. demonftratum eft.Sed perzque erant irrcgulares,cu- jus caufa mihiex opinione mea videbaturcfíe , quod carebant ad- A ANTONII»: LEEUWENHOECK. — 3$ admixtione dülcis vel oleofze materix ,' & quod falinz partes, | preciqué ubi pauca liebant. aut nulla aqua erat, ab omni parte cxi- . Examinavietiam Tartaram , qui dicebatureffe vini Galli- . ci, eodem modo ut fupra dictum eft, & fimiliter aliquot figu - rasfalinas detexi, quicum figuris falinis vini conveniebant, fed cxterz figurz falinz adhuc magis irregulares erant , quam quz in vino Rhenano obfervabantur. Ri : ' Accepi vinum Aurelianenfe puriffimum , in cujusfingufas guttas ex conjectura injeci fruftulum lapides cancrorum crafli- tie dorfi alicujus cultri (quia pulvis eorum impedit vifum vino inditus ) & pofl tres horas examen inflitui , & nihil ( ut ficlo- Pes potuiinvino videre, quodalicui falis figurz fimile ef et, quales videram in vino lapides cancrorum haud experto. Videbam quippe innumeras partes falis, quarum bafis qua- drangulum oblongum erat, & quarum latera ex dorfo quodam -pyramidaliteradfcendebant. In cxteris videbam tantum figu- ram planam, ficut N*. ni. Fig. A. demonftratur. Alix erant fex D bedsitosbins 5 - denm gmodo inordinata : Jaterum ficut Fig. B. oftendit. | Occurrebant etiam diverízx falinz figu. rz , duobus obliquislate- - ribusdonatz ficut Fig. C docet:aliz ité pauca qua- drilaterz figurulz conti- nentes etiam figurulam quadrilateram ficut Fig. D. alix tamen dictarum figurarum habebant late- ra breviflima , aliquó praterea incidebam in quafdam fali- nas particulas ficut Fig. É. oftendit in quarum ultimis | parti- axi: . 4uatomia (&* Contemplatio particulisnullamgibbofitatem: feu eminentiam. percipiebam;,. quod eveniebat;ut puto,ob fummam earum brevitatem:& cum. intuerer fruftulum unum lapid. Cancrorum , obfervabam for- t? 5o. ex locis tanquam ex anguloautapice procedere fcu for- mari diveríos tenues tubulos,fplendentes cry ftalliinflar ; quo- rum unus alterum fuperabat longitudine, cum ejufdem fere: - omnes craffitiei eflent. | | Merfíavi etiam vino,in fupra di&ta quantitate fumpto,;cretam. albam;&repofui fimulquatuor in locisin meotablino:cum im- pendiffem forté quartam ihorz partem, ftatun contemplatus fum. vinum;& obfervaviineo.magnam copiam.anteaienumera- tarum falinarum figurarum ,..quz tamen magnitudinem. nullo modo attingebant illarum;quz in vino.cum.cancror. Lapidibus. deprehendebantur. Sed cum reliquiffem vinum cum creta per horas12. aut 14. tum deprehendi omnesantchac demonftratas. figuras falinasnon tantum majores,fed videbam quoque diver- fis in locis.tanquam ex puncto cretz;emergere magnani copiam: tubulorum;qualesantea N?. 11; Fig. F..funt demonftrati , qui. prius dictos fuperabant quoque magnitudine ;. unus tamen ab. altero-differebat craflitie. Et ficut vinum,quod lapidescancro- zum continuerat;quafi cuticula tectum erat; ( cujus caufam cre- debam fuiffe coagulationem quandam dulcedinisvini) ita con.. trarium contingebat in:vino cum creta. quod fuerat & mane. — battenue. I | | n - Sequenti tempore 1ndidi vino füpra mernorato,. dicto: vulgo Aju-Kamer Kavel-wijn fruftula lapid. Cancrorum , & poft i2. aut1$j. minuta deprehendi in eo aliquot paucas falis. figuras. Sedcum repofuiffem. ad quietem hoc vinum per ali- .quot horas, .obfervavi non tantum maximum numerum. aemnium falis figurarum. N*. 11. A. B. C D E. & F. no- -itatarum: fed & figurz primz poít.primam meam detectio- - ^menk.magnitudine creverant ; quamvis nullam falis figu- : : ram ANTONH »s LEEUWENHOEK. — 3: ram oculis meis ufürpare potis effem, quz in illo vino repc- riuntur, inquonullicancrorumlapidesfüntinfufi. — —— ^ "€umergoex fingulis hifee inftitatisexperimentis jam clare pateat nulla coómmemoratorum vinorum Rhenanorum vel Gallicorum producere falis figuras,affinitatem aut figurz fimi- - litudinemobtinentescam podagra fale quod calx dicitur vul-- go: Licitum eritinde nobis pofthaccertius & fccurius , quam antehac, affirmare, Salem vini nullam generare podagram , quod & quotidiana teftatur experientia. Videmus quippe ho- mines, qui paflim magna in copia R.henana ac Gallicavina - bibunt, nec tamenunquam infeftantur podagra: & vice ver- fa multoscernimusper totam vitam nullo ufos vino, Rhena- movel Gallico , mifer: tamen cruciari podagrz doloribus ac flagello: Ex hac coagulatione aut transmiutatione falinarum fi- gurarum in vino facta firmiora quoque argumenta acquirimus, quibus probamus, 1n bené conftituto corpore nullas vini fali- nas particulasin maffam:fanguineam penetrare; preciqué cum certi fumus & tenemus ventriculum: noftrum & inteftina in nullum finem alium effefacta, quam ut primó cibum conte- .. mant, 2.utcra(lioresillorum partes coagulent. 3. Ut fübtiliffi- mam partem non coagulati & triti cibi pro alimento corporis noftri diftribuant. | i Et quamvis me haud fugiat Illuftr. V. V. Magnific. atque Excellentiffim. D. D. magis gaudere optimis experimentis, quam applaudere integro fpeculation. feu rationum Volumini: quoniam hoc ultimum opus tantum feu negotium cerebri eft: . Non neglexitamen interponere non raró mearum quoque co- - gitationum ratiocinia, cum perfuafus fim, fipénes me judi- candi poteftaseffet, me plusluminisex meis obfervationibus. haurire poffe, quam cxteros, qui de talibus experimentis & | materiisnihil quicquam vel audiverunt vel viderunt. Erat mihi animus meas diverforum falium obfervationes | 25 | uná a8 -— . — dnatomia Gy Contemplatio - unátranfmittere: fedquia verebar ne Illuftrib. Magnific. at- que Excellentiffim. D. D. V. V. oneri futuruseffem multitudi- - necommentationum mearum , poft humillimam ging | meorum oblationem hac vice dibnam ; manfurus . tluftrib. Mp Excellentiff. D. V. V.&c &c demiffiffimus c obflvictiffmus fervus ANTONIUS 4 LEEUWENHOECK P.S. Hifce abfolutis aperto canem femellam , ac veperio in tero y vel proprie loquendoin utra- quetuba, suagnam copiam ma[culi feminis , de. quo impoflerum prp, Deftruc&tura cerebri di- verorum animalium : de gene- ' ratione pituitz, muci narium feu . blenne, humoris Cryftallini in | Dos hominum, Moxz, Calcis Arthriticorum , Morbi Lepro- forum ,. Íquammarum , in An- Am Delfte Hollandormna die 25. july 1624, - Ad Illuftria & Minibus Inclytz Societatis Regie Londi- PENIS in Anglià membra &c. &c.. Anlilif mis D. D. Faaxetiscus CET dndyte Sociefatis 'Secretaris , fcripfit mibi Gc. c. cce Cceupato nuper in examinandis atque excutien- - y £2: V dis gallinarum Africanarum feu indicarum ocu- es j P lis , 1n memoriam mihi repedarunt cerebra. Et 37/9 quamvis jam literis die 14. Maij. 1677. fcriptis | Illuftr.Illuftr. V. V. D. D. obfervationesmeas cir- €a VR habitas obtulerim ; officii tamen mei effe putavi;po- D3 fterio- 36 | . 4imatomia G* Contemplatio — E fterioreshafce meas de iifdem experientias ac curas hoc loco de- - narrare : Etquidem tali cuntinduftria, quafi nunquam quic- quam de iifdem antehac lucubraffem & memorix prodidiffem: idque eo magis , quod perfuafum habeo, me nunc diftinCtius illa videre ac percipere, & poffe melius tractare , quam ha&e- nusfactum eft: irs | ponte; Examinandas ergo primum omnium fufcepi illas cerebri. gallinz indic partes, quas corticofas vocare vulgo folent. Hz partes cerebri (fepofitis variis minimifque fanguinis vafculis , parvifque globulis ) conflantur ex valdé pelluci- da, cryftalina ; & ( ut intuentibus apparet ). olcofa. mate- ria, quz oblimpidam fuam pellucidamque fübftantiam me- rebatur rectius appellari fubftantia cerebri vitreà quani cor- ticofa. Hujus itaque materiam cum per minimas particulas- | feparaflem , mox vifui meo occurrebat deftillans inde pau- «us & tenuis latex five ichor , qui flipabatur longé mini-.— - mis globulis , quorum , meo judicio , ne triginta fex- quidem. magnitudinem. globuli unius nofbrum fanguinem ru- — befacientium zquabant.. Flicftillansliquer;quamvisnonlon- — gius à cerebro. dimanaret, quam fortéad ;', partem diametri unius pili; modo di&is tamen parvis globulis permixtus . erat, Obíervavi autem fluidam, hanc, materiam gratcigu? in cerebris gallinarum indicarum.,; qua jam. ab. alique: tempore mac&tatz fuerant. Hzcexperientia me docebat partem hujus - liquoris promanare ex quibufdam parvis vafculis, & prztc- rea multa parva vaícula forté in aquofam materiam degene- raffe. Prxter emumeratos parvos elobulos jacebant. nonnul- li majores globuli; quorum fex judicabani efficere glo- bulum uimum noftrr fanguinis: Hzc duo globulorum parvo- rum genera credere mihilicebat ex minutis vafculis ; qua lx- feram fortérumpendo , profluxifle, &lorum quofdam in vi- ' so animali fuiffe materianrtenuem ffuidamque; qua be li vaícu- x ANTONII »: LEEUWENHOECK. — i vafculis frigefadta ac immora reddita , craffiufculas illius. partes coactas, hoc modo, quofdam enumeratorum globa- lorum.produxiffe. Infuper per illam difperfi jacebant non- nulli.clari ac irregulares globuli, quorum alii magnitudi- nem unius.globuli noftri. fanguinis &quabant, alii majores: erant: per hanc claram materiam ac globulos iterum ífpar- gebantur magno in numero: exigua valdé languinea vaícu- la, .& quidem. in ea. tantum. cerebri quantitate ,. quz ne quidem unam arenulam ;majufculam conítitueret.. . Multa. horum fanguiferorum. vafculorum tante erant parvitatis, ut fi (in quantum. oculis cernere licebat ) unica.ex:plano 'ova- lis. fanguinis. particula » que fanguinem. gallinarum. avium- que purpurz.colorc-tingit y. rotundo. corpore exiftens , di- vifa effet quingenties, |.,nulla tamen illarum ne vcl /ficqui- dem per cavitatem,horum. vafculorum fanguiferorum. ferri -pollit. Judicabam.etenim , 'fi-quis cápacitatem. unius vaf- culi fangniferi ftatueret 1. axem tum unius globuli , zqua- lis.diametro memoratz unius ovalis particule fanguinis ,. fore 8. &,per confequens , fi axis rotundi corporis facit - 1. & alius axis efficit 8..tum proportio erit ab. 1. ad. 512. Em quamvis hec vaícula ;(anguinea tant eflent exi- 8 guitatis, ficut modo traditum eft, notatatamen eo -Tz-—-colore erant, qui probáre poterat , materiam, in allis contentam effe illam ,...que fanguinem colore .coccineo tingit. Ac nifi.& alias unam - plan-ovalem. 312. fanguinis particulam ,. ob paucitatem coloris ,' quo;- cum fola.eft., imbuta eft, obfervaffem , fuiffet mibi. im- poffibile vafcula.hzc pro. duétibus. fanguiferis agnofcere ; at-- - que fic patet ,. materiam rubram adhuc aliquam coloris no- tam illis. imprimere.Hxujus reiadhuc certior fiebam;cum obfer- .varem alia vafculà fan guifera, paulócraffiora & altioriscolotis: | ad ctbedinem tendentis, eminere. "Eenuiffima hzc fanguiflua. vafcu-- 32 es tnatomia & Contemplatio | vaícula fimiliter colore excellebant ; etiam ter quaturque fibi invicem , finc ulla interjacente alia materia, fuper- . ftrata. Hifce fic animadverfis & perceptis ; firmius, quam antea , credebam ,. dictas plan-ovales fanguinis par- ticulas , quz hunc rubrum reddunt, refolvi tum , cum ad tam parvas venulas pervenerint , quas nifi diffolutz - ac difcerptz ingredi nequeunt. Atque hoc modo confir. mabar brunneum colorem , quo corticoía cerebri pars eft donata, & quo à cerebro albo (quod & medullofa pars dici- - | tur)difcrepat ; & peculiari nomine infignitur, hinc ortum fuum traxiffe ,^ quod primó maxima pars materix ejüs ex ejufmodi pellucidis particulis conftet ;'— qua adeó arcte fibi invicem annexa funt, utvitream aut aqueam pelluciditatem pariant ; & deinde quod hic brunneus color augeatur multi- 3 plicium fanguinis minimorum vafculorum per eam tranfi- tu. Oblatz quoque mihi funt paffim multz particule valde exi- guz, quasjudicoefle globulos, qui «quant 7 partem unius fanguinem noftrum tingentis globuli; Neque hx particulz tranlucide erant , 1mpremebantque fimiliter cerebro colo- rem füb-brunneum: de quibus ultimis fubibatfufpicari , an- non effent ex vafículis fanguiferis effufe, quxfecando à me erantdivife. 5 «7 | JUS um - Obfervamus quoque hafce corticofas cerebri partes multis in locis profunde penetrare ac merfariin medullofas ejus par- - tes: fed cum profundiores corticis partes in medio à medul- lofis leniter feparamus, vifu tum deprehendimiüs inter utram- que jacentem tantum vafculorum fanguiferorum numerum , - utintegram membranam prz fe ferunt efficiere,; ut proin hic tam bené profpectum effe de vafisfanguiferis, quam in corti- cofispartibus, quas exteriusccrebrum conflituunt, doceant, Prater memorata tenuia hzcce fanguifera vafcula in cerebro, ocurruntadhucaliavaícula, tantztenuitatis, ut meo judicio | nullum — ANTONII re LEEUWENHOECK. 31 ullum roturidum corporeum , ficut recenfui antehac, quod. velin plures, quam mille partes divifum effet, hxc permea- 1e poflit. Nolo hic quicquam tradere de vafis fanguiferis, quz craflitie pilum noftri capitis vel quant vcl fuperant , | qux & ipfa magno numero in medullofas partcs fefe infinvant, & paffim iterum in ramos dividuntur. Perdu&tusad cerebri partes, qux medullofzaudiunt, in- cidi ibi in quofdam irregulares globulos diverfarum ma- gnitudinum ; quorum nonnulli magnitudinem unius noftri "fanguinis globuli aut attingebant. , aut etiam fuperabant, quique quantum oculis judicari poterat ,. maximam par- tem conítabant ex tenui , translucida & oleofa materia, Hi globuli reperiuntur in parte cerebri medullofa (. & praecipue ca, quz fita eft loco, ubi medulla doríalis initium fumit) in tanta copia, ut videantur maximam cerebri partem con- füituere:. Ingens hxc multitudo translucidorum globulorum caufatur colorem album » quoniam omnes pellucidz par- tes, non ita connexe invicem ut lux per lineam rectam eas transmittere & tanquam unum corpus conftiture va- leat , neceffarió materiam albam reprafentant oculis noftris , ficutanteaá me fupé eft demonftratum. Enumerati hi irregu- . laresglobuli tam ar&té tamen erant fibi uniti invicem , ut, quum vei cenues vel fimplices confpicatus effem , conatuf- . que fuerim feparare, nonnulli eorum 1n bis tantum fefe extendi paterentur , quam longitudo eorum videbatur permittere , apparerentque mihi per fila retis modo efle . contexta. Quibus animadverfis coepi cogitare ;, annon mi- . nima fanguifera vafa, ex corticofis cerebri partibus egreffa, iterum in ejufmodi tenues ramulos fpargerentur , & 1llo- rum multa hos globulos quafi amplecterentur , autglobulis cederent:ficut videmus parva vaía Horizontalia in quibufdam ' lignis majoribus afcendentibus vafis cedere, & illorum feré di- E midium M Anatomia Coutemplatio ET. | midium rotundum quafiamplecti. Hzc mea, multosirregu- larium globulorum à vafculis cingi fententia , corroboraba- | | tur , cum vidiffem multa traditorum vafculorum in medio clara effe, & utrinque brunneum quid prz feferre; & adhuc amplius, cum globulis difruptis multas tenues fibrofas partes; qux, inquantumapparet, vafculafunt, jacentesdeprehen- - diffem. Szpé etiam medullofz cerebri partes mihi appare- - bant, quaáfi rete pifcatorium adfpiceremus, cujus fila aut fu- nes facillimé extendipoterant, & quód inter quodlibet fora- men retis (quod pifcatores noftri vocant een Maas) corpusad- modum flexile pila formà adjacebat: quod pilz forme cor- pusin rotundum ovale aut rotundum oblongum five teres de- fcifcebat , prout dictum retein hanc vel illam partem traheba- tur. Di&torcti comparo multiplicia parva vafa medullofz ce- rebrifübftantiz, corpori veró pilz figuram obtinenti five glo- bofo, globulos irregulares ejus. Reftantes medullofzx partes - conftabant ex infinita multitudine minutiffimorum globulo- rum, &quadam clara actenui materia: quam ultimam con- jicicbam ex ruptis vafculis manaffe, nec non quedam. vafa quoqueinaqueam materiam confluxiffe. — — " ' Ulterius progreffus accepi caput. Ovis : cujus cerebrum rimatus deprehendi fimiliter in corticofis partibus ingentem numerum tenuiflimorum vafculorum fanguiferorum : in quibus pariter cognofcebam contineri fubftantiam illam, quz fanguinem rübicundum reddit : quz vaícula quoque cor- ticofis partibus ideó fubbrunneum colorem largiuntur. Hanc incomprehenfibilem füummé exiguorum fanguiferorum va- fcalorum multitudinem fzpiüsoculis meis fum, intuitus, vel ob folam voluptatem, quam capiebam contemplando eadem. Videbam quippé fingula feré vafcula iterum dehifcere in famulos: praterea norabam magnam multitudinem globu- | lorum , quorum magnitudo erat & pars unius. globuli fan- guinis, | — . — ANTONII p»; LEEUWENHOECK. . 35 guinis, qualis hunc purpura tingit : quos globulos judica- - — Bam effe fanguinem & vafculis ob rupturam eorum cjectum; » & infuper , quod fex illorum globalorum unum globulum fanguinis conftituerint cum ii in amplioribus vafculis fangui- feris adhac continebantur : longe etenim pelluciditate infe- riores erant adjunctis reliquis globulis. Imaginabar quoque - mihi modo memoratos globulos, qui ; pars unius perfecti globuli funt; váfculis tam anguftis, ut tranfitus iis negetur occurrentes, in álias minores partes dividi neceffe habere , & talia vaícula colore carere. Sed ut perfectius ob ocules ponam incomprehenfibilem tenuitatem vafculorum fan- guineorum , quz in cerebris reperiuntur , confultum duxi craíffitiem eorum ad calculum vocare, eamque conferendo €um arenula craffiufcula oculo dimetiri. Affumo cergó pro conceffo perfectos illos globulos , qui tingunt noftrum fan- guinem rubicundo colore , habere eam magnitudinem , ut 100. eorum in longitudine juxta fe invicem fitorum axem unius arenulz nc efficiant. Hinc fequitur 1000000. globulos 100 - A fanguinis xquare arenam unam majufcu- 100 lam. Jam obfervo vafa fanguiflua in cere- . 160 bris, quorum certus fum , fi unus globu- HERENEE UE lus fanguinis dividatur in 64. pates, quod |. 1000000. gibus ; agi NETT nulla talium particularum per unum tran- (—————- —. fire valeat vaífculorum. Nam fi ftatuo dia- .64000090 — mqmetrum parvi vafculi 1. & axem globi fan- guinis 4. hoc eft, (i una arena divifa effet in 64. Myriadum "us ^ partes, tum riequidem per minima vaícula cerebri ^ «4 - Tanguinea intrare poffet , & przcipué fi minut i6 fanguinispar&culz, non flexiles, fed rigidz effent. Exiftimo tamen ejufmodi exiguas fanguinis par- — —ticulas femper gaudere flexibilitate , ficut. glo- «64 buli fanguinis qui ad perfectam matufitatem per- Metis IO E venerunt. .36 Co sss dnatomia (5 Contemplatio venerunt. Porro conftabant corticofz partes cerebri. fimili materia clarà ac vitrea, qualem in cerebro gallinz indicz expofui jam antea ; hoc folum difcriminis. intercedebat, quod in corticofis partibus aliqua tenues & albz litur ex- tabant , qux folo oculo detegi haud poterant ; nonnullx tenuiores erant pilo capitis noftri ; quas albas lituras cre- debam cauíari faltem à nimia translucidorum magnorum globulorum , ( qui medullofas partes de albant ) congrega- ' tione feu congeftione.. Obfervavi etiam per medullofas partes cerebrilineas five lituras brunneas duci , quz naturam five co- lorem corticofarum cerebri partium referebant; quam brun- neitatem ultimarum lincolarum judicabam provenire. tantum. à defectu aut paucitate pellucidorum globulorum illoin loco. Perluftravi poftea oculis & animo. albas. five | medullofas cerebri partes ,. & precipue illas, quz tendunt ad princi- pium dorfalis medullz: ibique puto deprehendiff meal- | quando valdé claré, quod in cerebro gallinarum indicarum percipere non valueram : fcilicet, magnos ac translucidos (quantum patebat oculis) oleofos globulos quafi cingi, aut jacere in ineffabili copia tenuiffimorum retiformium vafcu- lorum aut lineolarum, permixtarum nonnullis craffioribus, qux poftrema redtà ferebantur, & pelluciditate eminebant;. reddentia fua. pelluciditate , qua parte paulo plura congre- diebantur, cerebrum ,. quoad afpectum , candidiflimum : & hzc videbantur mihi diverfis temporibus habere 7. par- tem craffitiet uniuspili, & colore obfcuro efle. Reliqua ma- teria medullofa conftabat us partibus, quas fupra docui obfer- - vari in cerebris gallinarum indicarum quoque. Alio tamen tempore coepi dubitare, num etiam hzc omnia fuerint vafa, quz à me pro vafis habita fuerant. | Procedente tempore Anatomiam inftitui cerebri bovi- - ni , mox polt Poshincationgm animilis , & ftatim me ac- ES ANTONII p» LEEUWENHOECK. 37 cinxi ad enodandas partcs corticófas cerebri, tanta cum indu- ftria ac attentione, quanta adhiberi à mepoterat. Inearum fcrutinio fepe exiftimavi me videre ac obfervare vitream illam - ac valdé pellucidam materiam ( qux maximam partem corti- coíz materix cerebri conftituit ) ex nulla materia alia conftare; quam ex fumme tenuibus lincolis five vafculis; quz arctiffi- mé erant connexe invicem. Alio tempore ; quod hzc attinet ,- non potui fatisfacere mihi: Optarem. ergo. ma- .jori mihi cum certitudine ac confidentia de his verba face- re liceret ,, ut & Nobilitati veftrz ,. & mihi ipfi de pleno omnem fcrupulum eximere potis effem. Inter partes, qua reliquam fuübftantiam. corticofam cerebri conftituunt ,. nul- lum-potui difcerimea invenire ,. ficut antea de aliis cerebris retuli, nifi quod tanta copia 1choris non defluebat ,. ficuti fieri amat in animalibus ab aliquo jam tempore mactatis. Albam five medullofam cérebrifubftantiam offendi talem,qua- lem antea de ejufmodi fubftantia in ove indicavi. Nam cum obfervemus caudidiflimas hic: quoque lineolas five ftrias in. medullofa parte(undé ortum fuum ducit Spinalis medulla)di- . dici caufam candoris fummi effc diverfa maxime pellucida vaf- cula, fibi invicem adjacentia , qua mihi videbantur ideó for-. mata, ut materiam ex cerebro deveherent , qux medulla dorfali ac ex parte nervis alimentum ac fuftentationem prz- ftaretac fuppeditaret. Maxima modo dictorum devehentium vafculorum videbantur mihi, quantum oculi judicare pote- rant, obtinere ;;, partem craflitiei pili unius ex mea barba. Vidi tamen alio tempore illa longé craífiora effe, putoque me incidiffe in cam cerebri partem ,' quà vafcula hzc transpa- rentia erant omnium tenuiffima. In omnibus hifce meis enu- meratis obfervationibus praterco ficco pede innumera fangui- nis vafa cerebrum percurrentia, qux nudo oculo, cumcere- . brumdiffecamus , fpe&tari poffunt. Hzcenim funt quafi inte- ker E 3 | gri 38 — . — Anatomia Gv Contémplatio — gri fluvii, f1 conferantur cum vafculis à me detectis & hacte- nusenucleatis, que pro minimis tantum rivulis, foffulis ac canaliculis exiftimari debent. d Perícrutatus quoque fum vitreas cerebri partes, quz cor- tex dicuntur, in pafleribus , ftatim poftquam interfeceram.- illos. In hifce non tantum zqué clare notavi, parva & om- nigena fanguinis vafa, ac in gallinz indicz cerebro feceram antea , fed xquéclaré ac diftincteetiam, quam obfervaveram in cerebro bovis-& ovis: imó omnes reliqua cerebri pafferini partes nullam obtinebant notatu dignam majorem magnitudi- nem, quam quz in bove obfervabatur , ita ut inter cerebra grandium & parvorum animalium , ficut füpradictum eft, nullum intercedat aliud difcrimen (exceptis majoribus fangui- feris vafis) nifi quód magnitudo illorum conflata eft ex majori numero partium. Etcum accuratiffimé examino vitream fub- ftantiam (quz alias corticofa dicitur) cerebri, videturilla mi- hi in univerfum conftare ex nullis partibus aliis quam ex in- comprehenfibili multitudine minimorum vafculorum , qua tam arcté fibi invicem adjacent , ut fübftantiam vitream ob fuam pelluciditatem per microfcopium reprefentent, qux quidem & clarius apparebant mihi in: parvo pafferis , quam magno bovis cerebro. Quamvisautem mez fententiz fim cer- tus, necullo premar fcrupulo, neque ullus dubitem de exi- ftentia propofitorum parvorum vaícalorum, malo tamen i]- lam in dubium vocari ab alus, fi forte me meus, quod non fpero, vifusfefellerit.. Nullam quippecaufam dubitandi no- bis aut demirandi obtrudet parvitas illorum ,. fi modo menti memorizque ingeramus exiguitatem vaforum , quá mini- ma animalcula vifui noftro expofita,! donata funt; aut quod minus mirum videbitur ; fi confideretur id ,. quod dicere - aggredior de minimis noftri corporis vafculiss Cum enim nuper occupatus effem in tractando virili oculo , in nigra : | mem- ANTONII n; LEEUWENHOECK. . 39. membrana ,.- ( quz cavitati oculi infidet ,. & cui accidit rc- flexio) videre licuit lineolas five vafcula omnium tenuiffima : quorum tenuitatem cognofcendi cupidus prehendi craffiufcu- lam arenam , cujus axisferé erat ; $ pollicis: hancarenam mi- crofcopio intuens judicabam axem ejus ad minimum 530. par- tes in regula proportionali efficere. Cum Vero 8. dicta tenuia vaículajuxta fe pofita ne efficiant quidem ;5; partem axisarenx fecundum longitudinem , fequituraxem arenz 2640. vicibus magnitudine fuperare latitudinem unius predictorum vafcu- 2640 lorum. Hicnumerus 2640. infe multi- 2640 plicatus foliditatis corporis alicujus in- 105600 .Veniendzx ergo, cujus axis facit 2 640. 15840 -conficict plures, quam octo decim 54280 co kcitndia millionum: 1ta ut arena maju- — fcula; ficut fupra dictum , 1n tot mil- le. myriadas dividenda fuerit ;; ante- zm - quam per tam auguftum modo me- 2797 ni moratum vafculum tranfire — poffit. 6969600 : 2640 | has 2 ddgod Di&a hec minutula vafcula, quz vi- bsir32 iUd L Le frena fubftantiam ex parte confti- 18399744000 . tuupt, ftatuo effe tam exigua , ut nulla. particula arenz craflioris trajicere poffit nifi prius in multa millia myriadum ea divifa fit. Quod attinet ad par- tescerebripafferini, illas, quas medullofas folemus nomina- re, eas femper multis experimentis edoctus ftatui magna ex parte ex minimis lineolis five vafculis conftare. Accidit przte- rea., ut; obfervarem hic tot parva fanguifera vaícula , quafi circa vitreas cerebri partes occu paret. Refiduz partes dicti albi cerebri paffcrini non differebant à partibus albis cerebri bubuli, ovilli, gallinacei indici. ficut; jamantea tradidiea, nifiquod: translucidi oleofi globuli , qui quibufdam vaculis quaft fti- pant erant , tam.magni in bove haud. erant: In paffcre ve- ró 4e. - Anatomia Gy Coutemplatio | ro anté 24. horas occifo deprehendi, quantum oculis capie-- bam; oleofos globulos cerebri eadem magnitudine, quá ob- fervaveram in cerebro bovino aut aliorum animalium. Exul- timahac & aliis obfervationibus ceepicogitare, annon magnus ille numerus translucidorum globulorum (qui poffunt pro ma- teria oleofa haberi ) fueric fíuida in vafis materia, aut etiam ipfa vafcula, cum animalia adhuc viverent, per qux perpe- tuo materia feparabatur nutriendx medulla dorfali & confe- quentur nervisidonea, quz interfecto animali, ceffanteque non tantum ab omnibus vafisaflluxu, fed fimul quoque refri-- geratis omnibus, in globulosirregulares diverfarüm magnitu- dinum compingeretur ac confliparetur :: quemadmodum vi- demus ex 2. aut 3. globulis fanguinis juxta fe ita pofitis, ut. fuperficies illarum fefe tangant invicem , fuperveniente frigo- re multos illorum conftringi & irregulare corpus conftituere. Et quoties mente volvo fitum & figuram cerebri [quz medul- lofa pars dicitur] videntur illa mihi efle fabricata, ut fangui- nem, quiin innumerabilibus vafculis minimis, quz per vi- - treas cerebri partes [qua cortex dicuntur] tranfeunt, quafi przparatus ac claboratus eft , deducant. ad doríalem medul- lam ;. ficut & plerzque parvzarteriocle , quz in cerebro repe- riuntur, videntur effe factz, ut fanguinem tantum in cere- brum transfundant,; fine reditu ejus ad venas, idque cotan- tum fine, ut cerebrum non tantum continuo fanguinis novi tranfitu confervetur, fed & nova ae perpetua materia dorfali medullz & per confequens nervis, procurctur. Maxima ad- miratione percellet multos hzc do&rina , qui mihi objicecere poteruntcerebrum à materia rubicunda, quz fanguini ineft, debere effe rubicundum , cujusnullam video confequentiam. Namfiratumeft, quodantchac ftilo prodidi, fcil. materiam; qua maximam partem phlegmatum viridium , ficut &x mucum narium, producit; ex globulis viridibus conftare, qui ejuf- | dem ANTONII pne LEEUWENHOECK, . 4t . pem femper magditudinis funt cum lobulis fanguinis , & quemlibet viridium horum globulorum conflari iterum ex fex diverfis globulis; quos virides globulos firmiter ftatuo veré .. fuiffe ipfosfanguinisglobulos, quibrevi temporeex rubro in . viridem colorem degenerarunt ; concludere hinc licebit,quam facilé eft rubrum tranfmutari in viride, tam facilé quoque effe Tübrum 1n nullum colorem defcifcere : quod vel prxcipue contingere poteft, quia globulos rubros fanguinis in longé mi- nores particulas diremptos & allapfos vafculis, perquz nifi diftracti ac divifi tranfire haud. valent, colorem fuum rubi- cundum amittere paffim videmus. - | Ex oculo quoque humano removi corpus cryftallinum; dictum alias humorem cryftallinum;ut naturam ejus rimarer ; & perciperem , quomodo filamenta , ex quibus fquammz cor- puscryttallinum conflituentes prodeunt , tendant: quz fila- mentaquidem intorquentur, ficut de talibus corporibus docui circabruta, veram tamen genefin non potui detegere , quam- vis binis vicibus eandem aggreffus fueram. Cry ftallina corpora carebant vera cryítallina forma, quiaadflavedinem aliquo modo vergebant , quod quidem mirarifubibat ,' ut pote qui nunquam fimile quid in brutorum oculis obfervaffem. — Elapfo quatriduo poftquam ultimas meas literas mife- ram , accepi quatuor 'Transa&iones , nempé N*. 145. 146. 147. & 148. pro quibus fummas repono gratias, & una cum iifdem librum à D. Uilbelmo ten. Rhijne editum, "qua cxteris adjunctus erat. Hunc librum cum lubentia perlegi , quia plané convenit cum meis obfervationibus de Moxa fcriptis, & ad Illuftr. Illuftr. V. V. D. D. die 14. Maij A*. 1677. miílis Docet quippe Moxam non efle herbam , fed compofitum artificiofiffiInum ex przftan- tiffimis totius terrarum Orbis herbis , per Chinenfes ac Japonenfes concinnatum ; ficut H. Bwffhof tradit in li- | Dro - 42 . 4natomia (& Coutemplatig sS bro fuo de Moxa p. 52. hisverbis: Moxameffelaneam &le- — nem fubftantiam artificiofitfime przparatam ex quadam her- » ba ficcata , quo nomine herba appelletur, melatet: fed non dubito, illam herbam efle unam ex przeftantiflimis totius ter- ,» rarum orbis. Nemoquippe totius Europx Aromatariorum , tenet modum przparandi herbam Moxam :apud Chinenfes — | »vVeró & japonenífcs in tanto pretiocítiftaars, ut pro nulla | »pecuniaalias nationesdoceri perferant. — — 3099 Judicabam & firmiter credebam Moxam tantum efle exha- lationem aliquam aut expulfionem alicujus fructus, fimilem valdé lanuginofz fubftantiz Perficorum aut Cydoneorum: vel fimilium fru&uum. Dominus 7ez jue vero tradit effe lanam foliorum. In mea epiftolà quoque doceo , quomodo Moxá manum meam inufferim ; quz fit differentia inter Moxam & Goffypium five Cotonem : reddoitem caufas, quare Medi- ci goffypium judicant efle urentis & malignz naturz, & qua- re noceat vulneribus, quando eo obligantur: fcil. quia partes goffypiifunt planz, & praterea duo latera habent acuta. | . Abeotempore collegi diverfaslanuginofas fubftantias,quz — — nonnullis foliis & f£ructibusinfident, illasquecomburicuravi, — pracipué lanceam fubftantiam , quxá populo arbore decidit, quz lana multum fpei mihi largie batur, cum oculis obíer- vaffem, illam tam cito comburi: iifdem cogitationibus fere- bar circa laneam fubftantiam falicis,, quz cadit circa menfis junii principium , quz quidem lana inflammabilitate fupe- rat illam , quz ex populo colligitur. Hactenus tamen in noftris regionibus non inventa eft ulla fubftantia lanugino- faindigena, quz meo judicio tam benc urit ae goflypium: unde arthriticis ;. & aliis xgris , qui igne fanari fatagunt, & Moxa deftituuntur , goffypium , quo abundamus, commendatum volo. Uftionem quoque inftitui cum noftro lucubro fcu formite dicto, quilinteum eft femel combuftum, fed ANTONII pr LEEUWENHOECK. 43 fed hoc genus tam ferociter & profundé urit, utcredereindu- car, decem vicibus Moxá aut goffypio tantam uftionem non excitari , quantafemel fit per noftrum fomitem. us Non nemoex meispropinquis, jactatus valdé vexatuíque Arthritide, pedis fui calcaneum aperuit, ut copiam mate- rie, qux Calx à Medicis dicitur , tolleret. Na&us ego hancmateriam ,. illà tripliciter divifa examen inftitur. Pri- ma, quz erat ficciflima & albiffima , componebatur ex parvis irregularibus partibus , quafi multx arenule effent congeftz : Has cum microfícopio perluftraffem , obtule- runt fefe valde obícura corpora ; quzlibet particularum ha- rum componebantur ex magno numero oblongarum & . pellucidarum figurularum ; quz nulla re melius exprimi affimilarique poffunt, quam íi ante oculos fingamus ja- cere pilos equinos in fruftula concifos , quorum utrum- queextremum parumper in acumen terminaretur. Judicabam . has figurulaseffe adeo tenues ;. ut pluraeorum millia ne qui- .., dem pilum capitis noftri efficiant. Harum nonnullas delinea- . vi, ut longitudo earum cum craflitie conferri poffit, ficut - Fig. A. oftendit. Sxpé quoque obfervavi particulas, dictam vulgo materiam calcariam conftituentes, valde decenti ordi- nejacere, ficut hic Fig. B. docet. Et quamvishoc de univer- ía materia effari nequeam , credo tamen omnesordine decenti; ACE EDT idque 2. 3. imó 4. & i ge^ | B5 pluribus vicibus effe e | .. pofita. Hos nodulos five arenularum parti- culas , di&tas alias calx podagricorum , non tan- tum fxepius à fé invi- cem feparavi ; fed & removi quamlibet dicta- F3 | rum 4 - — . 4fatomia & Contemplatio | | rum particularum ab alia quavis, & vidi figurulas materiam albam conftituentes non tantum jacere , ficut Fig. B. docet, verum plerumque fine ordine ficut Fig. C. exhibet. Animad- verti quoque quafdam harum figurularum adeó breves effe, ut hzc! aliz ? veletiam ; partem longitudinis A. poffideret, fi- cut hic Fig D. reprefentat. Non credo tamen hanc fuiffe ve- ram earum longitudinem , fed potius eastractando fuifle fra- &as exiftimo. Cum his figurulis jacebant nonnulle irregu- Jares particule , quz iterum ex aliis particulis compone- bantur, quas judicabam fuiffe globulos fanguinis ; & efle hic fractos ac confufos: ficut & multas parvas rotundaf- que particulas ; quas judicabàm ; partem unius globuli fanguinis fuifle ; ut & multas alias ejufmodi parvas rotun-- daíque partes , qua meo judicio tam parvz erant , ut 36. partes magnitudinem tantum unius globuli fanguinis effice- re valerent. | m - Secunda fpecies hujus materix calcarie , quz priori minus candida erat, prxfílabat particulas irregulares ob- longas, in materia valdé tenaci claraque, permiftasglobu- lis fanguinis, & permultis fupra jam dictis parvis rotundis. particulis. —— : Tertia pars hujusà me feparatz calcis afpectu erat fub rubra: cujus caufa erat magna copia globulorum fauguinis ; qui mate- rix vifcidz, quz calcem continebat; permixti erant. Prete- rea: occurebant hic quoque fzpe nominatz valdéexigus ro-- " tundzparticulz. — XO joo o d DE — Quamquam noftrain Regione Leproforum. domus multis — in locis fublatz fint multique prudentes Virireperiantur,qui | negent hanc morbi infanabilis fpeciem dari, qua Eepra nobis dicitur : In Republica tamen Harlemenfi ftatuti certi homines. hodieque funt, quorum examini fefe: fubjiciunt & cenfurz, : quicunque ex aliis confluunt locis,ubi figillo munitas accipiunt | ME literas: VE 2 , ANTONII p»; LEEUWENHOECK. "t | literas cum crepitaculo, quorum vi & beneficio conceffüm fibi habent & licitum oftiatim mendicareper quadriennium conti- nuum: quo clapfotempore tamen fubjicere denuo fefe vifita- . tioni tenentur. Virquidam hujusgeneris, cui mendicare permiffum erat , obviam mihi fa&tus, &à meinterrogatus, quo morbo labora- ret; oftendebat mihi caput fuum, quod univerfum cute fquam- mofa & cruflis rubris fcatebat:quas cruftas exiftimabam produ- ci abxgroipfo,dum fcalpebat pruriginofum caput, idque eouf- queac tam vehementer , donec fanguis proflueret ; qui exicca- tus ibi cruftas efficiebat , ficati mihi ipfi fimiliter aliquoties ac- cidit. Quoad cxtera ; natrabat, fibi corpus integrum ac fa- num effe. | Secundus Leprofus Vir erat 36. annorum, valde capil- latus, facie tamen & capite bené valens. Totum corpus, ficut ajebat , habebat affe&um parvis albis rubrifque macu- lis & cruftis rubris :: in quorum teftimonium & fidem mi- hi ipfi brachia & tibias revelabat. Maculz albz erant de- - fluentes & cutem relinquentes fquammulz, rubrz erant re- liquiz, à quibus abíceflerant albx. Rubrz excitatz erant fo- la dilaceratione cutis , quz fcalpendo erat vulnerata ad fangui- nis effluxum ufque: fanguis tum erat exiccatus & adhzrreíce- bat cruftrz rubrz modo, quod & ipfe ger confeflus eft mihi. Ut breviter dicam : Hic zger vix differebat 4 prxcedenti , nifi quod defluentes fquammz plures in hoc erant , quam füerant apud praecedentem. Fuerat vero hic miles , quem Capitaneus curandum commiferat diverfis magiftris, quo- rum -unus-fanitatem illi recuperare. ftudebat. unguenus, fed fruftra ::/ Alter Venz fe&tione , qua diverfis vicibus tàántüum fanguinis extrahebatur , ut xgro inde magna de- bilitas virium: Orta fuerit, nec tamen profuerit- "Ter- ET »-qui & Medius erat magnz perfuafionis , itera- à y 2. : tas; T d bis - atngtomia. (Oy Contemplatio Tas purgationes imei] qua illum omnibusviribus fpolia- bant, necquicquam proficiebant. Morbo igitur non dimi- - nuto, fed aucto indies, coactum fefe narrabat militiam re- linquere, Harlemi veró vifiratum accepifle crepitaculum , ut hoc modo fibi victum parare poffet. . Procuravi leniter Ícalpendo detrahi ex tibia hujus ultimi &gri aliquot defluentes fquammulas, quz cuticulam confti- tuunt, eafquecharta comprehendi ac microfcopio expofui , deprchendique & has multisin locis quoque obfeffas effe par- vis particulis fanguinis vel puris ficcati. In fumma; coactus fum de his defluentibusíquammispronuntiare, quod de meis defluentibus fquammulisá me dictum eft: quicquid enim in- terrogarem hos «gros de punctionibus , pruritu, defluenti- bus particulis cutaneis, dolore, qui fcalpendo contrahitur ; id omne neutiquam abludebat abis, qux mihiantehac: in mor- bo tali acciderant. | Tertio, cui obviam factus cum. Harlemi vefitaretur, puero exiftenti 12. annorum circiter , caput obfeffum erat adeo foedis ulteribus ; ut horrerem alpicere homi- : nem. Quarta viceoblata mihi fuit mulier 30 annorum fere, cui fimiliter permiffum etat panem beneficio crepitaculi mendica- re. Hazcmihi narrabat malum fuum confifterein folo defluxu . cutiscapitis, qua parte eratcapillatum ; qui quidem pruritum ingentem , & fi Ícalperet, magnum colorem, ac fimul fanguinis profluvium caufaretur , relinquendo rubras cruftas. Deferebat. mihi caput detegere , fed ego contentus eram colloquio, idque co magis , quod domoaberam , &apudamicos hofpitarer. Ex pifaübus, qui ia noftris fluviis capiuntur , duo tantum novi genera ( anguillarum fcilic. ) qui dicuntur fquammis carere. Unum apud nos vocatur 4a/ & Paling : in aliis veró civitatibus ambo uno nominetantum dicuntur Aal.. NS res eS S) MN. m NS SESS [om SUN od XS y Wi "- «D$ SS ESSE ANTONII v»; LEEUWENHOECK. AT 4al. Diftin&io tamen hic aliqua inter duos hofce pifces infti- tuitur. NNamanguilla quz noftris Pa/isgz dicitur ; eft multo pinguior, - faporis gratioris ,' & ideo cariorispretii. Altera anguille fpecies noftratibus dicitur Puytadl. Ultimum vero genus eft breve, craffum & valde paucum. Hifce duobus generibus pifcium judzis, ut putant, interminatum. eft Veíci ,, fecundum Legem Mofis ;' quia Deuteronomiorum i4. verfu 10. extat :: fe omue guod caret. pinnis , & obtinet. füuammas , ne comedatis ,' erit vobis impurum. Et Levitic. 11. verfu 12. (de ufdem pifcibus loquendo , dicitur ) Hoc — vilis. erit. abominabile.. Horum pifcium cutim microfcopio - contemplatus , poftquam humore vifcido liberaffem prius, deprebendi eorum cutit xqué tectam fquammis ac alio- rum pifcium fluviatilium effe. Quippefquammz ( quamvis valde tenues & parvz ) tanto ordine ac denfitate jun&tz & fibi fuperftrat erant ,^ quanto vlloalioin fluviatili aut ma- rino piíce fieri poteft. Praterea duplex Anguillarum genus perinde: pinnis. eft. inftru&tum ac: cxtert pifces ,. utrinque ad caput una perfecta ,. & praterea pofteriori corporis par- .tefui, fiveincauda, tam fupra quam infra, perpetua alia. Et quia hoc eft inventum novam Judzis przcipué inaudi- tum ( quoniam ini hunc ufque diem hunc delicatum piícem impurum credunt & abominabilem effe ) confultunt. duxi, fquammam ventri cjus detraCtam,( ubi minimz funt?) ficut mi- microfcopio obfervaveram , fculptori delineandam tradere:cui negotio intentus ille ,, cum dictitaret s: feque facile canderi incidere laminz metallice poffe, acdelinearein charta, per- mifiillam incidi, cujusefhigies hic adjungitur in Fig. 1. ubr ABCD. eft circuitus íquammz detractz ventri magnz an- guille , cujuscraffitiesproximé caput erat 7. digitorum prz- terpropter: in dorío tamen & ad latera fquamma funt ma- . jores. Maxima pars hujus fquammz A D C. tegitur duabas : alus. 48 ovo camatemia &. Contemplatie aliis. Pars B. tendebat ad caudam, & talem fitum habebant omnesíquammz. Omnes fquammz magná ex parte compo- nuntur tam ex rotundis quam teretibus globulis : in quibus globulisin locis multis fefe offerunt figurulz, quafi fragmen- tum tclz aranearum ineffet, fefe gerentes, quod ob tenuita- tem & parvitatem fummam delineando non potuit exprimi: In hifce fquammis globuli, quiconftituunt fquammas, per- quam funt translucidi, quamvis aliis alii minus, quorumi; praterantea memorata , quilibet obícuram gerebat maculam: Hi minustranflucidi globuli jacebant uno in loco, produce- bantque fic diverfas circumferentiasin fquamma. Et quamvis omnes fquammz non fint unius ejusdemque pofiturz ; judica- 'vitamen in multisfquammiscircuitus, qui in illis reperiun- tur, cflecjufdem numeri: quod me impellit credere, quo- libetanno [quammam au&tam fuiffe uno circuitu & per confe- quens, cum in hac fquamma feptem reperiantur circuitus, anguillam hanc feptimum egiffe annum verifimile fieri ftatuo; quicircuitus hicin Fig. 1. literisE F GH IK L..| funt anno- tati. In Fig. 2. eadem fquammaeít, magnitudinem tantam habens , quanta apparet illa oculis nudis. Contemplatusetiam fum humorem vifcidum fquammis inherentem , de quo tamen aliquid folidi memoriz prodere, impediuntobferva- tiones , quz plures & perfedtiores hic requiruntur , unde vela contraho. Í ANTONIUS pz LEEUWENHOECK. | A 49 De generatione Ranarum:. eorum maf[culo [eimni- nte, fanguine ,cartite, fanguinis duélibus animalculis in excrementis eorum: de generatione avicum Gy pifcium , figura mufculorum car- ds, comminuutioue cibi in ventriculo & inteflinis : de excremem- tis Affelli majoris , vebemeuti motu cordis, dimiuuta fauguinis circulatione ,, & quod cor diuturniori fatla. dilatatione: contrahi terium nequeat, ^ i. Delex. Bateverumdie 26, '$nli í e/ino 1683 . : xpi[lola Scripta - du Nobliffimo atque Excellentiffimo Viro, Domi. DOMINOQ j * CHRISTOPHRO WREN, Equiti , Architecture Regie Prefetto, & Societatis Regie Londi- | nenfis Prefid,— 2E [S Obliffimus Dom. Faawciscus Ásrów Societa- UI tis Regiz Secretarius fcripfit mibi Februar. A*. 255 16. * inter cxtera , fententiam meam , quam / f2» foveo circa animalium generationem , quá fcili- cet ftatuo infemineanimalium mafculino animal- cularéperiti, valdeingeniofam ac acutam efle, fed credere fcíc habituram eam paffim inter homines multos antagoniftas acoblocutores. Quz resnec me latet; quia plerique morta- lium czco quodam przjudicio circa ovarium quafi conftricti & occupati tenentur. Reperi tamen non paucosinter popula- res meos ,. doctos atque excellentes viros, qui hancce meam . fententiarn haudimprobant. Maxima pars oblocutorum erit exilis, quiovarium fuisícriptis ha&tenus vel approbarunt G vel $0 Auatomia &* Contemplatio: velalios adhuc illud docere ac inftituere conantur. E gotamen: liic quicquid circa idem obfervaverim aut cogitaverim , períe- quar ac commentabor. . Agnoflagravi defiderio ferutandi rimandique rana-- ,V. E rum tefticulos, temporeeo, quo congregari folent: ' ea decauffa, quoniam notum vulgo eft, ranas modoin lucem editas vel adhuc adolefcentes, nullo. modo ranis fimiles , I€-- prafentare fpeciem potius vermis , craffi rotundique corporis; brevi cum. cauda, quam ranam. Congregatis itaque ranis: cum admiratione oculis meis fpectavi, neque marem cum foe- mellacoire, infilientem quamvis & incubantem eidem, ne-- que virgz five membri maículi in co cognofcendi dari notam. . Poftbreve tempustamen cogitare coepi, dictum congreflum- ranarum & infiliendi morem ei tantum de. cauffa fufcipi , ut foemellàemittente fua ovula , mas tum fimul in eà deponat. femen fuum, quoniam nullo commodiori tempore id ovulis afpergere valeret ; quomodo & omne pifcium genus mem- bro maículo carensfemen fuum intra foemellarum ova ejacula- | ri folet. 'Suppono enim &affumo pro: rato, fi nullum ex fe-. mine malculo animalculunv( eorum feil.animalium,; qua ova. pariunt)contingat locum feu fedem:five punctum illud vitelli OVÍ, (quod. folum: &:animalculum: excipiendi: : & primum alimentumun legitimum-tempus prxbendi, autá principioad.- id.tempus,. donec vitelloalligatum annesumque fit; inftatu, utfoveatur ovum. continendi, pono idoneum) ovum fore fterile: & quod hac de cauffa tot millia animalculorum in maf- . culo femineanimalium velpifcium ,. quórümfexus foemineus - ova parit, requirantur ad quodvis ovum aut granum cjus, quo unt ex multis animalculis pun&umillud vitellrovi con- aneendi poteftas fiat. | Diverfis trapite diverfis temporibus obfervationibus; nun-. Dupun : ANTONII »c£ LEEUWENHOECK. 1 quam detegere vitam;potui 1n animalculis, quz tam 'ex tefti- culis quam. expreffo ex vafis fpermaticis ranarum femine coll:- gebam : Primo tamén Aprilis aggreflus ranas ova parientes prehendi maículos -nonnullos foemellis imfidentes ,, quorum. lumbos ac hypogaftrium inferius fpe nancifcendi feminis forti- ter premebam; atque mox feminalis. materia cfüluxit.— Sed quia videbar mihi 1n paucis tantum :animalculis-obfervare vi- tam aliquam , hec obfervatio mihi non potuit fatisfacere: .deinde cum in aquea materia animalculiscontinente permul- - tas falinas. particulas. animadvertiffem ,' judicabam illam effe ranarum urinam, ;quz animalculis torporem induceret. Ex- tra&tis igitur-ex iifdem ranis tefticulis, aisqueapertis, incom- prehenfibilem numcrum animalium vidiinter fefe motari , ac natare per multasirregularcs particulas, -quz in parva mate- riz quantitate faperftires manebant etiam fequenti die. Crafli- tiemcoónporis eorum:credebam efle ;,' , partis capilli humani. Etquamvisin votis mihi fuerit clarius ufurpare oculis hecani- malcula, aqueatamen materia, in quá hzrebapt , hoc mihi negavir. ;Delincavi tamen pro virili figur. 1. A B C. eftani- malculum , ficut 1n aqua fefe :motat.. Uno tempore caput eraffius mihi apparcbatalio: plerunque agnofcebam animal- ^.culum baud ulterius; | De. : quamab A. ad B, idque | 0b caudz B C. tenuita- Apnd tem. Et.cum idem ani- lugens cu . malculum -pauló vehe- pes '' mentius moveretür(quod tamen tardé fiebat) quafi. à EQ————- o0 wolumine quodam circa | «capüt ferebatur : corpus feré carebat motu , cauda tamen in tres vel quatuorflexus volvebatar. Fig. D. eft p (5 2 mail- $52 Anatomia & Coutemplatie: malculum mortuum line re&à extenfum , qualia tamen pauca mihi occurrebant: multahorum mortuorum anteriori corpo- ris parte inflexajacebant ; ficut Fig. E. alia pené femicircu- lum efliciebant: alia denuo anteriora corporis gerebant circum- d flexa , moventia pofteriorem folum partem , quz ultima mor- ti vicina effe judicabam : Hic animalculorum numérus erat tantus , ut credere fubiret, ad quodvis fzmellz ovülumá. mafculo emitti forté 10000.talium animalculorum ,' quz in fe- mineejuscontineruntur: quod &antea judicaveram fieri fi- militer cum femine Afelli majoris. Sed non eft putandum om- nia animalculain femine Afelli contenta uno eodemque tem- pore vivere; fed illa potiustantum vivere , qux exitui feu par- tui viciniorá funt , qua & copiofiori humido innatant prz re- liquis, vitacarentibus adhuc, in craffa materia, quam hu- |— mor corum efhcit , jacentibus. Nam ficut. Afellus feré inte- grum menfem in pariendisovis confumit; ita & maífculum fe- men pifcium tarde pro re natàidoneum redditur: quod fimi- liter fieri putandum eft in ranarum femine mafculino, & eade — cauffa ejus animalcula, qui primum vifui meo occurrebant, | mortua effe, ficut & alia remotiuscirca exitum tefticulorum pofita. mortua funt. E contrario. tamen: cyprinus latus & trutta five variolusbiduo aut triduo lemen & ova fua emit- -£unt, - Notum eft Gallofemeltantum ineunte Gallinam. UR foc- .cündari ova: ea, quantum judico, de cauffa, quod multi vitelli futurisovis deflinati, ovarioqueannexi, fingulifingu- — laanimalcula ex femine mafculino acceperint: quzanimalcu- | la ovoineubato non mox pulli iguram affümunt , fed inordi- mate, inquantum oculis apparet , creícunt ; ut credamus pri- mum omnium nos videre cor generari. -: Diverfis vicibustentavi animalcula detegere mafculini Gal- i (eminis, íed me ha&tenus fruftra habuit. lacceffus ;quoniam CM CA. ANTONII px LEEUWENHOECK. $3 circa talia occupato femper globuli vitellos ovorum partem maximam conftituentes pomorum vulgarium magnitudine occurrebant ; unde videmus generationem non uno eodeme que modo fieri. Pediculus omnibus füis membris inftru&us eft, in ovo etiam ac matre fuzadhuc exiftens. In Pulicisevo iibi apparet prater globulos natantesin aquea materia, en quantum vi- derelicebat ; cam pulici id exfecuiffem, fitque tandem ver- mis, tandemqueaurelia five chryfalis, ficut antea fzepius à. me declaratum fuit. Idem accidit Erucis feu campis; Rana primum reprafentat vermen craffum,etiam ex parte jam adul- ta, ficutantea dictum. Nonne videmus hominem longitu- dinem diametri unius pifi non excedentem omnibus membris - fuisinftrutum effe? Neglecto igitur Gallinaceo ovo contuli mead inveftiganda animalcula mafculina ovorum pulicum ac pediculorum: inquibus parvisovis commodius exiftimabam detegi poffe animalcula; íed conatus meus hactenus fine ie ceffu fuit. Non nemo Do&orem degeneratione commentans inter cz- téra in margine ponitfequentia verba: Siex femine mafculi- no neceffe foret fructum produci , manus forté aut pes aliquis deficeret; qua & in textu ipfo prolixius extendit. Scd (quod dicam cum venia) mihi videtur, fi fequentia folum in rei fi- dem allegentur , fufficeré ea poffe ad probandum exfolo maf- culino feminefructum prodire, foeminam vero inflar nature agri fru&tum tantum fovere, alereatqueaugere. Multi noftratium civium alunt cuniculos , cum ad volu- ptaiem ,tum oblucrum : funtque hi cuniculi plerunque magni atquealbi, auribus przlongis donati , quod pulchritudinis locoducunt. Ut veróhicuniculiinlucem edant pullos erifei fivecinerei coloris, qualis eft fylveftrium , utqué pro his pof- | ypuependinpore vendi, foemcellz albe marem grifeum ac G3. ps 3 54. | 4natamia. & Contemplatio is | fylveftrem ex tumulis arenarum petitum , ubi omnesgrifei co- lorisfunt, fociant: atquetalesmafculosintenfe grifeos com- mittunt non tantum cumalbis, fed & verficoloribus, nigris; cxruleis foemellis: Ex quibus tamen quicquid procreatur; co- orem patris refert; ut nunquam etiam obfervatus fit ullus ex tali jugatione productus cuniculus , qui fuerit capillo albo, aut alio quam grifeo. Przterea tales nunquam attingunt magnitudinem matris , neque aures acquirunt przlongas, neque pro matris natura plane cicurantur ac manfucfiunt, fed retinent femper aliquid /ferocioris ferinzque natura ac indolis. | ! | 2 Primam, quamdiffecui, ranam petivi ex via.communi; pra frigoreferé extin&tam ; promota enim pede nufpiam ere- pebat: hanccum cultro fubjicerem., didici efle foeminini ge- neris, habentem in fuis. inteftinis vermes fimiles infantium lumbricis, quos per alvum ejiciunt: magnitudoillorum erat capilli unius noftri capius. | | "Tranfii ad examen fanguinis, quem ipfum expertusquoque fum conftare ex plan-ovalibusparticulis, natantibus per ma- teriamlimpidam , ficutanteade falmone jam prodidi: hz, ut fic dicam, fimiliter colore carcbant, nifi.qua fingula & rectà oculosferiebant : binis verójunctis & fibi impofitis, co- lorapparebat paululum ad rubedinem tencens: tribusveró fi- biinvicem impofitis, magiseminebat color ; ficut hic Fig. 2. idiots d — oftendit. A. eft particula ovalis fanguinis ; quz à . fecunda ovali fanguinis discum B. ex parte tecta eft C. wd x cfíttertia ovalis particula fanguinis qux A. & B. | paulum obtegit, acproin e hterz D. quatenus tegit 2^ | Ova- ». ANTONII pz LEEUWENHOECK. $$ ovalem particulam À & B. ( qux hic triplicata eft ) colorem brunncum largitur. Verum cumattenté particulam ovalem in. ambitu, ficuthic E. exhibet, confiderarem , tales particula: fanguinis colorem rubicundiorem reprzfentabat , quam frtres: fibiinvicem per planum inftratz forent. Multz harum ova- lium particularum jucundum vifui przbebant fpe&aculum ; imprimis iumiditateillatenui, (inqua priterovales particu- lasnatabant quoque multi globuli, magnitudine ; parus glo- buli unius noftri fanguinis przditi ) evaporata. Multa habe- bautin medio lucem ovalem ac fplendidam: alix videbantur: quafi conftructz forent ex multis ovalibus rotundis diver- fa magnitudinis :- alix circandari fere videbantur minimis: globulis , cum ali plane carerent in circuitu globulis ,. quos tamen in'fui medio obtinebant. Hifíce obfervatis in mentenr veniebat, annonhiparvi globuli. quibusovales fan- guinis particule eránt cin&, illi minimi globulieffent, qui interillosinaquea materia natabant , quique cafu ibi obhzfíe- rant: Sed quod potiffimum mirabar, in fanguine, quem ex - multis: fangüiferis vafis à me incifis in patinam mundam ( in qua fingulas ranasdiffecabam ).collegeram , obfervabam mag- nuüminumerum vivorumanimalculorum , longitudinis feré& | latitudinis dimidiz cum uria ovali particula fanguinis, qux omnia habebant eandem pofituram.. Nonerat mihi parva haec videndi voluptas: Con(ümpta enim ea temporis mora , donec ovales fanguinis particule ob graviratem fuam paululum fubfc- diffent, animalcula hzc natatu fuoin ovalem fanguinis parti- . culam impingentia elegantem mobilitatem caufabantur. Ha enimfànguinisparticulzingyrumagebantur, nec difplicebat. miliicredere quamlibet particulam fanguinisarenulam xquan- ti$:$0. animalculain fefe continere. Di&us hic fanguis valde. eratferofusnecfincerus. Separata quippe magnaex parte car- neranz à cute fua; aquea quxdam materia tam cx cute, quam carne- $6 : Anatomia C9 Couteiplatio carne rorabat, quz majori in copia profluebat aperto à me quo- E) queabdomine. Non dubitabam quin etiam capite ranz à me. — contrito fere, ut quietam redderem , me aqueam aliquam materiam ex ore aut ventriculo ex SEE. ; ceredebamque ex ultimo fucco animalcula hzc procrata effe, 1deo quod ne- que extracto omni ex vafis ranarum fanguine, neque dili- genter perluftrata materia aquea, inter cutim & carnem aut in. ventriscavitatehzrente, ullum poftea animalculum detexif- fem. In enumerata materia aquea occurrebant milhi particule, — inordinatz, quzferé omnes rotundz apparebant, ejufdem cum globulis noftri fanguinis magnitudinis: quafdam cognof- cebam effe iterum compofitas ex fex globulis, .& cumhis. par- ticulas quz ; partem magnitudinis reliquorum videbantur poffideretantum. Infpecto quoque di&to fanguine aqueo in patinis ex diverfis ranis collecto (quamlibet enim ranam in pc- culiari patina fecabam ) deprehendi ibi pauca adhuc qusedam animalcula in illo aquofo fanguine contenta. Contemplatio- ne veró circa enumerata animalcula mihi non fatis faciente, | quoniam perfuafus eram illis fanguinem non propriam fedem cxiftere, fed cafu eó delata illaefle, menfe junio obfervatio- nes meas repetivi, &tandem offendi ranas, in quarum fter- | JU 3 : | ^. . xoreexinteflinisextradto, — Ó | | incomprehenfibiles nume- rus vivorum animalculo- . irum diverfz magnitudinis | &hfigurzextabat. Maxima habebant pofituram. Fig. 3. A. Horum quadraginta credebam contineri in ma- teria unicam arenulam conftituente. Secunda fpe- cies Figuram B. obtinebat, quorum ANTONII p»; LEEUWENHOECK. E quorum numerus exiguuserat: "Tertium genus proxime acce- debat ad figuram anguillze fluviatilis icut Fig. C. docet, quo- rum numerus priori erat major; reliqua tota materia fcatebat infinitis animalculis, ut totum ftercus non nifi animalcula vi- va reprzíentare videretur. Parva quippe flercoris particula animalculorum motu itaciebantur, ut omnes effe animálcula putarentur. Numerus ulnumorum animalculorum erat tantus, ut judicare fubiret ,, in quavis materiaarenam xquante aliquot millena animalcula extare. Quo obfervato cogebar credere , animalcula, quaantea dixeram in fanguine ex patiniscolle&to, reperiri, aut €x ftercore inter fecandum in patinam delapfo, aut cafu ranz inteftino , 1n quo magnus numerus animalculo- rum. fuerat; àme vuluerato; Orta ac fanguini permixta effe. . Intellexi hic przter opinionem damnum , quod ran pifcibus inferunt ,. extractis ex nonnullarum ventriculis 8.10. & pluri- bus: pifciculis. Separaviex rana venam magnitudinis unius ca- pilli, firamin membrana inter partes carnofas, &cexpreffo ex eadem fanguine didici tunicam ejus effe verficolorem , fimilem valdé maculiscutisexterioris ranx.. Hac difciffa vena, clarius, quamantea,.percipiebaem, tunicam ejus ex nullisaliis parti- bus efle conflatam, quam ex confertis perpetuis parvis filis, eodem modo, ficut videmus ramum alicujus vena cum omni- bus fuis capillis in noftro autalterius animalis corpore fefe ha- bere: qui ramitamerantflexiles, ut quamlibet impreffam fi- guram retinerent, & cum omnibus capillis fuis decenti ordi- necircarotundum lignum ita à nobis adaptari poffent, ut ra- morum fuorum & capillorum deufitate lignum. obtegerent. Hanc obfervationem molitus fum & alias, in venis aliorum animalium ; fed tam claré nunquam apparuit res, quam in mo- docnarrata. hiftoria factum eft. Cum ergo nobis in mentem vo- camus &. penficulamus parva fanguinis noftri corporis vaícula, i pam tenuiafints ( qua meo judicio millies tenuiora funt. no- H fir 3o Anatomia Gv Contemplatio ftri capitis capillouno, &forté ejufdem ftru&urz cum majo- ribus vafis) facilé occurret, quanta tenuitatis membranula aut tunicula una ex filis feu fibris conflata debeat efle ;' & quam fa- cilé ejufmodi ramuli (fanguine in arteriis à corde vehementer preffo) à fe invicem feparari & fanguis ubertim extravafari ; at- que indeprofanguinisnatura, eryfipelas, puftulerubre,ip- - Íz variolz, produci poffint: Cum e contrario, fanguine & | corde noftro bené coftituto; fanguis lente tantum pertenuia vafcula transcoletur, ut carnem cxterafque noftri corporis par- | tes alere, & refiduum exiguis venarum ramulis reddere valeat. — Di&tisquippe ranz venis à fe invicem feparatis paulo fortius, fila five ramuli ita diffociabantur, ut per illas tam claré vifus penetraret, ac fi oculis noftris cribrum ex fetis conflatum intui- ti effemus. nnd | | Carnem pofteriorum ranz pedum contemplato patuit mihi: - fimiliter eam ex filisfive fibrisconftare: diffiffis vero illis fibris obfervavi fingulasiterum ex magno numero filorum parvorum componi. Quia tamen circulares contractiones five corruga- tiones cujus vis fili eorum majoreserant , quam antea in bove, muíca, culice, pulice aut pediculo notaveram , fruftulum unius fili feu fibrz mafculos ranzx conftituentis delineavi ficut hic Fig4. AB C D.demonftrat. In talescorrugationes poftea "** quoque incidi circa 2 ! fila tenuiorum maf- : | culorum agninorum, | A SQ SUSWESERTS quos GL OBRA GUN) Bee res iN 70147 DUI MR j mé pofter lorem pe- C dem. Modo recen- fita corrugatio filo- rum feu fibrarum in | carnibus fod "tan- | tum me^ MM ANTONII »r LEEUWENHOECK. ji tum mihi aperit, docetque, quomodo membra noftri corpo- risinfle&antur, quiefcentibus mufculis, fed & hinc certi effe poffumus cauffz, quare diutiusincedere quam ftare valeamus: ut & quare incedentes noftra brachia & manus nunquam quicté in re&um extenfa atque pendentia teneamus, fed femper hinc indejactitemus, relictisquippeillis in quiete, unus mufcu- lus nimis extenderetur, & alter nimis contraheretur, quod pugnaret cum naturaliextenfione & contractione mufculorum. Eifdem decaufis pauló diutius ftantes nunquam infiftemusam- - bobuspedibus; fedíemper unum poft alium attollemus, ita ut anterior tantum pars pedis terram contingat;cujus pedistum mufículi quiefcunt. | -ANon potis eram ab initio capere, cur nonnullz circulares corrugationesaut rugz carnis & pifcium filamentorum ferpen- tiformes, aut volubilis generis effent, ficuti 1n literis meisá die3. Martii Ánno1683. Fig. 1. EF GH. & IKL M. indica- | yi. Sedrepetens memoria carnis filamenta feu fibras non efle rotundas ,. quia firmiter compreffz jacent: & deinde pofito ac conceflo carnis filum unum aliquod ab aliis filis feparatum , totundum effe, aut mox accipere formam rotundam, facile illud, quia carnis filamenta feré ex? parteaquei humoris funt conflata, evaporatione humiditatis ; quz breviabfolvi poteft, | interna flexura aliqua; aut flexuris corrugari ac contrabi poteft. po- namus Fig. 5. ABC -D E. carnis. filamen- tum feu fibram efle, quz figure rotunda fit, fifeparataab alus fibris exiftfat, illam- que evaporatione hu- H 2 | midi DE TOHEHIUHERREETEDRE "Á v ——— Anatomia G Contenplatio midi perdere fuam rotunditatem, & parva iuflexura introrfurn: 1 curvari, ficut hicin F. deiopfitamm €ft: quofitüutcircularis. — corrugatio autrugz, quzantearectz occurrebant, nunc volu- — biliter fcfe offerant , ficut hic inter B. & D. demonftrarum eft. In literis meis die 14. Augufti A*.1675. Domino Ofdeibur: gioinfinuavi , quomodoapud me conceperim comminutionem cibi in ventriculo noftro fieri: quam mcam Epiftolam publico non commifit di&us modo Dominus: num difplicueritei mea hzcíententia, ftatuere nequeo , quia nihil ad eam refponfiac- cepi. Quoniam tamen hiclocorum multi praftantes doctique viri hanc meam opinionem amplectuntur, nec pro nihilo du- cunt, animusmihi eft nonnulla in epiftola illa tradita hic repe- tere, idque eó magis, quia aliquando excrementa. Afelli: ma- | joris perluftrans in mea hac fententia adhuc amplius fum con- firmatus, Verbafunt, quz fequuntur. Adjiciam hic, quomodo ego concipiam chylificationis. opus , quod in ventriculo perficitur , ut nutritiofiat. Sta- tuo chylificationem & comminutionem cibi ,, quo fruimur; non perfici in noftro ventriculo & inteftinis ab aliquo acido, fed continuatio aliquo motu & calore ventriculi naturali, quem motum. ventriculo caufatur diaphragma: quoties nami- que infpiramus diaphragma deorfum pellitur. Hzc verfus. inferiora pulfio ,. fimul movet ac premit & hepar & ventri- culum , unde perpetuus motus ventriculi, quem mihi ima- cinor hoc modo fieri. E. g. accipiamus veficam alicujus bru- ti, repletam. maxima ex parte aquá ( quam aflimilo ventri- culo noftro ) hanc perpetuo paululum hinc inde. premamus. ambabus manibus , nunc conftringendo nunc laxando: ponamus poftea ventriculum in bené conftituto corpore fem- per claudi aut conítringi, quam parum ctiam cibicontineat: - nit nimia cibi & potus quantitate aut ejus debilitate & flaccidi- tatc ANTONII pz LEEUWENHOECK. | $33 ate (alias frigiditate cibi dicta )ventriculus nimis fitextenfus, & fun&tionifüz debitz five conftri&tioni inidoneus redditus, unde dicitur vulgó , ventriculus non coquit. Exiftimo quoque, quamprimu m cibus deferturin ventriculum, partes ventriculi ftatim nutrimentüm capere. Non diffiteor tamen paffim per ventriculum extare materiam acidam & acrem : hoc folum hicaffero, hancnon effe neceffariam Ibi, utcibus comminua- tur digeraturque , fedgenerariillam ibi à cibo, ab ejus motu perpetuo, aut etiam àputrefactione quadam oriri. Perpetuus hic motuscibi in ventriculoaccedente calore naturali ventriculi ( falva aliorum fententia ) abunde fufficit parvis & mollibus cibi , quo fruimur globulis ; qui farinam tritici, fecalis, avenz , hordei, piforum , fabarum , & plerofíque que &us arborum conftituunt (, quantum ego obfervare potui ) & difcerpendis & in alias particulas refolvendis , ac refo- lutas vertendis inalimentum ; quo cor pus noftrum ali pof- hit. | "Poft miffas hafce literas plenius Uis fum in mea fententia; R poftquam vidi motum inteftinorum in brutis, quem corum inteftiua retinent , etiam à tempore AO extracta e corpore. Ut Afclli m3joris excrementa perfequar: Eon mand illa conftare maximam partem ex brevibus valde pifcium fibrilla- rum particulis, per microfcopium fere (efe offerentibus, qua- fi nudisoculis noftris fpe&taremus pilum e barba noftra deratum (quem motum ego prefluram feu compreíffionem voco ) ita & motus continuus, gm obfervamus nque ad capitis NU fFr-».»-;? Ir Hás- $6 Anatomia 05g Contemp latio | Hoc ita pofito facilé eft intelligere ,| quomodo brevi tempore 1 magnus pifcis parvulum piícem confumere valeat( integrum etiam fine mafticatione deglutitum ) fine materiaacri in ventri- culo exiftente; pracipué cum confideramus nos fpatio unius horz pluries, quam ter millies refpirare, quo confequenter confit, ut nofter ventriculus una horá pluries quam ter millies conftringi neceffe habeat. Alio tempore przdi&as recifas fi- brillas in dejectis afelli excrementisagnofcere non poteram, cu- juscredebam cauflam fuiffe, quod pifcis hic five Afellus,. ante longum tempusjam captus fuiflet, obquam rationem fibrille pifcis ultimo loco in ventriculo recifz ita erant comminutz, ut excretioni proximz exiftentes , feré omnes defciverint in par- vosglobulos, quosjudicabam minores; parte globulis noftri. fanguinis, Przterea 1maginabar mihi; quod quando afellus pifciculisabundat in ventriculo , recifz particulz fibrillarum | có celerius é ventriculo & inteflinis elabantur ac fecedant, ut nullum relinquatur tempus comminuendi & conterendi eaf- dem: Recorder quoque me extrementa ventris meialiquan- diu contemplari, & multas longas carunculas in iis natantes animadvertere, quarum ratio primo me fugiebat, quia vide- bantur mihi ex annulis aut circulis effe confarcinata. Hoc phoe- nomenon docebat me plicas noftri ventriculi quoque decidere , idquecó magis, quod fibrz carnis & pifcium in parvo faltem numero congregatz, valdé debilesfin. Multis do&trina hac dubio procul minusverifibilis videbitur , cum ante oculos fibi pofuerint robur, quo parvuscarnis mafculuscft przditus ; qui tamen ad credendum facilé inducentur, fi mecum confidera- verint fibrillascarnis mufculialicujus, cum extenduntur , om- nes fimul operari, & ideo roborevalere: écontraveró cum chordam aut funem plicamusex filisejufdem craffitiei & robo- ris, cujus funt fibre carnis mafculialicujus, valdé debilem ef- fce , quia impoffibile nobis eft , ita fila in longitudine fibi | | 1 | | nectere —- ANTONII p»: LEEUWENHORECK. 37 ne&ere atque adjungere , ut extenfaomnia operentur fimul & exten- dantur. 1 In ultimis meis affero nullam dari fermentationem in fanguinc. Quam opinionem meam jam ab aliquotannis tuitus fum contra diver- fos Doctores. Inter czterea etiam trado quomodo concipiam pelli ac moverifanguinem per univerfum corpus noftrum: quomodo quam fortiter etiam cor ac pulfus in febricitantbus moveantur, circulatio ta- men fanguinis ut plurimum tardior fiat:quomodo fibrillze carnis,etiam- fi careant venulis, alantur tamen fanguine arteriofo: quomodo cibus in ventriculo & inteflinis comminuatur, ficut & antea jam dictum. . Unus Doctorum c«terorum omnium przcipué frequentur me invi- febat, Hic pracfentibus alus faepe affirmabat fibi preprimis placere pofi- tiones meas, feque nuper hinc difcedentem cum alio Doctore totam noctem confumpfifle philofophando fuper difcurfibus ac fermone meo, quem habueram: íeajebat paratum efle commentandi de eodem, fed tamen honorem mihiimpertiturum efle, quoniam ita fe natum fciret qui alterius inventa ac cogitata nollet fibi arrogare. In fcriptis tamen . ejus, qu:e hactenus divulgavit, nihil tale mihi licuit deprehendere ; liceat mihi credere excidiffe illi Domino memoriam mei. In libello quo- dam nuper ab eo edito negat dari fermentationem in fangaine ; & quan- do loqui incipit de circulatione fanguinis , fic docet: etiamfi cor & pul- fus celerius pulfent , circuitustamen fanguinis non fit celerior: quz fuere mez cogitationes , antequam unquam cum illo Doctore fuper iis fermonem czcidi, Harum cum forté quis me caufas interrogaret, ci fequentia folitus eram refpondere. Sanguisin multisfebricitantibus eft valdé craffus, quz caufla eft , quod tarde & difficulter per parvas arte- rias movetur , & per confequens cor fortius pulfare debet, ut fangui- per exiguas arterias pellatur. Ob hocimpedimentum crafhi fanguinis, quo arteriz funt repletze , cor fua conftrictione fanguinem in arterias pellere nequit: itaut folito major ,, quam par eft, fanguinis quantitas in cordis cavitate ad quemvis pulfum relinquatur : quà magna fanguinis Copia à corde calefacta , accedente ftatim pauxillo fanguinis ex venis, -etiam calefacti, ( tum quia in parva quantitate eft , tum quia cum cali- do fanguine , quiin corde relictus eft, mifcetur) cor conatur ob ni- miam quantitatem fanguinis, qui femper in corde haeret , mufculis cordis prater naturam extendens, fe ex confuetudine rurfus contrahe- re, quódtamen fieri nequit, quia ad quamvis contractionem cordis permagna quantitas fanguinis ob craffiuem arterias replentis neo re- Inqui- $8 . Anatomia (& Contemplatio (Sc. | linquitur, tenulori partein minimos ramulos pro nutritiorte carnis, aliarumque partium tranfeunte : atque hoc modo fanguis adhuc ma- gisincraflatur, &per confequens tam citó non propellitur , ficut in corpore fano fierifolet. Quodaliqui ex magnitudine cavitatis cordis & pulfationum frequentia deducere conantur, quoties in horá fanguis per cor tranfeat, mihi non arridet , quoniam fermiter credo , in cor- - pore maximé fano cor nunquam ita conítringi, ut omninó tantum ianguinis, quantum cavitas cordis recipit , in arterias pellatur, fed é contrario exiftimo cor nunquam fanguine vacare , verum femper ali- quid retinere ejufdem , ficut experientia difcimus , nunquam naturali | infpiratione & expiratione omnem a&érem , quem pulmoniscavitasexe | cipere poteft , attrahiaut expelli. | Sanguinem itaque ob fuam craffitiem (in febricitantibus ) in omni- busramulisarteriarum coagulari , &illas obítruere (ficuti aliqui do- cent) & ideó circulationem fanguinis impediri , à mé pro incomprehen- fibili habetur. T. x Nequede nihilo eft, quód fzpé in mentem mihi venit , corde nimia fanguinis copia ultrafolitum repleto (ficut antea. declaratum fuit) muf- culos ejus diuturniori extenfione ita difponi poffe , ut ( fanguine quam- visattenuato jam , &ad circulandum apto reddito )ilhtamen contrahi — nequeant , atqueita przcfentem necem atque interitum abíque omni dubio afferant. Quód fimili modo quodam accidere videmus veficz, quz longiori retentione urina itaextenditur, ut poftea contrahi cjus muf(culi more folito non poffint. Idem accidit Orientis nonnullis popu- lis qui membra fua eoufque extenfa fervant aliquandiu, donec contra- hi rurfus nequeant quod facere co fufcipiunt hne , ut pro fanctis à fuis popularibus habeantur. | ANTONIUS »z LEEUWENHOECK. —— Continuatio PISTOLARUM,. Datarum cd longe Celeberrimam Regiam docietatem Londinenfem , AB . ANTONIO de LEEUWENHOEK, Ejuídem Societatis Membro. LucpuN: BATAVORUM, Apud CORNELIUM BOUTESTEIN, Bibliopolam in platea vulgo dicta 'c Rapenburg. cIo. Io c. Lxxxix. Premonitio ad L ECT ORE. ... Quandoquidem duz priores partes, ac quoque Continuatio Epiflo- | larum Authoris, quelibet a Numero r. ordinario incipiant, paucis benevolum Lectorem premonere vifum fuit, nempe fe contentum cujuslibet Epiftolz addito numero inventurum. Judex Rerum Epiffofir Partis prioris contentarum. - s hos » ull / d SN LAS ant (ed in Ventriculo fiveintefüinis coagulant. Acetum mon eft meg diverjorum. vinorum y ac. Rationes eorumdem (aporis. Quam — ob caufam acute. Salina particula ad fanguinem moftrrum uon tranfeapt, Oculi Cancri five Creta in vino jaeeutes , particulas Salinas de figu- v4 qmutavi faciunt, Vinum. Rbenanum , five Gallicum nullam genevant poda- eram. | | pag: 3 4037, Epiftola trattans de flructura. cerebri diverforum. animalium: de generatione pi- ^ tüit& y tuucinaruum feu blenna , bumores Crystallini inoculis bominum , Mo- xe, Calcis Arthriticorim , Morbi Leproforum , Squammarum in. Ancuillis, àpag: 37. adéi. à Epislola tractaus de generatione Ranarum:. eavum imafculo femine ,. (anguine , carne , (anguinis ductibus , animalculis in excrementis eavum:. de genevatione avium C pifcium , figura mu[culorum carnis , comminutione cibi in ventriculo Q'inteflinis: de excrementis Afelli majoris , vehementi motu cordis , dimunita fanguinis circulatione ,. & quod cov diuturniori fatta dilatatione. coutrabi. itevum Wequeat, àpag: 61. u[que ad. finem prioris partis pag 78 inclufa. : i 7 e 3e Jndex Rerum Epflolzs | - Partisalterz contentarum. Ino tratlans de vivis anumaleulis in ladiibus feu. femine ma[culo pifcium, c p ow intefliculis animalium y. addita demon[tvatioue evidenti , numerum animal- S P culorum P4 3 IN p EX RERU M. culorum ex. unius Afelli majoris lattibus , plus decies fupevato. domines , j in univev(o terrarum orbe viventes. à pagzi. ad i12. Epistola tratians de liguo Querci , Ulm, Fagi s Salicis ; Alni , Ebeni Matriti : Juxi & Stramiuis, De Animaleulis in lackibus Perce , cyprimilati , Tvuttae , C Tince. 4 Pag. 12. ad. 25. Epiflola tractans de Tetliculo Gliris, ev Animaleulis in codem reperiis : De coin- chis e Ostreis : de yivis Auimalcalis in liquore a palmite defrillaute. à Pag. 25. 4d. 22, Epiftola tratiaus de ortu C defluvio capillerum , de fal[o diclis vermiculis , capillos capitis depafcentibus (Belgice Mytersvel Met-etevs) de vivis Animalculis existen. tibus n excrementis , Equi urtlia y C limo , item de movbo articulari à Pag. 32, ad. 43. Epislola trattans de cave , magnaque copia parvorum carnoforum. Mufculorum , de admodum exilibus Anguillis , de Pifcibus, decrimbus , de Offreis earumque te. flis five conchis Cc. à Pag. 23. ad 54. Epistola trattans de Formatione Mufculorum Pifco[orttm tam cancti quam (quille. à Pag. 34. ad 58. Epiflola tratlans de Origine Plants c Radicis in feminibus; [demque cm Aui- malculo à femine mafculo Matriciinfufo, comparatis — Quemadmodum ani- tantia in Matrice ligamento quodam aluntur , fic quoque omnium f(eminum plu- vina. Non aliam inter Arbores c animantia. efe differentiam, quam quod Arbores Anima motum concitante caveant , ac per confequens coire ipfis tmpo[fibile, sictiiqe Arbori pev(ouam Mafculi. e Femelle faflinendam effe. — Animantia di- verfi generis, inter fe coeuntiA , creaturas nec Patri nec Matri fimiles , progig- Were debere. Propagatio Arborum tvanflata ad generationem. Hominis. à Pag. 58. ad 82. Epiftola tradlans de Origine Plantarum in. Semimibus Cofipii , Palma , Uvarum Crifparum , Uyartin ur[mavums Spinaacuta , ac Tiliarum. De Cl »yle. Su- dore , fuprema Cutes Neryo optico ,. Trutavum bile ,— Auguillarum Cate , Prafmo c»c. de falein Aceto ex Cervifi ia confecto , de Sale in fucco Mali Hefperii. De Spiritu Salis Ammoniaci , c Sale Volatili Oleofo s [anguine C aceto vini commixto, pag: $2. ad 119, Epistela in qua examtni fubjiciuntur Sal. Cardui Benedicti, Sal. Abfinthia , Alu- men, Nitrum. Chalcantbum. Cypri. five Vitriolum cavuleum. Liquor Tadta- ri, Cinis Smeclicus , fiveollaris ex Mufcovia, Campbora. Sal five Cinis ex for- nace fuforie officine Tormentorum «neorum five bormbardavum ,Sal [ive Cinis ex Stam five Plumbi fornace , Salin Calcelapidea , Salin Calce ex. concbis com- bufla , fi yeconfetla , Sal Soude Anglicames Sal Soude Britannice S UNUS : Sonde, Sal Amtnouiacm. a pag- 11940149. *| Epiflola 2 — | | vC. INDEX RERUM. | - Epi[lola tractans de diuturna vita Animalculorum in Semine Ma[rulo Canis , Cant, | Coitt , Seminibus Mafculis Matnriciinfufis ,, Auimalex Animali Seminis Mafcn- — liprovenive , quo ti0do eadem votundaim vecipiant figuram , qua in vegeneris Maf- | euli fecunditas confiflat,quo modo Mafcitla yelfemella oriatur creatura. — Origo | tAdicis, C exilium foliorum in Seminibus Arborum. a pag: 149 ad. 178. Epiftola tractans de Cintabari nativa: quod videlicet eade contineatuy avgeu- quim yiyum , oleum atque[al.. De Pulverepgeio intra occlu(um vitrum accenfo : quantum fpatium vequivat. ipfe pirius pulvis accen[us : qualem [iguram accen(a particule nitvof e affumant , dum ad quietem vediguntur. De Tormentis bellicis: . quod. videlicet glans e longiore tormento tantam ad diflautiam non ejiciatur , quam quidem e breviore. Quod. mediante pulvevepijrio C oculis cancri aev proda- — eatur. apag: 17840194. xpislola tradlans de coalitioneoffis. De corticibus Arborum,. De cute G Squamis : - de bimoribus ex corpore trau[pirantibus , C de ramento quodam cutis, : | tewsPage 194. ad. 210. Xpiffola trattans de Gallis , quod videlicet gale, frudus quevei dici non mereantur , fiquidem incrementum ipfarum folumimodo prodit ex eo , quod. certum genus ver- aiculorum (4 mufcis oriundorum ,. vuv(u[que in mu[cas tran[euntiuim ) folia quercina perfodiant , ex qua perfo[jione gallze exere(cumtz. ficque ettam crefcut nuces carduiinip[o carduo. — De primordiis plantarum in caflanea c jyuglande , € quoinodo eedem per funiculos, primum autvimentum Acquirant. C íncremen- tun y "on aliter acip[a anumaliaintra uterum Qt. 4 Pag. 210.40 227. Epiflola trattaus de Semine Karboh , alias Panjala dr Arbor Lanigera*Bontii dictó , : Bupariti , Kauhin & Adamboe , uec non de primordio plante intra mucem cocos Deovis (quillarum , Astacorum y C* cancrormm y ut C de embryonibus (quilla- vum y cancrorumque nec non de horum generatione y tandemque de collatione ge- nezationis borum. animalium. cum generatione feminum quarundam. Arboram. ^ ; 4 Pag. 227. 4d 241. | Epiftola traGans, quod ligua tempore effivo truncata y aeque folida fint ac ligna tem- gore byberno ab(ciffa : quomodo robur lignorum dignofci queat y. C quasob caufas ligna fubitanes obuoxia evadunt putrefattiont quibus in regionibus optima produ- cantur ligna queveima. a Pag. 241, ad finem Partis alterits Pag. 258. LI uS CN ludex Judex Rerum Gpiflolis — Continuationis contentarumi. É piftola tractans de formatione Dentis Elephanti, ac Dentis Suilli: Romiuut Den- [£5 effe cavyos ; Tubulos exiles, dentem conficientes , originem fuam babere in cavitate dentis, 4c finire in circumferentiam u[que ejn[dem.. Cavitates dentium WETVIS s Janguinariss aliifque vafis effe appletas: ex obsiructione vafovum in deu-.— tes dolorem excitari, Ac quoque de formatione dentium boum , equorum, de — Sale in cavitate dentis equini, Pag. 1. : : Epistola tractans quo ordine favinacea fabflantia five materia (ie femme infundatur. De fabis vulgo dicis Coffi: in quaparte hujus faba vecensplanta. fita fit. Recens planta ex bac Faba defumta, Flofeuli , quiin vecentiplanta bujus fab EXCI'EVE- vust, Sale multum oleiin fabis Coffi.. Nulla favinacea (ubflantiin fabis Coffi:: C ideo he faba debent effe tofle , antequam e«dem in pulverem poffunt vedigi, Fabas Coffi parumper faltem effe torrendas Cr iu minutifmas effe vedigendas particulas, Forinatio fabarum Coff. Fabe Cofh, in parum aque depofite , ber- baceum ac gramineum recipiunt Colorem. Pag. 13. | Epiffola tratlans , Quod origoplantarum, queiugrano Tritici fite fuut ex. tribus | planuscan radicibus füisconflent.. Quod plauta Materna barum triumplamtarum fex folüs instrucla fit , quod uuum Tutici grantan daas Peculiaves babeat suem- branas. Quod unumquodque granum Secalis , quatuor distinclis fit ansivuctum plautis 5G quod planta Materna fex quoque babeat diflindia feli. Quod in uno Hordet grano quiuque difinite f fint plante, Recens planta in Fagopyro quattuor babet folia . C4qtie per totam j 4cent dilpe ra farinam. De recenti plauta in Hor- deo, in Semine , quo aves ex Canaria ve[cuntur (belgice Canary-zaat) ac iu Acetofz, Quod illud , quod nos femen bete rubr nominamus y uonfit [emen , fed emvolicyum feminis ,in quo 2. 4. aut s. femina funt collocata, Deorigineplan- t« in femine Chberopbyli, Quod Semen Rapbani, femen. Napi, Semen Cauli- uti y femen Brafice Cyprie Italice , femen Rapbani Bifbanici , femen Sinapi , femen Rape. femen Caunabis , femen Cecleariorum y non farinaceam fabjlan- tiam , fed duntaxat [olia C? vadicesin fe contineant, Quod femen Na[uurtii to- Fas recentem plantam iu (e babeat, De [eiine trifolii odo odorati, Quod Avbores c plante aborigine five principio creationis fint oriundae. Pag. 20. Epistola trattansyquod Bombyeum ova fablivida fiant, oritur duntaxat ex exili Mem- brana,quae intrin[ecus adverfus corticem Ovi locata est. Ubinam locorum animal- - culum ex femine virili fefe in Ovo locat. Exilis adiuodum Bom ibyx in Ovo.Subitum Boubycum augmentum in Ovis. — Vafa fi ye yenae in nondum natis Bosibycibus, Ovi Tefia ^ M embrana , UA. in Ovo eft, tran(it ad Corpus Bombycis, Ab itii- | 3 quU N INDEX RERUM. - - dio Creatiouis , Anima vivens animalculi in femine virili Bombycis innata est, Bombyces illsper aliquot enenfes in ovis conclufos debere jacere. Si annum babea- qus, inquo quamplurimae regnant Millepedae (belgice Rupfen) nullam efte fe- quelam , proximo anno iterum tam multas fore prodituvas. | Bombyces tempore matutino non vero pomevidiano ex oyis prodeunt (uis. Bombyces oya. (ua inovdeu- do diffringunt auxilio bumidae fubflantiae , quam ex corpu/culo fuo deducere no- vHRt. Inexcogitabilis perfectio in üfdem, | Millepedae quae Circa Autumuum in - oyis fuis erant pexfectas ,| actamen in men[(e May demuin ex oyts repebant fuis. Quamobrem bomines vetortis cen[piciant oculis, ac. Auimantia non, 8. diflin&lae plantae in uno Hordei. grano. Pag. a1. pistola trattans , quod Curculiones C Lupi (vermes frumentum commedentes ) uon. alias po[fint oriri quam mediante progeneratione. Curculiones Frimenti Grana in- trin[eeus commedendo evacuare pofjunt.Coitus e? [emen circulionis Virile, ac in eo-- dem inexcogitabilis vipentium anunalculorum numerus.Curculiones diffecti,ac O- YA ex corporibus (uis deprompta. Curculioues vostro (uo foramentalum quoddam in Ivumento conficiunt , 4€ tut in eodem Oyum pariunt , C ex iftis Ovisprodeunt Vermes, e ifa Vermes in curculiones mutantur, — RosiTUM y Vagita membri Vi- riis, & membrum Virile curculionis e vagina (ua, ^ Ovum , C Vermis ex ec- dem, prima inflantia avenaunamon funt majores. — In. Frumeuto , quod [aepius anovetur C binc inde conj icitur y. cuvculiones non. cominode progigneve poffunt... 5; creatura moyens ex immobili provenivet fubstantia Miraculum foret. Ungulae Pe- diculi. — Militesa Pediculisplurimum vexantur ,, cum veles eorum funt madi- da. Non eft fide dignum Formice Oyum toto formics corpore majus effe poffe aut ipfius Patre aut Matre. Pag: 56. Epislolatradiaus, Meram efe imaginationem y. nempe quod exilis juveuis Forini- cA in Oyo Formice formetur. Quod nos Forimicee Oyum putamus, eff brevis ac craffus Vevmis : bi Vermestransformautuy in Pupulas« Ipfiffima Formicarum O- va magnitudinem unius avenc uon excedunt. Vermis in Oyo. — cibum , quem Vermes formicini in corpore babent feto , t0s jupenem jdicamus Formicam« Ver- mes formicini vilum quaerere nequeumt. Quod. in Formicis diligentiam nomina- mus, est duntaxat , utpullis (uis alimentum fubminiftvent , && boc ex innato fit ampul(u, Formica fefe non componit ad bominem mordendum , fed aculeo fio. pungendum ,. eundesquein pofleriori corporis [ui parte gerit. — Humorem ex actt- leo deducit fuo , ifdeimque dolorem € extumefceutiam excitat, — Atque bze funt. yubroe Formice. Subnigra Formica ,. ex quarum Ovis quoque Vermesprodeunt , qua nulla expartebac inre a pracedentibus differunt. cum bee ad pevfedtam pet- venerint tmagnitudinem , (emetip(as lana quadam obvolyunt ,ut Bombyces , atque àn bac lamatransformatur Vermis im Formicam. — Erramus quando banc telam Farmice Oyum nominamus. Tertium Formicarim genus, qua. fubrufoe fuut. : Quomodo INDEX RERUM. E Quomodo Forimica pullos (uos alant , Q" quam ob cau[am cibum im widos de2.— ferant fios, — hd Peg. 77-08 Bpiflolatratiaus, De Auimalculis in Suceimo.— Charta adu[fla , qua in Courlandia — e Calo delapfa effe dicitur, quiduam illud fit , eademque imitata. — Animaleula dn Aqua , ipforumque motus. — Vermesex carne cujufdam: Matrone. — Quomodo iidem ibidem pervenerim. — lidem educati, mutantar in muftas, be mu[ue pariunt oya , C ex üfdem vurfus oriuntur imu[ce. — Magna mu[cavuns copia — iium inenfium tempore. — Motus chyliin Acavorum intesliuis. — Urticarum. acu- leus , ipfius caverna , Cv in eadem caverna bumor latet noxius , idemque dolo- | vein 4C tumorem excitat, — Indica Millepeda , ipfius vellicaiio magnum excitat dolorem , e quaenam illius fit caufa. | Pag. 91. Epiffola tractans , Cocheniliam fructum effe avboris , qudicatur ,| quifructus multa in (e habet femina, cum migra avefacta. uva urina comparatus ,. at pofteriovibus ... Obfervationibus liquet , cocbiniliam pofferiorem partem corporis cupu[daim ani- amalculi effe , cujus caput ungulae , [cuta , ac tota anterior covporispars abjicitur. "Omnia Membra, qua Vermis cocbenilize babet , vetinet quoque animalculum cothenilie. Duoin[ecla (Belgice Goud-haantjes c compolie) fulphure interfecta, Posterior pars corporis volatilium creaturarum est cocbenilia, — Cortex china cbi-.— ^o gg in aquam C SpiritumVini depofitus , ac coagulationesindeorte. — Idem eor- tex ad carbonem deustus , ac quodnam oleum inde proveniat , boc Oleum cum fen- guine commixtuim , quam delectabilem globuli (anguimavii confpeclum praebeant, — cnjus formationis cortex china chine fit. : ANTHONII DE LEEUWENHOEK ^ ^ - Continuatio | EPISTOLARUML&c. De formatione Dentis Elephantini , | ac Dentis o Suili: Hominum Dentes effe cavos ; Tubulos exiles, dentem couficientes , originem fuam babere in cavitate dentis , ac fiuire in circumferentiam ufque ejufdem. | Cavitates dentium nervis , Jauguinariis aliifque vafis effe oppletas : ex obftructioue vafo- rumindente, dolorem excitari. Ac quoque de formatione deu-. dium Loum, equorum , Gy de Sale im cavitate dentis equinz, Delfis tn Hollandza 4 f; prilis 1687. Nobilifrmi Domiui. Nolilitatum veftrarum obligatorias , jucundiffmafque. Gyc. Cu SANE ee Liquot Ánnis retroactis multifariam adhibui . Ó 4 AÀ E - DE 7 j M rd 9» A GA VE operam , ut ipfiffimam formationem dentis S Aca NS Elephantini detegerem. Attamen quam di- X23 verfis eandem. perveftigaverim modis. eun- ESTA Q dem non nifi ex conjunctis confi(tere tubulis; DUET duntaxatconfpicere potui, quiadmodum exi- les, ac omnes ex intima parte dentis originem ducunt fuam , " adeo utunquam aliquosquiverim degetere tubulos, quilon- gitudine fua verfus longitudinem dentis jacebant. | . Mihi vero eam dentis partem , ubi admodum exilis eft ac proxime Capit Elephantis counitus fuit, examinanti, admodum dilucide apparebat ; alterum finem tubulorum , 3 C ME "oue A aen- z J Au rouir de LEEUWENHOEK dentem conficientium , ex cavitate dentis originem trahere fuam, altero verofine tubuli decurrebant ad eircumferenti- am ejufdem dentis acibidem Dens fquamofts particulis. in fcfe jacebat, quapropteranimum inducebam meum , num- - € ———————————— ———————— M — M ne unaquzque fquamofa particula eaeffetcraflities, quam dens uno àffumplerat anno. Has meas perfequensobfervationes, ac eam Dentis par-- tem perluftrans, ubi prout oculisapparet noftris dens firmiter. — conclufus eft , ac nullam omnino habet cavitatem , ibidem re- pericbam ferein medio, eundem parvam habere cavitatem ; per quam cavitatem , mihiimaginabar, illud continuum ali- mentum, fuftentationi et. incremento dentis neceffarium transmitti debere, ac tubulos circa hanc parvam cavitatem ob- fervans, hosomnes quoqueoriginem fuam ex hac cavitate ha- bere, confpicicbam , acdiftentos iacere veríus circumfe- rentiam Dentis. | | Mihi Curfum horum tubulorum paulo remotius abhac ca- vitate conanti affequi, confpiciendi ergo, num ex unoquoque horum primorum tubulorum iterum alii diverfi conficeren- tur tubuli, hucufque erat inperfcrutabile. Quod autem mihi hac de re imaginabar, «erat, quod unusquisque tubu- lus offeus( ex parvacavitate Dentisinitium ducens fuum) fe- met ipfum variisinter feinvolvat involucris, atque hocmo- do, nontantum multo majori egeat loco, ut hoc medio dén- tifuam tribueret craffiiem: verum etiam ut hoc medio ad dentem magna deferatur fortitudo.. Dentem Elephantinum in longitudine in diverfas diffe- — canti particulas, certum ac inconcuffum mihi effe videbatur, eundem ex magnistubulis, in longitudine dentis jacentibus, efle confe&tum ; fed hoc rurfus perquam accurate con- Ípiciens , nulla omnino alia vafa agnofcere quibam, . quam quz diftenta jacebant excentro verfus Circumfe- rentiam Dentis. | abt BM PE UAE GARA ONMP GE NEST SM : —— Continuatio Epiflolarum. : UT Porro Dentes exertos juvenum. Porcorüm obfetvavi, ac. | quoquecontemplatusfum , illorum formationem ex nullis . aliis particulisconfiftere, quam exconjun&tistubulis, eun- dem in modum ex cavitate Dentis originem trahentibus fuam, ac altero fuo fine in Circumferentiam dentis ufque mihifinirevidebantur. —— — | Poftea formationem Dentium Humanorum confpiciendo deditus fui, acquifitis a quodam libitinario ( eum in finem a me poftulato) diverfis magnis humanis dentibus (. quos . dentesmolares nominamus) in iifdem quoque confpexi , eof dem ex nullis aliis confiftere particulis, quam ex conjun- &istubulis, ex cavitate dentis originem trahentibus füam , acin circumferentiam ufque ejufdem finientibus. Ut jam, prout poffüm , formationem eorum ob oculos ponerem, particulam duorum diftin&torum Dentium depin- gi curavi. SCEig:od. ALB.C. eft -Denshumanus,quem ab una parte five latere , di- - midiam fere partem ra- dula derafi;atnon eum infinem , ut cavitatem in eodem (pluribus no- tam Jindicarem;fed dun- taxat ut tubulos, os con- ficientes, accontinuo ex cavitate ejufdem prode- untes, & ad circumfe- | tiam ufque finientes , 1n- dicarem : Attamen fciri oportet , hofce tubulos , qui hicin eo- dem indicantur , oppido perquam exiles effe; ac non beneag- nofcendos, nifi mediantibus perquam perífpicaciffimis Mi- crofcopiis. A 5 | J Eig: 4 . Amromgmii de LeguwzwHOEK SOME Fig:z. G. H. I. eft Alter Dens, quidefüper eoufque de-.- rafüseftradula, acinlongitudine diminutuseft, ufquedum ad Cavitatem perventum fit, in eodem indicandi ergo, quomodo tubuli, Dentem conficientes, in rodunditate ab codem defluant five decurrant, Omnes tubulorum fines, circumferentiam Dentisconficientes[ quo ufqueilli extragin- | civam confiftunt, ac per confequensab aere comprehendun- Gur fupra modum funt duri, et funt veluti durus cortex Dentis; atque hunc corticem extrinfecus intentis confide- . derantesoculis , comperiemus , unum Dentem quidem qua-. | draginta, alium vero Dentem quidem quinquaginta Circu- | li adinftarrugasfivecarpturashabere, quz aliquibus in lo-. | cis incurvationibus funt inflructz, prout hicin adumbrata. corticofa parte Dentis Figura 3. D. E. F. paucisaliquot circu- liad inftar particulis indicatur. FER TOO Caufam harum circuli ad inftar rugarum circum Dentem, hacinre confiftere mihi 1maginor, nempe unamquamque ea- rum illudeffe fpatium,quod densintra diem aut quoqueintra menfem [ dum Densaccréfcit | extra gingivam protrufus eft. Utexempli caufa , füumamus, corticem Dentis quinquaginta circulos five rugas habere;hoc cum ita fit; Densintra quinqua- eintainfequentes diesaut menfes,pergingivam erit protrufus. In Dentibus noftrorum puerorum, cumeofdem mutant, acquoquein Dentibus multorum juvenum animantium con- Ípexi, eofdem inferne circa radices omnino cavos five pa- tuloseffe ; ataque hoc modo mihi quoque Imaginor, radices horum Dentium molariumin prima fua formatione hoc mo- doquoque fuiffe conítitutas ; fed eafdem delapfu temporisin fpongiofum oseffe mutatas, per quod os multa fanguinaria. aliaque vafatranfmeant five permixta funt, per que vafacon- tinuo alimentum ad cavitatem dentisdefertur , acporro aper-- turàm five Dentis cavitatem effeoppletam nervis, fanguina- . risalusquevafis, quz fefeintot parva vaícula difpergunt, - .ut 2075 0 Continuatio Ejflolarum. DM. T. ut unusquisque tubulusoffeus; non tantum in initio five in- cremento ab his vafculis magnitudine fitadauctus; verum etiam mediantibus his vafculis [ Dente adhucfano] continuo alatur & fuftentetur: Przterea mihi imaginor, exigua vafcula, tubulosoffis alentia ac fuftentantia ; non finire in fuperficiem Dentis[ prout Dens in Gingiva confiftit |fed alimentum per hosoffcostubulosperfluere, acfines horum offeorum tubu- lorum iterum mutari in mollia vafcula, fefe pergingivam difpergentia, atque hxc vafcula maximam efle caufam , qua DensGingivz counituseft. Quando igitur formationem & Dentis füftentationem hoc modo conftituimus, uthicantea dictum eft, haud difficile nobis imaginari poffumus,' offeos hos tubulos [quia funt ob- firmati , ac fefe dilatare nequeunt ] facillime craffa aliqua materia poffe obftrui, & hoc fi itafit, ftatim vafcula, in- trinfecus in cavitate Deütis fita, & per qux fuccus( ob ob- ftru&ifitfimosofleos tubulos ) transmeare nequit, fefe e vc- ftigio dilatabunt. Fixc dilatatio magnum excitet dolorem, neceffum eft, ratio eft ; quia omnia vafcula ,' intrinfecus incavitate Dentisfita, fefe invicem maxime comprimunt, quoniam illa fefe nequeunt dilatare, extumefcere, aut con- denfari,; quem ad modum alia vafa fefe dilatare poffunt ; quae tam arcte acundiquein folido offe non funt conclufa. Aliquibus jam ofleorum tubulorum in Dente obftru- &is, ac obftructis manentibus, facillime nobis imaginari poffumus caufam , quare noftri Dentes, alii a latere, alii verofuperne parvoinloco corruptionem quandam recipiant, . reliqua vero parte Dentis peraliquot annos manente fana fi- veintegra. Adquantitatem refpe&tu craffitudinis Denus jam temporis ob oculos ponendam , exiguam admodum particu- lam ejufdem microfcopio oppofui;illudque microfcopium pi&oriin manibustradidi, juffiqueillum depingere, quod- - cunque videret ( reinefcius, quam videret ) at mihi dicen-. A3 | dum: & AuTrowiide LEEUWENHOEK b. dumeíft, hostubulos in hoc Dente mihi multo majores oc- | currere ,, quam hucufque 1n offe alicujus animantis aut in. — DenteElephantinocontemplatus eram. — — 4] — Fig: 4. K. L. M. N. eft minutífima particula Dentis | Humani, quem dentem molarem nominamus; Ratio, ob - . quam tubuli uno loco obfcuriorem five fubnigriorem effen- | tiam habere videntur, hzcíola eft, quia Tubuli eoloco, quo | fabnigriores funt , cumulatiores in fefeiacent, hoc enim fru- ftulum oflis non erat diíciffum fed fiffum. — o. Latitudo hvjus Dentis propemodum erat bisquinta pars. | longitudinis pollicis, & pro optima mea füpputatione, iudi- | cabam in longitudine unius quadragefimz quintz partis lati- | tudinis pollicis, me videre centum & viginti tubulos, hoc igi- tur eft in longitudine unius pollicisquinque millia &quadrin- | gentos tubulos: fijam talem dentem molarem; pro ut hicfüpra | pictum elt, ftatuamus effe rotundum, tum longitudofive dia- | metrus dentis molaris eft 21 5o craffior eft uno tubuló, ex quo. deus eft compofitus, & quando hunc numerum per fe multi. plicamus, exinde numerus 4822 500 exiftet: in fumma igitur, | proportio ys tubuli offei eft 2:55 ad craffitudinem | dentis. | Quandoquidem jam temporis mihi fatis fuperque forma- tionem Dentis humani ob oculos pofueram, attamen hifce mihi nondum fatisfactum 1udicavi ; fed mihidentes anterio- rcs, & maxillam capitis Bubuli difcindi curavi; fimulac bos | erat mactatus, duntaxatinquirendi ergo formam materiz | aut vaforum, cavitatesdentium opplentium. Ac ftatim di- — verfos dentesanterioresac molares diffidi, ac magna admi- | ratione contemplatusfum, eavafa, quzper parvas apertu- rasin infimam Dentis partem transmeabant, ac in cavitatem dentis pervenientia candem cavitatem implebant, ex tam | innumerabili & inexcogitabili numero fanguinariorum alio- rumque vaforum confiftere, ut conceptu effetimpoffibile; | | imo | od Contiunatio Epiflolarum. TO (UE | mo perpluríma confpiciebam vafa reipfa tam parva atque exilia, quam tubuli ipfifunt, ex quibus densconfiftit, 1n- | terqux vafa, quoquecrant vafa fanguinaria, qux in parvos | ramufculos fefe iterum difpergebant: in pluribus autem va- - fis nullus erat agnofcendus color, quapropter cogitabam numne adhue minora refiderent vafa , omnem vifum effu- | gientia. | : —.' Omuía hzc vafa in membrana five tunica fita erant, quce fefe haud difliculter ab offefeparari finebant; & quando ali- | quot dentes per quatuoraut quinque dies omiferam , ante- | quam eos diffinderem (quoin tempore omnis materia humi- | da, quzintra vafa anteafuerat, exhalárat) aliquibus in locis . intra Dentem rubicundam fanguinis materiam contemplabar, | quzin tubulos offeos penetrárat ; unde aliqui tubuli rubicun-- l | dum affumpferant colorem. 3 |— Iutracavitates aliquorum Dentium contemplabar quoque rotunde exaltatas aut gibbofas excrefcentias effe excretas. Porro hujus quoque Bovis maximos dentes molares nun- quam fuiffe elapfos aut mutatos animadverti , parvienim dentes five molares, quosbos, dum ad huc admodum ju- venisfive vitulus, habuerat, undiquaque alio ofle circum- m erant, adeo ut non tantum admodum diftincte parvum Dentem in magno Dente diftinguere poflem ; verum etiam eundem diffindens, non tantum primo confectus parvus Dens aut Molarisfefe feparabatab offe; quod.circumduGtum erat ; verum etiam füubnigra materia, quz extrinfecus Denti five Molariaccreverat, dum bosadhuc juvenis fuerat, (ac qua materia hi Dentes molaresextrinfecus aliquo modo erant cir- cumdati) & quz circum parvum five internum Dentem lo- cum adhuc habebatfuum, confirmabat adhuc multo magis;. beftiam hanc in juventute fua maximos fuos Dentes molares | nondum permutaffe , fed augmentum illius duntaxat hinc €xoriri, nempe, circum primum confectum Dentem os ac- cre- 8 ——Auwromii de LeEuwENHOEK creviffe, & hocquidem exfanguinariisaliisque vafís, inca vitateillius oflisfitis , quodultimum confectum erat. — — Subnigram materiam, in primo confecto Dente fitam, inde defumens , atque mediante microfcopio obfervans , non tantum herbaceas effe particulasdignofcere quibam, verum | enim vero gramen effe, diftinctiffime confpiciebam , quodin. parva fruftula diffra&um erat: herbaceienim tubuli, ex qui- bus gramen compofitum eft, mihi continuo tam dilucide ob- viabant, veluti excrementum Bovis contemplabar , qui quo- tidie gramine vefcitur. Poftea Vitulorum obfervabam Den- tes, acaffiduein Dentibus molaribus cavitatem effe compe- .riebam, quz cavitas, dum Vitulusadhucjuvenis eft, car- | nofaà materia erat oppleta. Adeo utjam meadhuc magisquam antea certum reddere poflem , circum primo confectum Den- tem osaccreviffe ; przterea ftatuebam fufcam materiam , cir- cum primoconfe&um Dentem fitam, | & (prout oculis ap- | paret noftris ) fübnigram efle materiam, tantummodo gra- mencfle , quoddenti agglutinatum eft, aut dum beftia aq- hucjuveniserat, accrevit. Át, num hoc locum habeat in omnibusbobus, num hoc caíu contingat, mihi huc ufque ignotum eft. Dan | 1 Diverfas Boum maxillas obfervavi, ac plerumque conti- nuo vidi tres anteriores aut minimos Dentes molares non effe circumdu&tosaltero Dente, fed eofdem priorem habere formationem ; anjam Dentes molares, dum Bovesadhucju- venesfunt, excidiffent, acrurfusaliiinlocum priorum ex- creviffent , aut denique an animalia hzc Dentes hos recipi- ant, dum annosduosaut tres vixerint ,. nondum accurate perveftigavi. Dente Bubulo contemplato , Caput Equinum, Caniobje&um, undiquaque carne nudatum, contempla- bar; ex hoc Capite mihi dentes aliquot magnos diverberari- curabam ( quosnosdentes molares nominamus ) hofce. Den- tesdiffindens, contemplabar omnia fanguinaria aliaque ve : 24 CpstivuaHo Eplftolarim. fub/ A m4 faz qux cavitatem dentis oppleverant, omnia evanuifíe ac pu tte- facta effe: ac repericbam: duntaxat in cavitate circa five ad os pauciffimam admodum materiam jacerearefatam , quam mi- hi eam imaginabareffe materiam , quz ex putrcfatto fanguine acejuídem vafis remanfiffet. Praeterea offi quoque aliquot par- vx elevationes veluti annexa erant, quas carnofas excrefcen- tias intra cavitatem Dentiseffe, mihi imaginabar. Attamen eaf- demab ofle feparans,mein meaopinione deceptum efle judica- bam, & id obhocfolum , quiafefe haud difficulter ab offe fcpa- rari permittebant. Tale fruftulum Microfcopio oppofui & nifi hzc particula pu- trefa&ta materia circumdata fuiffet, perpulchram indicaffet five demonftraffet cryftallinam effentiam. Ac quoties particulam ab offc defumebam, & Microfcopio opponebam continuo tamen . diverfam oftendebat figuram,plurimze autem omnium huc ten- dentes, ut oblonga Cryftallinainftru&z effent effentia, & haec majorilongitudine, quam craffitudineac latitudine przdita e- rat. hzc memorata particula grano arenz craflz non erat major. Circum circatantum harum Cryftallinarum particularum collegi, ut ezdem magnitudinem capitis exiguz aciculz xqua- rent; quibus contemplàtis ; particulas falinofas effe judicabam admodum exigua parvitatis, atque has permixtas fuiffe per fanguinaria aliaque vafa;atque has particulas falinofas una cum putrefactione fanguinis effe coagulatas. Hanc memoratam exi- guam qu antitatem particularum falinofarum noyo impofui vi- tro, atque his circum circa duas aqux guttas admifcui , atque . hoc modo viginti quatuor horas confiftentem omiíi , poft quo. tempus circiter media parsaquz in auras abiera reliquam par- tem aqua tam puram ut potut 'abinnatantibus particulisfepa- | — B c p g favi atquehancaquam, poft- —— 4 —8———4 Ep quammaximam tn partem ex- | | ' halaverat; obfervavi , atque in n Q Ps Ho EB | B | cadem in 10 ANTONI: de LEEUWENHOEK incomprebenfibilem numerum oppido perquam exilium fi- . .gurarum falinofarum contemplatus fümo^ nx s Porrorurfus tantumaquaz , ut antea dictu m, quinque di- verfis vicibus, & quidem diftin&is diebus, in has perfudi particulas, atquecum iifdem egi , utantea dictum, ac conti- nuo unum eundemque habui eventum, nempe videndo in iifdem iftas multiplices particulas falinofas. Sed quod me maximum in modum in admirationem abripiebat, erat hoc, quod per omne id tempus hz particule, quas ex Dente de- | fumpferam , & quzrevera particule falinofeerant , nondum omnes in aqua effenta fe invicem feparatz , aut liquefactz, íed quod plurimz adhuc totz jacere viderentur: unde has par- ticulas falinofas fupra modum acutas & rigidas effe apparebat. Poftea adhucalium Dentem ejufdem Equi diffidi, ac per- quam accurate omne Sal, quodin una quatuor cavitatum erat, - exindedefumpfíi, quoderatcirciter magnitudinis grani Mi- lit. Hocnovoac recenti 1mpofui vitro, & pro fupputatione mea pluscenties aqux purz pluvialis huic admifcui, quam 5al magnum erat: & poft quam hoc fal & aquam per quatuor & viginti horas confiftere permiferam , acifto in tempore di- - verfis vicibus agitaveram , ut fal eo melius liquefieret [in quo tempore fal circiter dimidia parte cum aqua counitum ciTe vi- debatur | parum hujusaquz fumpfi ,' ac eandem maximam in partem exhalare permifi, ac tum temporis eandem mediante .. Microfcopio vifui oppofui meo ; ubi tum mihi rurfuszque ac tupra incomprehenfibilis multitudo pereximie exiliüm figura- rum falinofarum occurrebant, exdemque diverfarum forma- rum & magnitudinum : ac illz , quz quidem numero plurimz erant, confiftebant ex oblonga tetragona ( five quatuor late- rum )higura , ut Á.aliz vero, qux admodum numero paucz ac quoque tetragonz erant, habebant figuram lit B. ac quoque aliquz admodum paucz , quz hexagonz erant , ut Fig. C. Ac quoque videbam aliquasadmodum paucas flinofas figuras ja- centes, |. sc osConiumatiaEpiflolamm, 0 gy centes, quz tetragonze crant; ut D.& E.ac quoque, qua hexago- nz & pentagonz erant , ut Fig: F & G. praterea quoque oculo . quidem meo occurritadmodum perfe&ta triagona figura, ut H. at illz, quxomnesfigurasfalinofas numero füperabant, erant gracilesoblongz tetragonz figurz, quz hie lit: I. -indi- cantur. Pratera quoque magnus erat numerus figurarum fa- linofarum , quas mihi , ab utraque parte acuminatas concurre- refivefinire, videre imaginabar, prouthiclit K.. indicantur. At obeximiam exilitatem, qua hz particulz inftructz erant ,- . pro beneplacito meo me ipfum: de iifdem certum reddere ne- quibam. Hxduz poftremz falinofe figurz ut I & K. exte- rionliquorispartr adjaccebant ;/ ac omnium primz conficic- bantur.. At quod partim hicadmirabar ; erat ; quod. miht pau- cz autnullz figurz occurrerent, quales vulgare noftrum fal habet; -nempeaccuratz tetragonz aut. quadratz figurz : Prx- terea admirabar hafce figuras falinofas pluviofa aut humida tem peftate non tantum coagulare, fedetiam coagulatas bafce fa- - linofas figurasin humidiflima tempeftate non mutari in aquo- fam materiam, |. Hic antea Disi de formatione Dentis Humani; nempe Os confiftere ex conjun&is tubulis, qui ex intima parte Dentis initium capiunt fuum (ubi Dens fanguinariisaliisque vafis op- pletuseft ).& finiunt ad fuperficiem ufque ejusdem. Ejufdem formationis quoque funt Dentes Equini atque Bubuli, hac duntaxat cum difterentia, ut priores cavitates in primo con- 'fectis Dentibus, cum fenefcunt ( alique maximam in partem, aliz omnio )offea impleantur fubftantia five materia, quz in albedine reliquam partem Dentis fuperat ; at ultima hacfub- ftantia minime tam dura eft, quam primo confe&tum 0s: ita ut fanguinariaaliaque vafa, ex quibus Dens confe&tus erat, om - ninopercant; etquando jam circum primum dentem novum - "gsexcrefcet, denuodenovo nova vafa fanguinaria conficiun- tur, quz in cavitatibusultimo confe&ti offis collocata jacent, - | B 2 | : qua 12 ÁwToxi: de LEEUwWENHOER. quai novaaut ultimo confecta vafa fanguinariain Dente Equi- — noquatuor diftin&tis locis formantur. | Porro przterita hyeme przparando aliquid; unde poftea | mihimetipfi adminiftrarem , occupatus fui ,. at obfervatio- nes interea temporis a me inftitutas non annotavi: fed jam — temporis inter alia. occupatus fum obfervatione diverforum feminum., qux quotannis utilitati humani generis feminantur, - atque has obfervationes fuo. tempore ad Noblitates veftras transmittam. : | Pi&ori [ qui quoquelaminarum fculptor eft ] imperaveram, ut huic annexas Figuras quam accuratiflime depingeret, quare a meexpoftulabat, ut ei eafdem zri infculpere permitterem ; quia ezdem terra rubra non admodum bene depingi poterant, atque hzc eft caufa,: quare vobis impreflam harum figurarum imaginem transmitto: hifccfinem imponens, inter alia ma- nebo. | d | Noblifimi Domini, . Veftrarum Nobilitatum obfervan- tiflimus .A. de LEEUWENHOEK. Epiftola & 3 EPISTOLA den Moy i687. Data ad Reciam Societatem. TRACTANS Quo Es: farinacea fubftantia ffv. ve imateria fe- minibus infundatur.. de fabis vulgo diclis Cofft : in qua parte bujus fabe recens planta fta, fft. Recens plantaex bac Faba defimta. Flofculi, qui in recenti planta bujus fab excreverunt. Sal & mul- zum olei in falis Cof. Nuffa fàrinacea fübflautia in fabis Coffi : & àdeo be fabae debent effe tofe , autequam eedem in pulverem py ^ funt redigi. Fabas Cof parumper faltem effe torrendas , Gy in mi- nutiffrmas effe redigendas particulas. Formatio faber Cof. Fa be Cof , in parum aque depofitee , berbaceum ac gramineum re- ' . epiunt Colorem.. J3clfis in Hollandia 168 75 nollifim. mi Domiui. EN Offquam fiepius cogitationibus meis perpen- 2 mdiffem globulos , fivefarinaceam fubftantiam, z4d&Aqure pro primo alimento recenti plant [qua Wewews multa femina funt gravida ] infervit; & unde RW maximam in partem femina confiftunt : nempe, SEHTGESSEE2 num talesglobuli, qui farinacea funt fubftan- tia, irregulariter , five ordine quodam intus in cavitatem Teminum in fundantur. Praterita aftate circa autumnum femen Mefpili (quod fc-. men nos lapidesMefpili nominamus)diffindendo occupatus fui, ut orginem plantz ex nucleo iftiusmodi lapidis defumerem: attamen guereicque. & quot lapides Mefpili apericbam,. B 2 nurne- Y4 | ANTON11 dec LEEUWENHOEK. | | nunquam tamen perfe&am recentem plantam in iifdem re-- | perire quivi, ob caufam quia nullus perfectus nucleus, | five medulla, in ullo lapidum formatuserat: num igitur hoc (it ex defe&u fufficientis alimenti, an vero quod durus cor- . tex nuclei ( quem Mefpili lapidem SP netus.) nimis cito in | crefcendo obduratusfuerit, acpropterea non fatis fefe dilata- re potuerit, ac hoc modo1n cavitate lapidis non fufücientem . potuerit recipere fubftantiam, nondum certoaffirmare poffum, quamquam hocultimum mih: fimillimum veri videatur ,. quia omnino parva in lapide cavitas exiftebat. : Quod autem animomeoin hac obíervatione posed 2 erat, quod pauca hzc farinacea fubftantia, quamex diverfis | Mefpililapidibus defumebam, mihi perquam dilucide indi- | cabatglobulos, farinaceam. (ubifanriam.j in femine conficien- | tes, hicnon irregulariter i in cavitatem, fiveininvolucrum fe- minisinfundi, fed perhos primo confectos globulos five per farinaceam fübftantiam feminis, continuomaterianr five fub- ftantiam tranfmitti , quz rurfus in globulos coagulat..... : Hos primo di&tosglobulos rurfusex minoribus globulis ef- Íe compofitos agnoícere quoque quibam. Obhoc igitur ob oculos ponendum , ut ea de re eo melior conceptus formari | poffet, parum hujusfarinacez fubftantize (. quz nucleum five | medullam confeciflet ) depingi mihi vifum fuit: gro. ut cadem | Microfcopio oppofita erat. : Fig 1 A.B. C.D. Eft parum. fi upra memorat under -] fubftantiz, inqua liquido confpici poteft, unum globulum | alteri concatenatum & counitum efle, acunum ex alioprode- untem,, &etiamfi inaliis farinaceisfeminum fubftantiis; has | particulas tam diftin&te nobis confpicere non detur, neque | globuli tàm arcte & firmiter interfe fint couniti, quemadmo- | dum hic confpicimus , nullustamen dubito, quin alimentofzx | | fubftantiz , ex quibusglobuli prodibunt, per primo confectos globulos protrudaptur; » atque hz [abftantise adextremum ul. | | umo voee Q (à | " : EOS d) .( cS UN S Th» E E [SD ex p g^ COD ARS. ER TN AEN CO dq» 5 ata n eS POLY à cj T CE CCS Ae efe LCS ECC E pA OIN $2. (S C Ci tU EA en Es y cá L.J "* L| — d SE £m r3 2a "n Te ce 2: s! (3 a r LET B C^ 5 qur C^ M (4 [3 O a - e, C » ( C— B». E e PIT UAE ^ € L4 su Cn m, Een HA [) CÁANXCS uS YS) ex "VA W S Ge CU $e. LOK tcd SOC EE OT 210709 eee cs X xj LE 7 . cert del c .* [d [H : i- L) E e. - * v rt Ld Lol *-* . L] CC - je " L (Y 9.9 9,94 C953 M AA e Y ar SAC CDU PUE ADOS i iet : dara A o RAIDER [] CCotS aS GU L d ( A M «Um : ! A V sw NS I Jil N N X |» i 1mm N (I VJ B v Y v / Jis // 7 - Y j ll - f| x y NSSNNNS Eu ——À E E——Ó— E Banu—————— timo confe&orum globulorum progreffe, coagulant ibidem rarfusinglobulos, & hoc modofeíe res quoque habere cum multiplicatione particularum adipofarum in animantibus , — mihiimaginor. Porro rurfus peraliquod tempusobfervatione Continuatio Epiflolarum. -—— y quorundam feminum occupatus fui, ac inter alia. fabarum Coffi; qux jam temporisquoquein hifce noftris regionibus magni ufusfunt, ad preparationem noti iliius potus Coffi, Primoigitur fcire defideravi, quo modo illz in plantam excref- cant. Quem in finem igitur perfe&tas Cofhi fabas cortice fuo: adhuc circum veftitas, elegi. | Fig: 2. E. F. eft nux fivecortex, in quo ordinario dux Coffi fabe, fepimento quodam feparatz, jacent. fed, eam. fabam, quam nos fimplicem cfle fabam putamus, ex duabas di- ftin&isconfifterefabis , optimecomperi, &c talis duplex fa- bainfeinvicem optimo ordine eft difpofita, pro ut duos nucle- osin Ámigdalo,nuce avellana; pomo Armeniaco difpofitos eí- feconfpicimus. —— : Ru 4 Ge H. Eft Nux five Cortex adverfa parte circa medium apertus , ubi duas fabascum planisfuislateribus ad fe invicem videmus jacentes. G: eftparsilla, qux plante fuit annexa & perquam alimentum recepit fuum. Et literz H. illa parsadiun&aeít , in quarecentes plantzin fabis conficiuntur. F. I. K.Oftendit fabulam Coffi, planitie fua fuprajacentem. . Inlieral. orbiculum ejusmodi Fabulzdefcidi, eundem- quepaulo majorem depingi curavi, duntaxatindicandi ergo, quain parte Fabz planta fita fit. Fig: 5. L. M. N. defcif-- füm adumbratorbiculum, & littera O. indicatur, quain par- te Fabz recensformetur planta, ubiilla pars, quz in caudi- cem excrefcet, etransverfo diffecta eft. | Porro diverías Coffi fabas peraliquod tempusin aquam de- pofui, uttum temporisco com modius initium plante exinde defumere poffem , idemque Microfcopio oppofitum depingi poffet , pro ut hic Fig: 6. P. Q, R. S. T. V. indicatur, Q. R; ^ 16 AwTromiideLrzEUWENHOEK —— - Q. R. S. T. V. funttriaformatafolia, inquibusmihi Va- | fa, & globuli, exquibusiftaconfiftunt, in aliquibus admo- dum diftin&a occurebant, acquidem przcipue , ubi folia non - duplicia aut triplicia in fe invicem jacebant. Paucis aliquot — globulis formam folii indicavi, eademque circa T. depicta | confpicienda eft. | P. Q. V. eft illa parsunde radix & truncus primum füum . initium defument, Hoc plantz initio per aliquot menfes Mi- crofcopio oppofito, folia aliquo fitu obducta funt: & quem- admodum ordinario primum incrementum fitus in truncu- jum conficitur, & poft illud tempus ex fine iftiusmodi trun- culi globulus formatur & ex hujusmodi primo formato globulo ruríus aliquot centeniglobuli , adumbrantes hoc modo arbuf- culam , quemadmodum etiam hi multiplices globuli gravi- tate fua a fe invicem difrumpentes quoque arbufculas adum- brant, pro utante aliquotannosa meadhuc dictum eft: hic fi-- tus longe aliam omnino adumbrat figuram, multo propius cum - . floribusconvenientem; pro uthicin ultimo di&a figura 6. lit- - teris. Á. Á. A. A. indicatur. Sed hujufmodi fitus fepius | mihiquidem occurit, imo in cadavere pediculi; ac quoque - exaculeo pediculi, & jam nuperrime ex fruftulo corticis ovi Dombicis. | S : Porro fabas Coffiigniadmovi, 8&cquidem hoc modo veluti eafdem vellem torrere five deurere , ac magnam copiam oleo- fi ac aquofi humoris hoc modo ex illis provenire. obfervavi. Has toftas Fabas in fruftula confregi, ac fruftula illa exigua quantitate purz aqua pluvialis perfudi, atque hanc aquam, particulis Cofft fübmerfis, inaurasevolare five exhalare per- mifi, actum in eadem magnam copiam oblongarum particu- - larum falinofarum diverfz magnitudinis obfervavi ( fed plerz- que fupra modum erant exiguz ) omnes illarum fines decurre- bantacutz five acuminatz ac in medio erant craffiffimze. Poftea fabas Coffi , tam aridas, pro ut nobis advchun- te : tur ous - Continuatio Epiflolarum. ^u TT | tür vehementer admodum preffi, qua preffura ex his major co- - . piaolei(quam cogitari poflet )provenit, quod oleum quoque -— obfervaviatqueanimaverti idem admodum clarum & exile efle, .. » Porro Coffi fabas ab omnibus partibus in. exiguas diffecui particulas & continuo comperi casdem valde apertas & fpougi- .— ofas effe, quam aperturam 1n nulloalio femine( hucufquea me obíervato five confpecto ) quam in ofle Palmz inveni. Nam quemadmodum fere omnia femina ( initio plantarum , quod cadem infe continent, jam omiffo Jex farinacea confiftunt fub- - ftantia, fic hocíemen non nili cx ramofisiufe in vicem conftat . particulis; cavitatibus multis inlocisoleo oppletis: nam cum - exiles admodum orbiculos a faba difcidiffem , vifu meo oleum clariffime confpicere, agnofcere &c ex inde defumere quibam. Confpecta jam formatione fabarum Coffi, minima admira- tione dignum eft, has fabasin farinaceam non pofle redigi fub- ftantiam ; nifi primo fint toftx aut peruftz: torrendo enim multum olei depellitur & abfumitur igne, acramofzx particu- Iz fiunt debiliores, & quo durius funt toftz, co facilius in mortario in pulverem poflunt redigi. Me autem quod attinet;iftas Cofh fabas,quibus aqua decoctis, anteannum pro potu matutino fubinde ufus fui, non admodum peruri permitto,ezdemque fabz tam fubtüliter cruduntur,fivein tam exiles rediguntur particulas, ac per fericum cribrum trant- . mittuntur, ut in iifdem ne minima quidem durities digito ani- madverti poflit, nonaliter quam fi farinam inter digitos habc- remus. | Harum Coffi cribratarum fabarum quxdam quantitas can- tharo huncin finem przparato imponitur , acaqua pluviali per — aliquod tempusco&ta, & adhuc coquente, perfunditur; ac poftea hzc Coffi commixta materia rurfus in ignem couftitui- tur, atnoneoufque dum coquat ; & poftea dum parum tempo- risab ignefuerit femota, hunc Coffi bibo potum. . Hic memoratus conficiendi modus non quidem. magnum adfertlucrum ,. fedfaporejucundioriftis, qui aduftum fapo- iH | C rcm r8 — ANTONII de LeEUWENHOEK rem nihili eftimant: cum enim fabz Coffi vehementer de- ardentur , ac in majores tunduntur particulas, tum ex. dem multo citius in pulverem redigi ac. percribrari pof-. "E funt; ac potus citius clarefcet, ac propter ejusdem ama- rum & aduftum faporem feíe latius diftendet , ac plus li-.. quorisfuppeditabit; praefertim cum toflz ac cribrate Coffi fa- bx fimul cum aqua coquuntur. Atfijudicemus, oleum & fal, quodinfabis Coffi reperi- tur, pluscommodi noftro afferre fanguini, ac aliis corporis noftri partibus ;;. nobis exigua toftura five peruftio fabarum Coffi praferenda eft majori peruftioni ;. in ea potus Coffi,. quemantea, mematutino tempore confumere , dixi , fuperfi- cie permagna copia particularum oleofarum natat, quz par- ticulz oleofz mininc tam multz effe poffunt in fabis Coffi, ma- jorem in modum peruftis, in hujufmodi enim plus olei igne abfumitur, acper vim ignisabiguntur. Mulü,; potus Cofhivaletudininon iníervit, dicunt, nifi idem potus admodum clarusabfumatur, fivebibatur, at hoc di&um non magnz apud meeft fidei; quia apud me eft incon- cuffz veritatis, Coffi particulas( oleo & fale, qux in eodem - reperiuntur fepofitis ,. five omiflis)tam duras & inflexibiles effe, ut ille in partes corporis noftri ufque protrudi nequeant. Exiguum fruftulum a faba Coffi [poftquam ab eadem fru- ftum aliquod difcidiffem ] abfcidijidemque Microfcopio oppo- fui, eum duntaxat in finem, ut Nob: Veft: apertas acfpongio- fas particulas , ex quibus faba Cofli conflat, indicarem. Fig: 7. A. B. C. D. eft particula fivefruftulum fabe Coffi, quod non majusdepingicuravi, quin duz arenz craffz illud contegere poflent. Loca, quz hic, ut oculo apparet ,. nullis aperturis funtdenotata, & quorum aliquot rurfus ex globulis conftare videntur, illaoleo oppletafunt. Quandofaba Coffi eft diffecta, acillam difle&tam particulam in digitos compri- mimus noftros , aut in aliud quodvis corpus; tum digiti noftri, illud- Continuatio Epiftólarum. Ce i9 | illudve corpus, quam plurimo oleo erunt commaculata [fe- cundum proportionem compreflionis, quam efhicimus ] imo affirmare poflim, talem digitum aliudve corpus plus quam mille exiguis oleofis guttulis effe oneratum: at fciri oportet , » fuperficiem omnium particularum oleofarum non perfe&e effe rotundam: fed particulas oleofas diverfisquoquein locis irre- gulariter inter fe effe collocatas. Szpenumero ad incrementum Coffi fabas perducere cona- tus fum :fed continuo res fücceffu caruit. Num hzc fuerit caufa, quod Coffi fabae nimiseffent venuftz, numne in loco;ubi ex ter- ra prodeunt, nimis arcfiant, ut abíque putrefactione in longin- quas & longe femotas poflent devehi regiones, unde reliqui fuc- ciqui alimento recentis plantz| quz in unaquaque faba, forma- taeft | infervire poffent, arefactifunt , hoc mihi eft ignotum. Sape numero quoque fabas Coffi puro in vitro füb aquam depofui, ac tum temporis nec aqua nec fabz aliquem five ul- lum recipiebant colorem: atcum fabas hoc modo in aquam de- ponebam , ut aliquot earum extra fuperficiem aque parumper eminerent, tales fabx herbaceum five gramincum aflumebant - colorem, acaquaquoque reddebatur herbacea. Hucufque non alias fovi cogitationes, quin Cof fabzeeffent terrz fructus , & quod exdem fingulis annis eodemque modo confererentur , quemadmodumnoftra pifa & fabz conferuntur. Sed cumantealiquot diescum quodam Profeflore & eximio botanico (qui antealiquot annos in India Orientali fuiffet ) hac de re verba confererem,hic Dominus me erudiebat, hafce Coffi fabasproduci, fivefemenarboriseffe, quz in eam affurgital- titudinem , ut in hac noftra Regionefalicesaffurgerefolent. — Propofitum meum fuit, ut juxta hasadhuc plures mitterem obfervationes, fed ne juftos cpiftolze limites tranfilirem , fi- nem imponam aceffe perfiftam. Nobliffimi Domini , Nobilitatum Veftrarum obfervantiffimus &c. A. dc LEEUWENHOEK. | e. EPISTOLAde:sJuni 1687. — — Data ad Regiam Societatem. TRACTANS, Quod origo plantarum, quain grano "Tritici fita fuut, ex tribus plantis cun radicibus fiis confleut. Quod planta Materna harum trium plantarum fex foliis inftruila ftt , quod unum —— Tiiticigranum duas Peculiares babeat membranas. | Quod unum-. quodque grauum Secalis ,, quatuor diflinclis ftt inffruclum plantis ; Gr quod planta Materna fex quoque babeat diflintla folia. Quod — in umo Hordei grauo quinque diftinclee frmt plante. Recens planta in Fagopyro quatuor babet folia , eaqueper totam jacent difperfa farinam. Derecentiplantain Hordeo, in Semine, quo aves ex. Canaria veftuntur ( belgice Canary-zaat ) acin Acetofa. Quod iud, quod uos femen bete rubrae nominamus , non ftt femen , fed involucrum feminis, inquo 3. 4. aut s. femina funt collocata.-. Deorigine plante in femine Cherophyli, Quod Semen Raphani, Jemen Napi, Semen Caulium femen Braftce Cyprie Italice, femen: Rapbani Hifpanici, femen Sinapi, femen Rape, femen. Triflii prateufs , femen. Cannabis, femen Cocleariorum, uon — farinaceam fubflantiam , fed duntaxat folia & radices in fe con-- ztineant.. Quod femen Nafturtii totam receutem plautam in fe babe- at. De femine trifolii odorati. Quod Arbores &y plaute ab. erigiue froe principio creationis frut oriundee. | Nobliffi- SM Continuatio Epiflolarum. 2 " Ip - Def in Hollandia (687, Nobliftmi Domini. V/& INter alia originem plantzin Tritico quxfivi, priufquam triticum. ad fruticandum perdux- Wf iffem, íed tantummodo parum temporis in | i /) aquam depofueram, autaliquot T'ritici grana 7^3 in ore continueram meo, 1dque folum eum "m "S72 in finem, ur menbranz, inquibusorigo plan- ." tarum occlufajacet , utcunque humefcerent, & ut eo melius. membranas a recentibus plantis feparare poffem. Poftquam. . igitur duasdiftin&tas membranasab'origine plante feparaffem ,. - originem plante T ritici exinde defumpfi, eandemque Microf- copiooppofui, ac e veftigioobfervavi, ejufdemque conclufa. folia ex nullis aliis particulis videri couftare, quam in altum. . affurgentibus vafis, quibufdam incurvationibus & exiguistu- berculis, quz tubercula duntaxat ex exhalatione humoris ex. iifdem ortaeffe, mihi imaginabar. | Fig: 1. A. B. C. D. E. F. eft initium totiusplantz , & E.F.D. funtilláparticulz ; exquibus non tantum tres diftinctz radices: prodibunt,fed (imul quoque funt tria diftinéta initia plantarum, famexigue eminentes partücuke F. A. & G. D. funt di- ftin&z plante, itaut ex ommibus T'ritici granis (quod ani- madverfione dignum eft) non fingularis prodeat planta, fed in unoquoque T'ritici grano tria diftincta plantarum initia for- mantur. Et quemadmodum in Cinaris fupremüm fru&um- maternam Cinaram nominamus , quia omnium aliarum maxt- maeft, acczteras Cinaraspullos nominamus: eodem jurefu-. pra eminentem plantam Fig: B. maternam quoque plantam nominare nobislicet ; ejufdem enim radix inferior omnium ut in Littera E. eminet, accxterasrecentes plantas F. A. & D.G. . ejufdem plantz duos pullos nominare licet. M | Ut , qu 22 Awroulli de LeEgzuwEsNnBoEx . Utjam duasmagnitudines principiorum harum recentium. plantarum ob oculos ponerem , eafdem juxta magnum depofüi | | Tritici granum , ac granum "Tritici quarta parte circiter majus effe judicavi. ac diametrus ejufdem quarta parte circiter major. Hoccum ita fit, unum "Tritici granum tribus hifce diftin&is plantis recentibus fexagies majus effe, dicere nobis integrum cft, quz plantz in uno quoque T'ritici grano conficiuntur, quz quoque primuum fuum alimentum ex 'Tritico funt re- -cepturz. p | Quando attentione fumma conclufa folia, iam fupra me- morata [ut A. B. C. | contemplabar, mihi firmiter imagina- | bar, intrinfecus in his conclufis foliis, adhuc alia folia con- fecta efle. |». Uthacin remihifatiffacerem , tantum effeci, ut prima fo- liaafeinvicem feparaverim , & tum temporisduo interna folia mihi oboculos pofui. | | Fig: 2. G.-H. LL K. L. M. funtplantealterius Tritici, cujus, ut fupra dixi prima illiusfolia , ut I. & L.afeinvicemfeparavi, | & K.funtfolia, quz in primis foliis occlufa jacuere. | Porro prima externa folia originisplantz ut I. & L. diffregi, |. uteo melius, fipoflibile foret, duo interna folia aperitem , contemplandi ergo, numne intrinfecus rurfus minora effent confecta folia. : i Poft diverías operationes, quas circa principium maternz - plantz in Triticoinftitui, tandem tantum effeci, ut hec in- | terna folia tali modo afe invicem feparaverim , ut eadem non tantum mihi ipfipoffemoftendere, verum etiam eadem Mi- crofcopio oppofut, atque hocfpectaculum laminz incifori in. — manibustradidi, ut hzc prima interne jacentia atque conclufa folia, iam temqorisa feinvicem feparata, pro ut illa confpi- ceret, depingeret. ! | Fig: 3. N. O.P. &Q. P.S. funttaliaduofolia a feinvicem feparata, pro ut hicanteain Fig: 2 littera K. indicavi. : * | Quod- non confpiciuntur, attamen funt vafa, quaíciflura cultri funt: "r T Contimuatio Epfflolarum. : : IND Quodque magis eft, nontantum in Materna planta "Tritici . duo interna folia mihi ob oculos pofui: fed prxtereatertium adhuc genus foliorum contemplatusfum, quzlaminzincifor, | - proutilla videbat, incidendo imitatus eft, quz hic in di&a Fig: 3. literis P. Q, indicantur. Porro hzc tria principia recentis plantz in Tritico Fig: 1. F. — A. & C.D. etranfverfo difcidi, utab F. ad D. idque folum indicandiergo, quomodo & quo in ordine hz radices [ five illud , quod loco radicum & plantarum erit fiveinferviet | jux- ta fe invicem jaceant, acpraterea multiplicia vafa, quz in. hifce radicibus & plantis iam. demum confecta fint: nam etfi. hzc vafa nullis cavitatibus fint denotata, quia illa in iifdem. oppleta. | Fig: 4. A. B.C. eftprimum plantarum involucrum, quod totum Tritici granum commune habet. Hoc involucrum ex nullis aliis conftat particulis; quam ex compofitis vafculis ,. quain longitudinem T'ritici difcurrunt, quz vafaetranfverfo- difciffa, in eodem corticeindicantur, ubi circa B. eadem vaía parum in lengitudine fua confpiciuntur. Secundum involu-. crum partim literis D. E. F. indicatur. : Rationes, obquashzcvafa five membranz tam longinquo: ab H. I. K. origine plantarumlocatafunt, hz funt, quia hoc Tritici granum , admodum aridum , hic diffe&um eft, qua fciffura hzz membranz haud difficile a parciculis farinacez fub- flantiz, inqua hz plantz locate funt, fefe feparari permit- tunt. Etquando hz plantz cum fübftantia fatinacea,. quzibi- intra D. H.I- K. F. G. D. locata jacet, aliquem recipiant hu- forem, breviflimotemporis fpatio tamlatediftenduntur, ut Ípatium H. E. K. I. impleant. . Sed hoc in paucis Tritici granis locum. habet, nam cum plantarum principia, ac fubftantia, inqua jacent, arefactionc quadam contrahuntur ; contrahuntur quoque involucra, qua | ple- Ld 34. CARN ToncUd LrEUWENHOEK plerumquefarinacez fübftantiz, inqua plantz j jacent ,- affixa | funt, prout. hic in Hordeo indicabitur. H. I. K.. oftendunt- MS E tria principia truncorum five radicum in uno Tritici grano - e tranífverfo difciflo. In iifdem multo diftin&ius vafaconfpicienda forent, nifi | cadem cultri fciffura ( etiam fi admodum fit acatus ) impleren- — tur ; & quando has dictas particulas parumper hume&tavi, eafídemquetum difcindo, oftendunt fefe hxc vafa multo di- | ftincüora , fed tam cito Bre; hinc non demigravit, quinhz, | particulz tam irregulariter in fe contrahuntur, ut tum mul- to minus in iifdem contemplandum fit. Deeoautem, quodadhuc conípiciendum lobe con- tinuo conqueritur Pi&or , ifta exiliaac multiplicia vafa imitari, | ipfi impoflibile effe. Illafubftantia, in quarecentes Plantz collocat fant [quz | admodum exigua eft | & quz plantz diftinctionem per colorem inter ipfiflimam farinam conficiunt , eft, quiaglobuli, farinam || ipfam conficientes , non tam Dellicidi funt , ac ideo non tam al- . bi, acfarinaeft, quain majori particula Tus Jacec- Erba duz fubftantiz farinacex diftinctz adhucdum feparatz jacere videntur , propter fübftantiam qux in claritate albz farinz antecellit | prouthic D. G. F. indicatur. Quando Triticum, ; ubi hic etraníverfo difciffum eft, totumindicare vellem, ni- mis magnum in charta occuparet locum , & 1deo hic duntaxat parsjuftz five ipfiffimz farinzin Tritico Litteris a D. G. F. c. [ . indicatur. Vaía, externum corticem five involucrum Tritici confici- entia, partim indicareanimum induxi meum, quia ; quando | vafa feread finem, ac quoque ad finem Tritici perveniunt, ipforum incrementum non finiat in tubulis, fed quod eadem | tum in crinitas excrefcant particulas. Fig: s. L. M. O.P. adumbranttubulos, five vafa, quz plu- rimauin longitadinem externum corticem. Tritici conficiunt, nempe Amd m | Continuatio Epiftolarum. | 2$ mempe iftumcorticem, qui Triticum concludit, prout. Tri- ticum in faccis ad forum defertur, : M. N. O. Sunt particulz, crinitz, quzex finibus vaforum excrefcunt. Itaut fuperna pars T ritici magna copia horum cri- nium fit obdu&tafiveconcreta. — | Tandem quia fecunda corticula Tritici fefe admodum ju- cundam offert oculis,' atque hocob tranfverfum ac rectum va- forum curfum , ex quibuscompofita eft; parvam illius parti- culam depingi , mihi vifum fuit. eoEIg-6 Q.-P.S.T. eft exigua particula fecundz corticulz fi-- ye Tritici involucri. Porro recentes Secalis plantas fumpfi, pofteaquam antea eafdem mem branis five involucris fuis denudaveram. — Fig: 7. A. B. C. D. eftprincipium plantarum unius Secalis grani; proutipfz , Microfcopio oppofitz, fefe demonftrant. A. a. B. D. funt iftzparticulz, exquibus radices& trunci fi- ve ftramina prodibunt five orientur.. C. Eft fuprema pars ex- ternorum maternz plantz foliorum. . Hzcfolia quoque, pro utin viribus meis erat, a fe invi- cem feparavi, utinterna quoque contemplarer folia. Fig: 8. E. F.G. H.I. funtalizplanceex uno Secalisgrano.. defumptz. F.G. & H.I. funt duo extima folia , qux afe in- ' vicem feparata funt, quz foliain przcedenüu. Fio: 7. literis B. C. D. partim indicantur. K. & L. Sunt duo folia, qux a primis five extimis foliis comprehenía fuere , qux quoque a fe invicem fcparavi, ut, fi poffet fieri, in his ultimis adhuc minora oftende- rem folia. Sed hoc efficere nequivi , ut Pi&tori. oftendere potuerim. Scd exalio Secalis grano exiguas plantas defumpfi, atque - externa difiregi folia , ac duo folia partim diffccui, unde, in. hoc efliciendo; tertium genus foliorum , nudius quam antea feíe geliendeuur D ph Fig: 9. 16 — AwurosxirdeLrgoWwENHork i -Fig: o9. M: M.O. funtduofoliainFig: 8. litteris K. & - indicata. P. efttertium foliorum genus. j Mili quoque fepiusocurrit Hgaméntum, five vafa, qui- busrecens plantaSecalis; farinaees Secalis Subffantiae connita fuit. "randoa m iiec plantz Fig: 7. circa A. e bini] difcindebam tantummodo unum principium plantz (quam dif-: fecueranr) animadvertebam ; & quando pauloaltiusad B: aut! D. radicem e tranfverío difcindebant, ufque dum ad a per veniebam , duo plantarum principia animadvertebam.; & paulolongius diffecans ufque ad B. D. tria principia plantarum. animadvertebam; adeo ut mefatis fuperque certiorem reddere poflem, etiamfi hucufque nunquam plura fimul, quam tria | radicum five truncorum principia videre. potuiffem ; attamen | fingulum Secalis granum quatuor principiis recentium planta- - | rum inftru&um effe. | | Nam A.a. füntduoprincipia maximarum recentium plan- tarum fivetruncorum, & B. & D. funt duo alia principia. Tandem inter multa Secalis grana, quz e tranfverfo difci- — deram, femel vidi; me omnia quatoor principia truncorum | five plantarum [ in uno Secalis grano | una difcidifie fciffüra. Hzcprincipia plantarum Secalis quoque infarina quadam col-. | locata funt , quz farina nontamalbaeft,. quam illa ex quaSe- cale conttat. Has diffectas Plantas fivetruncos in. grano Secalis non. dc- pingicuravi, partim, quia eafdem Pictori non tam claras ob oculos ponere quibam , quam eas, quz in T'ritico funt; Dein- — de quiaperexigua erat differentia inter iftas, quz ex Secali& | cas, quxex TIriticoerant, quam quod duntaxatillzex Secalj | multo minoreseffent. - Porro Hordeum examini fubjeci meo, & ex eódeni quo- . que principium Recentium. plantarum. defumpfi | poftea. ! quam eafdem membranis fuis denudafiem Jacfoluüsaíe invi- | cem 4 | | | 24 | Contiunatio Epiflolarum. —. gp. cem feparatis , 1n 1ifdem quoque animadverti interna folia, pro ut de Tritico &Secali dixi, ac propterea cadem, pictura demonftrari, nonoperz pretium duxi. duo .— Quodautem.in Hordeo animadverfione dignum eft, hoc |. eft, quod in unoquoque. Hordei grano quinque diftin&a Re- centium plantarum principia conficiantur. |. Ac propterea ope- re pretium duxi , talia quinque principia plantarum qux una fciffura funt diffe&a, indicare |. deni Fig; 10. A. B.C. D. E. F. G. eftexiguum fruflulum grani "Hordei e tranfverfodifciffi, propefinem Hordei, ubiprinci- pia Recentium plantarum funt confecta, in quo fruftulo ad- inodum clare quinque diverfz e tranfverfo diíciffz ovi inftar (ive ovatz particula cum vafis fuis confpici poffunt. 5» Quod hzc difafla plantarum principia ex ovata conftent ro- tunditate, & nonperfe&te fint rotunda, hocduntaxatex cva- poratione humoris oriri, mihi imaginor, tam ex plantarum initiis, quam ex farinacea fubftantia ; in qua hzc principia col- locatafunt: fienimanimadvertamus, quibufnam incurvatio- nibuscircumferentia fit arcfadta, quarum externa particula — jnvolucra five membranz funt, quz interna incurvationcs medianteaqua breviffimo temporis fpatio fefe dilatare poffunt, unde tum plantx rontundam loco ovatam recipiunt figuram. -.- Hzplantein admodum parum farinacex fubftantiz quoque collocatz funt, quz fufcior actam pellucida globulis fuis non eft, utreliquafarina, exqua Hordeum conflat. Hac fufca farinainter. G. A. B. C. D. E. collocatajacet, & inter E. EF. G. farinacea Horde fubftantia fita eft. Et quam- quam hzc fufca farinacea Hordei fubftantia hic admodum multa five abundare videatur, attamen fciri oportet, hanc fubftantiam in Hordeo fefe non latius (atque etiam in antea | memoratis granis ) extendere, atqueobliqueafcendere, ubi Recentium plantarum folia finiunt. | Poft hzc Avenam contemplatus fui, atque principia recen-- 2 D: 9 tium | - 28 | A wroady de Dore Nu EE tium plantarum ex ea defumpfi , & foliaafei invicem (eparavi 321 aceadem quoque internis inftructa efle foliis confpexi ; &inl- tia recentium Plantarum effe numero tria. Cum iamunumquodqueplantz principium, quod in uno horumantea dictorum granorum confectum eft; aprum fit. 2. 3.4. germina five culmos( prout fructifera fitterra, cuigrana | illa demandantur ) proferendo, nulla ddribiadbne: dignum | cft, unicum Tritici, Secalis, Hordei, five Avenzgranum , tantam culmorum five ftraminum multitudinem progignere. Porro Anatomiam Fagopyri inftituere conatus fui , atiniti- um plant ingrano Fagopyri a farina fua feparare nequibam, | priufquam durum corticem ab eofeparaflem ;. five defumpfit- íem, &tum pofteagranum Fagopyri inaquam peraliquot ho- | ras depofuiflem , nam aliquibus in locis exilis tunicula five membranulafarinz , & farina rurfus Plantx ( qux diverfisin- curvationibusin farina locata eft ) tam arécteunitaerat, utfari- | na & plantaomnino deberent effe. permadefactz, antequam farinam & plantam a feiavicemfeparare poflem; Hac Planta ex Fagopyro defumpta, in tam diverfis jacebat incurvationi- bus , ut mihi plus fatis effet laboris, antequam eandem exiguis aciculistali modo poffem diffindere, utappofite folia dignolci 3j poffent, folia enim erant admodum debilia. Hzxcfolia Microfcopio oppofui, actum in iifdem nidi: ] verti tam fupra modum magnum vaforum numerum | quz in perfectis foliis foliorum fibras nominare tolemus, cum reipfa nihilaliud fint quam vafa | quam noftris oculisabíque Microf- copio in folio vitis five Pampino con Ípicere poflemus. Etquemadmodum; in fupra memoratis foliis in initiis plan- tarum tam Tritici, Secalis, Hordei & Avenz ; omnia illorum vafa, qua in iifdem contemplanda occurrunt, rcctá, aut in longitudinem folii discurrant , quemadmodum hoc modo quoque procedunt vafa in folis five j juncis, quos Triticum , Sccale, Hordeum aut Avena proferunt. Sic e contrario re- cen- | Eu m z : V À l | j J | 1 f ) ] i 3 [ ^. | | " j ] RA v Lu | Continuatio Epiflolarum. /——— 29 | centibus Fagopyriplantis, folia infufa funt, omnibus ramo- fis vafis inftructa , convenientia cum foliis, quibus F agopy- rum inftructum eft, cum ad juftum pervenerit incrementum. Hanc Plantam recentem Microícopio oppofitam depingi qui- dem curaffem , nifi illa nimis magnum locum (fi mediante Microfcopio contemplaretur) occupaffet.. Nam quemadmo- dum Recentes Plantz in multis feminibus faltem parum loci aut longitudinis farinz [1n qua locatajacent| occupant: fic e . contrario res fefe habet cum recenti Planta in femine Fagopyri, . pam illa non tantum radice foliisque fuis longitudinem feminis. abífolvit five complet: fed ejufdem folium aut folia in femine tam late jacent diftenra, ut eadem ad latera membranz Fago-- pyri ufque jaceant expaffa. | Attamen Recentem plantam ex Fagopyrotam magnam depingi curavi, ut ejufdem figura a- - gnofcenda fit: ac quoqueexiguum fruftulum etran(veríoa Fa- gopyrodifcidi, eum in finem utindicarem, quomodo forma Plantz in Fagopyro jaceat. : .* Fig. n. H. K. L. M. eft principium five recens Planta ex u- -'no Fagopyri grano, a farinaccea fua fubítantia, in qua jacuit , feparata, cujusfolia, prout poflibileerat, ab incurvationibus -[quibus adhuc in farinacea jacens fubftantia inftruc&ta fuit | funt exftrícata, eandem [ut hicantea dictum |tam magnam depin-- gicuravi, utdiftin&tefolia, radicifque five trunci principium agnofcenda fint. H.K.L. eft magnum & admodum tenue folium, in hoc folio aliud multo exilius ac tenuius incumbit foliolum,. quod - cognitu perquam eft difficile. Hoc exile foliolum aliqua ex parte a majori foliofeparavi, ut pictor illud contemplari pof- Íet , prout hic litera K. in dicta Figura indicatur: M. eft illa particula unde radix & truncus funt oriunda. Porro Fagopyruma cortice fuo duro ac membrana denuda- vi, &propefinem, ubi radix principii Plante jacet, e traní- verfo difciffum Microfcopio oppofui, illudque hoc modo de- | D 3 pingi 30 AwTONLZI de LrrUWENHOLK . pingi curavi, utconfpiciendum foret , quam admirabili mo | do recens planta in farinacea jaceat fubftantia. J Fig. 12. N. O.P. Q. Circumferentiam fruftuli Fagopyri de- monítrat, poftquam a duro fuo cortice, aca tenuifivefecun- | da membranaaut involucro denudatum erat, & circiter pun- | &uofam particulam [in qua principium radicis jacet] diffcif- | fum. N.O.P. oftendit e tranfverfo difciffum fruftulum infe- rioris particulzfolii, quo ufque eo loco adverfus fuam fecun- damautinternam membranamjaceat, qux l'agopyrum com- prehendit. Quz particula folii in prcedenti Figura 11. dur tera L. aut H. indicatur. | A. litt: P. procedit folium introrfum in farinam ,..& com-- E ple&itur five defendit illius partis dimidiam partem , ex qua | radix five truncus oriunda funt, utliteris P. V.T.indicatur- Altera parsfolu initium fuum capitab interna parte hic jam przdictz Membranz ad P. & hicauoque interne jacet [pro di- | midia parte | adverfus membranam ufque, ut P. Q. N..adeo | | it hocinlocoadverfus Membranam Fagopyri, nulla farina, | fed folium j jaceat. Sed hoc continuo in Fagopyro non habet lo- cum; cum enim in medio Fagopyrum perfcindamus , multum | TOME adverfus Membranam jacere tum confpicimus. Ab NN. | folium rurfus introrfum procedit , prout hic IN. D. S. 1ndica- tur. Adeoutduoinfimifinesfoln ,. in Fig. 11. literis L. & H. denionftrentur, totiustrunci principium conprehendant , aut defendant, qua extrema trunci particula illud eft; quod in E. & F. depidum eft. In hacultima di&ta trunci particula, | fivetrunco, fupra modum dilucidiflime multiplicia confpicie | mus vafa," imo non tantum in extremis par rticulis tranci five | nucleiejüfdem , fed quoque in difciffis foliis contemplamur j vafa,que etranfverío ac quoquein longitudine fi fua funt difciffa. | 1:6€3, 771A Q.V. & D. O. $. funt illa , in quibus fubftantia eftcollocata; quam nosfarinam nominamus, & quz in Char- ta impollibile eratimitari, qua propter hunc locum vacuum omi- | | | dil (0.70 00 Contituatio Epiffolarim.. 0c T | omifimus. Hujus enim farinaces fübftantie particulz ex ma- - | joribus globulofis conftabant particalis, quam particulze T'ri- | jteram ex parvis particulis five globulis cónftant , particulas "fritici Secalis &c. 1n parvitate füperautibus. SUE J.. Sed quod mihi in farinacea fubftantia animadverfione dig- num occurrebat, erat hoc , quod üempe videbam , primo - confe&tosglobulos nonorbicularem five rotundam haberc figu- ram , fed unumquemque eorum: fingularis efle. formationis. Quid jam confpiciebam? unum liexagonum ;alium vero octa- gonum aut plurium erat laterum. In fumma, hifce globulis non aliam poffumus adícribere figuram , quam ut nobis, nos magnam globulorum cereorum copiam habere, imaginare- mur , & aut globulos alicujus flexibilis. corporis , & quod omnes hofceglobulosinteríe confufosin vas aliquod five cap- fam dejiceremus, & quod omnes hz particule gravitate five mollitie fua tali modo inter fe coagularent, utomniaaeris fpa-- tia, quxinter globulos fuiffent,; dum adhuc erant perfecte ro- undi, exinde deceffiffent , & ut globofe particulz in fe effenc compacta. : : ! |. Et quemadmodum hic fupra dictum eft, quamnam figu- ram fiveformationem globulus farinz Fagopyri habeat, atta- men nos certiores reddere poffumus, omnem farinam , ex quam exiguis conftet globulis, illosomnes obliquos & angulo- fos effe debere , tamdiu in eofdem non fufficiens aquofa fübttan- tiainfundatur, & prxterea, tam liberi & diffolutijaceant, ut globuli tali modo planafua latera extendere poflint, ut perfc- &erotundam fuam figuram recipere queant, quemadmodum iidem fuerint, cum primum erant confecti , aut ex multis par- ticulis coagtlaverant, fic perconfequens dictam farinam ex parvis nondum perfecte rotundis globulis debere conftare. Porro Milium obfervationi fubjeci mez , obfervavique, idem Milium, antequam ad nosdeportetur, five advchatur , | intcr 22 .. Amroni: de LEEUWENHOEK | intet lapidescommoli, ut cortice denudaretur, quemadmodum | cum Oryza, &inhisregionibus cum Hordeo & Avena agitur, | utexiifdem Alica moleretur, qua molitura plurimorum Milii | granorum non tantum illorum corticesavelluntur , fed plerum- | quecontinuo molliores Milii particulz, 1n quibus principium | | plantzlocatum eft, defricantur: adeo ut ex magna copia grano-.— rum Mili, eaquzfivi & elegigrana ,. quz adhuc in corticibus | fivetuniciserant fita. Hcgrana membranisfuis privavi, five | denudavi, & recentem plantam exinde defumpfi, ut Fig.13. A. B. C. D. ubi literis B. C. D. folia & A. B. D. radix indi-. | catur. | Me fatis fuperque certiorem reddere quibam, hzcce folia foliis internis effe inftru&a; at cum eadem afe invicem fepara- re conarer, eadem fibi invicem tam arcte inveniebam aggluti- nata, utillud effe&tu effet impoflibile; cum autem ea Mili gra- na parum temporis in aquam depofuiffem , folia eorum tam mollia & debilia erant , ut minimo attactu difiringerentur. | Ad jam quantitatem recentis plantz ob oculosponendam,ean- | dem nudo vifu cum Milii grano ( 1n involucro fuo jacente ) di- menfus fum , atque mihi afhürmandum eft , unum Mili gra- num oc&ies & quadragies majus efle ; quam recens planta in codem. * Porroexigium perfcrutatusfum femen , quo avicule ex Ca- naria vefcuntur, quodideo a Belgis ( Canary-Zaad ) nomina- | tur: quod Semen in his regionibus | quod ego faltem fciam ] nullo eftin ufu, quam ut aviculz noftrz Canarix eodem alan-.. | tur. HocSemen primocortice nudavi fuo; ac tum involucra | arecenti plantaamovi , atqueillud Microfcopio oppofui. | Fig. 14. E. F. G. H. eft principium aut recens planta ex dicto jam femine Canarix, E. P. H.. eff iila particula, unde radix. & cruncus funt oriunda, & E: G. H. funtfolia. Hxc folia circa | "G. ( eoufque mihi 1maginor ) pro ut illa jacent. fimplicia, optimum prabent confpectum , nam hz vaículofíz, five vafo-' | rum Continsati ^ Epiftolarun. "i Ds ETE plenz particulz in eodem tam clare pellucidam habent. . effentiam , veluti Cryftallum effet. Hzc recens plantaquoque eít tantum exilis particula Seminis. Semen Acetoíz ( quia tam parvum eft ) contemplatus fum, & tum füocortice nudato, confpexi , hanc recentem plantam; non circa finem SUIS Seminisjacere, quemadmodum omnes. | jam memoratz plantz (| Fagopyro excepto ) fed plantam maxi- mam in partem a farinacea fubftantia comprehendi, & reli- quam partem. Recenti plant parumper altero latere adverfus Membranam Seminis jacere. Ab hac recenti planta non tantum folia inpar quibam ; -verum etiam vafa in planta agnofcere, Fig: 15. LK. L. M. N. elt recens Planta e (epit Acetofz. LK.N. eítiftaparticulaex qua radix & truncusfünt oriunda, .,& K.L. M. N. funt folia. Sed cum fupremafolia parumper in latere K. L. contemplarer, duo fuprema folia iuxta fe invi- cem jacere , confpicere quibam , ac tum fimul quoquetertium tanquam infimum folium conípiciendum erat. In juventute mea fzpius perexigaum commedi Semen, quod Mannam nominamus, hoc Semenin dulcilacte coque- batur, acquam plurimi confirmabant, hunccibum perquam falutiferum effe; & hoc Semen non crefcere, fedin Polonia; quodam annitempore, ex cxlo deplurere, atque hujus Man- nzgrana tempore matutino in rore ante Solis exortum linteis quibufdam effe colligendum. De Hoc Grano five Semine fxpius mecum cogitavi, acnar- fationibus, continuo de M habitis, non multum fidei adhi- — . bere potui. Iam itaque factum eft, ut circum circiter ante duos annos ' libras aliquot hujufmodi Nanc acquifiverim, & fimulachoc Semen confpexiflem, ftatim idem agnofcebam , accoctum ejufdem faporem; àcidem fimplici faltem confpiciens modo, - noftrates hoc femine maxime imponi five decipi, flatum con- Ípiciebam ; EE. AmwTroNwii de LEgU WENHOEK pium plantz jacuiffet, agnofcerequibam ; & quemadmodum. Semina ex magna Mannzcopia elegi, qux adhuc in perfedtis. .& Perfico jaceant. fpiciebam ; nam in unoquoque granulo locum, in quo princi cortices Oryzx & Mili lapidibus amoluntur ,. hoc modo quo- | que cortex hujasfic nominatz Mannz amolitur; qua moli- | tura recens planta diffringiturfive amolitur. Sed diverfa adhuc - jacebant membranisfive corticibus,in quibusrecentem Plantam. agrtofcere quibam. | Attamen effequidem poteft, ut hoc granum tempore ma- turitatis in rore matutino ante folisexortum , defcindendum, | ac linteis colligendum fit, quia alias in folis ortu. calamus five. | Pericarpium, in quo 5emen forte lateret, ariditate five folis. | ardorerimasageret, &fic lemen ex eodem elaberetur. | Quidam pereruditus Dominus mecum de propagatione Se-: | minum differens, inter alia magnx miht admirationi ajebat | nobis in propagatione Plantarum in aliquibus feminibus cef- fandum five quiefcendum: efle, nempe unicum femen diverfas poffe proferre plantas; ac in confirmationem horum fuorum 1 fermonum, nominabat Betam Rubram , nimirum cum uni- | cum femen terrx demandemus, ex eodem diverfas videbimus | prodeuntesplantas. Ad hanc rem ifti Domino tunc temporis | refpondere, autfatisfacere nequibam: fed poftea femen Bet» Rubrz obfervans , iftius rei rationem contemplari quivi.. Il- | ludenim, quodin Betis unicum five fimplex nominamus fe- | men, reveranoneftunicumíemen, fed Seminis Involucrum , | in quo 2,3 4 aut. 5 diftin&a iacent conclufa femina. Exile | illud Semen Amaraci tenuis quoque obfervavi , ac contem- platusfum, initium five originem plantz tali modo efle loca- | tam ( & formationem Seminiscon venire ) quali modo princi- | pium plantz & nucleusin Amygdalo, in pomo "Armeniaco; | Porro Chzerophyliobfervavi Semen, pofteaquam illud per | viginti quatuor horas inaquam depofuiflem , ut durus cortex 3 | ac | toc nero Goutinuatio Ep Toy. o o o0 20-3 'acfarinacea fubftantia parumper mollefcerent. Hoc Semen prz aliisfeminibus eft admodumlongum , &ficfefe recens Planta quoque habet, quz in medio fux farinx jacet, idemque Se- Amen admodum eít infirmum , adeo ut plus quam viginti "quinque Seminaaperuerim , priufquam unicam plantam ean- -demque integram exinde defumere quiverim. du Sed cum poftca alium inflituerem aperiendi modum , con- tinuo fere abíque moleftia plantam exinde defumere quibam. « Fig: 16. A. B. C. D. eft principium Plantzex femine Chz- rophyli. A. B. C. eft illud, unde radix & truncus oriunda funt. B. C. D. funtduo folia , quz aliquantulum a fe invicem feparavi, utcadem eo melius dignofci poflent. Craffities hu- jus Plantx propemodum cum cratlitie unius capilli convenit , acquam diu Recens plantaadhuc humidaerat, perquam dilu- - «ide vafa in eadem agnofcere quibam; at humore ex eadem evaporato, pauciílima faltem conípiciebam vafa. Multaadhuc varia obfervaviSemina, illorum autem obfer- vationem nonannotavi, quiacum aliis conveniebant Semini- bus, ac propterea nonabíonum effe duxi, ad ifta tranfire Se- mina, qua nullam in fe habent farinaceam fubftantiam ,. & quorum tota fubftantia ( duro cortice ac Membranis omiffis ) duntaxat ex foliisconftat, & ex eaparte, ex quaradix & trun- cusprodibunt. Semen Raphaniigiturfumpfi, idemquetam diu humidum fervavi, doncc aptiffimo modo corticem ab in- : terna fubftantia feparare poffem , accontemplatus, totam in- ternam fubftantiam , quam ordinario farinam nominamus, nil nifi quatuor foliaeffe, aceam particulam , uüde radix & truncus funt oriunda. Hzcfoliaeoufque a fe invicem feparavis ac duntaxat tam magna depingi curavi [ mediante intermedio Microftopio non admodum ampliante | ut illa apto modo fo- ent confpicienda. | : | -"Fig.i7. E. F. G. H. I. K. indicat totam internam seminis Kaphani fubftantiam , E. H. eft illa pars , ps 4 | : E 2 c 36 - ARTonIDdeLkgUQSÉNHQEK : folia. Fig: 18. L. M. N. O. P. OQ idenronran totam internam - fubftantiam Seminis Napiaut Caulium, quod Semenin hice noftris regionibus nullum alium ob finem annuatim terrz de- mandatur, quam ur exinde oleum conficeretur five diverbere-. tur, quod Oleum Napi nominamus. L.O. eft illa — unde radix & truncusoriginem trahent fuum, & M. N. P. Q.- funt quatuor difüinéta folia. Fip: 19.. A. B. C. D. E. F. indicat quoque omnem illam. | fubftantiam , quam Semen Braffice Cypri Italice infe conti- | net A.D. cftilla particula, unde radix & truncus pedibus | & B. C. E.F. funt quatuor diftincta folia. Poft Hanc Anatomiam fupra memoratz Braffice Seminis, | examini meo fubjeci femen Braffice Rubraz & Albz, at nullum difcrimen inter hzc feminaac primo dictum Semen, NS an- | notatione dignum erat , in iifdem reperire quivi. Fig: 20. G. H. I. K. L. M. indicat quoqueomnem. inter- | nam Seminis Raphani hifpanici fubftantiam. G. K. eft illa particula, exqua radix & truncusfuntoriunda , & H.I. L. M. funt quatuor diftincta folia. Fig: 21. N. O.P.Q. R. S. efttota interna fabflantia , quam: | exfeminedefumpfi, exquoterrz nafcitur fru&tus, quem in | . & circum hanc noftram urbem Napuni , & aliis in locis Rapam nominant. HocSemen quoqueintra fuum corticem nihil aliud. | Continet ; quam principium five originem uniusplantz, cujus .| initium ac ejufdem truncuslitteris IN. Q.. indicantur, & O.P. | R. S. funtquatuor diftincta folia. Lig 22 4. V. X. Y." mdicint omnem internam ifubftaad I tiam, quam Semen trifolii pratenfisinfehabet, hoc Semen | ex duobusconftatfolus, ut V. Y. &exeaparticula, exqua | radix & truncus oriunda funt. quod ultimum hic litt: T. X. indicatur. | Eie:3 ;. de radix &truncus funt oriunda, & F. G.I. E Tune quatuor Continuatio Epiftolarim. D ; 37 Fig 2 ACDOQSOD BOR cítquoque omnisinterna fub. | flantia, quam Semen Sinapi habet, cujus A. D. principium | radicis & truncieft, & B. C. E. F. funt quatuor diftincta folia. |. Pi&or hoc aliaque femina jam predicta depingens, . fibi ipfi | continuo imaginabatur ; fe perexiles depingere flofculos, at e- | umin illa permanere cogitatione permittebam. — Fig: 24. G.H. E K. oftendittoram internam fübftantiam , quam Semen Canabishabet. Floc Semen duo duntaxat habet folia, quxhic H. & L. indicantur. Cr. K.. eft illa particula, exquaradix & truncus funt oriunda; in quibus jam przdi&tis feminibus iftz jacent particulz , ex quibus radices & trunci - funtproventuri, intermediafolia; atin hocíemine principi- um radicis & trunci , a foliis membranula five involucro / quod quoque folia comprehendit )feparatum jacet: adeo ut nobis .€x hoc femine, acquoqueex Semine Napi clariflime pateat , quodoleum, quodex his feminibus exprimitur, five verbe- ratur, nonfitfubilanüafarinacea, fed quod Kecens planta ipfaoleum praebeat, five fubminiftret. Fig: 25. L. M. N.O. indicat Kecentem plantam ex femine Cochleariorum , cujus M. N. O. duo funtfolia, & L. M. ett illaparticula, exqua radix & truncus prodibunt. Hoc Semen quoque nullam infe habet farinaceam fübftantiam, | ac depic- tum eft, prout Microfcopio erat oppofitum. Fig: 26. A. B. E. D. demonftrat omnem internam fübítan- tiam, autrecentem plantam, quam Nafturtium 1n fe habet, prout illad membranulafua denudatum eft. Poftquam femen illud per quadrantem horz circiter in ore meo Fonsinureme aut parum temporis in aquam depofuiffem , uteo medio Semi- nis membrana mollefceret; hoc autem nifi facerem, mem- branam ab planta [ abfque correptione ejufdem ] feparare mihi EDU €rat. - Hic videmusquam concinno ordine folia; & illa particula ex qua radix & truncus oriunda funt, infe invicem fint concinnata. E 2 | C.D.E. » dE s ANTON: de LrrUWENHOEZK i C.D.E. funt£olia, acifteparticulef five caules , quibus Folia | funtannexa; & A. B. eftilla particula, ex qua radix & trun- | 3 cus prodibunt. Hicradix quoque tota membranulá involuta | jacet, & hoc modo feparataab reliqua plantz particula. | Ad perfe&ionem ultimo di&tz plantz in ejufdem femine in- dicandam, folia, aceam particulam, exquaradix & truncus | oriundafünt,' pro utin poteftate meaerat, aícinvicemfepa- | ravi, eamque particulam Microfcopio opt pofui , acfic eEpingig curavi. Fig: 27. F. G-H.I K. L. M.N. eft quoque omnis interna. fubftantia ex femine Nafturtii. F. G. cft illa particula, ex qua | radix & truncusfüntorinda. Etliteris H. 4. K..L. M. N. in- dicantur fex diftincta folia, quibus hzc planta inftructa eft... | Non tantum in cadeni planta fex folia caulibus fuis affixa ag- | nofcere quimus, fed bec folia cum germine Nafturtii ita con--. veniunt, veluti Nafturtium;, adhucvalde recens, in hortis | excrefcere videremus, hocfaltem cum difcrimine, quod hzc | foliafint angulofa, quia eadem , arcte velutiin fefe compacta, | jacuerunt. Ac quoque, quod caules & folia non ftent ere&ta, | quemadmodum fex folia cum caulibus iius cum fintincref- | cendo. E Etquoniam multi Semen Naífturtii non norunt, unicum i Nafturtii Semen, tam magnum ut eft, hic Figura A. indi. | -cavi. | | Quoddam femen, quodmihi Spermacopolz five feminum. | venditrices Trifolium. odoratum nominabant ; a primo fuo | cortice denudavi ; ac deindea fecundo fuo involucro five | membranula , .ac eam particulam ,. ex qua radix & truncus | oriunda funt, a-fecunda membrana omnino five in integrum | effe obvolutam ,' ac a folus leparatam jacere, contemplatus | fum. Fig: 28. .O. P.QR. totam internam ultimo didi feminis fubftantiam indicat. O. P. eft illa particula ex qua radix & trun- | cus | | am juxta infuderit fabítantiam ( (in qua Recens Planta jacet ) "o co Qentinuatio Epiflolarum. | is 29 eusoriunda funt, & Q.R. funt duo folia, qux ad hanc re- centem plantam, 1n femine fuo jacentem , confecta funt. Hanc | quoque plantam aliquo modo faltem ampliari permifi. Semina . Malve Bohemiczatque Eruca aperui ; In rifdem quoque nil-.- nifi formationesrecentum plantarum inveni ,ac nullusquoque dubito, fi lorum femina perveftigarem; quin inter eadem multainvenirem femina, quz nil aliudin fefe conclufum ha- berent quam recentes plantas, cujusrci jam poft aliquot men- fes multa inftituiexperimenta, quz, ut breviseffem , hic nón "adj ungam, quia vercor, ne INobilitatibus V eftrisnimis (criben- do effem impedimento. Sed fi Nobil: veft: examine quoruün- dam feminum five herbarum five foliorum infervire queam , qux Nob: Velt: aliquo modo examinari five obfervari defi- derarent, etfiquam minima forent, perquam voluntarie hu- millirham illis meam impendam operam , ac jam eoufque pro- greffusfum , utferenunquam fcopo àberraverim meo, quin íola contem ver externi corticis Ícminum judicare potue- rim, numSeminá duntaxat 1n ferecentem haberent plantam conclufam, num vero Recens planta in farinacea collocata ef- fet fubftantia. Ex Anatomia horum ultimorum ac praeteritorum Semi- num, nullusdubito, quin INob: Veft: jam magis quam antea fatisfecero, nempe, quam plurima efle femina; ; quorum to- ta fubftantia interna nihil aliud eft, quam illid, ex quo ra- dix, aut truncus & folia oriunda funt; quz particulz tam con- cinne in fefe difpofitzejacent, utexdem nudo d Urine : rotunditatem conficere videantur. — ?* 9^ : Cum non fimplicitantum oculo, feaiitenra quoque ani- madverfione (upra modum admirabilem & incomprehenfibi- lem prudentis naturz, aut porius, fapientiffimi Conditoris totius Univerfi, contemplemur ordinem, qui Conditor in multaíemina non tantum initium recentis Plante, ac farinace- ur (s iat ^w | do. AuTOxNI1: de LEEUWENHOEK E ut pro primo alimento Recenti plantz inferviret, fedquoque; quod in diverfis feminibus talis farinacea fubftantia non fit in- | venienda , intrinfecus nullis aliis particulis quam 1pfiffima plan- ta oppletis. - | i : E Propter quam immenfam &inpericrutabilem perfe&ionem. nobis dicere ac concludereintegrum eft, nempe, omnes Ár- | bores & Plantasex terra nafcentes, originem ab iflis Arbori- | bus & plantis ducerefuam, quz in principio creationiscreatae - funt. | Hafce meas cogitationes fiveanimadverfiones hac de re am- | -pliusquidem extenderem , fed aliquibus ( mihi imaginor) of- .fendiculo foret, quapropter unicuique fuum liberum permit- | tam judicium, acfiniam, fub fpe aliquid faltem in hifce futu- rum , quod gratum reperietur, ac interim manebo. | Nobliffmi Domini. Veftrarum Nobiliratum obfervantiflimus. A. d LEEUWENHOEK. | Pp.S. Preterita eflate circa. 4u- tumnum , acaliquo tempore poft- bac, obfervando Bombycum ova occupatus fui, qua de re intra breve temporis fpatiummeas an- notationes, ea dere fcripto con- fignatas, ad Nobil: Vefl: trauf- aniltam. "56. EPISTOLA de 1:1 Julii 1687. .. Dataad Regiam Societatem. j TRACTANS, | | Quod Bombycum ova fublivida fant ,. oritur. duntaxat ex exili Membrana , que intrinfecus adverfus corticem Qvi locata eft... Ubinam. locorum animalculum ex. femine virili fefe in Ovo locat. Exilis admodum Bombyx in Qvo. Subitum Bom- bycum augmentum in Ovis. Vafa frve venue in nondum natis Bom- .. bycibus. OviTefla. Memirana , queinOvoefl, tranfit ad Cor- - gus Bombycis. Ab initio Creationis | Auima vivens animalculi iu | femine virili Bombycis innata efl... Bombyces ilfos per aliquot men- fesin ovis conclufos debere jacere. ft annum babeamus ,. in quo - quamplurime regnant Millepede | belgice Rupfen | nullam effe —. fequelam , proxrimo anno. iterum tam multas fore prodituras. . Bombycestempore matutino won vero pomeridiano ex ovis prode- ant fuis. Bombyces ova fua mordeudo diffringunt auxilio bumidee fibflautie, quamex corpufculo fuo deducere norunt. — Inexcogi- talilis perfetlio in ji[dem. .Millepede que Circa Autumnum in ovis fuis erautperfecle , actameninmenfe May demum ex ovis repebant füis. | Quamobrém bomines retortis confpiciant oculis ac Auimantiangn. 8. diflincle plante in uno Horde: grano. poc ANolliffi- 4270.5; AwrONwIDde LggUWENHOEKR | ibo 1 : | Dif; in Hollandia, | : e r | Noblijfrmi Domini. | i oy ENS N Veft: Nobil: Epiftola de17. Junii 1685. in-. Qf s !M teralia mihi commendatur, ut fertilia &infer- | N j tilia Bombycum ova examini fubjicerem meo. | Fry Eumin finem igitur praterita zíftate Bomby- | NEA SE Soc) cum Ova mihi comparavi; fed quoniam ifto | USE s S$7/V7^» in tempore Bombyces tam perfectz erant ftatu- | re, utiidem ex Ovis proriperent fuis, Obfervationes meas | diftuli, donec talia mihi comparaffem ova, qux parum tem- | porisnata erant. | i Fortuitoinfermonem incido cum illo, cujusliberi Bomby- | ces aluiffent; fed Ululxfivevolatilescreaturz, quz Bomby- | cum Ova pepererant , omnes illotempore, excepta una obie- | rant: adeo ut ultimo parta Ova duos dies effent nata, ante- | quam cadem obfervabam : attamenannotationes meas, cade. re fcripto confignatas , INobil: Veft: communicabo. 7. Sep- | tembris 1686. Bombycum Ova , fex diesnata, examini fub- | jeci meo; Hac, cumnudo afpicerem oculo, füblividum re- | ferebant colorem: diverforum Ovorum ex ordine fupremam | Ovi Teftx particulam tam fubtiliter, prout mihi poffibile erat; | difcidi, ac continuo obfervavi, in Ovoperexilem jacere mem- | branam, quz oculo fubnigra effe videbatur: hanc fuübnigram | particulam exinde defumpfi , eandemque mediante Microfco- | pio vifui opponens meo , comperi non effe fubnigram , fed vio- | laceum habere colorem; fed ubihz violacezx particulz aliquo : modo denfzin fefe jacebant, fubnigra erat: | — . Hzcviolacea perquam exilis membranula adverfus teftam | ovijacebat, adeo ut mihi iftam effe membranam imaginarer; | in qua Bombyx formaretur. | Porro Ovum partim globulis pellucidis oppletum erat ; qui | du Coutinuatio Epiflolarum. / 43 ' tam arcte 1n fe compreffi jacebant, veluti nobis metipíis, in. fefe magnam copiam exilium bullularum;, aqua oppletarum jacere , imaginaremur confpicere : ac przterea reliquam ovi partem implebat adhuc multo major numerus multo minorum globulorum , qui omnesin admodum pellucido natabant hu- more. Higlobuli infefe jacentes nudo noftro oculofubrufum . referebant colorem. | | | Poftea Bombycum Ovadiflecui, qux fex aut o&to dies ante primo di&a ova natafuerant , quz fublividum affumpferant colorem , exilibus fübnigris circumdata punctulis, acex Ovo membranam , jam perfecte formatam , defumpfi: eadem enim membrana intrinfecus totam ovi teftam convefliebat five am- biebat. | Porro Bombycum Ova, duosfíaltem diesnata, fumpfi. In hisflavuscolor ( quem habuerant dum recens erant nata ) jam parum in fubrufum erat mutatus: Hxcce Ova diverfimode ape- rüi, accontinuoanimadverti, in iiídem exilem jacere parti- culam, quz particula erat violacea; hxcparticulainitium erat membranz, quz intrinfecus in ovo formaretur, praterea magnos aliquot globulos contemplabar jacentes, qui aliquo . modo violaceum affumpferant colorem ; qui globuliad ultio- xem membranz formationem infervirent. i Hzc Membranaadmodum exilis pro magnitudine fua erat , acexigua parte Ovi teftz counita erat. Animadvertens jam extrinfecus particulam Ovi ,, ubi mem- brana Oviteftz counitafuerat, ibidem exile confiftens punctu- lum confpiciebam ; hoc punctulum mihi iftum effc locum ima- .ginabar, ubianimalculum ex femine mafculo maris incoitu, ' ad five in Ovo fefe locaffet, aclocaredeberet, & hoc ni fiat, Ova effeinfertilia. Hoc meam confirmabat opinionem , cum poft hzc illa Bombycum Ova contemplarer, quz infertilia funt, hxc enim hoc pun&ulo carebant , ac in iifdem nulla for- mabatur membrana ac proinde talia 1nfzcunda Ova flavum fu- i cu uq e um 4b ANTONII de LEEUWENHOEK um retinebantcolorem : fubczruleus enim color, quem ova - recipiunt , duntaxat oritur ex membrana, quz intrinfecus. circum totam Oviteftamj jacet, ae per Ovi teftam (qux pellu- 1 cida eft )perlucet. Animadverti, cum Ova fedecimaut plures effent nata dies, f. quod tum hic fupra memorata membrana , cam ar&te Ovitefte non effet counita. 1o. Septembris Bombycum Ova, - fex féptidinis nata, in | plana eaque flriata, five ftrias habente capfula recondidi, ac . dedieinfacco portavi meo; ac denocte mecum in cubili füump- | f1,. ut continuo calida manerent. Ácin alia ejufmodi capfula Ova recondidi, quz tres feptimanas eflent nata. Hxc Ova Uxor mea( fefe calide vettire folita ) noctes dies que inter ube- rageífit, eaintentione, utin Autumno (fi fieri poffet) Bom- j byces delapfu temporis videremus augmentum capere. Horum Ovorum aliqua poft duosaut tres diesaperui : fedin iifdem nullam Bombycis formationem animadvertere quivi ,. quam 10. Octobris, quando nondum natum Bombycem ob- Íervabam , qui craffitudine fua Capilli craffitiem zquabat, | ac proratoeratlongus, fedtamen utin corpore nulla poflem ag- nofcere membra. Elapfis adhud decem diebus, 20. nempe O&obris, non- dum natos Bombycesi in Ovis incrementum cepiffe contem- | plabar. His peractis,. Bombycum Ova aperiebam ,. qux Uxor mea lecum portaverat, acin iifdem mediante Microfcopio contem- | plans Bombyces tam magnos ut vulgarem digitum confpicie- | bam, ac, ut eofdem dcpingendos iridetem ;, animo propo- Íneram meo; fed cumanimal hocarefactum fuerat, tam irre- - gulariteraruerat, & humida fubftantia ex Ovo, in qua ani-. maljacebat, &cexqua porro fibialimentum fuum trahendum. erat, acquoque fubftantia humida ex animali Ver ita evapo- ravcrat, utncc caput, nec caudam, ncc reliquam corporis | divi- Continmatio Epiflolarum. — 2 C NM divifionem agnofcere potuiffem , nifiprima inftantia banc di- — vifionem diftin&tiffime contemplatus fuiffem. ] | .— Boftea diverfis quoquetemporibus Bombycum Ovaaperui, & quidem ifta, qux Uxor mea fecum portabat, Áed non ulte- riusincrementum Bombycisin Ovoanimadvertere potui, ac humor delapfu temporis ex Ovis fic arefcebat,, utnontantum - Ovi teftainternam recepiflet cavitatem ,. fed tandem omnino tam plana fiebant, ut Ova; quz Uxor mea fecum portaffet , in Mufxo meocum capfula deponerem fed ego Ova füpra dicta tam diu in facco portaremco continuabam , ut , cum illa poft ali- quod cempusaperirem , nullam in iis humidam reperirem fub- ftantiam, praeterquam parum Olei. E | Poft quod tempus adhud divería Bombycum Ova( in Ma- Íxo meo jacentia ) aperui , at in illis nihil. notatu dignum reperi. dui | | Inprincipio Menfis Maij rurfus Bombycum Ova (quz per totam hyemem in Mufzxo meo jacuerant ) aperui , ac tum .temporisexiles animadverti Bombyces in Ovis, actum quo- que diverfas particulas globulofas in longitudine Bombycis jux- taíc invicem videbam jacentes, quas membra Bombycisfutu- ras judicabam. 3 . 14. May rurfus aliqua aperiebam Ova; ac tum. temporis Bombycem augmentum capere contemplabar; quo tempore divería Ovain capfula ftriata mecum in facco portabam meo. Dilapfisquatuordiebus, hzc Ova rurfus aperiebam , ac tum conípiciebam, plurimam humidam fübftantiam in Ovo fibi Apfi effe counitam , ac tum quoque circulares particulas corpo- Yis Bombycis majores quam antea contemplari quibam. 19. May horalexta fub vefperam, jam viginti quatuor dilap- fishoris, quod przteritaaperuiflem ova, ruríus duo diffeca-- bam ova Bombycum iftorum nempe, quz in facco portaffem meo, ac magnz mex tum admirationi contemplabar, : Bom- bycem tam brevitemporisfpatio magnitudine ficaccrevifíc, ut dam | (3 jam. 4.6 Axrowi1 de LEgEUWENHOEK E jam magnam venarum cum ramis fuis copiam ( qui fubnigri crant ) in corpore illorum confpicere poffem. ; m . 20. Maycirca fextam Matutinam, rurfus divería Bomby- camaperiebam Ova, & jam magisquam antea mirabar mag- num Bombycisaugmentum five incrementum; namjam non | tantum multas capitis particulas ['quasduntaxat, cum ad juf- | tam magnitudinem pervenerunt, conípicere poffumus ] ag- nofcere quibam ; verum etiam magnam copiam exilium vafo- | rumincapite jacentium contemplabar, qux fefe in tres con- | gregabant ramos & hi tres rami fefe iterum congregabant in | unum magnum ramum, qui in longitudine ab altero latere | corporis decurrebat , qui continuo in magnam copiam exilium | vaforum fefe difpergebat. Jam quoque ungulas dignofcere qui- | bam; ac membranam , in qua Bombycem jacebat, reperie- | bam admodum debilem. Quando Bombyx in tergum depo- | nebam fuum , admodum dilucide, ab utraque partecapitis va- fa, hicfupra memorata, confici, confpicere quibam, & ab | utraqueparteiftiustractus, ubi ungulz conficiuntur, hac vafa. | in longitudinem corporis efle extenía five decurrere, & ibi lo- | corum, ubiungulz erant, fefe hzc vafa rurfus in majorem co- | piam exilium vaforum cum ramuículis fuis difpergebant, ita | ut hz ungulzalimentum fuum ex hisvafisrecipere mihi vide- | rentur. Ut brevis fim tot fub nigra animadvertebam cum ra- | mufículis fuis vafa, ut perceptu ficimpoffibile: cum autem hi. ramufculi extra modum exilesfiebant, tum omnem fübnigrum amittebant colorem , actandemitararefiebant , ut proríus vi- fum effugerent omnem. Imofas mihi eft dicere, me nefcire, num quidem tot arterias in corpore humaho depictas confpexe-. | rm; quotquidem hic mihioccurrebant. | | Cum Corpus Bombycis, quod maximam in partem adhuc | clarum five pellucidem crat ,a fe invicem feparabam , tum mul- to majorem adhuc obfervabam numerum per exilium vaículo- | rum five ftriarum. | | | | *. 4) NEA Y MR 8 "oce Goinatia Eplftolarum. i-o "m - Hicquoqueanimo proponebam meo, uttalem Bombycem curarem depingi , fed humor ex iifdem vafculis tam. cito non evaporaverat, quin vafa, antea a me tam diftin&e confpeda, jam irregularia jacerent, & eorum aliquot non cffent agnof- cenda. : | : | -.. Nonabsre fore putavi ea vafa, fubnigro colore inftructa, indicare; quo modo illain capite Bombycis fita fint; & qui- dem in tam imperfe&to Bombyce , in quo neque ungulz neque partesin capite dignofcendz crant. « Fig: 1r. A.B. C. funtfübnigra vafa ( pro ut Pictor ea dig- nofcere potuit ) qua ab una parte capitis nondum in lucem editi Bombycis jacent. B. E. D. funttres magni rami, qui rurfus inramo A couniti, fefe rurfus difpergit in multos exiles ra- mufculos, ac praefertim ibidem, ubi Bombycis ungulzconfi- ciuntur. Propofitum meum quidem erat, ut vafa, ab altera parte capitis jacentia, quoqucindicarem , ac depingi curarem; atcum Pi&or eadem depingeret, confpiciebam , eum fiffuras &rimas, exarcfa&tione humoris in hac materia cxortas, vafa judicare, quapropter propofito fuperfedebam meo. — Hicprxterea, formationem teftz Ovi Bombycisindicare , omittere nequeo, quiaconjun&tx particule, ex quibus tefta conftat, tam firmiter acaréte fibi invicem counitz funt, ut exdem humidam fubftantiam diverfos menfesin fe confervent, adco ut minime evaporet. Fig: 2. F.G. H. cft difciffa tefta Ovi Bombycis, prout Pi&tor mediarite Mifcropio contemplabatur. G. H. eftparti-- cula foraminis, quod Bombyx mordendo fibiaperuit, acper quod ifídem prorepfit.. . : - 21. May, fextamatutina, rurfus diverfa diffecabam Ova, actum contemplabar, multos Bombycesintrafpatium viginti quatuorhorarum, tali modo accreviffe, ut perfectioni nihil deeffe videretur: non tantum enim perfectum confpiciebam caput cum omnibus fuis partibus, ac praterea omnes ungulas — MS 1 A Ton] de LEEUWENHOEK & membra, fed corpus. ios crinibus cfle obfeffum, fve | contextum. 1 Corpusaperiens intéflina. Caürpieletd ac membrana, quam ante viginti quatuor horas admodum debilem compere- | ram, jam evanuerat, ac ad corpustranfierat, accorpuspaf- | fim fubnigrum receperat colorem , fed caput nigredine fuper-- : eminebat. &| Ovumaperui, in quo Bombyx tam erat perfectus, ut per | aliquod tempus, extra Ovum cum effet, fe moveret. Hoc | diefoladmodum zftuabat. | . Poftfedecim horarum delapfum rurfus füpremam Ovi par- | ticulam diffecabam , ac tum contemplabar, Bombycem non | tantum majorem habere motum ; fed crinesin corpore quoqué | longiores erant, quam illorum crines , quosantea aperueram, | | & quemadmodum fupra memoratorum Bombycum corpora, *. cum eadem ex Ovis defuümebam , adhuc erant humida, e con- : trario hie ultimus Bombyx omnino erat aridus, five ficcus, | . adeo ut omnishumorad corpus tranfmeaflet. FIunc ultimum | dictum Bombycem, quem ex Ovo diflecueram , poft fpatium | octodecim horarum adhuc viventem confpexi. | 22. May circa feptimam matutinam , rurfus duo diffeca- bam Ova, & quam primum cadem erant aperta , ftatim Bom- | byx, quiinrodunditate Ovi jacebat; diftendebatíe in longi- | tudinem, ac prorepebat. | Circaquartam pomeridinam , rurfus contemplabar Ova, | ac Bombycesquofídam jam ex Ovis prorepfifle fuos confpicie- | bam, adeoutobfervationibus meis, quascirca Ova inftitue-. | ram, quz jam a 14 hujusmenfis in facco portaffem meo, fu- perfederem. 3 Poft hzc Bombycum Ova aperiebam ; quiz in Mufzo jacu-. | erant meo, ac qux eodem tempore, ut Reliqua, erantnata . five parta, ac confpiciebam , Bombyces in Ovis prope efle. | cjufáem magnitudinis & formationis, utilli; quos 20 hujus | men- | | Continuatio Epiflolarum. —— 0 w9 $nemfisaperueram ; hocdie vehementer africus plenis fpirabar "buccis, adeo ut de calorenullz effent proferendz querceiz. 23. May mane , rurfus diverfaapericbam Bombycum Ova, fed parvam omnino reperiebam mutationem , & hocdie nobis -mullus aderat calor. | ^ —— 24. May hora matutina fexta , rurfustriaaut quatuor Bom- bycumaperiebam Ova, & quemadmodum continuo ifta ape- rire ovaconatusfuerim , in quibus(pro ut extrinfecus appare- "bat ) maxime perfe&oslatere Bombyces judicabam , jam vero: ifta quzrebam , in quibusimpertc&tiflimilatitabat Bombyces, ob caufam , quiafermein omnibus Ovis membrana, in qua Bombyx jacuerat, jam pars Bombyciscorporisfacta erat, &e unde jam ille Bombyx talem fubnigrum affumpferat colorem , ^ut totum illius corpus, & prazíertim caput, per teftam Ovi ^confpicere poffem. Etin minime perfecto Bombyce membra- | macorpori ejus tam eratcounita, ut eandem non nifi fruftula- tim a corpore ffeparare poflem. : Praterea aperiebam Ova , inquibus perfectiflimos effe Bom- byces judicabam , in quibus omnesungulas, crines in corpore, ac omnia contemplabar perfe&a, & fimulac unum aperirem Ovum, ftatim Bombyxitain motu accreverat, utcaputcelc- varetfuum, acomniafua membra moveret. De quo fubitaneo Bombycis motuin Ovo, fummopere ad- miratus eram, nifi ipfe has inftituiflem obfervationes, mihi prorfus creditu videretur impoffibile: nam przterita zftate circa autumnum , multo pluscaloris Bombycum Ovisattule- ram, quam jam temporishabebant, attamen tantum cfüicere nequiveram , ut perfe&os exclufiffem Bombyces. Propter has Obfervationesanimum inducebam meum , numne Bombyci- busab initio creationisaut prima illorum formatione innatum effet, ut exilis motus, fcu anima vivens feminis virilis plus quam fex menfes conclufus jacere deberet, abfque augmento magnitudinis, quam tantum quod ex illius particulis princi- NU G : pium S0 " ANroNirde LeguwreNHOEK B pium corporis deberet. confici, quod defenfioni, ac ultimo. alimento virilisanimalculieffet , nempe hzc fupra jam memo- ratamembrana ; & aliter fi effet , omnes ferme Bombyces uno; | in anno poflent interire. INam cum paucosante annos fupra. modum multas haberemus Millepedas five mulüpedas, qua | plerzquead eam perveniebant magnitudinem ,' ut pupulz fi- | ve vafculorum inftar fierent (belgice popkensof tonnekens ) & | qua multipeds multis in noftrz regionis locis folia arborum ita. commedebant, ut nulla in arboribus folia effent fuperflua, | magna cum anxietate hac de remecum verba faciebat quidam | Dominus, nos proximo anno ab iifdem adhuc magis vexatum | *iri; ategonullam ea inreefle confequentiam regerebam, | etft.| hz pupulz feu vafculorum ad inftar animalcula omnia in vola- | tiles mutarentur creaturas, ac Ova parerent, attamen nullafo- | ret confequentia, ut proximo anno exinde Multipedz debe- | rent provenire; obrationes, nempe, fiin zflatecircaautum- | num calidum haberemus aera, vermes tum 1n Ovis fuis intra: | breviflimum temporis fpatium magniaut perfecti fiant, acex- | inde prodeuntes, omnibus illis pluvia aut frigore intereun- | dumefle, & przíertim cum Ovain tam craffa tela aut Multi- | .pedarum nido tam arcte conclufa non jaceant, ut pluvia abil- | lisarceatur. Namin talibus Multipedarum nidis, qui craffi & | magniin fine ramorum arborum locati funt, media hyeme a | meapertis, perfepe admodum exiles Millepedas five Multi- | pedasinveni — | A 24. ulquead 2o May, adhucdiverfa apericbam Bomby- | cum Ova, at nihil noratu dignum reperiebam , nam Vermes | in Ovistali modo accreverant, ut nullum invenirem , quim | Membrana corpori fuo counita cflet. Abillo tempore fpiraverat | Aquilo vel Boreas , adeo ut de calore non foret conquerendum, | quanquam in Mufzomeo calidum erat, quoniam antemeri- | diano tempore a foleilluftratur, & hoctempore feptem Bom- | bycesex Ovis prodierant fuis. | J | ; Poft. pt 7 Continuatio Epifolarum. /— — sy . * Poft hzcobfervavi,. Bombycescontinuo tempore matutino ex Ovisprodire fuis, &: non pomeridiano. Ouapropter ulti- mo May fub vefperam Bombycum Ova numerabam, accirci- ter ducenta adhuc effe comperiebam. Poftero die, primo nem- pejuny, horafexta matutina jam omnino 97 Bombyces ex memoratis Ovis prorepferant, & in prandiocirca primam , ad- huc 32: Áctotopomeridiano tempore, quanquam tum tem- poris calidum effet Czlum ex reliquis Ovis non nifi unus pro- dibat Bombyx , & fequenti vero die feptima matutina, rur- fus 40 Bombycesex Ovis prodierant fuis. 23: May , quoque contemplatus Ova, quz infacco portaf- -fem meo, & pertotam hyemem capfülainclufa in Mufzo reli- queram meo, accomperiebam humidam materiam, ac mem- branam, quziniifdemfuerat, tam regide ad fe invicem efi. arefadtam , ut minimo attactu in frufta difrumperet. —. Illa Bombycum quoque Ova obfervabam ac contemplabar , qux Uxor mea fecum portaffet , & inaliquibus aliquem repc- riebam humorem, & ea apriens , inquibus externo afpectu plu- rimus fupererat humor, ac in quibus membrana compofito- adhuc jacebat ordine, magna admiratione contemplabar in ta- li Ovo Bombicem eflfe, qui ferme tam magnus erat, quam perfectus Bombyx infuo Ovo. Poft hzc rurfus hzc Ova qua- tuor aut quinque dies in facco portabam meo: ac tum iterum. aliquot iftorum Ovorum apcriebam, 1n quibus perfe&tiflfimos effe Bombycesjudicabam, acaliquos nigram affumpíiffe effzn- tiam comperiebam, ac membranam in corpus illorum trans- migraffe ; hifce peractis Ova rurfus 1n Mufzo relinqucbam meo. Hin i - Quando r. Junutriaaut quatuor Ovà apericbam, inter il- la unum reperiebam Bombycem, fefe paululum moventem, reliqui veroin Ovis erant mortui; fed hi minime tam magni "erant, quamalii, quodortum efle judicabam, quia non fuf- ficiens habuiffent alimentum. " Aliarurfus aperiens Ova, in iis Ads Gh mor- IM J| AwNrTONIiLIdce LEEUWENHOEK. mortuum quidem reperiebam Bombycem , fed nulla ex parte: perfe&um five juftz: magnitudinis. | No Continuo comperi , foraminain Ovorum teftis, perqux. Bombyces prorepferant, circum foramen effe fuübnigra: & quo- niam mihiimaginari nequibam, hanc inquinationem a corpo-. | re Bombycis,. proutilleex Ova prorepit, afferri: Bombycum nondum editorum accurate rationem habui, cumeffentoccu- | pati demordendo Ovafua five perrodendo, accontinuo ani- | imadverti, Bombycesin mordendo five perrodendo fzpius fub- | nigrum aquofum humorem ex ore fuo proferre,; quo humore | teftam ovi ( ubinam eandem demordebant aut perrodebant ) | hume&abant: imonontantum , ut humidam materiam intrin- | fecusadveríus teftam Ovi adferrent: fed'cum foramen in Oya | tam magnum feciflent, ut humorem quoque extra teftam ovi. | deferre poffent ,, tum teftam interne & externe humectabant. | Obfervaviquoque, cum Bombyx teftam Ovi humeCtaret, | cundem tum, parumperantea a mordendo defiftere,; cumin- | terea ( ut mihiimaginor ) humidam materiam ex corpore fuo | in osdeferretfüaum ,; quemadmodum Boves , cibum ruminan- | tesfuum, a ruminandodefiftunt, cum rurfus novum cibum | €x corporefuo in osdeferent fuum. : | Hinc concludebam , Bombycibusabfque tali innato humore | impoffibile effe fua perrodere Ova. Hujus humoris parum | . Boinbyxquoque confumebat, namincoloco , ubiteftam Ovi | humeéctarat, tamdiu perrodere perfiftebat [ antequam fe loco | moveret fuo | donechumorem & derafum Ovum [ prout hoc | ultimum mihi apparebat | confumpfitfet five commediffet. Ob. quam inexcogitabilem perfectionem in. hac exili creatura ob-- ftupefcebam , & animum inducebam meum, non tantum | Bombycem hoc modo efle inftructum, verum etiam omnes | Multipedas, acquoque pulices ipfos, perfectos in ovis fuis | factos ,. humidam materiam ex corpore proferre fuo, ut | Ovorum fuorum teftas molles redderent, & quidem circa iftam | OYl | i Contimtatio Eplflolarum.. : TS evi partem, ubi mordendo laborabunt, prorependi ergo, ac qui- dem effe poffet, utinhoc humore acutum falfit; aptum. Ovi teftam mollem reddendo. : | b. Praterito Autumno in aliquibus Ulmorum truncis diverfos confpiciebam Multipedarum nidos , quarum Ova duntaxat la- nofa jacebant obtecta materia.Horum Ovorum diverfa mecum fumebam , acdomum veniensaliqua eorum aperiebam,. acin unoquoque corum perfectam jacere Millepedam five Multipe- dam conípicicbam , quam Microfcopio opponenti meo, mihi terribilis videbatur effe creatura, id ob eximie longos crines, qui in corporeerant, acquoque ob eximiam crinium multitudi- nem , quibus fcopulz five fafciculi inftar totum corpus circum- datum erat. In hisanimalibus nullum prorfus motum animad- verterequibam ; unde hzc animalia 1n Ovis effe mortua con cludebam. | | . Hzcce Ova capfulz ftriatz includebam,aceadem[coramvifu] in Mufzxo collocabam meo, eaintentione,ut eadem hinc & inde data occafione contemplarer; fed nullam reperiebam mutatio- nem. Sedin principio Menfis May hanc capfulam aperiens, multas Multipedas,ex Ovis am progreffas,per capfam videbam repentcs. Ovaaccurate perluftrans, in diverfis contemplabar Ovisvermem five Multpedam jacere mortuam. Hxc Ova ufquead 4 Juny fervavi, eaintentione, contem- . plandiergo , num in ifto temporisfpatio adhucaliqui prodirent vermes, acinterim diverfa aperui , fed nullam in iis vitam ani- madverterepotui. — | Hoc erat extra omnem meam exfpe&ationem ,. nunquam enim cogitaffem , ut vermis five Multipeda, circa Autumnum, in Ovo fuojuftz magnitudinisfatta, acexeodem non prore- pens, attamen per toram hyemem in Ovo maneret vivens. Sed num hoc cafu contigerit, quia Ova in Mufxo meo jacuiffent, in quo non magno frigori fubjectafüerunt, num fub aprico aere | frigori refiftere poflent ; hucufque mihi perfcrutandum eft. G.5 Ante. ue AwTroNil de LEEUWENHOEK Pd Ante aliquod tempus cogitationibus meis perpendi confpe- | &am oculorum retortorum in hominibus, nempe, quxnam. effentrationes, quare tot Homines retortis confpiciant oculis, | cum e contrario nullaanimalia, ut Equum, Bovem, Ovem;,. Porcum , Canem aut Felem &c. confpicimus , qui retortis | non vident oculis. Eoque fepofito , nempe, quod retortus confpe&us ab imaginatione Matris poffet caufari , aut ex defor- | mitatein corpore, nonalias mihi inducere poteram rationes, - quin culpam in Obftetrices conferrem. Nempe, utillz in fz- | tus enixu aut puerperz autinfantifubfervire conantes, facilli- | me& ignoranter, hocaut altero digito pupillam oculi, ver- — fus hancautillam capitis partem, five inferne five füperneita | premant & torqueant ( & fi tum temporis Oculorum Pupillz palpebris five tunicis fuis (int contectz, ut ea preffura hic aut | ille debilis five mollis mufculus, qui oculum movet, tali modo | e fuo dimoveatur five diftendatur ftatu, ut ifdem nunquam | ad juftam fuam contractionem pervenire poflet; cui adhucac- | cedit, ut tali in cafu multa exilia & debilia vafcula diffringt | poffint. Hoc cum itafit, neceflario retortus vifus confequi de- | bet; & Oculi pupilla remotius abillo Mufculo recedere debet, quidiftentuseít ; adeout mihi imaginer , tali modo uni Oculo ad minimum fex diftin&tos five peculiares retortos confpectus afficipofle. — | ! m Poft has meas cogitationesadmodum vetula quzdam & ma- | - gni nominis Obftetrix mihi obviabat, quam alloquens roga- | bam, numneillafecum quidem cogitaflet, quam ob rem tot homines retortis confpicerent oculis, cum e contrario nulla. videremus animalia, qux retorto erantinftru&ta vifu. Et quo- | niam nihil, quod refponderet, habebat, ipfi meam jam fta-. " tim memoratam objiciebam pofitionem : obquam obftupefce- bat, dicebatque fe nunquam ante hactali modo hancrem ex- plicatam audiffe, & hoc quidem pofle fieri, & fefe una excu- fabat, quod hoc nunquam faceret. | J Cum ee. | J Continuatio Epiflolarum. : $3 | . Cum hac dere ante aliquod tempus cum. Do&o quodam | Domino verba facerem , zquum juftumque judicabat, ut hafce meas obfervationes publico ufui typis evulgarem. | . Omittereigitur non potui, quin eafdem hifce adjungerem,. | & Nob: Vef: communicarem, aliquibus forte ufui forent. | AHicNobiliffimi Dominialiquot mearum exigui valoris ob- | fervationum , & animadverfionum habetis, quas Nob. Vef: | communicare vifum fuit, fub fpe aliquid faltem in iis, quod | placebit; inventumiri: Interim manebo &c. | : A. dc LEEU WENHOEK. | | P..5. rU JInprecedenti mea Epiflola dixi ,. me in uno Hordei grano,quingue diflincla plan- tarum principia , obfervaf$e. Notum vo- Lis facere omittere nequeo , me poft il- dud tempus Hordei obfervaffe graua , in quibus feptem plantarum principia obfer- albam, aciuter multa, unum. babebam Hordei granum , inquo. oclo diffinila. plantarum priucipia animadvertebam. | $6 CU . EPISTOLA de ó Augufti 168. É Dataad Regiam Societatem. .—— TRACTANSYI S : Quod Curculiones €9 Lupi ( vermes frisnentum commedentes )) non alias pofrnt oriri , quam mediante progenera- — tione. Curculiones Frumenti Grana intrinfecus commedendo eva- cuarepo[Junt. | Coitus (& femen Curculionis Virile, acineodem in- excogitabilis viventium animalculorum numerus. Curculiones dif-. feli , ac Ova ex corporibus fuis deprompta. Curculioues roftro fuo foramentulum quoddam in Frumento conficiunt ,| ac tumin.eodem Ovum pariunt , & exiflis Ovis prodeunt Vermes ,C ili Vermes in. | Curculioues mutautur. Roflrum , vagina membri Virilis , & Men- brum Virile Curculionis e vagina fua. Ovum, (& Vermis ex eo-.— dem , prima inflantia arenauna non funt majores. Iu Frumento, | quod [pius movetur & binc inde conficitur, Curculioues non com- mode progignere poffunt... f creatura moveus ex immobili proveni- ret fübflantia, Miraculum foret. Ungule Pediculi. Milites a. Pediculis plurimum vexantur, cum vefles eorum ftt. madida. Nott ef fide dignum, Formice Ovum toto formice corpore majus. effe poffe , aut ipfrus Patre aut Matre. 2 - Contiunatio Epifllarum. — 7 aT Delfis in Mollandig. ! Nolliffimi Domini, : € | (S Minibus viribus mihi perfuadere voluerunt, Curculionem & Lupum ( Primum eft noxium OVES genusanimantis currentis, paulo majus perfecto (50/277 £» pediculo, funt duo animalcula frumento & e e 6) granis maxime noxia , acplerumque in iifdem. inveniuntur , Frumentariis ac piftoribus in NÉ «o zi - his noftris regionibus paflim nota Jabfque coitu provenire. Prz- cipux , quasafferebant rationes, hz erant. Nempe in Fru- mento, in nova delato tabulata Frumentaria, in quibus nunquam antea aliquod frumentum locatum fuerat, prodibit Curculio , quod abíque aliquo progeneratione fieri neceffum eft. Deinde dicunt illi , multa Frumenti grana aperiemus , quz omnino fana atque illzfa funt, ita ut extrinfecus nullum omnio foramentulum inveniendum fit, & intrinfecus perfe&tusac vi- vens Curculio locatus erit. : Illos rationibus convincere conabar, inter alia dicens, nos hzc- ceanimalcula nobis infciisex his tabulatis ad tabulata alia tranf- ferre pofle. Frumentienim commotor ex tabulatis veniat, ubi Curculio regnat , ille ,fe infcio, facillimealquot frumenti grana, -inquibus Curculiolatet, vel Curculionesipfos tam veftibus quam calceis fuis adhaerentes , fecum transferre poteft ad alia ta- bulata frumentaria, in quibus antea Curculiones nunquam fuc- rant. Deinde Navigium , Currus, vcl Vehiculum , quibus Fru- mentum vehitur, Curculionibus poflunt effe infc&ta , quia iif- demantea frumentum , CurculionibusinfeCtum , vectum fuit, . & ex his paucis tranflatis Curculionibus, per progenerationem Curculiones oriri qoffunt. Expoftulabam , ut primos Curculiones (quoniam tempus ef- "fet hybernum )ab ipfis inventos, ad me deferrent.13 Marty ali-— -quot Frumenti Grana accepi, quorum multa intrinfecus cí- fentcommeía, ac Curculionibus commixta. ster ! H Tria 38 AuwTOoNI11 dé LEEUWENHBOEK 3 'Triafümebam diffincta vitra, in iifdem 6. 8 aut 9. Cur. E. culiones & 8. 10. aut 12. Grana, ejufmodi Frumenti, de- ponebam ; dequo mecertiorem reddere poffem , Frumentum effe , in quibus nulli effent Curculiones, quoniam Frumen -- tum illudjam peraliquot menfes in capfula quadam in Mufxo- meo conftitiffet; & in quartovitro Curculiones abíque Fru- mento deponebam ; fed hoc ultimum rejeci; quoniam poft duodecim dies moriebantur. Et quia tempcftas effet frigida, atque hacanimalcula plerumque jacebant abíqué motu; vitra. haec in coriaceisthecis in facco portavi mco. Nonalia eram Opinione, quin toti mundo dilucide often-- dere potuiffem, Curcülionemex Verme prodire, accumin. finem aliquoties Curculionem mediante Microfcopio contem- |] plabar. : | Sed quod mihi in Obfervationibus meis fummo erat impe- dimento,. erant Curculionisexcrementa, qua magna copia vitro crantaffixa, hacexcrementaerantoblonga, verfusalte- rum finem acuminatim decurrentia: Alia breviora figuram ovireprafentabant, acquoque aliquam claritatem. Curculio- nesnon edere quoque cogitabam , quemadmodum volatiles. | Bombycum Creature; ac multarum Multipedarum ; fed prae- | ter opinionem comperiebam meam, Curculionem Fruüumen- tum quoque confumere , imoeaídem torum Frumentigranum | intrinfecus excavare pofle , acin eadem grana repere, & roftro fiveorcfuo ( quod in principio capitis locatum eft, atque ad- | modum longum eft proproportione corporisfui) per corticem | "Frumenti terebrare poffe ( auxilio àdmodum exilium dentium. ad inftarinftrumentorum, quibusroftrum in fine inftructum eft ) & hoc modoinitium commedendi Frumentum conficere. | five inftituere. | Poft 14. Dies, 27. Marty, aliquot Curculiones inter "| ^ counitoscontemplabar, acdiu interíe affixos manere, Femel- là Marem portante accum m eodem procurrente , &ctíieofdem | fpi-. ! " | Continuatio Epiftolarum. | eS - pius ( hoc modo counitos ) interíe dejicerem; | attamen ii- -. dem continuo manebant uniti. j | ——— Poft hzcaliquot Curculionesaperiebam, ut Ovaex iifdem defümerem , fed me minime certiorem reddere quibam, num eorum aliquod fignum contemplabar.. (ape Poftea Semen Virile Curculionis inquirebam ,. & circum- citca magnitudinem unius arenz craffz illius fubftantiz colli- - gebam , & mediante eximio & valde amplificante Microfcopio vifui opponebam meo , ac animadvertebam incomprehenfibi- lem numerum viventium creaturarum , in dita pauca fubftan. tia, adeout ill: ; qui hocipfe non contemplatur , fit incredibile; -imo mihiimaginabar, nullum exercitus Prxfettum, etiamfi duosexercitus contrafe invicem praelium conficere confpice- fet, quiexercitus etfi quinquaginta millia hominum comple- rent, tam multiplicem hominum motum conípecturum efle, quam ego in illa di&ta pauciflima fubftantia feminis virilis con- templabaranimalcula fefe moventia, idquetamdiu, ut, vi- dendo defatigatus, hacanimalcula interficerem, | quiain ifto magno motu non nifi quam illorum capita & anteriorem par- tem corporum agnoícere quibam. | | His animalculis mortuis, & a fe invicem feparatis, magna cum admiratione yidebam longas & perquam exilescaudas, & in aliquibus duntaxat aliquantam craffitudinem in parte antc- riori fuorum corporum. | Porro( tamíxpe, quam de Curculionibus recordabar, & mihiad eam rem occafio erat ) Curculiones, vitro inclufos, Obfervavi, ac paffim eos coivifle contemplatusfui , fed nullam viventem creaturam animadverti, quam 10 Juny, cum inter - Curculiones & frumentum duos breves ac crafíos parvos ver- miculos viderem jacentes, alter circum circa. magnitudinis arenz craffz, ac alter quidem quarta parte major; Hanc ob - caufam vitrum aperire conftituebam , in quo fex Curculiones erant conclufi, acperveftigabam Frumenti grana, qux apu | H 2a hos 60 J AwroNiride LEEUWENHOEK hos Curculiones jácuiffent, quorum granorum duo omnino | erant vacua. Ex altero horum[ quod minimum commeftum effe, ' | pro ut externe apparebat, videbatur,attamen multisinftru&tum || erat forfmentulis, que nudo oculo mimme erant confpicienda] trahebam perfe&um Curculionem, qui flamineum habebat co- | lorem: atifti, quigrandiorcserant natu & jam per tres circiter menfes vitro inclufifuiffent, valdecrantpunici, &vifuifüb-.| nigri videbantur. | Inalio vero Frumenti grano Curculionem videbam, qui | admodum albus erat, jacentem cum fuis ungulis, cornibus | & roftro [ qux duo ultima capiti funt counita ] in tam con- ^ cinno ordine, iuxta Curculionis corpus, veluti Bomby- | cem eouíque permutatum, ut creatura volans futurus fit, | contemplari nobis 1maginaremur : Hoc duntaxat cum dif- | crimine quod hic albus Curculio ac nondum perfe&tus | careret involucro, quemadmodum pupule five vafcula. Bombycum [ belgice tonnekens of popkens | habent. Ex alio Frumenti grano magnum, brevem ac craffüm | expromebam vermem , circumcirca longitudinis Curculionis, || itaut, hos vermes intra paucos dies formam Curculionis re- cepturoseffe, judicarem. ; . —— Porro alia apericbam vitra, & ex Frumenti erano Cur- -culionem expromebam, cujus albus color in rubrum per- mutari incipiebat ,. hic continuo partem corporis fui pofte- riorem commovebat. Porroexaliis Frumentigrams vermes diverfz magnitudinis expromebam. ^ | Hos Curculiones, qui hucufque vitris inclufifuerant, dif- fecare propofueram;fed quoniam eo tempore diverfi noftrz re- gionis magnates me ad ades meas invifebant, brevitfimo tem-: porisípatioomnes hi Curculiones aufugerant. -— — I . Obfervavi quoque, Curculionestempore frigoris tam quies tos jacere utin iifdem ne minimus quidem. motus animadver- | ten-- | ! | | | | | | | | | "movebant. : Continuatio Epiffolarum. rl tendusfit; & cum talitempore mortuos a vivis fecernere vel lem, calido halitu eofdem perfpirabam , ac ftatim vivi fefe Jam quoquequartum habebam vitrum, cui ante 3 aufificirci- ter feptimanas odto Curculiones & quatuordecim Frumenti grana incluferam , quz quoque in facco portaffem mco. Horum Frumenti granorum aliquot exiguis foramentulis perforata 'erant, & tria alia dimidia parte fere erant commefa. Omnia fru- mentigrana aperui , at nullam creaturam in iifdem animad ver- tere quivi, neque Ova in iifdem obfervare. "Tres aut quatuor horum Curculionem aperui eorumque vif- era ex corpore illorum defümpfi, ac duoseorum efle femellas -comperi; ex una enim quinque diftin&ta defumebam Ovaalba , quz perfectam fuam magnitudinem habere mihi imaginabar , & ex cxteris duo ejufmodi Ova. Poftea adhuc diverfos alios aperui Curculiones, ac in iifdem totum Ovarium animadverti, &aliquaiuftam fuam magnitu- dinem habereconfpexi, reliqua vero Ova gradatim efle mi- nora. - Hineconcludebam , ut quemadmodum Bombycum Ululze intra diem unum atquealterum quamplurima pariant Ova, ac deinde fübito moriantur; e contrario curculionem quotidie fal- tem unum aut pauca parere Ova ac propterea Curculionem tam «iu in vivis remanere; ut pro rato inftar Bombycum aliarumque creaturarum quoque multiplicare poffet. INam Curculiones, 'de quibus hic verba facio,praterita zftate omnino in vivis fuere. ' Quod autem jam duos primo dictos vermes attinet, quos ex- tra Frumentigranum in vitro inveni, hos ex hujusmodi Fru- menti granis cediffe confirmo; qux grana a Curculionibus nequid nimisexefafuerunt, aciniifdem nimis magnum fora- men confectum erat. Et quemadmodum magnam perfe&tio- nem in omnibus creaturis, etfi tam parviseloqui neqeamus, animo.concepi meo, numnelongum illud roftrum ( in cujus. X | H 2 extre- » 62. ANTONII de LEEUWENHOEK i extremo fine os locatum eft, & quod os deritibus five for- ficibus inftructum eft, quibus membra aperiendi & cau- dendi anexa funt, ac ab utraque parte fibi in vicem re- fpongpnt , ac in íefe concludunt ) duntaxat tam longum. debeat effe confectum , ut eodem exile profundum. fora-| mentulum in Frumenti grano conficeret, in quo Cur- culio Ovum pareret, quin alias Vermes five Ova ad nul-| lam perfe&tionem pervenire poflent ;. Siquando Curculio Ovum extra Frumenti granum deponeret ;. ac inde Vermis| prodiret , tali Vermi impoflibile foret, ut per Frumenti, corticem perforare pofíet. Acquoque fi Curculio diverfa Ova inuno Frumentigranocollocaret, acexinde Vermes prodi-' rent, hofce Vermes fibi invicem impedimento: futuros, quia exuno Frumentigrano juftum alimentum concipere non pof; fent; itautunum Frumenti granum duntaxat unum vermen. (ex quo unus prodit Curculio) alere poflit. ] Interaliaquoque unum Frumenti granum aperui, in quo exiguum foramentulum confectum efle contemplabar,. & ex-| indeunum Curculionis Ovum extrahebam, ac quoque com-, periebam , farinam Frumenti circum iftum locum, in quo? Ovum jacuerat, aliquo mod9 cfle diffolutam : unde conjicie- | bam, Curculionem , antequam in hoc Foramentulo ovum; depofuiffer fuum , farinam ibidem locorum ( roftro fuo ) pau«| lifper a feinvicem Íeparafíe , dae utovum molliter jaceret;| patrim, ut, cum perquam exilis Vermiculus ex Ovo prore-| peret, hacmolli & difloluta farina pro primo fuo alimento! uti poffet. ' Porrocontemplatus fum, Curculiones in. Roftro (i duo| aculeorum inflar babere corpora, quz veluti contra forfices orificiiconunuo colludebant , Cu rculione forfices aut aperien - |fe, autclaudente...... 1 Di&to 1o Juny duos maximorum Vermium, ex Frumento -defumtorum ; vitroincluferam ; illudque vitrum in facco por- : fa- T UESIADHEUUT C NUUSUNO NU UR — mM ÀÁ E i —ÀMÀMÀ M OE : Continuatio Epiftolarum. uc á i 'taveram meo, ea intentione; num fieri poffet, ut hi Vermes !coram vifu meo in Curculiones mutarentur. Hos Vermes bis 1 | laut ter de die confpexi, & alter mihi, poftquam duos vixiffet idies , morte ereptus eft, ex caufa, mihi imaginor , quia cungem iparumper Ixíeram. Alter vero continuo fefe extraordinariemo- - ivebat, tam contrahendo accorpusincurvando, ut mihi ima-- ginarer, omnem hunc ipfius laborem nullum alium in finem |tendere, quam ut cutem diftringeret fuam , ac ut mutaretur jn Curculionem. | [14 Juny videbam, cutem , caputcontegentem ( & cui duae | Iforfices annexx funt, quibus Frumenti farinam conífringit , ut ipfi proalimento inferviret, ac quz forfices flammineum ha- bent colorem ) velutia capite feparatam confiftere videri , adeo 'ut hoc fpectaculum miht appareret , veluti hzc cutis in capite onftituta effet. | — 16 Juny circa fextam matutinam, rurfus hunc obíervabam "Vermemactum, utraque capitis latera fcuto aut fortioricute, - quam rcligtiam corporis partem , conveftita fuifle , cum his hic antea memoratis forficibus illis; lateribusannexis, ac fuperne in capite tertium fcutum feparatum a corpore jacere, videbam. ^— Acanimal hoc intuens, nontantum roftrum ac omnes un- gulas, verum etiam totum Circulionis corpus agnofcere qui- bam, hoc faltem cum defcrimine, hunc Circulionem admo- dum effe album ac cum fuo roftro, cornibus & ungulis in tam. oncinno ordinejacere, vcluu | ut fupra adhuc dictum eft ] papulam aut vafculum Bombycis confpiceremus, & hoc ani- mal nihilaliud agebat, quam ícíe continuo cum pofteriore par- te corporis movere. OL NT ^ Porro per quam exilem ac in fefe in volutam particulam five: euticulam videbam jacerein vitro, quam mihi imaginabar effe tenuem membranam, qua corpus Circulionis conveftitum fuiffet, cum adhuc Vermiserat, & qu& mutatione corporis diftricta fuerar. QU el Me- 2 "AwTosirde LEEUWENHOEK.——— | JJ Memoratam pupulam iuxta aliam. adhuc in facco portare. | meo continuavi, ea intentione, ut animadveterem ; quan- | tumterhporis huicalbz pupulz opus: effet, ad i uum colo- | rem affumendum ; acutcurrensfieret Curculio. Sed quatuor. aut quique dies has pupulas mecum portaveram, cum more- rentur. | Hujus rei caufam effemihi 1maginabar, nempe, humorem. | ex hifce animalculis nimia facci mei ficcitate evaporafle. Qua propter juftz perfcctionis Vermem in medio difciffg] Frumenti grano in capfula jacere fivi, ac obfervavi, eundem) 21 Junii in pupulam five vafculum effe mutatum. Hoc vafcu- | lum quotidie confpexi , & tam cito particulam illam frumenti minimo motu non attingebam ,quin illud Animal, quod tan- ' quam vafculum in fefe counitum jacebat , vehemen id a COf- | pus fuum moveret. j 4. Junii Hoc Animal rubrum recipere colorem confpicie- | bam. | 5. Junii Color adhuc magis rubelbebate ac tum hocanimal yon tantum corpus movercfuum videbam, verum etiam ungue | las fuas,. cornuaacroftrum.. Et quoniam poft hoc tempus ani-. malrubore accrefens videbam, cateris obfervati onibus meis | fuperfedebam. | Iterum de novo diverfos Curculiones ad me deferri juffi,. quoniam illud erattempus, quodin Horreis five in tabulatis| frumentariis ob calorem multiplicent, & quia nunquam ali- quod O vum vitro affixum inveneram, in quo Curculiones & | frumentum una erant , tresCurculiones, quosfeminini fexus! cffe judicabam , vitro, abíque alterius rei comixtione, in- | clufi, ac obíervavi, eafdem inter viginti quatuor horarum. ípatium quatuor peperiffe Ova. | Quia multi, quid fit Curculio, nefciunt, Curculionem | tam magnum, ut eft, depingi, mihi vifum fuit, qui hic | Fig: 1. | repracfentatur. | bc Continuatio Epiflelarum. —— 65 bs Mediante Microfcopio roftrum Curculionis depingi curavi, |'ut judicatem, quibus inftrumentis Curculiones foramina in -Frumentorodant, partim utex Frumentoalimentum recipe- rent füum, partim ut in confectis foraminibus ova deponc- |rent fua. Nam ac cxtera Animantia nidos fuos przpararc | fciunt, ad pullosfuos in uífdem educandos , ficquoque Cur- | culioni innatum cít, ut non alio loco deponere conetur Ova fua, quam ubi animalcula, ex Ovis producta, ali- mentum fuum recipere poffunt, & hoc eft in Frumenti -granis. | | X D Fi: B. C. D. E. eft roftrum Curculionis , quod ^am re&um non eft, ut hic depictum eft, fed incurva- ^rtum decurrit, cum a latere confpicitur , pro ut hic B. |! X. D. indicatur: & quando illud roftrum hoc modo depin- -gi curaffem, tum orificium ejufdem, quod aliqua ex parte | patet, cum forficibus fuis non foret confpiciendum ,. prout ^hiclitera D. indicatur. Intra hafceforfices unusaculeorum fe- fe oftendit, quosaculeos nunquam animadvertere potui , eof- "dem a Curculionibus longius ex ore fuo produci quam ad ex- tremitatem fivealtitudinem forficum in D. ita ut mihiimagina- "er, hofceaculeos non alium in ufum effe confectos, quam -adcorticem granorum Frumenti, & farinam confringendam : quanquam aculeos, exroftro extractos, tam longosacroftrum effe, contemplabar. — F. G.H. funt duo cornua. vA. B. F. eftcapitis pars, & in B. 1ndicanturrotundi glo- -buli, qui Mediante Microfcopio fefe oftendunt, veluti nu- *do noftro oculo in concinno ordine juxta fe invicem videre- -mus jacere admodum exilia Coralia nigra, quod conftitue- -bam oculorum alterum effe. | | - MaresCurculionum aperiens, plerumque, me membrum vi- -gile videre, firmiter 1maginatus fui. Hoc corpus fubrubrum pel- lucidumque habebat colorem , parumque erat incurvatum , & m Um abfque M * d Lc : .- M PM P ——— 2M € € gr n t d Po» | (4^3 | | La w-—— . | COMES 66 AwTOoNi) de LEEUWENHOEK. | abíque tali incurvatione dicti membri, curculio minife Coire | poffet, quoniam partes pofteriores corporis duris funt conte&z. fcutis: deinde quia membrum muliebremagis quam in aliisani- - malibus inferne fitum eft; cum enim Mas fzmelle counitus. infidet, tum mafculus duntaxat dimidium pertingit corpus fz- | mellz. Jr [| Imaginarium hoc membrum Virileex Curculione defump- fi , idemque Microfcopio oppofui, pro ut hic fig 3. M. L. Ki TN. indicatur : L Hoc vero paulo accuratiori perquirens animadverfione, me| in opinione mea deceptum efle comperiebam ; hoc enim cor-| pus non erat membrum virile, fed duntaxat theca. five mem- bri virilisvagina, & quemadmodum hzc vagina dura five cor-. nutaeft, ficecontrario membrum virile erat molle ac flexibi-| le, & ex eodem ( cum aeri effet expofitum ) multa evapora-| bat materia humida , & exindefiebattenuior. ^ ^ — 7 - Hoc membrum virile Curculio non citius educit ex theca fi- | ve ex vagina fua, ante quam maxima ex parte vaginam in mem. | brum muliebre fzmelle introduxit. Locus vaginx, unde; membrum virile prodit , 1s elt in di&a figura intra L. M. - E | Membrum virile, vagina fua denudatum, diverfis vicibus oculisoppofui meis, ac unum horum membrorum laminz in- ciforiin manibustradidi, utidem tali modo depingeret , qua- | Ii videret. : ). Fig:4. O. P. S. T. eft membri virilisvagina. & P. Q. R.| eft membrum virileefua vagina , quod thecz five vaginz arcte. eft counitum. Jj — Sxpius quoque contemplatus fum , quando membrum virile intempeftive ex muliebri membro prodibat , illad fupra mo- | dum craffum atque extumidum effe, hoc videns mihi imagi- | nabar, hanc extumefcentiam efle neceffariam , & abíque | hac hxc animalia in coitu non admodum diu counita man-| fura. | : Den ui | Nl Wi rur. 2777 LATA ELE ERES Mri mie mE S ISSN TRY». H771/ T. 7 NN Y LE dud RA aW Continnatio Epiffolarum. — s. -. | ^Rarfam de novo diverfa aperui frumenti grana, & prafertim /'€a, in quibus Curculiones exiguum confecerant foramentu- lum: actandem tria ac quatuor inveni Frumentigrana , ex qui- | bus talesexiles vermesextrahebam , qui non nifi magnitudinem unius arenuleconficiebant, fiveimplebant , quos vermes jam recenter ex Curculionum Ovis prodiffe , mihi certiffime | imaginabar | Etinterhos unus erat, cujus corpus tam exigua farinacca | materia confitum erat , ut Pictor , mediante Microfcopio con- |templans, plurima membraac caput agnofcere poflet, prout fig; 5. ubilitteris A. B. C. corpus, & B: C. D. caput indica- |tur: fed hocanimalculum non vidi vividum , num igitur ego; | illud ex frumento defumens , occiderim , num vero in frumen- .to mortuum fuiffet hucufque mihi ignotum. | Antea dixi, me Curculiones vitro fine frumemti granis aut alia aliqua materia, inclufiffe. Ut Ova fua. vitro. afü "Xaapparerent, Horum Ovorum unum quoque Microfcopio oppofui idemque depingi curavi, ut fig: E. F. G. Ex .his dictis Ovis feptem jam diebus prateritis Vermes acce- pi, & fimulac illos deprehendebam, ilico Microfcopio op- .pofui, acunum eorum, intergo decumbentem , depingi cu- .yavi. — Fig;7. eftdi&usille vermis, itaut H.I. K. L. fit caput, & .K.L.H.corpus. Hicvermisfefe vehementer movebàát, ac pa- 'rum quifcenstotum corpusin fefe contrahebat, & hoc modo ,pi&or eundem depinxit: idemque juftz perfeCtionis five fta-- ture attamen non aliam habet figuram, & quidem przfer tim, cum rlludadvenerit tempus, utin Curculi lionem fict mu- ! tandus. |. Adhucalterum habebam vermem EE iunio alteri oppofi-: tum, hunc vermemin parte fua pofteriori alicui reiaunexeram fe adftrinxeram ; poftquam bis viginti quatuor horas Mi-- Bepo oppofitus fuerat, & adhuc in vivis, eundum hoc I2 | . modo 68 - AwTONII de LzEWENHOEK. modo depingi curavi , cum corpus faum in lon »itudinem dien | deret , prouthicFig:8. litteris M. N. O. P. indicatur. Hivermesfefeadmodum parumper diflocare poffunt , ita ut duntaxat , utin Frumenti grano habitarent , nati effe iban Si enim Curculio Ovum five Ova fua non nifi quam in interna. partegrani Frumenti deponat, mejudice vermisalimentum ut rccipiat fuum , ac Curculio fiat, 1mpoffibile cft. Hoc cum ita fit; optime nobis fatisfacere ; ac rationes propo- nere poflumus, in Frumentigranis, quz fxpius moventur ac removentur, Curculiones exiguum in modum faltem proge- nerare poffe. Paraverit enim hodie Curculio duo aut tria Fru-. menti grana , ad Ova fua in iifdem deponenda, & fi paulo. poft Frumentum moveatur aut diffipetur, ac tempore | Ova füa deponendi jam inftante , ac przparata ad id gra- - na non deprehendenti, ipfi, Ova externe in granis depo- - nenda funt, ubi vermes ex Ovis fuis prodeuntes tanquam in infecundo jacent agro, ac ipíis ibidem moriendum | cft: & e contrario fi Prmentmm parum aut nihil. move-- atur, Curculio maximum in modum multiplicare po- | teft, quia przparata fua Frumenti grana, ( quz tanquam | Ovorum nidi funt ) reperire novit. Deinde Curculio admo- | dum multiplicat, quia diu vivit; nam Curculiones, quos. in menfe Martii accepi ( & inter quos natu minores, pro. | cul dubio circiter annum nati effent ): tam vehementer Vi- vunt, acalius Curculio poffit; &t eui, quamdiu vivent, no- | | tum eft ? Pluresadhuc mearum annotationum, in Curc ulodibus OC-. cludendis & obfervandis a meinftiturarum ,. hic id amer 2 fed, hzchic memorata fufficere judico, ut Nobil: Veft: ae . omnes Do&i percipere poflent, Curculiones non nifi me- diante progeneratione poffe provenire ; nempe , Curculi*| onem coire, Ova parere, ex iis Ovis vermes prodire , cof. que vermes in Curculioncs permutari. Atn num hoc Frumen-. tari-. | i urhe j 1 | | | i | | | | | Po — Coutintatio EXolarati mo üriis; Pifffribus, Molitoribus ; aliifquenon ultra vulgusfa- | pientibus, a quibus toties circa progenerationem Curculionum quam plurimas perpeflus fum objectiones , füfficiat, adhuc ad- modum dubito. Attamen in concuflx veritatis efle ogpfirmo; pro ut jam fatis clarum demonftratum dedi de Curculionibus , cofídem non nift mediante progeneratione pofle provenire, fic fefe rem debere habere cum omnibus creaturis motu aliquo preditis (quodin animantibus animam viventem nominamus ) Nam. etfi tam exiguum fit animalculim , prima ejus formatio ab originecreatonis dependet ; & aliter f1 effet nempe utex immobili materia, puta Lapide, Ligno, Terra, Plantis , feminibus &c. corpusaliquod prodiret. quod (ut fu- pra dictum ) mobile erat, illud foret Miraculum ; ac. for- matio ejufdem de novo a füpremo Omnipotenti dependeret Creatore. Et quemadmodum in aliqua mearum przteritarum Epi- ftolarum dixi, nullam Arborem de novo Forman five creari, fed Arbores Earumque formationes dependere a principio five recenti Planta, in feminibus collocata. Sic omnes creature, mobili five viventi anima przditxz, de- pendent a primo earum genere; & ut melius dicam, de- pendent ab animalculis vivis five: moventibus , in. femine virili ab origine creationis confectis. Aliquibus hoc quidem quid miri videretur, ac me qui- dem iterum ad progenerationem aliorum. exilium. animal- culorum demitterent ;; fed cui tantus lubet labor, quan- . tum 1n perfcrutatione. Curculionis ( cum. quo plus quam »quatuor meníes hinc inde occupatus fui) adhibui. Parva animalcula integra depingenda curare, non admo- . dum deditus fum, quia exinde parum utülitatis ad. nos re- dire poftet; & hac eftratio, quare duntaxat Md Curcu- lionis particulas depingendas curavi. Ad me fama alicujus Libelli delata eft, & mirum in mo- MEUS E I 2: dum: 70 Awrouwii de LEEU WENHOEK BE dum ille Libelluslaudibuseftelatus, tractans deWMficrofcopi- | eis Obfervationibus, quzfupra modum erantamplificantes, | qui Libellus in Noviffimis divendebatur Nundinis Franco. furtenfibus. Hunc Libellum habendi percupidus eram ,. fub | | fpe, me lucis aliquid inde recepturum: fed fimulac iftum | | librum, nomine Micrographia Nova, a D: Joh: Francif- | co Griendelio edita, accepiffem ; eundem mihi ad nullam. | rem prorfus utilem effe comperiebam: nam parvz creaturz,. quxibidem interalias erant depicte , ut Pediculus: Pulex, Formica &c. magnx quidem erant, atadmodum imperfe&dte .& deformes erant depin&z. INumne hoc fiat ex defectu bono- |. | rum Microfcopiorum, numne Pictor (itincaufa, mihi igno- tumeft: duas duntaxat ungulas Pediculi, iftoin libro depic- tas, hic depingendas curavi, :deformitatem illarum indican- | diergo. | Fig: o A. B. & C.D, funt duz Pediculi ungulz, quz in jam ftatim memorata Micrographia Pag: 14. depictz funt, & quzungulzibidem LI. & C. indicantur. — E Szpius Pediculos mediante Microfcopio depictos contem- | | platus fui, at ill; omnes a meis difcrepant. Obfervationi- bus. o Ante duodecim circiter annosad Nobilita: Veft: delineatio- nem ungulz Pediculi mifi, utexea bonam difpofitionem tam exiliscreaturz confpicere poflent. Etquoniam ejufdem ungu- | lzadhuc delineationem invenerim , eandem hic quoque im- | . primi curavi, ut formatio ungulz Pediculi, pro ut ean. | dem Pi&ori demonftravi, ac ille eandem ad vivum ex- | preffit five depinxit, in comparatione iftius formationis, | pro ut eadem in Germania depida eít; confpici pof- | fet. j jJ E | Fig: ro. A. B. C. D. E. F. eftunaefex ungulis pediculi: B.C; | D. Eft magnus unguis, quo Pediculoin unaquaque ungula | neceffatio opus eft. Cum enim pediculus in corpore, nullis cri- | ; nibus | | Coutiuwatió Epiftolarum. |—— 7i . mibusobfito, verfatur, hocungue fupremam apprehendit cu- |-ticulam, ad aculeum( quem in capite confervat fuo ,. & medi. ante quo fanguinem e corpore extrahit ) y1 quadam corpori. imprimendum. : | : - Accrines deprehendens , eofdem tum dicto ungueaut inter. | unguem apprehendit, aut comprehendit , & ea partein ungu- la, quzinD. eminet, quz particula quoque exili admodum . unguiculoinftructaeft , & adhuc magisintra partem E: quam | pollicem ungulzx Pediculi appello, quipollex exili ungniculo- inftru&us eft. Namzqueac nos noftro ad aliquid apprehen- dendum utimur manuum noftarum pollice, fic quoque Pedi- culus fuo ad crinem apprehendendum utitur pollice. . A. F. G. Eft membrum Pediculi pe&tori annexum. Unguem pediculi mihi majorem reprzíentare poffüm , | quam hicintegra ungula depicta eft ; fed tam ampliantibus non utorvitris, nifi neceffitasad id cogat; jam fatis fuperque nos. . corpus aliquod ampliare judico, cum fatis diftincte omnia membra contemplari poffimus. | Si Doctorum Mundo me inferviturum fcirem, indicando. aculeum Pediculi, quem incapite gerit, aculeum, quem in parte pofteriori corporis gerit, & membrum virile cjufdem ,. ea omnia hic depingenda curarem. | Regiz fux Majettati Magna Brittaniz ( cum ultima vice in hifce erat regionibus, mihiqueiítum afficiebat honorem, ut, exigui valoris contemplationes meas. conípiciendi ergo, ad. ZEdes meas veniret ) inter alia quoque fupra memoratas Pedi- culi partes demonftravi, ac fupra memoratum aculei ufum, quem Pediculus in pofteriori fua corporis parte gerit, undera- | tiones depromebam, quare Milites, pluvia madidi,, magisa Pediculis infeftentur, quam tempeftate ficca. Quod admodum. placebat. | | Ratio hzc erat, quandoPediculusaculeum fuum ex capite: fiveorcin cutem deducct,. tum a vefübus 1n corpus non eft ! | | com: | l |- l |J .—. AuTOoNII de LEEUWENHOEK | : comprimendus, fed, laxo illi opus eft loco; ad anteriorem corporis fui partem infle&endam. ' Imo fxpius vidi, ut Pedi- culis dictum aculeumin corpus deducenti ; pofteriorem corpo-. risfui partem tamalte elevaret, veluti in capite confifteret fuo. Quando igitur tam vehementerpluit, & militum veftes plu- | viacum fint madida, omnibus notum eft tam madidas V eftes multoar&tius corpus concludere, quam cum fint ficcz, quia particulz aquofz comprehendunt unumquodque filum fivecri- nem, ex quibus veftes funt compofitz:. Deinde. particule aquofz ipfe tranfeunt in unumquodque filum five lanam. | Hx particulz aquofz locum occupent, neceffum eft, ac per confequens veftis fiat craffior oportet, & hoc modo arctius corpus concludere , quam tempore ficco. Pediculus jam . Ob veftem, tam ar&e corpori counitam five annexam , ta- | liin cafu anteriorem corporis fui partem non incurvare poteft, - multo minus pofteriorem corporisfui partem in rectum erigere. | ftatum, acproinde, alimentum cum hoc modo recipere ne- queat , cuti [epe 1ftum infigit aculeum ; quem in pofteriore eor- | poris fui partegerit; undetum patiens corpusfuum hinc inde motitare aut diftrahere incipit, quod nos prz pruritu corpus | agitare nominamus, tali in cafu pediculus recipit fpatium , | partim ad femetipfum diflocandum , cum amplius habeat fpa- | tium, & partim adaculeum fuum cuti infigendum ; undeipfi | alimentum recipiendum cft. | | — Quando oculosconjeci meosin delineationem Formica in. | fupra mcmorata Micrographia, & juxta cam mediante Microf- | copio viventem obíervavi Formicam, eandem memoratam | delineationem tam imperfe&am ac deformem , quam delineati-, | onem pediculi inveni five comperi. | . Diverfasaperui Formicas , & in aliquibusaliquot admodum | perexiles pellucidas reperi particulas, quas Ovarium conftitu- | entes mihi 1maginabar. Ur | | . Cum nuper Formicarum nidum in horto commoveren. | | pn : | meos . | Conimaio Epiffolarum. — 73 | gméo, acibicontemplarer, unum Formicz ovum non tantum . alteri magnitudine excellere ; Íícd quoque aliquot Formicas ip- |. fasadhuc admodum effe albas, ac veluti fine motu jacere videri, . ufque dum adjuftam perveniffent magnitudinem, longealias | concipiebam cogitationes, quam aliqui huc ufque de formicis — habuerunt. Nempe formicas xque ac Curculiones, aliaque hu- | jus generis animalcula(in his frigidis Regionibus )tempore hy- — berno tanquam immobilia, & abíque confumptione cibi jacere; ac omnem illam ciborum congregationem, tempore xítivo in - - nidos collatorum eum in finem duntaxateffe , ut exinde pul- los alerent fuos. | | : Hz mez cogitationes multis quidem alienz ac mirz videbun- tur; fed quomodo nobis eft credibile ,. ut Ovum alicujus ani- mantis non tantum parte pofteriori illuusanimantis unde pro- diit, effet majus, fed quoque ut illud fucceffu temporis tam - magnum fiat, quam totum patris aut matris corpous, ante- quam fe ad currendum conferat ? & huc ufque cum pervenerit, nullam poftea recipiat magnitudinem fiveincrementum. Hoc videmus in formica, numne res fic quoque fefe habeat in aliqua animali creatura, nefcio, mihi autem nunquam oc- currit. | : Hac Ova [fecundum omnem veri fimilitudinem ]in ipfo par- tu admodum exilia fint, &: continuo magnitudine accrefcant oportet. Hoc fi ita fit, nobis ftatuendum eft, hifce Ovis perpetuoalimentum aliquod adferri debere, fi magnitudine augerent. unde concludere poffumus, congregationem five ci- borumapportationem , quos formicz in zíftate ad nidos defe- "runtfuos, maxime effe ad fc & Ova fua fuftentanda. : Hanc meam opinionem multorum contra di&ionibus .fubje&tam fore, mihi haud ignotum, quoniam formicarum pulli in membrana five vellere conclufi jacent, ac per con- fequens perceptu perquam difficile, quomodo illis, jam a cor- pore Matris feparatis; m oue alimentum jl ; It. : : j E 74. AwroNi1 de LEEUWENHOEK E fit. At nos multo minus concipere poffumus , ut animalculum. in Ovo jacens, illud Ovum una cum animalculo quotidie. magnitudine accrefcere poffit, abfque receptione alimenti. Sed hzccadhuc inveftiganda reftant: Hoc Nobiliffimi Viri eft, quod Nobi: Veft: jam tempo- ris copaddncdadutu Dobbiamo atque hanc epiftolam nomini Nobiliffimi Domini Roberti Boyle adícribendam, quoniam eram confcius, Veft: Nobilita: circa hoc tempusanni nullam habere con poros ac hifce manebo. Nobliftmà Domiui. A. d LEEUWENHOEK.. Epi- 7s / EPISTOLA de 9 Septemb: 1687. | Data ad Kegiam Societatem. TR ACTANS. eAXeram elfe umagimationem ,| nempe, quod exi- - lis juvenis Formicain Ovo Formice formetur. quod mos Formi- ce Ovum putamus, efl brevis ac craffus. Vermis: bi Vermes trausformantur in Pupulas. Ipfifrma Formicarum Ova mag- nitudinem unius arene non excedunt. Vermis in. Qvo. Cibum; -- quem Vermes formicimi im corpore babeut füo, mos juvenem judicamus Formicam. Vermes. Formiciui vittum querereueque- unt. Quod in Formicis diligentiam nominamus, eft duntaxat ut pullis fuis alimentum fübminiflret ,/ &y boc ex innato ftt im- pulfü. Formica fefe won componit ad bomiuem mordendum , fed - aculeo fuo pungendum eundemque in pofleriori corporis füi parte gerit. Humorem ex aculeo deducit fuo, ifdemque dolorem G' extumefcentiam. excitat. Atque be funt rubre Formice. Subuigre Formice , ex quarum Ovis quoque Vermes prodeunt , que nulla ex parte bac in re a precedentibus differunt. Cum be ad perfeclam. pervenerint magnitudinem ,. femetipfas laua quadam obvolvunt ,ut. Bombyces, atque in bac lana transforma- tur Vermis in Formicam. Erramus quando bauc telam Formicae Ovum nominamus. Tertium Formicarum genus, qus fubrufae o fint. quomodo Formice pullos fuos alant, & quam ob caufam cibum in nidos deferant fuos. M NU K- Nobiliffi- Li 56 ÁwTONI: de LEEUWENHOEK : JD*elfis io Hollandia; iu mi Domini. UE sy Oft ultimz mez dS abfolut tionem , ite- E VAS mice Ovo, juvenem formari Formicam : eo- - 2 UN s que magis , quia Germanus Author nofter (cu- RYU CASE jusin przcedenti mea. Epiftola mentionem fe- ci) nobis Formicam in Formicz Ovo depinxerat, cujus effigies | hic eft adjuncta , utFig: 1. Quod Ovum fere in hacdelinea- | tione duntaxat tanquam oftava pars magnitudinis perfectae Formiczdemonftratur. Attamenaffhirmationem meam rejeci ,.- ac mihi ipfi vifum fuit, illius rei veritatem indagare ; acpred terea, fifieri poffet, detegere, quo modo fic dicta Formica- rum Ova magnitudine accrefcant. | Et recordans, mein horto meo non debere premi inopia Ni- dorum Formicarum, quoniam antehacab illis maxime fueram infeftatus , paftinum terrá plenum , Formicis ac Ovis commix- tà, in puram depofüi chartam , acanteeam in fella me compo- fui, & perquam accurate Formicasobfervavi ( quarum confue- | tudo eft, Ovaauferrefua , cum nidus earum commovetur )ac | multis, quod gerebant , demi, ac obfervavi, illud, quod ple- | rxque auferebant , nihil aliud effe, quam Formicam , omnino | albam , & fine motu, ac quoquein aliis ; his formicis fimilibus, fubalbum colorem jam omninoin rufum effe mutatum. Aliz| album geftabant corpus, quod oblongum erat , atque hoc effe. imaginariallla Ova ftatuebam. | H»c ultima generatim tam parva efle cone ,. ut vulgaris eft arena. Ita ut primum duntaxat animadverterem. Allad, quod Formicz geftabant; illisque eripiebam ; quod mis | hi ufui fore judicabam. | Eum) | E Continuatio Epiflelarum. —— 27 - Euminfinem mecum diverfa nova vitra attuleram ,| in qui- .bus unumquodque genus fervabam , pro ut mihi pollibile erat: & quoniam tum temporis non niírunicum, fupra mo- /.dum amplificans, perfpicillum mecum habebam, perqui- , rebam ( poftquam plerzque Formicze aufugerant ) terram (qux exluto & arena, inter fe commixta, confiftebat ) in qua adhuc diverías perquam exiles albas particulas reperie- .bam ; fed inter illas quoque particulas quafdem arenofas mecum fumebam, quas particulas a Formicis ortas juüdica- | .bam. 2H | ; Domum veniens, allata illagenera. mediante Microfcopio examini fubjiciebam meo, ac comperiebam, maximas figu- . ras, proximead Formicas accedentes, nonformam Formi- cx aflump(üfie, fed juítam quoque Formice magnitudinem habere; hac duntaxat cum differentia, eafdem penitus albas effe, & abíque motu, ac illarum ungulas & cornua in tam .concinno ordine juxta fe invicem jacere, pro ut ordinario .multipedz jacent, cum in volatiles mutantur creaturas| pro .. utantea adhuc femel dictum | folummodo quod nulla jacerent obvolutz membrana. Has Formicarum Ovaefíe, procul du- bio judicatum erit. | . Alixparticule albz, quz quoque magnitudinis Formicz erant, & qux magis cum. ovo conveniebant [ cujus generis multas inveniebam |brevesaccraflos effe vermes comperiebam, :quiin corpore fuo nigram habebant maculam, quam procul . dubio plurimi juvenem efle Formicam judicarint. | Hujusultimi generis Vermes multos in facco geftavi mco, ac obfervavi, quod, antequam. hi vermes ad transformatio- - nem pervenirent ,. fefeab hacnigra purgarent materia, quzil- - lorum effent excrementa. Horum aliquos vidi , qui intra vigin- ,tiquatuorhoras, alius vero intra bis viginti quatuor horarum .Ápatium, cuticalam mutabantfuam, ac in albam mutaban- tur pupulam. Horum vermium aliquos reperiebam , qui EK 3 gra- Sec A Ne dio de LEEUWENHOEK eradatim tam parvi erant; ut parvitateunam füperarent. are- nam, & inter minutiffimas praticulas, quas Formicis eripi cbam, ac quoque e terra inquifiveram , diverfa reperieba Ova, quz tam parva erant, ut eadem nudo oculo agnoícer nequirem. b 'T'ale Ovum Microfcopio oppofui, ac depingi curavi; pro uthicfig: 2 A. B. C. indicatur. Potro ad exilitatem five parvitatem hujufmodi Ovi ob ocu- | los ponendam, idem in dimeníam detuli regulam, & mihi di- | J cendum , nonaginta diametros craffitudinis Ovi unius non " poffe confcerelongitudinem unius pollicis. | Ovum quoque, Microfcopio oppofui, in quo vermis € ufqueerat progreffus, utcum capite fuo extrateftam Ovi pro veniffet, quihic Fig: 3 D. E. F. indicarur: ubi E. F. pa ticula vitelli Oviindicatur, quod pellucidum eft, & non ni aere oppletum. Poftquam hic fupra di&um formicarum nidum penitus com moviffem , poftridie vehementer pluebat , ac tum fequenti di cxlum erat admodum ferenum quapropter tum rurfus eunde locum, ubinam Formicarum nidus fuerat , CURIE UE adibam. E Propeadiftum uu in terra duo de novo dontétta reperie- j bamforamina, inquax & exquibus Formicz continuo curre- | bant. Terram, in qua hzcforamina erant confecta, ligone de- | fumebam, eandemque perveftigabam ac in eadem multa repe- riebam Ova ejufdem parvitatishicantea di&z: hzcin diverfis; recondebam vitris, acaliquainfacco portabam meo; acin ali- | quibus, poft viginti quatuor horarum fpatium, Vermem ip." Ovo perfectum cfle, confpiciebam. Sed inter ifta ova vide- bam quam plurima, in quibus Vermis partim faltem erat | | confe&us, quoniam in Ovo erat mortuus, & Ovum | maxima ex parte erat arcfadtum , ac tefla incurvatio- | nibus quibusdam erat contra&ta.. Unum horum Ovo- | : : ; rum. / 71 IA aa EM P Papa cL LM, J "In A s rodeo t e Sio. LS n. ) M | Coniiutatio Epiftrodlarum. —. P 79 | tum quoque depingi curavi, quia Pictor in hoc ovo omnia | vermis membraagnofcere quibat. Pro ut hic Fig: 4. G. H.E. | indicatur. nma : |l |. Porro horum vermium unum , qui memorato tempore cx | Ovis prorepferant , Microfcopio oppofui, & fic quoque de- - |pingicuravi, prout femetipfum oftendebat: ut Fig: 5. K.L. / M. indicanscaput, & M. N. K. corpus. |. Huncvermem attentis contemplansoculis, non mediocrem in magno ipfius motu capiebam recreationem , qui motus in- trinfecusin capite fiebat ( & filiceat dicere, in cerebro ipfius ) 'mam hic motustam regulariserat, veluti pulmonem in aliquo 'animante ( mediante refpiratione ) nobis imaginaremur videre moventem. | | —. Interalios quoque tam exilis vermis orificium fünm aperic- bat, veluti cibumappeteret, ac ifto in motu exilem aereum 'globulum in os fuum deferebat , qui per caput meabat, ac vcluti 1n afophagum defcendebat. - i — "Talem quoque vermem dcpingicuravi, quiadtalem perve- nerat magnitudinem , ut corpus fuum decimam partem magni- tudinis juftz perfectionis vermis conficeret, ut Fig: 6. O. P. Q.R. Litteris P. Q. Caput, & reliquis corpusindicatur. Hi vermes aliquo modo incurvati jacent , cum juvenes funt: Ac cum ad talem perveniant magnitudinem , ut fere fint perfe&ti, re&itudine accrefcunt. Flic yermis multo minus amplificanti depi&tus eft Microfcopio, quam reliqua funt depidz figurz, unde hinc parvitas horum Ovorum optime dignofcenda elt. : Quantitatem unius perfecti vermis mediante Microfcopio quidem reprafentarem , at fuperfluum effe judico, quoniam in ultima depi&ta figura facillime nobis imaginari poffumus, quo modo vermis fit conftitutus ; qui eanden retinet figuram , quan- do decies eft major. : | Mihi antehac nihilaliud imaginatum effe; confitendum eft, qu 1 | | ! NS S Bs E $9 AxTOni1: de LzrUWENHOEK t m quin iftos vermes [ quos adhucufque, nonaliter edodi; noi mine Formicarum Ovoruminfignivimus ] nudo contemplans. oculo, reipfaeflent Ova Formicarum, & hancnigram macu-- lam, quam in corpore horum vermium confpicimus, parvam atque juvenem nondum inlucem editam effe formicam. à Sed non fatisadmirari queo, quomodo quifquam fola dun- taxat imaginatione fefe eo ufque feduci pátiatur , ut, fefeme- diante Microfcopio confpicere, dicat, in fic nominato Ovo exilem eamqueimperfectam Formicam. Acprzterea corpus, caput, ungulasacoculosejuídem depingat , cum e contrario. nec illi nec nobis quicquam omnino in hocverme [ qui hucuf-: que Ovum eft nominatus ] ejufdem reioccurat.. Nam etfi ver-- mes tam exiles forent, attamen , aliquos eorum fubnigram i in corpore habere maculam , contemplatusfum; atalii; qui mul-- to erant majores, imo ctiam perfecti , ne minimum iftius. maculehabebantfignum. & rationem fubnigrz hujus effentize, quam aliqui juvenem efle formicam fibiimaginari audent, in-. veítipans, & vermem aperiens, clariffime contemplabar, hanc. effcanimalculi fftomachum, | & fubnigram effentiam duntaxat. ex cibo; in ftomacho locato, caufari: ac quoque, cum alius. vermis hujusnon effet particeps, diverfitatem ciborum ratio- | nem hujusefle; quo cibo vermis vefcebatur , qui cibus illisa fors micis adferebatur: nam non tantum ftomachum verum eti-. | um inteftina ftomacho annexa confpiciebam , quz globulofis particulis, 11fdemquefuübnigris, completaerant. ! : Quomodo ctiam poflibile eft nosin verme (quem Ovum no-. nominamus) admodum exilem poflemus confpicere creatus ram? quoniamhicantea dixi, ipfiffimum ac integrum ver-| mem in Formicam transformari, hoc duntaxatcum difcrimi-| ne quod cuticula vermis nonad Formicz corpustranfeat. Sed: hzccuticulaeff tam parva, ut cadem ne centefimam quidem partem vermisimplere poflit. í Hic vermisin corpore fuo, excepto in ventre, multis eft | | ] 1 l | | | | | | | | | | adeo ut per raro illum corpus fuum contrahere ; five diftendere videamus: fedfxpiuscaput movetfuum , at minus os aperit füum; adeo ut vi&tum quaerendo fuum fit ineptiffimus, &,ut | dtadicam , immobilis in nido jaceat fuo , ac fefe loco non mo- | veat fuo. : Ob hasigitur rationespater aut mater ( quz formicz funt ) autpotiusipfarum genus, huicvermi victum quarat, neceí- fümeft, accontinuoalimentum afferre. Hoc cum ita fit, vulgare illud dictum evertitur, nempe formicarum diligentiam , quam in ciboad nidos fuos deferen- do adhibent , eum duntaxat in finem tendere , ut exinde in hyeme viverent ;, cum e contrario plurimum , imo cui notum, numne in eum finem duntaxat fiat , ut vermes, qui ex Ovis prodierunt fuis ( ac quibus, femetipfos alere, eft impoffibile )educarent, ac tam diu afferrent alimentum, ufque dum ad eum pervenerint ftatum, ut Formice formam affumant. | | | Et quemadmodum de Curculionibus dixi, eofdem non multa Ova fimul uno eodemque tempore parere, ficute contrario volatiles creature Bombycum, Multipedarum, & Mufcarum fimul multa Oya pariunt , fic quoque hx For- micz per totam zítatem , nam diu vivunt, Ova pariunt fua [ pro ut faltem id menti inhzret mex | hoc fi ita fit, illis quoq perpetua vermibus fuis alimentum füppeditandi in- cumbit cura. . Hocnonnifiquam ex innato fit impulfu, nam alias pullis fuis [qui vermes funt | prz fame moriendum foret. Mihi haud ignotum , hafce meas pofitiones & obferva- tiones multorum contradictionibus obnoxias fore, quia tot homines de diligentia ac Formicarum. cura in hyemem tam multa fcripferunt; fed hxc omnia flocci pendo, me- as cogitationes , pro ut NOME propono; imo a me | | non - 3 X Contiunatio. Epiftolarum.. 2 6I | inftru&uscrinibus, &in movendo fupra modum tardus eft, "Mr AwTONII de LEEWENHOEK. — nonalienum foret, Formicas per totam hyemem, acprafer-- timcum admodum friget , abique aliquo alimento & abfque aliquo motu fübterra ( proutalia animalcula in aete .. ut Pu- lex, Curculioaliaque ) vivere poffe. n | Sienim- attentione aliqua Formicam, in Autumno Uvag- noftras depafcentem ,. animadvertamus, &aliquo modo fi fit frigidum, quamlenteprocurrat; indeconclufio haud eft dif- | ficilis, frigore majoresintendentevires, illi in media hyeme. omnino quiefcendum effe. Nobis perfuadere volunt, Pormicas homines mordere , ea- rumqui morfum effe venenofum. Hoc nunquam animadvertere quivi, ac mihi certiffimum. effe videtur, Formicx'oseum in finem non effe creatum ; par- tim quiacompunctores, quiforficibus five dentibus funt in- ftructi & quiin parteanteriore capitis circa orificium funt con- ftitutiytantam vim exercere nequeunt;ut per noftram fupremam | cuticulam ufque in noftram fenfitivam cuticulam imprimere | valeant, compunctores enim funt nimis breves, & dentesin iifdem plurimi cumultatim confiftunt, adeo ut tam exili ani- malculo vires fufficientes & neceffariz ad tantam vim efficien- : . dam, quz ad penetrandum in ipfam ufque fenfitivam cutem requiruntur, defint. Deinde cum partes omnes, quibus Fors mica 1n ore fuo inftru&a eft, moventes confpiciamus, | illas | non creatz eife videntur, ad alicui animalculo dolorem affe- rendum. | "» . Sxpius Formicam ex ore fuo quatuor oblongas vidi profe- rentem particulas: at ille funt exilibus 1nftru&z membris, propemodum ejufmodi formationis, pro ut cornua Formicg: funt: itaut diCtx Formicarum forficesnullum alium in. finem mihicreatz efle videantnr, quam ad cibum conterendum, ac quoquepratereaad vi&tum, pullisfuis (qui vermes funt ) pro-. alimento neceffarium ,. ibidem locorum deportandum ; ubi- | nam pullijacentfui Sed continuo, imo ncício numne femel qui- | Me . Continuatio: Epiflolarum. E $3 quidem mihi defuerit, Formicarum aculeum animadverti: at hic nonincapite, fed 1n parte corporis pofteriori collocatus rat; &quamprimum aliquo faltem Formicam dolore affici- qmus; ftatim aculeum [ quem alias intra corpusfuum occultat] e corpore producitfuo, actum continuo non nifi pungere co- matur; namtum nihilaliudagit, quam ut partem corporis fui pofteriorem incurvet ; acaculeum fuum extra five intra corpus Áuum commoveat. i3 Hic motusaculei Formicis tam proprius cft, ut, etíi par-- tem corporis pofteriorem defcindamus, adhuc ille aculei motus intra & extra corpus duret. Ita ut Formica punctione ipfa nobis nontantum dolorem afferat; fed productione aculei fimul pel- Jucidum e corpore fuo profert laticem , quem ufquead finem aculei producere novit: Ita ut, hunc laticem nobis maximum adferre dolorem , mihi imaginer, 1dqueob afperrimas parti- culas falinofas, quibus hic humor eft commixtus, atque has particulas gibbofas illaselevationes ; quz in cuticula cum pun- gimur, oriuntur noftra, caufari. j .. Hi gibbi, quos a Formicis in illarum progeneratione ob- fervanda acceperam , plus mihi doloris afferebant,, quam ut antea per totam meam vitam abillis acceperim: Nam jam fere viginti funt dilapfi anni, ut, vehementer tum abillis pun&us, tum temporis omnino obíervaverim, pofteriorem Formica- rum partem aculeo effe 1nftructam. | —— Quamquam hic humor admodum perpaucus eft , quem For- mice e corporeproferuntfuo, attamen omnia excogitabilia adhibui media, ut, fifieri pofíct, aliquas filtem 1n hoc hu- ,moreanimadverterem particulas: at nihil aliud contemplan | potui, quam hanc fuübftantiam (etfi tam pellucida & fluida erat ) €x tam inevaporabilibus confiftere particulis, veluti oleum fuiffet: acunoin loco me particulas confpicere jacentes, na- | turafalisinftru&kas, mihiimaginabar. Porro aliquot alias qui- — | dem confpiciebam particulas, fed hisobexilitatem fuam nulla | eratattribuenda figura. L2 pue | [ | | 54 ANTONII de L8pugenHOEK Hic di&us aculeusin extremitate fua nullam habebat apers | turam, exquahunc noxium proferebat laticem (quemadmo- | - dumantea dixi, tali humore noxio aculeum fcorpii effe inftru-: | &um) fed aculeus hinc inde canali five foffa quadam eft in-. ftru&us ; veluti nobis hauftrum confpicere imaginaremur,. | quo nautz noftriad vela fua irriganda utuntur, ut eo velo- - cius velis fuis iter conficerent. Per hanc canalem fivefoffam. | Formica hunc humorem fuum efferre five protrudere novit; | imo co ufqueut eundem ad extremitatem aculei ufque defe-- | rat. Quando hunc ipfi adimebam humorem, ipfi tamen non- | dum deerat humor; nam fimulac contraxiffet aculeum fuum | intra corpus, rurfusdenovo, prolatione aculei , alium pro- | mebat humorem , atque hoc non femel, fed fepius diverfis | continuis vicibus faciebat. Hoccontemplans, cogitationes meas conjeciin caufam ele- vationis fivc tumoris cujufdam ; quem a Formica in bracchio. | acceperam meo, qui tumoromnesalios magnitudine fupera- | bat. Quz caufahacin reconfiftit , nempecum Formicain lin- | teo bracchiali per bracchium afcendiffet , acfeibidem ad pun- | gendum conftituiffet ,, & antequam bracchium meum tam: aliis quam linteo bracchiali denudaffem, quod illa tum uno: eodemque loco idque diverfis continuis vicibus aculeum in. corpus meum produxiffet fuum, unde non parum hujus. noxii humoris cuticulz impreflit, qui igitur per confequens ibidem non vulgarem tumorem ; majoremque dolorem ex-- j citavit. Fig: 7. B, C.D. indicat Fidenicos Xcolenm A. B. D. E. cft particula pofterioris partis corporis Formicz , que pars crinibus confita eft. - | Hoc duntaxat dictum fit de Formicis rubris, aut rubro colo- reinftrü&tis. Acquoquein horto meo non aliud genus; quod. faltem fciam unquam vidi. Porro | iut Gitthligho Epiftolaruta. | c NES J Porro fecundum. effe formicarum genus obfervavi, fed - | dis. in horto non habebam meo, at eidcm in aliis reperie- | bam hortis. Hz Formicz erant fubnigrz, & paulo mino- |res fupra defcriptis rubris formicis: & maxima ex parte |non tam duro ac robufto corpore. Parva enim prefiura po- | fteriorem partem corporis comprimere poteram , in qua par- | te corporis rubrz Formicz valde durzfunt: fic quoque (ut | fupra dixi, me continuo in primo di&is Formicis aculeum |videre ) in his ultimo dictis nullum aculeum animadvertere |quibam , etfi plus quam viginti quinque harum nigrarum .Formicarum aperuiflem. |. Quod autem vermium formationem attinet; qui quoque |ex Ovis harum nigrarum Formicarum oriuntur, hi vermes | non differcbant a memoratis vermibus, qui ex Ovis rubrarum | Formicarum prodeunt , quam quodhi Formicales Vermes | aliquantulum effent minores, cum adjuftam fuam magnitudi- | nem pervenerint. - Et quemadmodum primo di&i vermes fefe in pupulas 'commutabant (quales pupulas magno numero inter vermes |confpiciebam jacentes) fic inter hos vermes neunam quidem pupulam animadvertere quibam ; fed inter vermes magnum | numerum fic dictorum Formicarum Ovorum contemplabar, 'quxin altero fine nigrum habebant pun&tulum, quorum Ovo- rum aliqua, domum veniens ; aperui, ac contemplatus fum, in" quibufdam perfectam effe Formicam , qux aliquantulum jad nigredinem propendebat, in quibufdans quoque Formica lerat perfecta, fed illaadhuc alba erat. — |. "Tetta five involucrum hujus Formicz mihi nec membra-. Ina nec cutis hujus vermisefle videbatur, quam in permutan- do diftrinxiffet ;; nam eadem erat omnino plana & abfque ruga. |! "Quoniam ioitur mihi imapinari ncquibam ;, quo modo hoc involucrum circum hanc Formicam formabatur; aliquos L 3 per- ————— $6 : ? ANTONI de DO EEADU LT perfe&iffimorum Vermium , quos poftea ex alio Formicarum | | nido quafiveram, in purum depofui vitrum, & cum per bi- 1 duumineodemjacuiflet, contemplatus fum , cum his vermi- | buslongealiterfitum effc, quam cum primisvermibus. Nam | hiultimife ad nendum confercbant, quemadmodum Bomby- | ] ces ; & quando filum circiter latitudinem duorum crinium lon- | gitudine implebat; idem ore fuo reliquis confectis filis annec-. | tunt (atque hoc procul dubio mediante aliqua glutinofa mate- | ria, quam exore proferunt fuo )in nendo obfervare nequivi, | fc non nifi caput & duo membra proxime caput fita movere: at». | queintrabiduum nendo co ufque promoverant, ut vermen | non amplius agnofcere poflem. | Quando jam hzc fic dicta Ova [quzé é Formicarum nido me- | cum fumpferam ] quatuor dies in vitro in mufxo conftitiffent. | mco , obícrvabam in iiídem aliquas Formicas robore tali mo- | do Eu ut texturam, in qua jacebant, aperuiflent, ac. per vitrum incederent: ;| Hinc mihi quope apparebat , hos ultimos vermes, in per mutando in pupulam five Formicam, nontantum ftatim om- | niafua membra, actotius corporis formam affumere, fed quo-. | que poft hanc permutationem in Formicam, nunquam am« | plius magnitudineaccrefcere , nifiin mufcas permutentur. Ita | utilli quoque errent, qui in his fic ditis Formicarum Ovis | parvas nondum perfe&as Formicas confpicere dicunt, qui di- | Japíu temporis magnitudine accreícerent , cum e contrario nul- | la Formicain fuoinvolucroerit, quin juftam habeant magni- | tudinem. , | Hocfiitafit, huc ufque vermibus; pupulis five vafculis, " ac quoque vermi five Formicz, in textura fua jacenti,. per-" verío infignivimus nomine, nempe Formicarum Ovo: nam | quemadmodum jufta ratio dicendi nobis deeft , nempe ut in-. | tegram texturam Bombycum, in qua pupula five vafculum | adhuc conclufüm jacet, Ovum Bombycis nominare poffemus, | | fic. | Continuatio. Epiftolarum. : DEm fic juftaquoque ratio dicendi hobis deeft ; ut vermis, pupula, lautetiam textura Vermis, in qua vermis five Formicaconclu- fa jacet, Ovum Formiczfic.. Nam quantitatem jufti Formi- — | €x Ovi cum textura vermis comparanti ,' 1n qua Formica jacet - | [ qua nomine Ovi Formicz infignitur | mibi dicere licitum eft, propecentum & feptuagintaquinque Formicarum Ova mag- |nitudinem texturz quare poffe, quam vermiscompofuit, &. 'inqua in Formicam mutatur. | | dO TU Antea dixi, in fine texturz [ quam Vermis Formicalis confe- | cit] nigrum efle punctulum , atque hoc obfervans , excrementa me videre judicabam, qux Vermis Formicalis exoneraverat ,. |cum corpus fuum puigaret, utin Formicam mutaretur. |. Hanctexturam vermistam denfam conficit , ut raro per ean- |dem Formica fitagnofcenda, nifi, in textura jacens, co uí- |quepervenerit, utnigrum colorem recipere incipiat, idque ;adhuc magis cum fefe in involucro moveat. |». Inomnibus Formicarum nidis; quos pervefligavi, quo- 'quecontemplatus fum, Formicas quafdam effe alatas; at in nullis Formicarum nidis ne minimum quidem cibum, quem "Formiczcolligere dicuntur, invenirepotui: itaut me ipfum adhuc magiscertiorem redderem, P'ormicasin zftate fat ha- bere, quod agant,. advehendo &apportando victum in nidos fuos, ad multiplices tam magnos quam parvos Formicarum. vermes, quibusnidi Formicarum diverfisinlocis funt opple- iti, alendos ac fovendos. | — Perrocirca medium Auguftitempus, adliuc diverífos For- mücarum nidos, in quibus nigrz latebant Formicz,: in Tu- imulis arenariis, tam circaurbem Harlemum , quam alibi per-- veftigavi, fed nullos vermes , ex quibushz nafcuntur Formi- €x, nequetexturam, quam vermis Formicalis conficit, fed duntaxataliquastexturas vacuas| & ex quibus Formics pro- repferant |reperi. In aliquibus nidis plurimas Formicas in mufcas effe mutatas; quo- $8 — ANTONII de LEEUWENHOEK kj ^ quoquecontemplatus füm, & inter has volatiles Forrnicas;: P quafdam o&ies quidem majores vulgari nigra Formica efle | contemplabar. d Poftea rurfus in meo horto rubrarum Formicarum nidos perveftigavi, ac iifdem Formicas cum fuis Ovis, vermes For- micales, acpupulas, in tam eximia multitudine reperi, ut. antea. á : Diverfa quoque Frumenti grana ante Formicarum nidos. depofui, quia judicabam, has- Formicas Frumenti granum | deferendonon fore pares; at illas aliqua propenfione in gra- | num Frumenti duci, animadvertere nequibam; duntaxat il-.- - las exile Hordei granum ad nidos deferrefüos confpiciebam. Sic jam duplex Formicarum genus inveni ; procul omni du- | bio plurimaadhuc formicarum genera in his FFelosimun crunt, | quz tamen mihi nondum occurrerunt. ! Quznam Formicarum genera in aliis reperiantur regioni- | bus, quznoftrasformicas magnitudine fuperant, ac ibidem colle&ionem cibi, ac ordinem 1n fua xconomia habere pof-- | fent, pro ut nobisea dere fcripto refertur, melatet. | —. Hzífuntmeznon magni valorisannotationes, quasde F Of- micis annotavi, quibus mihi ipfi fatisfeci , ac comperi: pri- | mo, Formicas perquam exilia gignere Ova: Secundo, ex! Ovisvermes prodire, qui a Formicisaluntur: accibum, qui | continuo in zítatea Formicisad nidos defertur fuos, duntam | at vermibus fuisalendisinfervire. Actertio, illud omne, quod. | aliqui Formicarum Ova nominant, efle vermes, pupulasaut | | texturam vermis Formicalis ( cum verme aut pupula in ea-.| dem ). | Ad quantitatem jam Bi Formicarum indicandam , j| rubras depingi curavi Formicas, prouthic Fi ig: 8. 1ndicatur., | - Poft hec circiter duas horasab urbe noftra veni in conplan- | j tatum locumac xdem magnificam, ubi ab operario quodam | diverfi Formicarum nidi mihi demonftrabantur, nempe ru- | : brarum | TD . Coutiumatio Epiflolarum. ju. 85 | Pbrarum Formicarum, acejufdem magnitudinis, cujus magni- | tudinis Formicasin horto meo quoque habeo, quibus magna | «opia Ovorumacvermium , diverfx magnitudinis, ac multe | pupule permixtzerant: Ác quoque nidi nigrarum Formica- | rum, qux Formicz eodem progenerant modo, quo hicantea |. de rubris & nigris dictum eft Formicis. Sed cum in plerifque | Formicarumnidis, & quidem nigrarum , iftoin tempore nul- | la omnino Ovaaut vermes reperiflem, 1n his omnibus nidis |: juofdam reperiebam vermes, qui nendo erant occupati, ac pupulasin textura vermium jacentes. Acquoquetertium For- | micarum genus inveniebam, quz lucido flavum habebant co- | dorem: hxultimztam parva ac nigrz erant, ac in iifdem nul- | lum aculeum agnofcere quibam. p. . Hivermes, ex Ovishis prodeuntes, ac a Formicis ad juftam | educati magnitudinem , quoque abfque nendo mutabantur in | Formicam, pro utderubrisdixi Formicis. | | . Ut mihi porro fatisfacerem , duos diftinctos Formicarum | nidos, ex horto meocum aliqua terra, inqua plerxque For- mice, Ova, eorundem vermes ac pupulz inter commixta ja- | cebant, in vitrum depofui , quod circum circa novem pollices altum, acejufdem circumferentia o&to erat pollicum ,. eidem vitro vitreum impofui tegumentum, eifdem proalimento de- difaccharum, fruftum pyri, atquealiqua Cerafa, illudque vitrum in Mufxo conftitui meoea intentione , ut, fi fieri pof- det, obfervarem quo modo Formicz vermes cibant fuos; fed | deferebant ac munimento quodam defendebant in terra five . fubterram , Ovafua, vermes ac pupulas, pro ut in viribus ératfuis, utcontinuo faltem aliquz fefe vifui offerrent meo. | At cum mentisaciem in immobilitatem vermium conjicerem, quz hujufmodierat, ut( etfi hoc autillo modo loco dimove- rentur five auferrentur fuo; aut quoque ibidem locorum ubi 4magna copia juxta fe invicem jacebant ) nullum omnino mo- tumin iifdem agnofcere poflem. Cum 9o . ANromwil de LEzu wENHOEK. | Cum praterea diverfis vicibus contemplarer, Formicamcum ore fio in capite fiveore vermisimmotam jacere ; animo conci- piebam meo, numne unum aut plura organa, que Formica in five circa osgerit fuum , eum in finem duntaxat fint creata ,- adeain os vermium ingerenda,. per quz ad vermesex Formi-- cisalimentum detruditur, quod inanimantibus fugere nomi- | namus. | E Exhisobfervationibusanimo przfupponebam meo, num- ne illecibus[ quem Formicas in his regionibus ad nidos deferre | five protrahere fuos confpicimus | illud duntaxat fit,. quod ifto. pro tempore tanquam fuperfluum repererint,quod intra corpus | occultare nequeunt, atque illas hujufmodi cibum in angulis | aliisque locisatque cavernis deponere, adillud ufque tempus; donec cibum e corpore fuo vermibus Formicalibus tradiderint, | .ac e veftigio fefe conferre ad cibum illum confumendum; quem forficibus faüisattulerunt, atque hocciboin corpore fuo. | iterum przparato, ut poffit pro alimento vermibus Formica- | libusinfervire, has Formicastum temporis [ abfque progreffu | ex cavernis fuis ] pullis fuis[qui Vermes Formicales funt |de | novoalimentum fuppeditare poffe. a Hifce finemimponam, ac manebo. Nobiliftmi Domiui. A. de LEEUWENHOEK. Ep?) 1 i ! | j| | X I | | | | | | | | p» EPISTOLA de r7 Octo bris 1687. án . Data ad Regiam Societatem. TRACTANS, E | De Animalculis in Succino. | Charta adufla , que - dn Courlandia e Celo delapfa effe dicitur , quiduamilud ftt ,. ea-. . demque imitata. Animalcula in aqua, ipforumque motus. Ver- mes ex carme cujufdem Matrong.. Quomodo iidemibidem perve- uerint. Lidem educati, mutantur in muftas, be mufée pariunt ova , Gr ex fldem rurfus oriuntur mufce.. Magna mufcarum copia trium meufum tempore. Motus Chüliin Acarorum inte(Hinis. Urti- . carum aculeus , ipfius caverua ,. &y iu eadem caverna bumor latet ^ uoxiws, idemque dolorem ac. tumorem excitat. *Indica Millepe- da , ipfius vellicatio magnum excitat dolorem, Gy queuam illius frt caufa. Ielfii in Hollandia, Nobiliffnmi Domini. A Uidam Medicinz Doctor, natione Borof- jo fus, utmeinvifat, a mehumillima petit Epi- iB ftola, ac juxta hanc parva aliquot Fruftula 7 J£4 Succini ad me mittit; quz, a duobus magni " 49) nominis Dominis in Boruífia, ad me traní- K.- ^ 7 "mitt? dicit: | In hifce Succini fruftulis diverfa erantanimalcula, ut Muf- -«x,unus Culex, una Aranea, & una Formica, & omnia hzcani- malcula mediante Microfcopio obfervans, non tantum dilucide. & diftinCtealas, verum etiam plumulasac crines in iifdem con- fpiciebam, ac quoque elevatiunculas five coralliofas demonftra- | M 2 . tioncs$, [] - $2 . ANroumir de LegzvuwENHOEK w tiones, ex quibus oculi dictorum animalculorum funt compoft-- ti;ac quoque contemplabar ungulas, crines & ungues in iifdem: - tam diftin&e, veluti hujufmodi animalculum nude Microfco- pio oppofitum fuiffet. In unoquoquefruftulorum Succini;fruf- tulum ftraminis conípiciebam , in quo tubulos( ex quibus. Ítramen conftat ) agnofcere quibam. : Quo modo hxc animalcula in Succinum pervenerint , & quo. inodo Succinum conficitur, mihi eft ignotum, ac aliorum ratiocinationibus hac de re affentiri nequimus, qux eedem . noftrisin oculis non admodum fide videntur digna, & nobis jam nulla occafio in eam rem amplius inquirendi. uU Idem ille Dominus inter alia narrat; famam ferri; in Courlan- diae Czxlo 14 aut 15 Martii 1686 fruftum Chartz deuftz in campum delapfumeffe, qua Chartatria quidem folia magna. erat , cujusfefruftulum habere dicebat, quod ille mediante Mi-. | crofcopio obfervaverat, fed feeadem de Charta nihil potuiffe judicare. Etquoniam judicabat, mehanc imaginariam char- | tam videndi effe cupidum , ad me mediante Epiftola fruftulum | iliustranfmifit, cujusciciter dimidium hifce eftadjunctum. 1 B | | Hancimaginariam Chartam non per mediam horam in zdi- | bus habueram meis, quin mediante Microfcopio tantum lucis. | recepiffem,ut, hanc Chartam fructum quendam effe, mihiima- | ginarer , qui ex aqua ortum traxiffetfuum : praterea confirma- . bam, hocfiverum effet, eundem ex aere in campos efle delap- fum , conftituebam , hanc materiam , primo ex aqua [ mediante | Nube quem nos hauftrum Aereum, belgiceeen Hoos, nomina- | mus] in cxlum fiveaerem elevatam debere fuiffe ;. fed multo ci-. tiuscredo, mediante vehementi imbre , five liquefa&tione nivis | fi regio ibidem fit montofa ] aquam ex palude quadam five fof- | fis, huncaut illum agrum inundafle , atque aquam nempc viri» dem hunc fructum , exquo dicta hzc Charta conítat, in grami- | neo quodam campo, autin recenti frumento five fegete. per- | mantfiffe five locum obtinuiffe fuum , acibidem admodum rigi- " de | EE ^ ^ Coutiuuatio Epiflelarum. — o9 | deexatuiffe, unde aliquo modo fpeciem aduftz Chartzaffump- | fit; praterea firmum ac fixum habebam , me hanc materiam - | magna copia inaliquibus ftagnis , utin foflis five effoflis agris | fiepius vidiffe; duntaxat hoc mihi deerat , quomodo hanc ma- |teriam, ad nigram deducerem formam five effentiam, Hxc vi- | ridisfubftantiaa vulgo quandoquidem Caffuta fed plurimum | aqu arifta (five belgice Vlym) nominatur. - Uthacin re mihi fatisfacerem, me ad agros bituminofos non | proculab urbe noftra fitos, conferre, animum inducebam me- "um; fedin memoriam revocans meam , aquaruümfoffas, ur- ! bem noftram circumdantes, duobus diftinctislocis fepimento quodam effe interfeptas,ne quotidianusaquz fluxus circum ur- | bem, fed per urbem flueret,me ibilocorum contuli, ubi aqua in foffis urbanis minime movebatur ; ubi hanc; jam dictam , aqux 'ariftam magna copia vidi; Hujus aquariz ariftz aliquam copiam. mecum fumpfi, eandemque in diverfis Charte craffz. foliis de- |pofüi , atque anteignem arefieri permifi , ac contemplatus fum, ubi admodum craflein fe jacebat, nullo medio cx fe ipfa ex ad- modum herbacea in fübnigram commutari effentiam,& ubi non: cumulata five fimplex jacebat . fuum herbaceum retinere co- lorem. 3r Porro de novoeandemfíicdictam Chartam aduftam accura- tiori examini fübjiciebam meo, ac, jam perquam diftin&e hanc unam eandemque effz fübftantiam ; ac veluti ejufdem effe formationis, contemplabar: nam hanc viridem fübftantiam, iprout eandem exaqua defumpferam mediante vulgari Microf- 'copio obfervans, mihi conípicere imaginabar hafce perquam 'exiles filamentofasparticulas, tenuitate crines longe fuperan- tes, effe rotundas, earundemque membranas admodum efle pellucidas, qua magna globulorum copia erantoppletz , qui diverfic crant magnitudinis, quorum plurimi ferefextam glo- 'buli noftri fanguinis partem magnitudine implebant. | Et etiamfi hanc viridem fuübítantiam five aqux ariftam exi- guo digito in fe cumulatam arcfieri permitterem , attamen: M 3 eadem: i hzc aquz arifta in fe; contineat. InSumma particule hujus viridis fubftantiz; ex quibus ima | ginaria Charta, quain Courlandia e cxlo delapfa efie dicitur, | &mea, hoc modoimitata Charta, ex di&taaqua arifta viridis | conítat, funt fibi invicem tam fimiles, veluti ex una eadem | materia confectz forent. Namin diverfis hujus fic di&z C har- |. tx filamentofis particulis membrofas poteram confpicere parti- | culas; &fic quoque fzpius, 1mo centum quidem particulas. juxta fe invicem conípiciebam jacentes, qux quoque membris | erant inftructz ut hic Fig: r. A, B. indicatur. Sed quoque muls| tas confpiciebam juxta fe invicem particulas jacentes, in qui- | busnulla quibam agnofcere membra. Hic quoque exiguum fruftulum. mez imitatz fic di&z | Chart aduftz ad Nob: Vef: tranfmitto , ut Nob: Vef:confpi- | ciendum foret, quid 1 imaginatio apud multos non polleat E quisfcit;1n quam multis Ciftulis fruftulum hujus fic nominate | '"Chartz( tanquam rei cujufdam rariffimz ) non coníervetur. | Hzc aqux Anífta, de qua hic verba feci, eft admodum tenuium | particularum ,. fi comparetur cum aliis duobus aquofz Ariftz: gencribus, quiin eadem reperiuntur aqua. Eft nobishortulusquidam in hac noftraurbe, in quo tem- pore verno diverfi funt confiti flores, & ad terram tempore| fümmzariditatis hume&tandam , ex puteo aliquo [ ibidem fi-! to |in dolio quodam aqua continuoconfervataeft. In hoc do-| lio quoque talem viridem fübftantiam, de quali jam dictum | eít, videbam innatantem. Hujus parum mecum fumebam,, E anteignem arefaciebam : fed hzc fubftantia herba- | eum fuum retinebat colorem, cujus quoque parum hic trans« | mitto. Multz hac noftrain urbe domus lapideis cifternis fibres j neis funtinftructz, in quas me iacu plumbeis canalibus l sn aqua | pour A BR UG de LrrUwENHOEK BÉ | eadem arefacta, non. nifi craffitiem chartz retinebam , unde | conclndendum eft , quantam aquofarum particularum COPIE | JUCHISIERNIEUR E MER RH | qoi SUR A IR RAPIT INDE r | Continuatio Epifflarum. — 9g | aqua pluvialis, inte&adomuumdecidens, deducitur. Hu- | jus aque quandam fumpfi portionem [ praterito anno ]illique: aquzcontufum admifcui Piper: hanc aquam cftudi 1n tubum. ! vitreum, in eadem aqua viventia animadverti animalcula, |quorum corpora íexies quidem longiora quam craffa erant, | pofterior corporum fuorum parsacuminatim concurrens, ac in - CDU URTEN uuo. 0A MERO UE Ze Ms end. impe mcs ! fine horum corporum diverfa erant organa, auibus hzc ani- malcula certo quodam loco vitro fefe aftigere poterant, & hoc €um fieret, eadem corporibus fuis permagnum excitabant mo- tuminaqua, ac fimul quoque diverfis organis, in anteriori | parte capitis locatis fcfe movebant. Quz organa | mihi ima- | ginabar ] eum duntaxat in finem efle formata, ut iifdem hinc E. | linde natarent, Dicto motu talem in aqua vertiginem circula- | rem conficiebant , ut nontantumaliquzexiguz particule , in |aqua jacentes, mediante illo. motu circulariter moverentur, | yerum ctiam multa perquam exilia animalcula ,. etfi in natan- |! do tam prompta, cum adilla pervenirent animalcula, ad tem- | pusquoque in circularem movebantur orbem. —— Hzc animaliaadhucalium habebant motum, nam cum na- tando progredi nollent ; fefeorganis, inanteriori capitis parte fitis, vitro affigunt , actum corpora fua perquam breviffime in fefe contrahebant; ac tum corporis fui parte pofteriori affixa vitro, anteriorem corporis fui partem iterum a vitro diffol- 'vunt, ac eandem corporis partem, prout ipfis poffibile erat ;. | diftendebant, & candem tum ruríus alio in loco vitro affige- bant; utbrevidicam, proreptioillorum in aqua adverfus vi- trum tali ebat modo, acmotu, qualem quafdam habere mul- tipedas confpicimus, qux prope ad anterictem ac ad pofterio-- Tem corporis partem duntaxat ungulis funt infiruQtze. —. Porro partem illorum anteriorem ac pofteriorem fquamofis: particulis, fefe invicem tegentibus,. efleinftructam , contem- plabar. Eodem fere modo, prout Cancer & Squilla. . Hac animalia quieícentia, anteriorem & pofteriorem cor- poris- E E E E REED 96 . Aumrourr: de Leg wENHoEK. | poris fui partem perquam breviffime contrahebant ,. & hinc - Íquamofz particule corporum fuorum fefe invicem tegebant, ac hoc modoovalem conficiebant rotunditatem. Inquiefcen- | do plerumque orificium fuum cum pinnis five organis eiannex- | is, parvo motu extrorfum extendebant, quod non injucun- | dum mihi erat fpe&taculum, idque adhuc magis, cumoculos | meosin medium corporis conjicerem , ubi continuum ac zqua- | lem motum fivepulfum rotundi alicujus corporis animadver- | tcbam (quodcoreffe mihi imaginabar) quodcirciter tertia par- | tecitius pulfabat, quam noftrum cor pulfat. dil Ab utroque latere hujus imaginarii cordis., unoquoque pul- | fu ejufdem niovebat fefe particula quzdam, quz parum ob-| longa, & valde exilis erat, undemecum cogitabam, numne | una movens particula magna illa effet Vena, quz fanguinem | incordefert, & alia particula. Arteria, quz perquaflum fan- | guinem per totum defert corpus. EO His Animalculis in aqua natantibus, ipforum corpora in | longitudinem erant expanfa, ac unus capitis noftri capillus | tum uno animalculo quater quidem erat craffior. Unde quan-. titatem horum animalculorum demetiri ,. nobis perfacile eff... Quidam haud exigui nominis Chirurgus mihi obvians; | oftendit mihi glandulofum corpus ( magnitudinis circiter un- | euis noftrz manus ) quod defumpferat a crure cujuídem Ma-| tronz, cujuscrus( a pede ufque ad palmum quidem majo- | rem fupra genu ) füpra modum craffum glandulofis particulis | per aliquot annos accreverat. Dicens porro, fe defumtam hancparticulam vino aduftoabluiffe, eaque particula diffe&ta, | fe in eadem quamplurimos exiles confpexifle Vermes. Hos! vermesoftendere mihivolebat, fedtam parvi erant, ut abfque, perfpicillo eofdem agnofcere nequirem.. i - 3 Hic Chirurgushancglandulofam mihi offerebat particulam, | addens, fiquid luminis; in detegenda vermium caufa , qui aliis, in regionibus hominesinfeftrant, exinde recipere poffem. d | Do- | l. | | | e Continatio Epifllarum. ——— 97 Domum veniens, mediante Microfcopio di&os vermes «examini fübjiciebam meo, ftatimque hos vermes ex Ovispro- diffe, firmum & fixum ftatucbam, quz Ova mufca quzdam «demortuz huic particule impofüerat, atque ex hisvcermibus rurfus mufcarum quoddam genus proditurum, quoque firmum | conftitucbam , & quidem talium mufcarum genus; ; quale harc | peperant O va. - Tales habebam fermones cum Chirurgo, qui in principio his | on magnam poterat adhibere fidem , quoniam fibi imaginaba-- (tur, utcirciter hanc defumptam glandulofam particulam r ne | muíca quidem pervenire potuiffet. Acquoniam hanc memoratam fubftantiam breviffimo tem- poris fpatio a vermibusconfumptam fore confpicicbam, fruftu- Jum carnis Bubulz huic fubftantiz fuperimpofui , & obfervavi, ' vermes fiveacaros non tantum glandulofam carnis particulam verum etiam fruftulum carnis Bubulz ( adipe vu huic annexa ) commedifle. Porro tribus diftinctis vicibus vermes five acaros recenti Ci- ' bavicarne, cum quinto die, ultimo Julii, poft prandium rurfus ' recentem conarer przbere carnem, fumma cum admiratione, 'omnesvermes five acarosex capfula| qua parum temporis ad 'aerem intromittendüm patuerat | prorcpfiffe, confpiciebam, Summacum diligentia hos Vermes inquirebam, at prima in ánftantia nullos horüm invenire quibam , fed cum mediante. «candela angulos & rimas tabulati accurate perquirerem,diverfos "horum vermium , qui quidem quinquaginta numcro fuiffent,. Anvenicebam. Fi Vermesfive Acari intra quinquc dierum fpa- |tium tanta accreverant magnitudine, ut unufquifque eorum - Eo unius manus noftrz unguis implerent. Cauíam, obquam hi vermcs fiveacari aufugerint five pro- Ienferint, hanc effejudicabam, quiajam eo ufque accreverant, | ut illisamplius nullo foret opusalimento, ac fete jam ad quie- tem, mutandiergo; componerent. RO N ie uc Pol 98 |. AwrouiI de LEEUWENHOEK Poftridie tempore matutino , Primo Augufti ; unum horum CST dee j Vermium, cujus corpus acuminatum fuerat, jam tertia quidem. | parte breviorem effe fadum, itautcorpus ipfius jam ab ante-- riori & pofteriori parte, zque foret craffum, ac ipfiffimam | vafculi reprzefentaret formationem. Sub Vefperam quatuor talia effe vafcula, & quemadmo: | dum hzc prima inflantia alba fuerant, jam omnino flam meum | recepifle colorem , confpiciebam. Poftridie tempore matutino ; fecundo Augufti , omnia hzc | vaícula erant rubra. Hzc vaícula indies ex flammeo mutabantur colore i in puni- | cum & ac fere fubnigra fiebant. "Horum vafculorum duo vitroinclufa in fiGcó portabam meo, .eofcopo, utcadembreviffimo temporis fpatio in mufcastranf- | formarentur: Sed poft quinqueautíex dies magnam ariditatem | illis noxiam effe comperiebam; nam hzcce vafcula partim exa- | ruiffe confpiciebam, ac exinde nullam viventem creaturam | prodituram. Reliqua vafcula in chartam deponebam , ac eadem vitro | operiebam & novem diebus przterlapfis , ündecido Augufti , 3 tria horum vafculorum aperiebam , ac ex unoquoque. horum | perfectam defumebam mufcam: fed exdem mufczadhucerant madidz, &abfque motu( pro ut mihi apparebat ). Has quoque Mufcas, przter durum corticem vafculum con- | ficientem, adhuctenui membranaobvolutas jacere. Primainftantia hifcein Mufcisnullas agnofcere quibam alas; | fed eafdem paulo accuratius obfervans, haíce alas concinno | in ordinein fefe effe convolutas confpiciebam ; hz vero extrica- | tx, perfectz erant alze. Hafce nondum natas mufcas aperiens, ex una earum mags : nam Ovorum copiam defumebam. ' Decimo quarto Augufti, quatuor magnas Mufcas in vitro | volantes confpiciebam; ac vafcula, cx quibus muícz pros. ! | die- . 1 2. UN Continuatio up un bae ' "Rt 95 | dierant ; circa alterum finem foramine quodam cffe in- | ftru&ta. Statim parum facchari fub vitrum deponebam, contemplan- ri ergo, num hoc Mufcarum genus faccharum commederet ! fimulac Mufcz faccharum comperiffent, ftatim idem comme- | debant. Poftridieex omnibus vaículis Mufcz prodierant, exceptis duobus vafculis, quaa me parumper erant collaía. Tum temporis quoque harum Mufcarum diverfas adverfus | Uu ei mei vitra videbam confidentes , quas ex iftis vermi- . bus five acaris prodiifle ftatuebam , qui fefe hic & illic occul- | taffent. His Mufcis quoque parum incoCtz carnis przbebam , at ne una quidem eandem commedere volcbat.. O&tavo decimo Augufti rurfus Mufcis parum carnis propo- mebam, attum eafdem eandem aviditfime commedere conípi- ciebam. Vigeíimo octavo Auobfti tres harum Mufcarum aperiebam, & ex unacarundem permagnam copiam oblongorum Ovorum defumebam , quorum unumquodque vigefima quidem quin- ta parte majuserat Ovis, qua ex nondum natis defumpfiflem Mufcis. | Quod autem mihi animadverfione dignum videbatur, hoc €rat, nempeomnia hzc Ova , qux ex Mufca defumpíeram, fin- - gulatim perquam exili nigrz venulz affixa effe; mediante qua venula ,ftatuo, unumquodque Ovum alimentum fuum , quo crefcat; recepifle. Omnia hzc exilia vafa five venulz originem fuam ducebant ex majoribus & nigrioribus venis, & hz majores venz rurfus .ex multo majori vena originem trahebant fuam , ita ut has om- - nes efle arterias mihi firmiter i imaginarer. Haíce arterias perquam accuratiffime contemplans; , per- quam clariffime , earundem formationem ex Circularibu par- - N 2 "s. ticulis mus :60 Awrox:irde LEEUwENHOEK | ticuliseffe compofitam, confpicere poteram, eodem modo | prout vafa aerea in Pulmonibus animantium fita funt, fed hae | particulz circulares tam éxiles erant , ut mediantibus admo- | dumampliantibus Microfcopiis fefe tam exiles & tenues often-. | derent, velutitenuiflimos noftri capitiscapillos nudo confpi-. | ceremus oculo. JU - ox) PM Et &fi hz Mufcz admodum videantur effe robuftz, attamen: | parva preffura, mufczillata, eandem poft parvum temporis | fpatium obiiffe confpexi: Nam cum hoc me premeret infor- | tunium , utamevitrum quoddam diffringeretur, & ut Mufcz, | qua huicvitro fuerantinclufe, per Mufxum volarent meum; | inter recipiendas mufcas contingebat, ut, etfi tam molliter | eafdem tra&abam , alique earum poft aliquod tempus | . morerentur , fi vero alam earum arripiebam , eandem alam | . poft aliquotdies dicidere confpiciebam , & quidem eo in lo- | co ubi ala fuerat lzfa, In aliquibus quoque ungulas de- | cidere contemplabar, alias vero ungulas tam rigidas abfque. | motueffe ; etiamfi edem prima inftantia poft capturam ve- | hementer adhuc moverent. Adeo ut aliquz earum aliquot | dies in tergo jacentes fuo, in vivis manerent, ac decurrere. | nequirent. | PLN ! Mihi quoqueimaginabar;parvoatta&tu in Mufcarum ventre; eafdem intra paucos diesobirc poffe; quia medianteilloattaétu | facillime aliquot pertenuium illorum vaforum confringi pof- funt ; ac exinde permulta Ova abarteriis poffuntabrumpi, quz inde in corpore putrefieri ac caufa mortis exiftere debent. Inter! | cibandum quoque quzdam mufcz mihi evolaruntjita ut 7.Sep2 | tembris duas duntaxat in vivis retinuerim Mufcas, quarum | altera duntaxat.unam habebat alam, de his non aliud ferre | judicium poteram, quin mufcarum altera effet mas, altera ved) ro femella. : : E Nono ejufdem Menfistempore matutino 14.5. Ova accepi, | quixabuna ede prognataMufca ftatuebam. Aliquot horum ovo- | cw | rum | "Continsatio Epiffolarum. — » 30r xum aridz incumbentia carni ; in vitrum depofui , illudque vi- trum in facco portavi meo , quia frigida erat tempeftas, ac quo- "queconfpiciendi ergo; quanto temporisfpatio ex Ovis vermes five acari prodirent , ao eodem die hzc confpiciens Ova, ex aliquibüsOvis vermes jam prodiiffz contemplabar. : Tum temporis exiguum fruftulura cordis Cuniculi illis.ap- ponebam , ut exindealiquid commederent. Poftero die circiter feptimiam matutinam, non tantum ex 'omnibus Ovis vermes five àcaros provenifle confpiciebam , verum etiam una illa nocte eofdem tanta accreviffe magni- "tudine, utiidem bis quidem majores, quam unum Ovorum.- eflent. d E x -" Hoc quoque tempore reliqua contemplabar Ova, quz , cordi Gallinz & Cuniculi incumbebant ; atex iifdem nondum |. ulli prodierantacari. | ; . Rurfusaliqua Ova vitroincludebam , quodin facco porta- bam meo, acpoft quinque horarum fpatium'obfervabam , hos | vermesex Ovis prorepíifle fuis, ac tum quoque quofdam &- "quidem paucos vermes ex iftis Ovis, qua cordi Gallinz impofita fuerant, confpiciebam prorepentes , & iftos ver-.- mes, quos vefpera precedenti ex Ovis confpexeram pro- deuntes , examini fübjiciens meo, hos feptem horarum. fpatio bis quidem majores effe factos competicbam : ita 'ut aqud me fit firmum & fixum , hos vermes, qui mi- "hi prima in. inftantia in fruftulo. carnis [ quod a Matronz erure defumptum erat] oblati erant, ex iftis prodiiffe |Ovis, que huic cruri in ultima vulneris obligatione a |Mufca quadam erant impofita , ac iftos vermes, qui mi- ht poftero .die oftendebantur, per aliquot. horas duntaxat | fuiffe natos. | : CE - Vermem five acarunr , vafculum , & Mufcam depingi, mihi vifum fuit, quia hz mufcx in hac noftra regione maximi 'funt generis. | 2 I3 Eig: 2 H2 AwroNiI de LegUWENHoEK — ^ 1| Fig. 2. Indicat vermem five acarum , cum ad perfe&am | pervenerit magnitudinem , ac quinque dicsnatuseft. — — | - Fig: 3. Indicat vafculum, in quo vermis five acarustrans- | formatus eft, acin altero fineforamen indicatur, exquo Muf. | caprodut. — | stood ui . Fig: 4. Reprxfentat Mufcam , & nifi hzc mihiforet expe-. rientia, incredibile mihi videretur, ut tam magna muífca ex tam parvo vaículo prodire poffet; at fciendum eft, alas ac quo- queomnescrines, quibus mufcaeftinftruQa, illosomnesper | quam arctiffime verfuscorpusjacere, cum adhuc in involucro | jaceatfuo , jam vero ( cum vermis in mufcam eft converfüs ) | - a corpore effe fejun&tos , five confiftere a corpore femotos;,. ac per confequens fefe majores oftenderc ,— quam re ipfa | funt. Quam plurimos hujuscffe judicii me non fugit, nempe mufz casex corruptione prodire , ad quod probandum plurima adfe-. | runtur exempla , quemadmodum ante aliquod tempus Doctus quidam Dominushancmihiproponebatobje&ionem. |^ | Comperi ( ajebat ) quod ex vafculis, quz ex unius generis | Multipedis erant formata, quatuor prodierint Papiliones uni- usfpecieiatque formx, &t exquinto [ quod eodem modo utj| reliqua aperturam quandam receperat, ac intrinfecus clarumy erat | tresordinariz five vulgares Mufcx.. Hac in re ipfi fatis-] facere nequibam. [ Adhoc huic Domino refpondebam, hafce rationes nullamyy concitare difficulatem , quoniam hujusrei caufam hanc effe jus dicabam. ! | . Mufcz , ac plerzque omnescreature moventes, qua fetus) fuos alere neqeunt , ex innata conflitutione deditz funtad Ova; fua ibilocorum deponenda, ubipulli ex Ovis prodeuntes alij] poffunt: Quando jam his, ac quoque alius generis Mufcis nulla: caro, pifces, autaliaaliquainteftina occurant, fzxpiffime 1b . -ovalocantfua, ubiodorc percipiunt fuoadhuc aliquod Pus S | b fuis LEER Quad - c7 Cmtimtatia Epfflelarum. — YO0y | fuisalimentum futurum fit, & hoc quandoquidem eft in. vat. | culisfive pupulis, quz a multipedis prodierunt; ex his Mut- | carum Ovis vermes aut acari: prodeuntes, facillime intra vaf- 1 culorum membra perforare poffunt, ac alimenti loco ad in- | erementum capiendum utiea materia, quz alii volatili crea- | ture inferviendo creata erat ,. ex quo Mufcario verme five ' acaro tali in cafu loco Papilionis una pluresve poffunt prodire | Mufcx. Hifce meis rationibus hic Dominus fibi fatisfactum fa- | tebatar. | | - Statuoenim, quam iigoffibile fit: ut rupes equos aliaque: , pecora progignant, tam fitimpoflibile, ut aliqua Mufcaaliud- j TRA 'vemovens animal ex aliqua mortificatione prodeat, " plurimiimmenfam Mufcarum Copiam non fatis admirari | potuerunt, aquibushomines( ante magni nominis obfeffam | urbem ) fümmopere infeftabantur: At nobis metipfisfatisfacere: | Brooimus, cum fciamusimperatoribus impoflibile effe , utom- | nes bellicis inftrumenris interfectos terrz demandent, Muf- carum numerus infuper quoque fupra modum au- | 144, Mufczin primo Menfe. ÍÉ Pyme Vola geícit, cum nemo curam ad- | .IT* Orvaunaqueque Femela. — hibear, ne mattatarum be- 5 ES f'iarum inteftina in campis E 2883 remaneant, ac quotidie hu- EU moabfícondantur. Nam po- | 10268 Mufczin fecundo Menfe. namus, quod in principio (4184 Femellz. menfis Junii dux fint Muf- I44 OvaunquequeFemela. — ca, Mas & Femella, acfe- 20736. mellam tum temporis 144. |.30736 Ovagignituram, ac princi- " lii] 5184. pio menfis Julii hzc Ova in - Mufess effe tr. anstormata, ac harum Muícarum dimidi- am partem effe Mares dimidiam vero lencllas, quarum . una (746496 - Mufcaeintertio menfe; | 10$ — ÁNTooxi: de LskUWEHHoEK unaquxque rurfus eo tempore tot gignat Ova, fic numerus: .| mufcarum decem milliaadimplebit. $i jam dicamus illas tali. | modo progignere, prodibit numerus plus quam feptem centes. | na Mufcarum millia, & quidem ab uno pari Mufcarum tem-. | pore trium menfium. | Hoc cum ita fit, non eft quod admiremur permagnam Muf. | carum copiam, quz reperiri poflunt; ubi multorum homi-. | num cadavera five animantium jacent inhumata. : Mirabile quiddam in Müfcis animadverfione dignum eft, ! nempe, quod Mufcarius vermis five acarus quinque dierum | Ípatioad perfectam fuam deducatur magnitudinem; fi enim ad hoc perficiendum fpatio meníisaut plurium dierum indio ret [ prout aliis vermibus opus eft ] Mufcz in folttitio zfüvo | progignere impoflibile foret , quoniam vermes Mufcarii fa-.| riffime aliud poffint inquirere alimentum, quam. illud, in quo. | .a matre fua funt collocati. Hicillorum cibus, ut Caro, pifcis, aut animantium intefti- | na, incampisjacens, in magno folis zftu, per aliquot dun- | - taxat dies durare poteft, ut pro alimento vermibusaptus foret, | ac proinde fapientiflimus C'reator hifce Mufcariis vermibus in- | penuit, utintra pauciílimos dies ad juftam pervenirent per-. fectionem ; cume contrario alii vermes, quibus continuo ali- mentum recipere conceffum eft , per menfem aut meníesinvi- | vis fubfiftere queunt. | ! -. Diverfos horum Mufcariorum vermium five acarorum hic | füpra memoratorum in vitro quodam mecum portavi, eof- ! demque quotidie recenti cibavi carne, eofdemque diverfis | hujus rei amatoribus conípiciendos tradidi, ut mecum fübi-. | tanei vermium incrementi participarent, ac hos ultimos qua- | tuor dierum fpatioad juftam fuam deduxi perfectionem , adeo | ut mihi imaginarer, in magno folis ftu Ova unius Mufcz, | minori quam menfisfpatioin | Mufcam transformatum iri , qua | rurfus Ovagigneret. 4 Hi | r : ! dA " - » MM I 3 d Continuatio Epiflolarum. - 7 Yog Hi vermes non multum excrementi faciunt, adeo ut plu- $imuscibus, quo utuntur, incorporum fuorum cedat incre- mentum. Ante aliquot annos cogitavi, me plus quam vulgare quid confpexifle,; cum Chylum in Pediculi inteftinis confpexif- - fem moventem: At jam plus voluptatis cxpi in Mutcariis vermibus five acaris; cum enim «eofdem ad talem perdu: | Xiffem magnitudinem , adeo ut amplius cibum. confume- .re nollent , eofdem in augufto quodam loco itafeci mo- ventes ut ita effent defatigati, ut corpora illorum pro tem | "pore quodam viderentur immobilia jacere, ac tum ven- trem illorum vulgari opponebam Microfcopio, acinteftino- | rum obfervabam motum, pro ut ventris cuticula five mem- brana (qux pellucida eft ) permittebat, & contemplabar, parum Chyli(qui fefe maxime verfus rotundam offerebat partem )in inteftino ; proxime ftomachum fito. [ pro ut mihi imaginabar ] continuo non tantum vi quadam ver- fus exitum protrudi, fed eundem Chylum zquali vi re- 'trudi, at contemplari nequibam quo ufque hic Chylus in .inteftinum protrudebatur , quia alia inteflina. trans hoc inteftinum jacebant , quod vifui fummo erat müpsdioue €o. - Oculos meos in ifta conjiciens inteftina, qux exitui five fini erant propriora , Chylum in inteftinis confpieciebam cum illo:jam fupra memorata motu, hoc duntaxat cum difcrimi- 'meutantrorfus & retrorfus pulfus Chyli in inteftinis, ibidem intam magna diftantia non fieret. - Inhoc Chyli motuinteftinis mihi jam magis quam antea (il Bscere quibam: nempe, quo modo globuli in Chylo, qui in ultima inteftinorum parteomnium fere animalium inveni- poor, conficiantur. | ^Chylus enim continuo jam di&o in inteftinis motu, aptiffime hoc modo fubtilem fubftantiam fanguinaris , aquo- fis xoó | — Ámwrouwii de LEEvUwENHOEK . ] fis ac vafis lateis, in inteflinorum. cavitatibus finientibus; tradere five perpellere poteft ;; hoc cum ita fit, craffug - quoque Chylus, adhuc aliquem in inteftinis retinens mos tum, &quiundiquaqueabinteftinis comprehenditur, &qui | veluti in inteftinis devolvitur,. in globulos five pilulas confi- ciendus five deducendus eft. (quas pilulas five globulos in. ovibus tanquam excrementa exoneratos , nos pilulas Ovillas | (belgice Scaaps-keutels) nominamus. Pinus Sienim parum cerz, in manuum noftrarum cavitatibus | jacentis ,. minimo motu earündem ad rotudum deducere | queamus globulum , multo aptius hoc cum Chyli motu | in inteftinis fieri poteft, quia inteftina Chylum, qui in iif- | dem latet ,, melius comprehendere aut ab omnibus partibus. | comprimere , quam noftrz manus ceram comprehendere | poffunt. P Cum jamaliquis Chylusin tales fit deductus globulos, mi- | hiimaginor, ut illi duritatefua, quandoquidem in inteftinis ad nullam rem ibidem iníervire queat, tunc protrudantur ad. | illainteftimorum loca, quzad iftos globulos recipiendos funt. | creata ,, actamdiu retinendos, ufque dum ad tantum accreve- rintnumerum , ut inteftini ini fintimpedimento, actum eji- | ciuntur, & detruduntur: hos ejectos globulos five pilulas: | confpicimus in. Equis tam. magnas efle veluti. pugnum pue- rilem. e nifi "eralscóqa incus Anteadixime 9 Septembris 145 accepiffe Ova, ac vermes | fiveacaros, quiex Ovis prodibant, quatuor dierum fpatio ad | perfectam perveniffe magnitudinem,hi ultimi vermes five acari | transformabantur 17. & 18. ejufdem meníis in vafcula; - quo- rum aliqua rurfus infacco portabam meo ( alia vero capfulz ins | cludebam)quia tempeftaserat frigida, ac continuo plucbat; | ac primo & fecundo O&obris ex iifdem Mufcas recepi, .& ex. | iftis vafculis, quz capfulze inclufetam , acin Mufxo conftitues | ram meo 12 Octobris Muícasnactusfum. —.— | omibiteg | | i 1 Ha, E. | i ; | u ü da E es rg RUN d 3 | Continuatio Epiflolarum. 255 Harum Mufcarum altera, que mihi huc ufque füpererat, & quz Ova genuerat, & quz 14. Augufti ex vafculo prodi- '€ratin principio Octobris mortuaeft: altera veroad. 16 Oc&to- brisadhucin vivisfuit, — ORTU HIS - Antealiquot annos ad Nob: Veft: litteras quafdam dedi, quibus, quanam effent rationes, indicabam, unde Urticx tantum.nobis concitent dolorem ,. accutem noftram ita extu- meícentem reddant, quod nos urerenominamus. Nempe hx funt. | j -. Urtice tam in foliis fuisquam caulibus acutis aculeis five fti- mulisfuntinftru&te , quimaxima ex parte admodum duri & firmi funt, craffiffima vero horum aculeorum particula, quz folio five cauli affixa eft, admodum moliiset flexibi- lis eft ,, & quando hi aculei five ftimuli utcumque faltem in hoc illudve latus inflectuntur; atque hoc modo quoque mollis particula aculei inflectitur ;. tum aculeus nunquam -" autraro in cutem noftram trans meare poteft. Hic aculeus jam in cutem noftram ingrediens, acin eadem frangens , neceffüm eft, mihiimaginor, ut tum extumceífcentiam atque dolorem excitet. : "pe Sedcum in horto meo paucos jam primo prodeuntes Áfpa- ragos defcindendo occupatus effem , 1ntradigitos manus mex perexiguam attingebam urticam , qux mihifupra modum do- lorem atque extumefcentiam concitabat. Hoc mede novo ad "urticas mediante Microfcopio examini meo fubjiciendas 1m- | pellebat, ac contemplabar, hoíceurticarum aculeos non tan- tum undique cavitate quadam effe inftru&tos, verum etiam tum temporis, cum urtice in- floriditlimo forent flatu, in. multorum aculeorum extremitatibus hunc humorem protru- "di, qui tum cum perquam exili globulo in extremo aculei fine confidebat. | -. Hocame vifo, aliasformabam cogitationes , mihique imagi- tiabar ut etfinos ab iftis aculeis tali tantum modo pungamur; : i 2 ut 1:08 CAN TONI1I de LEEUWENHOEK ut aculei füpremam duntaxat cuticulam noftram. veluti perfo- derent, & ut nullus aculeus 1n cuticula noftra frangeret , ats - tamen, dolorcm.&. extumefcentiam comperiremus; ob caus fam, fi faleem humor(. qui ad finem hujus aculei fitus. eft, autquiob aculei motum ex eodem protrudi poffet) in partes | fentivas noftrz cutis penetret ,. ac ibidem aliqua vafa attingat. fiveledat, undecuticula noftra mediante acuto fale,. in hoc humore fito, vehementeradmodum extumefcit ; itaut acu- tum hoc fal plurimum dolorem & extumefcentiam caufetur üdque magis quia, cnm veteres five perfecta Urticas exa- mini fubjicerem meo , confípiciebam , humorem ex mul- tis acutis. exaruiffe ,, cum e contrario in adhuc crefcenti-- bus urticis, aculei non tantum humoris eflent pleni, fed quoque quod humor in fine aculeorum expelleretur , pro ut hic antea dictum eft. Extremos fines perfecte adultarum Urticarum plerofque ef- fe tratos, obfervavi quoda vento (quifolia & caulesin fein- vicem diverberat) caufari, mihi imaginabar. : Multosautem dicere fcio, quod, cum Urrticasforti animo. acintrepida manu arripiamus, Urtice nullo modo fint lófurz: | fed illius hzc eft ratio fola. Tota enim manu fi Urticas arripiamus, digiti noftri ar&e | juxtafeinvicem funtconftitutifivelocati, & hoc modo Urti- | cx non nifiinternam manusnoflrx & digitorum cuticulam at- tingere poffunt. quz tam crafla & firmaeft, utaculer eandem perforare nequeant, fed fiunt aut obtufi, aut frangunt, ac | ideo parvam aut nullam extumefcentiam intrinfecus in digi- | tis noftris, multo minus in. vola manus noftrz comperie- mus, fed quidem intra digitos noftros; ubi cuticula admo- | dum elt tenuis. : Adformationem aculeorum Urticarum indicandam, cota dem Microfcopio oppofui, acPictoriin manibus tradidi, ut | eofdem tali modo depingeret , quali videret. Fig: $. Owl | | | Jj. ! | | 1 i 1 | n" | .. Contimtatio- Epiflolarusa. 109 Fig s. A. B. C. D. E. eft Urticz aculeus, qui in folio | five caule Urtice confiftit, qux admodum eft florens, & in -eremento accrefcens. Ubiin C. rotundus indicatur globulus, ! qui rotrufus eft humor, quo Urticzx cavitas eft oppleta. A. B. | D. E. eft mollis & flexibilis particula, qux hoc modo fete | oftendit, cum plantz adhucaffixaeft, fed parum temporis a planta femota , plusquam media parteexarefcit. B. €. D: eft | ipfiffimus Aculeus , qui admodum eft pellucidus; cum humo- | reeft oppletus. |. Fig: 6. F. G. H. I. K. florentem quoque Urticz aculeum indicat, in cujus fine Hi nulluseft protrufus humor. |. Fig: 7. L. M. N. O. P. Urticz indicat aculeum,. qui co | ufquepervenit, ut non modo nonamplius accrefcat , fed quo- .queex quo humor; qui intrinfecusin ipfius cavitate , fitus fuit, 'evaporavit, proutintra M; N. O. indicatur. |. Etquoniamin Áculeofeparatas confpicimus particulas , quae .hicnumero 1. 2. & 3. indicantur ; mihi imaginor, hancevapo- tionem humoris ex aculeo non uno die, fed diverfis infequen- -tibusdiebusfieri, idque uno die magis quam altero , pro ut "tempeftas five cxlum fit calidum. Intra numerum 3. &litt: N.. Aculeus admodum eratobfcu- -rus & fübviridis, quod procul omni dubio craffa erit materia, qux in Áculei humorefuit ,. ac ibidem coagulata eft. E. Fig:8.Q. R. S. T: V. Urticz Aculeum indicat, incraffi- mo fuo fine e traníverfo diffectum , ut in eodem cavitas fo- ret confpicienda, pro ut hic litt: S. indicatur, & Q. R. T. V. eft virida & mollis particula, qux hucufque. ex- aruit. ! ' . FRig:o. W. X. Y. Z. Urtice Aculeumindicat, qui magis verfus acumanatam fuam partem cft diffe&tus , ubi litt. Y. quo- quecavitas ipfius indicatur. | gu . Szpius de venenofis vellicationibus five morfibus cu- jusdam. noxii animantis , in India Orientali Millepe- I10 AwTroxiI de LEEWENHOEK a da nominati, verba fieri audivi, hoc animal ( pro ut mihi | marratur ) hominibus dormientibus per five fupra corpus repit, |. & quoniam hocanimal admodum eft frigidum, homines ple- |: rumque ob inconfüetum hujus animalis motum fefe movent; |. fed fi homines hoc animal fentientes, fefe non moverent, homi- minibusnullum afferret damnum, fed ob hominum motum |. forficibus fuis, in anteriori parte capitis fui locatis, corpora |. hominum vellicant, & etiamfiex morfu nulla fequaturfangui- || nis effufio,fed duntaxat perexigua rubra fivelivida ibi remaneat | macula , ubi hocanimalcorpus hominum forficibus fuis preffit, | exinde tamen intolerabilis cum extumefcentia dolor confequi- | tur, quiapudunum diuturnior & major quamalterum perma- | net: ad huncdolorem fedandum , nonaptius fe habere reme- | diumdicunt, quam ut, Millepedam hanc in Olivarum oleo | mori, permittant, & hocoleopartemlzfam collinant. | ... Przteritoanno Laboratoribus, in hac noftra urbe Merces | ex India Orientali advectas recipientibus, in mandatis dedi, | ut viventem Millepedam ad me deferrent, ea intentione, ut; | fifieri poffet, rationes hujusnoxiz vellicationis, a Millepeda | peractz, percipere poffem. ! | 3 i Hincad me delataeft Millepeda longitudinis circiter parvi | digiti [cum aliz e contrario duos aut quidem plures digitos lon- | Ji gz fint.]. Hanc Millepedam exigua Volfella circa unam harum | duarum forcipum arripui, eandemque forcipem Microfcopio | opponens, contemplatusfum , hasforcipescontinuo ad fe in-. vicem &a fe invicem moveriadcomprimendum five arripiens| dum, quo in motu unà quoque obfervabam , unamquam- | que harum forcipum rotundo foramine efle inflru&am; quod foramen ftria quadam five foflula inftructum crat, qua | ftria eum in modum eratconflituta, uthumorem , ex hocfo-: ramine profluentem, ad extremum finem hujus acutz aculei ad inftar pun&tuofz partis (| qua forceps eft inftrudta ) dedu- ceret. . : ] con i4 : Coutinatio Epiffolarum. ETT |. Ex hacobfervatione mihi imaginabar , Millepedam fuarum - fotcipum preffura(in cuticula hominum )tantam exferere vim, !ut aliqua fanguinaria aliaque vafa lederet, aca fe invicem dif- ;fumperet, acprzterea jam ftatim dictum humorem unà in cu- 'ticulam protruderet, | : |J Praterea mihi imaginor, hunchumorem noxio quodam & iperacuto fale effe commixtum , aclzfionem ex preffura ortam. magnum illum dolorem non efficere, fed duntaxat ex noxio illo- humore oriri. cn ' : | ..— Hafce meas Obfervationeshocanno perfequi animo propo- 'füeram meo, ac eumin finem dictis Laboratoribus mandave- ram, ut Millepedas caperent; at nullas invenerunt , quam- quam in navi in mercibus exonerandis diveríx confpectz (int ; quz ibidem funt interfedtz. ; | : — Hocautemhhifce adjungere , omittere nequivi , quia quidam 'Medicinz Do&or ex India notum facit, ibidem multa effe in- ;perfcrutabilia, &inter illa quoque vellicationem five preflu- ram Millepedx numerat. j : . Forcipem , Prefforem , fiveaculei ad inftar particulam dict Millepedz confervavi , ut; fi neceífitasurgeret , formationem. ejufdem demonftrare poffem ,' eandemque depingi, zquum mihivifumfuit. — | j Fig: 10. A. B. C. D. E. F. maximam reprafentat partem prefforis (ive Forcipis Millepedz,; prout eadem mediante Mi- rofcopio depi&ta eft. Ubi Litt: C. in preffore five Forcipein- dicatur foffula ac foramcntulum in eadem,. ex quo noxium hoc animal in lzdendo [ homine | ditum noxium humorem educit. | | - 'Tandema quodam Domino | qui omnia peregrina animalia; quz acquirere poteft, confervare ftudcc ] Millepedam Iadi- cam magnam accepi, eandem quoque depingi curavi, quia multi homines noxium hoc animal non agnofcunt; quz Mil- depeda hic Fig: 1&. Lit: G. H. L. K. L.. indicatur; 1. K. P : |. funt zu - ; 3121 ANTONII de LtrUWENHOEK funt duo preffores five Forcipes , quarum pars altera in | precedenti Figura Lit: A. B. C. D. E. F. mediante Mi- | crofcopio indicata eft. EN . Hiíce finem imponam. | | Nobiliffmi Domiti. A. de LEEUWENHOEK. | * | | Eb | l JH -Cocheniliam fructum effe arboris , udicatur , qui Vo fruclus multa infe babet femina , cum nigra arefacla wva urfrna , i E - Bercod Lou. 1 ^g MEN APPARERE JA WARN Ts S XEM ^ ] ! EPISTOLA de 38 Novembris 1687. SK 113 Data ad Repiam Societatem. | TRACTANS comparatus; atpofterioribus Obfervationibus liquet , Cocheniliam | pofleriorem partem corporis cujufdam animalculieffe , cujus caput ungulge, fiuta, ac tota anterior corporis pars abjicitur.. Omnia Membra, que Vermis Cochenilie babet ,| retinet quoque animal- culum Cochenilie. Duo infetla | belgice Goud- baantjes & Compo- lie | faulphure interfecta. Poflerior pars Corporis volatilium creatu- rarum eft Cochenilia. Cortex China. Chine in aquam & Spiritum. Vini depofttus , ac coagulationes inde orte. Idem Cortex ad carbo- nem deuftus, ac quodnam oleum inde proveniat , boc Oleum cum fanguine commixtum , quam. deleclabilem. globuli fanguinarii afpectum prebeaut. Cujus formationis Cortex Cbina Chine fit. AVlfi in Hollandia, uc) Ominus Antonius Heynfius, J. U. Do&tot;. Nw XA oyndicus & Confiliarius hujus Urbis, antc- 5b hac extraordinarius ad Regiam Majeftatem 5/7 B Galli Legatus, actum temporis in caufa rc- 4 E. rum SocictatisIndiz Orientalisad Aulam Re-. EE giz Majeftatis Magnx Brittanniz delegatus , ex e Weftmunfter de $7«,.17,. 1685. ad me literas dabat, qui-. Noliliffmi Domini. RÀ - dus defiderium Domini. Roberti Boyle mibi iudicabat, ut inter alia - fequentia refpondi. Gocheniliam examini fabjicerem wmeo. vus | | Ad hzc jam ftatim dicto Domino Heynfio 10 Augufti hec P. . No. | 314 4 ÁNTOONII de LzruwENHoEK Noliliffime , Spedlatiffu me DemineQyc, — "oido - Ante hac diverfas circa Cocheniliam in ititon Obfervationes, ( qui a plurimisanimalcula effe judicatur ) poft Nob: &c. tua | €piftolam , Obfervationes meas iterum de novo. inftitui, ac | perpetuo fructum cujufdam Arboris effe animadverti, qui | fra&tusinfecontinet, five 100 aut plura profert exilia inffar | ovirotundaíemina, quorum unumquodque Semen membra- | nula adhucobvolutum jacet; atad hoc fpectaculum five confpe- | &um pervenire nequimus, nifi antea Cochenilia peraliquot ho-.- rasinaquajacitrit, eademque tum cortice fuo nudata, non | tantum femina, quzadmodum funt mollia in eadem detegere | poterimus ; fed quoque multa horum feminum membranulas | ( qux ipforam prima funt involucra, ac quidem ipfis feminibus. | bis majores )circum fe habere, qua membranulz perpulchra | fluida rubicunda aquafuntoppletz, cum tamen femen ipi muftelii fit coloris. | T'aliautem femineafe invicem cxpanfo tale Dein inftrin-- | fecusnon nifi ex perexilibusglobulis, rubrocolore inftru&is. | confiftere judicamus. | Reliqua Cochenilizpars, qux hzc comprehendit femindl confifítit ex membranulis, rubro quoque colore inftructis, ex | ceptotamen , quod pauciffimaaliqua materia in feminibus fit | abíque colore , qux mihi , veluti Oleum effet; occurit ; & cum | hane QUE Cochenilie , pro ut intrinfecus cit, nobis | imaginari velimus, non melius eandem exprimere poffum, | quam fi nigrz arcfactz Uvz Urfinz, cum ejufdem membra- | nulis& feminibus, comparen [at quantitate U varum & femi- | numfepofita, five omiffa]. Et cum membranas five femina, | €x quibus Cochenilia conftat; mihitam tenuem, proutfie- | ri poterat, exhiberem five demonftrarem , ifte tenues parti- | cule, utita dicam, nullum referebant colorem. ; i Ad hec füpra DL DP Heyuftus mibi MA ex Urbe | i a er 5v Auguft. l con^. | Crutissatio Wu 30. n" xugi D. -Contentum epiftole tue ad me datze Domino Boyle communicavi, | quibus iftlà Domino fatiffa&lum , petenti , ut tibi j pro ifto negotio in te: Jf tfcepto nomine illius gratias agerem Gyc.— — || Argumentum froe ratio tua de femper equalibus animalculis in fe-. j miue virili Gc. | cCocbeuiliam quod attinet , dicit y fe ex Prz fet 0 quodam Sjamaicee l intellexiff eaudem ex fridlu Arboris Fici prodire, quo fructu pu-. r trefceute aut corrumpente , exinde vermes frve vaftula oriuntur , quae dnmufcas diee baefe in Arbores couferunt , ifdemque mas . i ment affixa , fub arboribus adJlruitur iguis , ac proe fumo omnes. deci- | dunt , illisque captis , caput , anteriorque pars corporis ,-ac alae quo- que abripiuntur , quod reliquum efl , confervatur; adeo ut Cocbeii- | lia proprie pofterior pars mufcae frve cauda ftt, ac per confequens Obfer- "ationes , circa bancrem a te inflitutas , approbavit , putatque, quod | vidifli , revera effe Ova, zeque acin Bonbycum ululisin jr dh - - Jarum parte talia iwveuiuntur Qva. - Adhzc Di&o Domino Heynfio 21. Septembris 1685. circa. Cocheniliam fequentia hac fcripto refpondi. Cocheniliam quod attinet; eandem in omnibus meis prite- ' ritis Obfervationibusimpoffibiliter potuijudicare, animalcula efle, namin iifdem nihil animadvertendum eft , quod fimilitu- dinem animalculi habeat, firmum & fixum apud merat, f1 ani- malculaforent , ut eadem a Midis commederentur. Sed cum jam poft ultimam Nob: 'Tux refponfionem, rurfusde novo co- .cheniliam obfervaverim, in unaquaque parte cjufdem me fatis füperque certum reddere potui; unumquodque g granulum | particulam effe animalculi , & quod non tantum caput & anterior parscorporis, acquoque alz difrumpantur; & quod: reliquum eft, confervetur; fcd quod magis eft, quod omnes ungulz & foutum, autilla párs ; curungulz funtadj anctz fin :- abjedtz , adeout nil nifi interna pars pofterioris cor porispa artis confervetur; & mihi imaginor, ut alba illa materia; quam anrimisuniuscujufquegranuli confpicimus, talis fit materia, | [^ 5 qua i if / 416. -— | .ANTOXII de- LrEWENHOEK quz Cocheniliam a commeftione confervando fit apta; aut E d | alias nullo modo.a Midis commedentibus pollit defendi. TM Hx rimz uniuscujufque granuli Cocheniliz, mihi i imaginory | membra vermiculi fuerunt , priufquamin volatilem creaturam | fuerit transformatus: & s ultimum fxpius mihi in meis occu-; rit Obfervationibus, quibusjam temporisoccupatus fum ;. &. nifi anni tempusad generationem talium animalculorum necefz- farium nimis longe effiuxiflet, nullus dubito, quin volatiles: creaturas ( etfi nonin coloretamen 1n magnitudine & formati- one )invenirem , qua cum animalculis , quorum corpora Co- . | chenilia appellantur, convenirent. Et hiíce inem epiftolz mez- . circa Cocheniliam imponebam.. Poft hzciterum magnam Cocheniliz copiam perquifivi, ac in eadem aliquot fcuta animalculorum , quz nigra erant inve-.. ni, quxlibet eorum in medio rubram habebant maculam. qux ícutulaeumin finem duntaxat videntur effe confecta ad. alas, & fupremam partem partis pofíterioris animalculorum (qux partes poftcriores corporis admodum fünt molles)conte- | gendam. Etquando taliaanimalculaad volandum fefe compo- nunt; primo hxc fcutain altum extollunt, & alas explicant fuas, | quemadmodum fícarabxi & canthari agunt. Ac quoqucin pufcula duobus talibusfcutiscontecta erant, & inter hxc fcu- ta al jacebant in concinno complicatz ordine, at hzc cor- puícula non erant tam magna quam multa Cocheniliz grana; acquoque non tam fübnigra, hzc pleraquea Midis effe com- meía mihi quoque imaginabar. Praterea mecum cogi- | tabam , hoc genus animalculorum illud efle , quorum corpo- ra Cochenilià appellantur. Inter Cocheniliz grana quoque aliquot particulas vafculorum aut pupularum inveni, qua Cocheniliz vermiculos fuifle. mihi, imaginabar ,. & ex. uno. corundem particulam vermiculi extrahebam, qua quo- que a ZNMHUN confumpta efle. videbatur , quamquam. ade: | : huc. | Cochenilia quandoquidem animalcula inveni, quorum: cor- | | is dd Contimwatio Epifllarum. ——— r17 huc aliqua vermiculi membra in eadem particula confpicere - "quibam. ' i T2 1n | —— Noftri pueruli ordinarie tempore verno[ cum Urticz inertes | funt in lore | querunt aliquas exiles volantes creaturas, quz plerumque iftis in Urticis funt inveniendz , quas illi-ob per- |, pulchrum ac coruícans corpus,Gallinaceos aureos;belgice gout- | - haantjes, nominant ;ac quoqueanimalculorum genus, quorum: | eaput corufcanseft, acreliqua corporisfuperior pars fubrufa | eft, hzcultima belgice nominant | Compolie | & quoniam. -^aciem mentisin duo ifta animalculorum genera conjiciebam , ( quamquam hzc fint minora iftis animalculis, quorum corpus. Cochenilia eft )aliquibus puerulis in mandatis dedi, ut hzc animalcula mihi caperent, eaintentione , ut cum eadem fcutis fuis, alis, capite & ungulis priyaflem , ut eadem tum cum Co- - cheniliz figura convenirent. Hc animalcula mediante fumo fulphuris interfeci, atque ex- arefeci, & quando duo rubra fcuta, quibus pofterior pars corpo- riscontecta eft (zqueac corpora Scarabzorum , Cantarorum - aliorumqueanimalium ) denudaffem , fub rubris (Compolie) fcutis confpiciebam rubras jacentes alas , quarum extremi fines aliquo modo duplicati jacebant, quia alx fcutis funt longiores, . ex autem fub fcutis occultari nequirent. Hifce animalculis fcu- tis fuis, alis, ungulis, & capite privatis, obfervabam illam cavi- tatem, qua Cocheniliz grana funt inftru&a, dorfum five fupre- mam animalculi partem effe , quod ex arefa&tione caufatur , ac illud;quod veluti dorfo quodam elevatum eft; infimam effe ven- tris partem. Cum igitur cocheniliz grana habemus,quorum ca- - vitas minor eft, illaanimalcula feminini fexus fuiffe mihi imagi- mor, quarum femellarum corpora Ovis funt oppleta, ac hanc ob caufam fupremam corporum fuorum partem hoc modo fefe non. pofle incurvare. | Et quamquam Cocheniliz partes pofteriorescum gallinace- orum aureorum ac infecti [ Compolie] partibus aliquantulum. 2. diffe- 118 ^ Awromiride LegvweNHOEK — —— || differant,me jam magisquam antea rertiorem reddere quibam; | ut nontantum animalcula, ex quibus Cochenilia conficitur, | fed ut quoque hic jam antea memorata Animalcula ex vermibus | provenirent. Si enim omnes volantes creaturas, qua ex Mul- | tipedis, Vermibus five. Acaris proveniunt , confideremus; | comperiemus, utomnibuscireulis, fivecircularibus membris, | quibus Multipede, Vermes five Acari funt inftructi, fimiliter. | quoque volantes creature, ex iiídem prodeuntes ,totaciifdem: | membris fint inftructx.. Mentis aciem faltem. conjiciamus in. | partitionem corporis Acari; undemufca provenit; etfi poftea | cxamini noftro mufcam fubjiciamus, ac caput reputemus pro | unocirculo fivc pro circulari membro Acari, porro comperie- | mus pe&us, cui fex ungula funt anncxz; ihn tria diftinCta meme | bra effe divifum , acin pofteriori parte corporis Mufce quinque. | membra confpiciemus. In fumma Mufczxcorpus in novem di-. | ftin&a membra erit diftin&tum, actot quoque membra Acarus | habet. Et hecquoque ratio eft, ut omnesrugofz partes, quas in: | Cocheniliz confpicimus granis , non cafu mediantearefactione. | fint confectz,fed ea membra jam omnino in verme fic fuiffe for-. mata, exquo creatura volans | cujus pofterior pars corporis Co- chenilia nominatur ]prodüt.Et fi Cocheniliam confideremus,in. | cadem decem membra five rugofas partes numerabimus; ante- | rior pars corporis, ut caput, unguli, fcuta & alz , locum quatuor: membrorum occupet, fic Cochenilix vermis quatuordecim. membrisinftruCtuserit. —.— | j É Cum poftea Cochenilizgrana viginti quatuor horasaut pla-/ resinaquam depofuiffem , obfervabam , internam cavitatem j^ ex arefattione humoris caufatam ,| tum demum extenfam effe; ita utilla cum pofteriori corporis parte volantium creaturarum. quarum ale & corpora fcutis funt conte&ta, in formatione: . conveniret. 5 M 25 Corticem Chinz Chinz in parvas diffecui particulas, eafque in nova recondidilaguncula;eafdem pura perfudi aqua pluviali;: tertstsctcosmen itt c EM DC | Í | IP | - Continuatio Epiftolarum.. 5 2T II9 ac cum hoc ride viginti quatuor & plurcs conftitiffet horas, E orn aquam, eaintentionc, ad figuras falis, quas Cor- tex China Chinzaqua communicaret , agnofcendas. At quo- | £ieícunque circa hoc inftituerim obívervationes, attamen fi- | guram particularum falinofarum , propter illarum perexiguam | exilitatem agnoícere nequivi. ; Aqua vero hinc inde particulatim aperto expofita aeri, ut hu- | mida evaporaret materia, ac ut eo melius particule falinofe coagularent, multas ibi particulas, quas nosaquam nomina- "mus, effecoagulatas contemplabar, ac fefe tanquam claram | glutinofam ac gummofam cum multis rugis membranam often- - ^ dentescoin loco, ubidicta aqua jácuerar , commixtas quoque multus perexilibus claris particulis, quas fal efle judicabam, juxta quas quoque multas perxilesreperiebam particulas , fub- fufcam habentes effentiam. -Hancaquam cum parum fanguinis commixcui , quem ex in- fertione acus ex digito proferebam , atque hanc commixturam e veftigio vifui opponens meo, omncsordinarios fauguinis globu- los[qui fanguinem rubicundum reddunt | undique ab hacaqua | comprehendi confpiciebam , acíefe feparare five difpergere in minores globulos ,adeo ut multis in locis non alios contempla- ter globulosjacentes,quam qui numero fex unum globulum fan- guinis confecerant. Ac quoque particulas fanguinis confpexi ja- centes, quxtam parvz erant ut duntaxat trigefimam fextam partem unius globuli fanguinarii effe judicarem. Prseterea aliquibus in locis globuli fanguinarii in fcfe jacebant coagulati quodortum efle judicabam ex frigido humore, qui * calidum accefferat fan gine m, Porro Corticem Chinz Chinzin exiguas diffecui particulas, acin vitro recondidi, eaíque Spiritu Vini perfudi, cumque hoc | modo pcr aliquod conflitiffet tempu sSpiritum Vini,qui aliquo amodo rubrum affümpferat colorem [ fub aprico cxlo | vifui op- En meo; ftatimque obíervavi, cungsm quoque membrana fi-. ve r1 M 320 AURTOR US Lrugthuork ve vellere quodam contegi , acprzterea totexiguas particulas " inter fefe coagulare, acin humore natare, ut conceptu perquam effet difficile; imo tanto numero, ut humor hic in calcofam | transformaretur fubftantiam;adeo ut aliquas particulas falinofas j] in codem humore agnofcere impoffibile foret. Hunc Spiritum Vini fanguine commixcui, pro ut füpdl dictum;ac ftatim multosfanguinariosglobulos coagulare obfer- vavi: multialiiglobuli quoque diflolvebantur, acinminores | dividebantur, adeo ut aliquibus in locis non nifi exiguos con- | templarer globulos fanguinariosjacentes, quinumero fex per- fe&tum confecerant globulum fanguinarium. Poft hxc contemplationcs meas inftitui, ut, fi fieri poffet , per- fcrutarer , quenam fixe & volatiles particule falinofz in Corti- ce China Chinz refiderent. Dictum igitur Corticem China | Chinz tam vchementiexpofuiigni, ut cortex in carbonemef- fet redactus five mutatus, acomne Oleum & humor ( admo- dum parum excepto )effet colle&tus. Hoc Oleum pulchro erat | inftructum purpureo colore, &aliquid Olei tam gravecrat, | ut illud verfus fundum tenuioris humoris five olei , quod quo- | queecortice deftillaverat, fübfideret. Hoc purpureum Oleum , proutin poftetate meaerat,a reli- | quo humore feparare conatusfum; atillud nonadmodum pro. lubitu meo perficere potui, quiacontinuo globuli quidam pur- | | pureiolei per reliquum humorem natabant. Prater purpureum | oleum, reliqua fubftantia ex nullisaliis particulis confiftere vi-- debatur,quam ex oleo,quod fere flavi erat coloris: Ita ut [quan- | tam adhibebam diligentiam |particularum falinofarum figuram, ob nimiam illarum exilitatem , ac quiaexdem non coagulabant, | agnofcere nequiverim ;quamvis, me magnum particularum fa-.- linofarum numerum jacentem confpicere ,. mihi imaginabar. Quando hanc ultimam fluidam fubftantiam, five ut melius | dicam , flavi fere colorisoleum, in puro ac novo vitro a fe invicem difpergere conabar , ut hoc modo particulas falinofas | CO hi t Continsatio Epiftalarum. LE Yo ko meliusobfervarem, continuo animadvertebam , hoc oleum dtacoagulare, vcluti vitrum aqua fuiffet humedtatum. "Porro parum flavi fere coloris olci fumpfi , & ( poftquam acu pollicem. meum ita punxiflem, ut fanguis ex eodem flueret) idem fanguine commifcui,& quam cito mibi poffibile erat;,hunc commixtum fanguinem vifui oppofui mco, ac ftatim obfervavi, aliquos fanguinarios globulos effe coagulatos, ac fibi invicem agglutinatos. Praeterea in eodem humore five latice permagnus globulorum fanguinariorum natabatnumerus, quinon modo fupra modum erantclati & pellucidi, verum etiam , quod magis eft, inunoquoque horum globulorum diftin&tiffime contem- |plari poteram; eofdem ex diverfis aliis confiftere globulis, inali- quibus enim tres poteram numerare g lobulos, 1mo numerus il- dorum adhucerat major, 1n quibus quatuor Pic e glo- /bulos , & in aliquibus quinque confpiciebam globulos, adeo ut fextus globulusa vifu meo jaceret remotus.Hi globuli fanguina- rii ijucundum prxbebant afpe&tu m,acprafertim cum eofdem co- ram vifu meo efficiebam moventes. Nam non tantum globulos perquam diftinéte contemplabar, fed faepius accuratiflimeani- madvertere poteram , ubinam globuli , globulum fanguinarium «onficientes,erant conjun&ti,ubi igitur parum fub obícurum vi- debatur, qualibetrotunda exaltatione uniuscujusque globuli continente rurfus clarum lumen , ita ut unusquifque fex parvo- rum globulorum (anguinariorum , qui ex ordinario & perfecto conficiunturglobulo fanguinario, mihi hic non occurrerent, ve- lutiinter fe effent couniti , fed quafi juxta fe invicem arCtead- jacerent. . Hoc mihi majorem prabebat voluptatem , quam unquam Bus mihi przbuiffet confpe&tus: quotiescunque enim circa fanguinem [ ctfiquam maxime commixtum | obfervationes in- flituiffem , attamen hoc mihi non occurerat; qua propter Ob- fervationes meas diverfis dicbus iterum denovo inftitui, dun- taxat magnz recreationis "en quam FApicbat st , ex confpe&tu tan- T — LLBÉÉÉCÉ NEOCD T ep 4 » D /^ P Mos ^d | | SAM "Dd TUER WAP ANTONI de LzsvwsxHozk : tantz multitudinisglobulorum fanguinariorum j juxta 1e 1n. E cem jacentium, atque moventium, qui unius ejufdemque erant | magnitudinis, & quorum unufquifque cognitu erat facilis , ut | rurfus ex aliis effet compofitus.globulis. Oculos meos quoque | in cum conjiciens locum , ubi centum plurefve globuli crant. coagulatifive agglutinati , tum quoque in ifs, quiverfusex- ternam jacebant vitri regionem five partem , fupra memoratum. i agnofcere quibam. | sl Et, etiamfi vitreustubus, in quo hunc (oie ; cum | di&to Spiritu reconderam, bisviginti quatuor plurefve horas | conftitiffet , nullam tamen in globulis fenguihanie mutationem | agnofcere quibam. 1 Porroin Carbonem corticis Chinz Chinz puram aquam | . pluvialem effudi, & poft quam hzc mixtura per aliquot horas | acquoque aliquot dies conflitiffet, aliquot ejufdem aqux guttas. fumpfi, illamque maximam in partem evaporare permifz, ut. particulam falis fixi figuram agnofcere poffem: at nullas parti- culas falinofas animadvertere quivi , in quibus aliquam figaram | agnofcerequibam ; fed perpetuoobfervavifupernein aqua vel- | lus five membranam confici , ac permultas particulas ,. quz cum | aquafuntcommunes, & quas particulas aquofas nominamus; | effe coagulatas. : " .. Hanc memoratam aquam quoque cum fanguine commifcui, | atin cadem aliquid notatu dignum , animadvertere nequivi, Poftea di&tum hunc corticem China Chinze tranfverfo dif? | fecui , quooculis meis oppofito, interalia me magnam copiam | exilium vaforum confpicere , mihiimaginabar, quz lucidam | oleofam fubftantiam 1n fefe videbantur habere, & quz in rotun- | ditate verfus externum corticis marginem decurrcbant. | Hzc purpureum referebant colorem ,. & inter hzc vafa rur- | fus alia jacebant vafa , quz furfum affurgebant. Et oculos meos in corticem conjicienti , ubi ifdem proximus ligno jacuiflet, | mihi VIBebaH ; ut magnam vaforum copiam confpicirem . | ja Mr dT ta MS (Kasef ur yw Aa C E E LI T WI I A ON rl ahí TUN 2 Ma s AMAN. MR lf P * / [il p ; - UT i Uh eM | ni | j t. o. Continwatio Epiffolarum. — m E "jacentem , quz furfum aícendebant, que quoquelucidam ole- | ofam fubftantiam in fefe continere videbantur. - | ^ Atultima hzc vafa pauloaccuratiori fubjiciens examini, con- - fpicicbam hzc non efle vafa, fed lucidas aclongas efle particu- - las, qux ab utroque fine acuminatim decurrcbant five finiebant, "^ veluti nobis craffam fartoris acum confpicere imaginaremur , "qux ab utroque fine cufpide erat exacuta,' hac duntaxat cum "differentia , ut multz earum non effent redtz , fed incurvatz. —— "Tales aut his fimiles particulas nunquam inaliquo confpexi ^cortice , quam 1n cortice quem nos cinnamomum nominamus, | quamquam pofterioris particulz multo minoribus & acutiori- buspun&us funt inftructz. | 5 | - JZEquumefle duxi, exiguum fruftulum corticis Chinz Chi- nz, quodab interno margine | ubi dict particulz plurimz ja- cent, & qux propead externum marginem non inveniuntur ] 'abrupi, mediante Microfcopio depingicurare: ut Fig: 1. A. B. C. D. ubi B. C. & A. D. hezacumnatz particule, qua fuper "alias eminent, quarum aliqua cacumina five cufpides partim -funtdiffra&tz, fefe hoc modo demonftrant, cum fimbriasaut "diffrata exilia vafcula, qux partim his particulisfuntannexa , fi- :Yeadhzreant , feponamus; unaquaque enim harum particula- -yum ad huc ab aliisjacent feparatz inter jacentibus quibufduam "tubulis five fiftulis. Atin hoc corticis fruftulo di&tz particulefu- — - "pra modum multzjuxtafeinvicem jacebant, atquehiccortex —— "prz reliquis craflitudine eminebat. TER 2. Fig: 2. Indicat memoratum abruptum corticis fruftulum, "tam magnum, prout nudo noftro apparet oculo. | / Fig: 3. E. F. Reprafentat fimplicem memoratam particulam, | in qua quidem adhucaliz fefe oftendunt particulz, quemadmo- |; dàm quoquefit, cum eandem e tranfverfo defcindamus ; at ea "dere mihiamplius nihil dicendum fuperett. Fig 4- G. H. Reprzfentat aliquot pauciffimas ejufmodi particulas juxta fe invicem, indicandiergo; eafdemincon- Q3 | cinno 4 24 — ÁmwToNwi:I de LEEUWENHOEK &c..— cinno ordine cufpidibus fuis juxta fe in vicem conjunctis n ! jacere. : ! DTI | Exiguum ftuftulum corticis Chinz Chinz e tranfverfo diff cui, ut, quoad fieri poffet,formationem corticis indicarem; & cundem haberemus floridumf, fecundum omnem apparentia ineodem multo plura confpicienda forent. | Fig: s. LK. L. M. NL O. P. Reprxfentat exiguum ( etranf. verfo difciffum) fruftulum corticis Chinz Chinz. L. M. N.O.- eft externa parsipfiffimum corticem contegens , adeo ut M. N. velutiabaperto comprehendatur aere, & quz formatio fefead- | modum prope demonftrat, veluti texturam corbium confpi-. cerimus , athzcforma five effentia cognitu eft perdifficilis, ac | multum in me fufcepilaboris, antequam Pi&tori hoc modoob | oculos ponere poteram. Poft hanc di&am formationem , ali- Y quot fequuntur vaía, qua rotunditatem corticis decurrünt, | qux hic intra L. O. indicantur, & intraquz vafa rurfusdiver-. | fa vafa furfum afcendunt. EG | E Intra I. K. P. reprxfentant fefe e tranfverfo difciffz (jam | | memoratz )acuminatz particule, qua hic quidem inconcin- | nz, &minime rotundz effe videntur, quod duntaxat mihi! caufatum effe videtur ex fciffura cultri,| nam corticem non ad- | modum bene cultro peracutoin fruftula difcindere potui , quin | anteaeundem peraliquod tempusin aquam depofuiffem. Hi Exiguavafcula, intra dictas particulas decurrentia, fciffüe | ra cultrifunt veluti oppleta, adeo ut eadem Pic&tori depingen- | da hictradere five exhibere nequiverim. A E | Hifce finem imponam. | Cy ; b May s in A 3 z IAE UN 4 : en S ORC, - ^ ^ cies | aT * gira EA Y n / We Y De Vivis animalculis in lattibus [eu iiia a- « feulo pifcium , & in tefficulis animalium , addita demonftra- - fione evidenti, mumerum animalculorum, ex unius afelli majo- ris latlibus , proveuieutium , plus decies fuperare bomines , in univerfà terrarum orbe viventes. | - Delfis in Hollandia ee, - Epiftola fcripta f -Ad Regie Societatis Collegium Londinenfe, 8: delata ad INobiliffi- m mum Virum , Dominum NEHEM1AM GRE Ww, Eidem Societati à Literis, Noliliftme Domine, Ultime inea &c. 279 Eportatisjam literis meis predictis, 21. Fe- WW X4 bruarii datis, oculos meos tenuit afellus qui- b dam major vivus;lactes fuas magna copia( fine / iB ullacontrectatione )ejiciens. Has la&tes affum- 7 4 tas, obfervando , confpexi animaleula illa 9S. 5^ 1nibi, fine ulla materix evaporatione , viven- tia, & quidem tanto temporis fpatio , ut oculis meis contem- plando defatigatis , tribusdiftin&is vicibus continuis negoci- um meum repetiverim , & tamen eorundem agitationem ni- "hil minus fegniorem deprehenderim. . Obfervavi quoque variorum luciorum lactes (fcu femen maículum )1illo fcilicet tempore, quo luciilactes folent ejice- re, & fimiliter tantam copiam animalculorum in illis viven- tium deprehendi, ut omnem fidem excedat; neque folum illa viventiaconfpexi, extrac&tis jam ex pifce lactibus, fede- | Aa - . tiam — ae * 2, — Anatomia & Contemplatio. i. T tiam cum jam per aliquot horasin Mufzo meo quieté confti- tiffent, haud minorillorum eratagitatio : judicabam etiam, - quamlibet particulam arenulz magnitudinem complentem ; plusdecem millia animalcula continuiffé. Hifce animalculis. eadem cum cxteris afelli majoris, erat magnitudo, nullum. - que inter illa erat difcrimen, nifi quod corpufcula illo- | rum eflent multó minora animalculis in maífculo anima- lium femine repertis, caudafque haberent longiores & gra- ciliores. Certis de caufis expetivi partes aliquas leporis rimari :- proinde leporem quendam fineulla, velíaltem cum admo- dum modica fanguinis effufione, interfectum , incepi evifce- | rare; & principio aggrediendo tefticules (erat quippe fexus. mafculini) extraxi eofdem é cute, & vas femen deferens uf. | que ad virile membrum przcidi, materiamque in hoc vafe | inclufam obfervando, animadverti, nihilaliud 1n illo con- tineri, nifi incredibilem animalculorum numerum, caudis in- ftrué&torum , inlimpida & pellucida materi fitorum , ejufdem fere magnitudinis & figurz, cum animalculis ex mafculino canum femine, motu tamen omni erant deftituta, lepus quip. | peante quatuor dies jam eratinteremtus. Pradi&tum vas (ab. anatomicis vocatum, utajebant, vas Defereus) in particulas di- verfas diffectum, infecutus fum ufque ad tefticulos, unde | principium fuum ducebat , & fere idem deprehendi. Pro-- pterea tefticulum illum in craffiffima illius parte é tranfverfo. | difcidi, & inillius fubftantia, e diflectis & filatim contextis. partibus ( ex quibus tefticulus conftabat ) defumta & obferva- | ta, etiam aliquotanimalcula confpexi. Hactenus etiam avidus fui mafculum femen avium riman- | di, firmitérque animum induxi , me non nifi cafu quodam | ad hoc experimentum faciendum perventurum, videlicet fi fieri poffet, ut gallo gallinam fubagitante, femen galli ela- | beretur , quod aliquando me videre memini ; fed hzc mea an- | n te WES - ÁwTONII de LEEUWENBOE &. E |'te dicta experimenta, circa tefticulos leporinos, fuerunt caufa, quamobrem interfcctarum gallinarum & gallorum Africano- gum (Belgicé Ca/ceenen) teíticulos ad manus fumferim , & ' obfervata ex vafe deferente fübftantia , vidi, illam in fe con- tinere nihil nifi particulas oblongiores admodum exiles, in | medio crafliores meo judicio, & in extremitatibus fefe pa- | rumper acuminantes;fimiliter etiam in pellucida quadam ma- | teria jacentes; tefticulis 1n medium diffectis , interdum | particulas illas fupra dictas confpexi, quz particule revera mihi videbantur effe animalcula. Stetit igitur fententia vi- yum aliquem gallum cultro fübmittendi, & pro virili tefticu- los unacum vafe deferente eximendi , ut fi fieri poffit ; ani- "malcula viventia ibidem fpe&tarem ; fed mutata mente, li- buit rem in canum tefticulis primó tentare, & ea de caufa mercenarium quendam allocutusfum , cujus przcipuum ftu- "dium inter alia erat, canes & feles caftrare : hiccehomo domi noftre depofuit duos canes , quibus me przfente exemit tefti- culos, quorumalterum, feparata prius maxima ex partefe- cundacuticula, mihidelineandum curavi. ABC DEF G. eft tefticulusà fecunda fua cuticula denudatus; C H ID. eft fecunda cuticula, firmiter tefticulo annexa , quamque ob temporis anguítiam à tefticulo non poteram feparare; D K L M N OQ. eft vas deferens, G P. eftvasfpermaticum , ali- mentum fubminiftrans (ab anatomicis vas preparaus dictum.) "T'efticulo veró 6€ caneexemto, fine mora materiam vel fub- ftantiam é vafe deferente, juxta O. ubi divulfum erat, acce- |» pi, &illam obfervando, tantam abundantiam animalculo- rum vivorum ibidem deprehendi, quantam antehac in de- fluente canis cujufdam femine confpexeram :. vas deferens porro prope NML KD. diffecui , & materia illius exami- nata, fimiliter inibi animalcula viventia deprehendi ; per- - fexi in evifceratione , & vafa fpermatica juxta C. rugis convo- luta , etiam diflecui, materiamque vel fubftantiam ex illis | A ex ww P E omia . Coutemplationes SSSSSSNSSSIRSRES Ana ÁNTONII:! de LEEUWENHOEXK. P exemtam contemplatus fum , ibidemque fimiliter copiam animalculorum animadverti ; quoniam vero hzc minimé peragi poterat diffectio fine effufione fanguinis ex minoribus vafibus fanguiferis, 1dco immixti quoque cernebantur multi globuli fanguine. Diícidi quoque vaía tam. juxta E. quam juxta F.&G.vocata, utmihi retulerunt, Latine ab Anato- micis; Epididymis five paraflata, ibidemque ut antea animal- cula adhuc viventia confpexi. Veruntamen quoniam mihi alia peragenda occurrebant ;. predictum tefticulum hoc mo- do fitum & difpofitum reliqui, tribufque prterlapfis horis, - vafa juxta A. diffecui, inqueillorum materia feu fübftantia, vafibus fuisexemta, pauca quzdam animalcula confpexi vi- ventia, reliquisinterim mortuis jacentibus. Praterea accepigallum gallinaceum, per quatuor quinque- ye dies (eparatum & feclufum ab omni gallinarum confuetu- dine ;. ut fcilicet femen deferentia vafa ; eó turgidiora. redde- rentur: Huicgallounius ferme anni, omnium primó aperui venam jugularem , nefcilicet abundantia fanguinis mihi 1m- pedimentoeflet, & extemplo, dum adhucin vivis, omni- bufque fuis plumisinftructuserat, abdomen diflecui , ficque tefticulosfupra modum ingentes, unàcum deferentibus va- fibus fpermaticis ufque ad oropygium, ex animi mei fententia; integra 1nde extraxi , & contemplando materiam five fub- ftantiam , ex vaforum extremis partibus defumtam , animad- verti ibidem , tantam abundantiam viventium animalculo- rum, uteaftuperem, & veriffima refero fi dicam, in illius materiz vel fubftantiz particula, uniusarenulz magnitudi- nemcapiente , plusquinquaginta millia animalcula viva fu- . Mle, forma feu externa figura fua , noftratesanguillas fluviati- les referentia ; hzcce animalcula vehementiflima agitatione - commovebantur , multifque in locis tam fpifle & denfe con- glomerabantur, ut opacum aliquod corpus efüicerent, fed. poft pauló ab agmine condenfato fe rurfus fegregabant; bre-- Áa3 viter 2 | Auatomia (Y Couremplatio viter hzcanimalcula oculos meos magis tenebant , quàm un- quam factum elt , ante actis temporibus in omuibus meis. contemplationibus : Perrexi in examine vajfrs deferentis ad. ipfos ufque tefticulos,fed ubique eadem inveni : diffectis quo- que tefticulisinter vas deferens & pra paraus , quz erat particu- lafupra nominata Epididymis feu paraflatarum , fimiliter &ibi magnum numerum animalculorum viventium. confpexi , quibus tamen fubftrati videbantur multi & admodum exiles globuli , 1tem multz plan-ovales (fit venia verbo 1n Latina lingua inufitato ) figure ,. quarum ambitus complebat fere magnitudinem noftrorum globulorum fanguineorum, qui- bus etiam vita pofletattribui, & quidem propter earundem commotiones 5 fed exiftimabam , omnes haíce commotio- nes & agitationes provenire ab animalculis, ficque resetiam Íe habebat: attamen egonon opinione folum, íed etiam ad veritatem mihi perfuadeo, has particulas planam & ovalem fi-— 'guram habentes, effe quzdam animalcula inter fe ordine fuo difpofita & mixta, vitaque adhuc carentia; fiquidem illa- rum anguillarum exilium vel anguiculorum zftivo tempore inacetonatantium,, diflecante me majufculas, ut minufcu- las & juniores ex illiseximerem, anguiculi; inquam , illiin-.— | geniti , etiam figura ovali fibimet implicati confpiciebantur. Tefticulum porro diverfisinlocis diflecui, variaque ani- malculainillo vidi viventia, plurima tamen mortua erant; moníolum eadem ipfa hora, fed exemto jam per tres quatu- | orve horas tefticulo , ex gallo gallinaceo. Propter has meas fupra enarratasobfervationes nullus du-- bito quin tu, Nobiliffime Vir, & ctiam fapientia claritfimi Philofophi, mecum pedibus in hanc ituri fint fententiam, tefticulos nullum alium ufum prebere , nifi ut animalcula in illis formata, tamdiu in illis fuftententur, donec adejacu- Jationem fint idonea. | Hoc vero dato & conceffo; quid fiet de omuibus illis par- ticulis ÁwrToNir de LEEUWENHOE Kk. L3 ticulisfeu corpufculis, przter illa animalcula , femini virili hominum inhzrentibus, & à Nobliffimo Domino ftrias vo- catis. Olim & priufquam hzc fcriberem , 1n eafententia fui ; prazdictasftrias, velvafa, ex tefticulisprincipium fuum du- cere, illaque animalcula 1n femine virili generari, fed hic jam contrarium liquet: fimiliter etiam herbam nunc porri- gent, qui 1n hac hzrefi funt, animalcula ifta tantummodo. ex putredine oriri nec aliquid faceread generationem: non- nulli etiam fibi hocfomnium fingunt, ifta animalcula omni - vita deftituta, folum ignem effe in femine contentum; ego. autem veré exifftimo , hzc eadem animalcula ex tanto nume- ro partium conítlare, quanto ejufmodi homines fibi fingere: poffunt, numerofas partes corporis noftri efle compofitas. Nectamen interea ceffabo perfequi meas contemplationes, & ea de caufa quoque aliisin mandatis dedi, ut mihi iterum. canem aliquem apportarent ; quoniam autem intellexi alte- rum canem prxtextu capiendorum aliquot pulicum efletra- ditum, finculla fa&a mentione cjus caftrationis , alterum: veró e publica via effe fubreptum , infcio ejufdem domino ,. nonarrifit mihi utique totum illud negotium. Hxeccelevidenfa & tenuia, Societati Regix, Tibique, No-.- biliffime Vir, hacvicehabui fignificare, & quamvis certus fim , hasmeas predictasobfervationes paucorum hominum . aflenfum & apptobationem merituras, quia fieri non poteft , . | uttam ingens numerus vivorum animalculorum in tam pufil- la quantitate comprehendatur ;. proinde omnibus huic rei . album calculum non adjicientibus , qui bonique confu- | lam, & quidem eó magis, quód ea ipía Regia Societas mi-.- hi, deingentiillo numero animalculorum in aqua Viventi- um fcribenti , aftipulari haud poterat. Poftquam vero per - literas docebam meam fupputandi rationem , . adjungendo aliqua ex parte meam agendi & demonftrandi methodum; . Nobiliflimus Collega tuus, Dominus Robertus Hooke , nume- - | rum. 'g Auatomia Cy Comtemplationes rum illumadhucauxit, mihique fignificavit; Regiam Majefta- — tem hzc percipientem , avidam fuiffe hoc negotium videndi, | quod & factum, vififíque non fine magna admiratione hifce animalculis , mentionem meiadmodum honorificam feciffe. - Quam vereetenim de animalculisin aqua exiftentibus fcripfi, tam verce.etiam deanimalculisin hominum, animalium, vo- lucrum & pifcium maículo femine fcribo ; fufhiciet quoque mihi, fi modo affenfum Tuum, Nobiliffime Domine, & | acutifimorum Dominorum Philofophorum , confequar, | qua de reetiam minime dubito. Tranfmitto una cum literis — meis etiam calculum hominum & animalium, íedtamen non — accurate & exquifite pofitum , quiatantum animi caufa illum in chartam conjeci. Abrumpens epiftolz mex filum &c. ANTONIUS pz LEEUWENHOEK. P. S. Prater admodum ingentem illum animalculorum nume- rumin mafculo hominum & animalium femine viventium, — . mentionem ctiam feciin literis meis 2 1. Februari 1679. ícri-— ptis, de numerofioribus animalculis inlactibus vel femine ma- | | Íículo afelli majoris, exiftentibus , ftatuendo fingulas illarum la&tium particulas, unius atenulx magnitudinem capientes, plus 10000. viva producere animalcula (caudisoblongis in- | ftructa) &íxpe numero etiam cogitavi ,non viveretothomi- | nesin univerífo terrarum orbe, quot animalculaviventiage- | nerenturex lactibusunius afelli majoris. Ponoigitur centum | | arenulas juxta fe collocatas,conficere longitudinem unius pol- | : licis, i v | . — AwuroNir de LEEUWENHOEK.— » licis, la&tesque uuius afelli majoris habere magnitudinem "quindecim pollicum. | I00 -- : N SE LIRE IHMMBI SCIRE ARA. M Me Fitigiturfumma ^ 1000000. arenularum in unius pollicis. geom etrici magnitudine. | rg st n un | Faciunt fummam 15000000. arenularum in magnitudinet$ | | . 'pollicum, qualem magnitudi- nem lactes habent. | 10000. animalculain particula, . uniusarenulx maguitu- — . dinem habente. colligitur ergo fum:r 40000000000. animalculorum in unius | afelli majoris lactibus. «. Conficiam etiam (probabiliter faltem ) fummam univer- forum hominum in terra degentium. Longitudo circuli ma- joris in globo terreftri communiter dicitur conftare ex mil- liaribus $400. | 22---7---5400 ?- 7 y22 ———— — 484 |y Tu | | 378900 7551718: Milliaria pro ambitu Globi . gs terreftris. . Metius ait, ad computandam fuperficiem unius convexi- tatis in globo; 7. reddunt 12. quantum igitur numerusqua- dratus ambitus? | Bb pu NT AS Anatomia e Contemplationes ^: v rli ig 1718 12744. 1718 12026 1718.. 2951514 22 -.5903048. /$903048 64933528. du 2:8. milliaria: quadrata pro. globi terreftis. convexitate. : | 1saris(2|. 64432528 MHTTIT j Aiusi globum terreftrem habere $ partesaqueas vel mari-- nas, & i terreas, conficiuntergo partes terreze. | i 2 vana 3092072. quadrata milliaria. 3333333 j Ponamus ctiam ? partes "n terreftris non effe habi-. tabiles. | | : Z2 |3092072 asg2gf2. (030690 3282333.,— | 1061382 quadrata o lle continet tcrra, | globi terreftris habitabilis. Ponamus etiam Hollandiam & Weftfrifiam viginti duo: | milliarialongam, paífimquefeptem milliaria latam effe. | 27 7 : capit 154 ddeurata milliaria magnitudo Hollandix. SM EL HI AuToNi1 de LeEUWENHOEX. "x X ' HsZ $28 — 2/431 | p ddéy 92 | 13385 terra habitabilis major eft Hollandia. 1544444 QS | 15555 Zl Secundum calculum fübductum à N. N. qui ad numerum incolarum , in Hollandia habitantium , meditatus erat, ajo, in Hollandia degere 1000000. homines, & fi inquam po- namus, partem terra habitabilem undiquaqueà tot homini- ' busincoli, quot Hollandia habitatur, . cum tamen id mini- me fieri poffit, 13385. major effet terra habitabilis Hollandia. .1000000. "Homines in Hollandia. dantur ergo 13385000000. . Homines in orbe terrarum. . Animalcula veró qux in la&tibus , feu femine mafculo haben- tur , funt 150000000000. Sole meridiano ergo clarius li- - quet, animalcula in la&tibus unius afelli majoris , plus decies fuperare homines, in terrarum orbe viventes. PS UÉRO 070 o7 0 Anatomia G* Contemplatioues Querci ; Uni, Fagi, Sales, Abhmi, Thon cIauritit, Buxi €9 Straminis. De Ani- | malculis in lattibus perca , Cyprini lati Trut-o ta £9 Tjnca. Date in. urbe Difmfi dec, * au 1b | Ad Regiam Sócietatem Londinenfem in Anglia & desta ad | Nobilifüamum Virum. RoBERTUM H o O K^E, Eidem Societati à literis. 457) petisà me in literis tuis pratiffimis 17. O&tob. e datis, ut experimenta faciam de fertilibus MA NW Ovis; contemplatus fum variorum ovorum | maculas , nihil veró óbfervatu dignum 1n: il- lis deprehendi" ; videbo qua ferente occafione prius certus | Oftrema:mex epiftola tibi Nosildfime. Dod mine miffa, confcriptaerat 20. Novemb. Ex- | poffim reddi deovialicujus fterilitate ; quam illud exploratio- | nem & examen meum fübeat. Cicadz circa hanc urbem ad-. modum exiguz funt, & prxterea rariffimz ; veftrates contra. exiftimo effe majores, noftrates quippenonesceduntlongi- | — tudinem unguis manuum nofltrarum ;. ftat veró mihi fenten-. tia, hancrem inveftigandi & perfcrutandi; in alusauimalibus. Batavis noftris ingenitum quafi eft, nolle concedere evi-. fcerationem & diffe&tionem corporis demortui, licet ctiam | fuerint é fece vulgi, & fpiritum 1n nofocomiisex halaverint ,. proinde nullam mihi obventuram credo occafionem invefti- | gandi, an fubftantia 1lla calcariain venis hzreat.. Etiamfi in-.| tels. mu UU E RS : : z— LLL E -1 NE s —Ó ^ d 2 AmxTouir de LEgEv wEsxHOEx. 2 -tellexerim acutiflimos Viros Malpig bium 8: Nebemiam Grews | "apprime erudite de vafibus lignifcripfifle, tamen & ego mi- | hifumo ; vafaligni; quatenusquidem mihi perfpecta funt, dc- | monftrare. Fig. 1. BC D: eftambitus animo conceptz quer- «i vel fraxini, habentiso&todecim circulos, figna clariilima |, & indubitata octodecim annorum , ita ut quolibet anno, | unoaugeatur circulo (fcilicet finguli circuli maximi fiunt fin- iion Jenni rr e uo MÀ a! QA gulis annis poftremis, non tamen aquali maguitudine fem- "per , fed pro rationefertilitatisilliusanni.) Particulaligni fub- fequenti figura delineanda, incirculo decimo fexto litera E. eftdcfignata, illumadfinem , ut quilibet veram & genuinam arboris naturam & imaginem ob oculos habeat, animoque fuo. concipere queat. Cum ferra diffe&tam arborem runcinalz- vigamus , ubique fereconfpiciuntur ftriz, provenientes ex | centro arboris À. tendentesad ambitum literz B. quz funt vafa, fuccum attractum ad corticem propellentia, quemad- | modum in delineata figura proxime appofita latius eft. vi- . dere. : . Fig.z2. ABCD. indicat particulam ligni quercini , quoad fieri potuit , delineatam ope Microfcopii cujufdam , à meipto przparati , & in noftros nudosoculosincurrit hzc ligni parti- cula eadem magnitudine qua confpiciturin Figura H. FF. EF. ubi virgule fufcx apparent, habetur feparatio incrementi, quod menfibusautumnalibus lignum capit , quia minuenteaccretione, lignumin hifce regionibus duriflimum redditur, & tam exiliaaccipit vafa, utvixac ne vix quidem poflintdignofci, & propterea quoque induant figuram vir- gularum fufcarum. Inter F F. FF. inclufum habetur li-. gnum, quod arbor fpatio unius anni pertotum ambitum in eraflitudine acquifivit. [op Hocce lignum quintuplicia vafa habet, videlicet triplicia furfum tendentia , & duplicia in orbem vel circulum horizon-. talem (fi ita Latine loqui faseffet)) fe extendentia. | Bb 3 COBBR mx 00 0.0 dfmatomia &x Contemplatioues EEE. füntadmodum magna furfümtendentia vafa, fin- | gulisannis in hoc ligno tempore verno provenientia, incipi- | ente ipfiusaccremento: hzc vafaintrinfecus repleta funt ve- | ficulis quibufdam, compofitis ex tenuiffimis membranulis, .| quaque hic in uno majorum vaforum oblongorum in Fig. 2. A. per L KIM. defignantur. | Alterum genus vaforum furfum tendentium , fed mult minorum, etiam ex tenuiffimis conftat membranulis, gut- | tatis quibufdam particulis, incurrentibus in oculos meos ope - Microfcopii vulgaris quorundam globulorum adinftar,quem- | admodum in Fig. 4. O N. ubi unum é vafibus magnitudi- | nis vulgarisin longitudinem diffe&um, oftenditur. "Tertium genus vaforum furfum tendentium fed valde exi- | lium, &inmagnacopia exiftentium, fimiliter compofitum | eft ex tenuiffimis membranulis, ezdemque Fig. 4. P.Q. in | longitudinem funt delineata. Omnia hxcce vaía furfum tendentia, qui videntur 1n | particula exigua przdicta ligni, habentis fere magnitudi- | nem ; partium quadrati pollicis, continent quidem ; ut mea 'fertopinio, 20000. vafa; ita ut quercus ambitum quatuor pedum habens, fecundum calculi mei fubdu&tionem , plus ter mille & ducenties decies centena millia vafa , furfum ver- gentia habeat: inveniuntur ergo inarbore cujusambitus , uni- useft pedis, ducenties decem centena millia vafa (germanice | Zwey buudert mahbl zehen buudert taufénd.) Sijam ponamus decem horum majorum & minorum vaforum, fpatio unius | diei, unicam aquz guttulam furfum pellere ( ftatuo quippe omnia & fingula arboris vafa , indeà primo ortus fui princi- pio, quamdiu arbor incrementum fuum capit , perpetuó fuccum fuum furfum deorfum pellere) tum utique propter ingentem radicis extenfionem , aqua, €x qua judico omne incrementum provenire,uon pertinget ad radices, alimentum in medium arborisducentes, quin eadem aqua per radices, | quas. | AmNToNiI de LEEUWENHOE Kk. Pg ;quas perfluere & permeare debuit, partibus, peraquam & |cum aqua mixtis , & in arboris alimentum & fuftentatio- | nem dicatis, quin, inquam, ifta aquaillispartibus fitípo- | liata; & ea eft caufa quamobrem (ut mihi videtur) omni- | um primo femper infra in intima arboris parte radices emo- riantur. Efto jam, 100. harum guttarum conficiant unum - geometricum pollicem, fiunt ergo 200000000. geometrici | pollices : hi polli- - ces redacti in pedes ,. redibunt integri & 115. geometrici pedes Rheinlandiz , quorum 12. pollices conftituunt unum pedem, atque ita unus pes geometricus. exzequat juftas fexaginta quinque libras aqua. noftratis Del- .fenfis;. prodit igitur fumma 747 $. librarum veli4. doliorum Burdegalenfium , quam aqux quantitatem fingulz arbores. unum pedem in ambitu comprehendentes ,. fingulis diebus. furfum propellere poterunt. Hinc igitur liquet quancillum liquidi à fingulis tubulis ligni , € quibusarboresconftant, fur- fum fit propellendum, fifingulorum officium eflet liquores: furfum pellere; egotamen eam habeo opinionem, multaex hifce vafibus , liquorem in altum ductum iterum deorfum. reducere verfus arboris radices, ficque furfum deorfum ul- tro citroque commeando , circulationem [ut Media loquun- tur | efficere, quemadmodum olim jam dixi. Hxcce praedicta vafa furfum tendentia plerumque fuccum: füaum inftillant in. vafa feré innumera, figura horizontali [ fit: venia jam & in pofterum femper verbo huic ficto | arboriin: hzrentia, ad illiuscraflitudinem fingulisdicbus augendam. Fig. 2. G.G.G. citgenus aliquod vaforum 1n orbem ho-- rizontalem pofitorum , qnaprincipio quidem ex arboris me-- . dulla prodeunt, fcd poftea magna copia ex furfum tendenti- - bus vafibus ortum fuum ducunt. Hzc vafa occurrebant ocu-- lis. meis tanquam opace quzdam ftriz , extendentesíe & per- | gentes: - Cub: dui: 200000 | 11 5. cub: veeten. 1728 : 16. - afmatomia Gv Contemplationes 1] gentes figura quafi incurvata , fereque femper ante vafa mac; | Jora erant; ut autem evidentius eadem oculis meis fubjice-. | rem, ligaum iftudin longitudinem ita diffecui, ut predicta. | illa vaía accuratiffimé 1n tranfverfum difcinderentur ; eadem | | vafaquoque nonnifiquina, fena velíeptena fibi fuperimpo- | fita confpiciebantur, quemadmodum hic in delineationefi-. | gura quartz, inter vafa furfum tendentiain tranfverfum di- . | Íícifa, confpiciintur. |. A Secundum genus vaforum horizontalium magno numero inter fe tangentia altera , longe magis tamen in unolocoquam | alio, quz 1nlongitudinem extenía Fig. 2. ut AB. vel C D: | oculis noftris obyeniunt ; [ligno vero in longitudinem dif2 | fc&to, & quidemitaut hzcce vafain tranfverfum difcindan-. | tur, eademin nudos noftros oculos incurrunt modo & forma. | vifainFig. 5, R S.] egotamen eadem in eorum longitudine: | multisin locis defignavi incurvatis fe&tionibus, quas valvu-; | laseffeautumabam ;. non tamen eas tam evidenter oculis meis: | fubjicere potui , quemadmodum hiczri funt incifa ; fed quo- niam fubinde tales confpexeram, adhibui etiam plerumque: | illarum figuras , clariffime & evidentifline 1n ulmo oculis. | meis vifas: Deinde quia ftatuebam , fineiftis valvulis feri non. | poffe, ut arbor in craffitudinefuaaugeretur, & quidem pro- | pter ingentes vires , requifitasnon folum ad corticis feparatio- 1 nem & diflolutionem à ligno tempore verno , fedetiamiad | violentam corticis difruptionem, quamdiu arbor adhuc in- crementum fuum capit, utlocus & fpatium detur ligno re- center accreto; & fi hic non reperirentur valvulz,ífuccüscer- | té ad corricem ufque [ per motum folis] dedu&tus, occidente . fole, cum fcilicet circulatio fucci ( ut mihi videtur) ceffat, fuccus, inquam, repelleretur, quilabor & conatus utique : fruftraneus & füpervacaneus effet. In hacexigualigniportio- | ncFig. 4. T V, depicta, cretaque rubra fignata [ope Mi- €rofcopii, referentis objecta vifibilia figura majori quam . iftud . ANTONI! de «ERE NN SER. E V. iftud Microfcopium , quo depicta funt vafa fürfum tendentia ; . utífcilicet yaía có clariora & diftinctiora mihi apparerent ) In hac 1nquam ; exigua ligni portione, ejufque fpatio exiguo funt plus duo millia vafa. Concipiamus jam animo noftra fin- gula horum vaforum ; partem grani virium adverfus corti- | cem exercere, ad fuccum fuum propellendum , quid ergo efficerentomnià hzcvafa horizontalia , conjun&tis viribus a- gentia;ad corticemà ligno feparandum ? Ponamus Figuram 4. habere 75s partespollicisquadrati, & in univerfa ligni par- --ticula duntaxat tantum 2000. horizontalia vafa effe: redeunt ergo in uno pollice quádrato 1400000. vafa, ideft grana | por hic numerus per 10240. divifus , [tot grana quippe continet una libra, |. pro- ducit plenas triginta qua- 7 Sad tuorlibras, pro viribusin TUM ic^ ol |. uno quadrato pollice,quas 1400000 | 350000 | 24. posé. | vires in tam. pufilla ligni Mj 10240 ; particula,vafa in cortice fe- i: | "7 c parando & diflolvendo ad- hiberent; & cum ctiam corticem hoc niodo difruptum ex- aminamus, vafa furfum tendentia,. é quibus maxima parte cortex compofitus eft, quaque in ortu fuo primo, perpen- diculari modo Bicencentin juxtaque fe collocata & fita con- Ípiciebantur, alto in loco longe inter fediftabunt, alioinlo- - €o veró eadem vafa ar&tiffime inter fe cohzrentia fpecta- buntur: hoc ipfum ft aliquibus occurrat , facili negotio co- gitare poffunt, hzc vafa inde? à prime temporis momento fic ; fuiffe producta. Novimus inter ligna quercea magnum effe difcrimen;an il- laprovenerint in locis montofis, an campeftribus;an in regio- nibus calidioribus an frigidioribus,an etiam tarde;an vero cito éterra fefüttulerint : quodattinet ad lignum hic € regione pa-. gine depictum, illud optimi generis erat, valde compactum Cc : & :$ 0c Anatomia & Coutemplationes. & denfiffimum, pratereaque idem ad plenitudinem & lon- gitudinem optime creverat. Siomnia ligna in longitudinem diftindamus, & quidem. itautacies cultri horizontalia vafa 1n longum diflindat, fieri | poteft, ut acies cultri perquam accurate vafa penetret fed cultra plerumque obliqua fe&tura penetrant tam afcendentia quam horizontalia vafa, &choc modo allucinantur oculi no- ftri, quibusobveniunt vafailla furfum tendentia & horizon- talia, fimiliatenuiflimz texturzx linez vel viminex; & ad ho- rizontalia vafa in tranfverfum. diflecanda animo noftro con- cipiendum eft , fedtionem aliquam cultri in longitudinem pe- netraviffe centrum totius arboris vel rami, & tum fecunda | fe&tio, ad hzc vafa, ut dictum eft, in tranfverfum diffe- canda, debet fieri parallela & conveniens cum prima. Figuram ligni, licet plane rudis fim artis delineatori; | pro virili creta rubra in charta depinxi ; & abalio eandeni cre-. | ta nigra delineandam curavi, fed dum inillaimprimenda eram. occupatus ; chartamque propterea paulo nimium madeface- | rem, maxima ex partelacera diffluxit; &licet exemplar de- | lineatum accuratiffime referret figuram meam przdictam ,. egotamen unà cum hac epiftola tran(mitto tibi figuram mea | manu cretz rubrz colore delineatam ,. ea de caufa. quod | minora vafa delineata , ibi minora appareant, naturamque | ligni evidentius & clarius exprimant. : | Fig. 6. ABCD. eftdepicta particula ligniulmei, incur- rensin nudos noftrosoculos eadem magnitudine qua Fig. E. | & denotat etiam , quantum hzc ipfaarbor, fpatio uniusan- | ni in crafficudine adoleverat. AD. & BC. oftendunt quoque ceffationem accretionis | menfibus autumnalibus. | Minora vafa afcendentia, magna copia conjunctim inter | majora vafa fita , minora funt in illo, quam in querceo ligno; | & praterea finguli tubuli ex validiore & cra(liore membranula | conftant quam tubuli ligni quercei. AB. | AwTONII de LEEUWENHOEKX. | ro aT A B. & CD. oftendunt vafa horizontalia in fua longi-- tudine. | " DE POR B.E. montrant liorizontalia vafa in tranf- DON difcifla, quzque hic rara juxtafe pofita cernuntur, puto effe, vaía, primum ortum fuum ducentia ex vafibus furfum tendentibus, cum contra vafa magna copia juxta fe fi- ^ta, ortum fuum jam inde à multis annis habeant, & tanto numero conjuncta videntur , quanto femper in pofterum fun t futura. G. G. GG. indicant maxime exigua vafa furfum tenden- tiain fua longitudine. FI. H. oftendit unum ex furfum ten- dentibus vafibus majoribus per medium in longitudine dif- fectum : attamen accuratiori oculo illa infpiciendo, liquet , eadem compofita effe ex tenuiflimis membranulis ,' plenis filamentorum, ferpentum adinftar contextorum , haben- tium opacas maculas & tubercula; quemadniodnm ] in Fig. 3. liter. B. ... Inter has arbores inveniuntur ; quibus é craffiore trun- - &i parte aliquis liquor 1n altum dedu&us effluit , quod ge- nus arborum vulgo vocant Belgicé , Piffers 1. e. mejentes: in hoc liquore, diverfis temporibus, zítate obfervato; varia confpext animalcula, qux mihi perfuadere non pote- ram é ligno provenifle, fed cadem vel ex partibus aquz cx- leftis, vel ex particulis roris primam fuam originem deduxe- rant. Fig. 8. ABC D. eftdepictaligni fagini particula, innu- dis noftris oculis apparensea magnitudine, qua Fig.F. & in tantam longitudinem fimiliter arbor, uniusanni fpatio , ado- levit, ibique etiam clariffime liquet inlit AD. vel B C. ac- cretionis initium & ceffatio. | Dupliciain hocligno occurrunt vafa , majora fcilicet & mi- minora, puto etiam adefle duplicia af. horizontalia , ad- modum exilia, quorum alterumgenus, ut EE E. fed 1,23. Cc 2 & Ed m Anatomia & Coutemplationes & plura fibimeticopiund videntur, qua Fig. o. in trin&vard | fum diffe&a, & literis H. H. H. funt defignata. Alterum genuslonge inter fe diftans, quanto fpatio pro- portionaliter (fi fic Romané loquilicerect) D à G. diftat; in longitudinefua cum D C. eft defignatum. | K. K. K. K. fünt majora furfum tendentia vafa in icagi .| tudine fua diffecta, quz fere pleraque inveni plena particu- — lis, referentibus, ope vulgaris Microfcopi ; vitibilia ob- je&a amplificantis, figuram globulorum. | Fig. 10. ABCD. eft depi&ta particula Sa/icis, ejufdem | fere magnitudinis i in nudis noftris oculis, cum Fig. F. Du- plicibusetiam conftans vafibus, majoribus fcilicet & mino- | ribus, quorum majora fimiliter inftratas habent particulas, — figuram globulorum fere habentes; in illis fitas deprehendo virgulas obliquas ; olimàme habitas valvulas quaídam ,qua- rum una in Fig. 11. inaliquo vaforum illorum afcendentium ,.— hoc loco in longum in vafe G. eft demonftrata- Vaíaafcen- — dentia minora compofita funt ex maxime tenuibus membra-. nulis, quas neutiquam potui tàm fubtilibus ductibus creta rubra veré & quo decet modo adumbrare. In hocligno tantummodo unam animadverti fpeciem ho- rizontalium vaforum,in longitudinem depictorum in Fig. 10. cum E EE. hxc vafanumerofunt pauciffima , refpe&tu vafo- rum horizontalium, hactenus mihi in alushignisobvenien- tium; eadem rariffima in longitudinem funt fita; & prate. - reain latitudinem fingula feorfim. Fig. 11. H. H. ubi eadem vafa in tranfverfum funt diffe- ca, & inter vafa furfum tendentia, quz in D funtdelineata, defignantur. . | In uno majorum run furfum tendentium , Fig. II. G.G. fimiliter demonftravi cadem plena effe particulis, glo- bulorum formam habentibus, fed incredibilis exilitatis. Fig. 12. habetur particulaalni, cujuslatitudo fere eadem | cft ; We as ; : : Mz ri 3 - ) ! - - —À B - T | in — 3 - a B o ELE x | c i i bi m " E B MR -— — hos m Anim — pM " "s "C — - . d E um rna "rie n dT Seite - ed p —À - — € Á——À€ "" psi " ! | | B E pm D e P A oe " : " ' : : " ; 3 MM ^ E € x ! 4 re" - | -— E- A menta - " ] ; e. | 4 B —- — " A ": ] ; 2 d P ! - H É- - J- AwToNi11 de LeEvwEeNnHOEK. - | 5g eft in nudis noftris oculis qux fetarum ; idem lignum habet. quoque duplicia furfum tendentia vafa, quorum minima Ípeciesex tenuiflimis membranulis conftant, maxima vero ex membranulis plenisparticulis mirum in modum exilibus; quibufque nullum nifiglobulorum nomen competit. Longitudo A B. vel C D. eft pars illa arborisfpatio unius anni in craflitudine accreta. : E. E. E. E. inorbem horizontalem tendentia funt vafa. Fig. 13. F. F. F. F. funt vafa majora furfum tendencia i in . longitudinem diffe&a, vel delineata. -H. H. funt vafa minora furfum tendentia, G G. funt vafa horizontalia, hoc loco in tranfverfum . difciffa. - Fig. 14. ABCDEF. eft particula lieniBbeni- Mauritii delineata ope Microfcopii , objecta corpora multo magisam- plantis, quam alterum in reliquorum lignorum delineatio- neufurpatum, quandoquidem vafa illa vulgari ampliatione . commode detegi nequeunt. Hzcce delineati ligni particula;in quaundeciescentena vafa furfum tendentia fere confpiciun- tur, nonexcedit magnitudinem vulgaris arenulz , & com mo- diflime eadem poteft contegi.. Erat quidem in principio mihi .inanimoillam ligni particulam majori figura depingere; quo- niam propofueram ipfius decrementum in autumno, & incre- mentum in vere demonftrare, fcd dum occupatus eram 1n ex- periendo,venutebat mihi in mentem, operam meam irritam fo- re hoc in negotio,quia ejufmodi lignum adoleverat in climate; ubi femper accrementum capiebat, infula quippe Mauritii paucos gradus verfus feptentrionales partes "Tropici Capri- cornieítíita. Hocinligno quadruplicia vafa furfum tenden- tia reperiri ftatuo. G.G. G. funt majora furfum tendentia vafa, quorum ali-- qua videbantur in fe habuiffe fluidam aliquam materiam vel fabftantiam , exiccando ctiam fe coagulata exhibebant diver- Cc | "COSS - 33 Anatomia & Contemplationes fis inlocis, ut demonftratur in Fig. 15. liter K. K.ubiunum ex vafibus majoribus in longitudinem eft diffe&tum. Fig. 16. habetur etiam unum de majoribus vafibus (de-- : pictum per Microfcopium fua objecta referensadhucampli- - | ora) longemagis pellucidum quam przcedens, illud etiam guttatum velcontectum erat maxime exiguis particulis. Secundum genus vaforum furfum tendentium , plerum- - que fitorum inter vafa horizontalia, hoclocoin longitudine. ABC. & HH. notata, etiam multis in locis ex parte re- pleta funt nigra quadam materia vel fubftantia. Tertium genus vaforum furfum tendentium, fequitur at- boris ambitum , & confpicitur in B E. vel C D. Quartum vaforum afcendentium genus eft, quod rhombo- | rum figuras reddens, inter majora vafa furfum tendentia inclu-. fum; confpicitur ; hzcipía vafa ex folido conftantlignorefpe- &u vaforum 1n aliis lignis exiftentium ; parva etenim illa rotunditas ,. in plano ejufmodi vafis fpedlata, eft tantum- modo apertura unius-cujufque vafi furfum tendentis , & pla- num, rotunditatem contineus, cítlignum, illud vafculum vel tubulum conftituens, hzcque ipía vaía tam denfecom- | pacta & conjuncta inter fe coherent, ut unum videatur effe lignum ; fimiliter ac fi animo noftro conciperemus, parva | foramina accuratiflima proportione in | folidiflimo quodam ligno terebrata efle. Fig.15. LI. funt vafa horizontalia in tranfverfum diffe- | &a, quorum duo in Fig. 14. in longitudine perlit. AB C. & H H. denotavi. Fig.15. LL. funtminora furfum tendentia vafa, in lute gitudinem diffecta. Fig. 17. ABCD. eftparticulaligni buxei, eodem deli- neata fpecilio oculari,quo Lignum Ebenum-Mauritii erat de- pictum, & licet exactiffime & accuratiflime hoc lignum ri- marer & contemplarer,nullam tamen mutationem ( quoadan- nui ANTONII de LEEUWENHOEXK. 22 , mui temporis rationem ) potui deprehendere ; propterea - | etiam tam exilem particulam delineavi. Hoclignum animad- | verti conftare ex duplicibus furfum tendentibus vafibus, ma- | joribus videlicet, & minoribus, qux majoribus funtimmi- | fta; majora vafa fimiliter compofita funt ex membranulis, . plenis particularum mirum in modum exilium, quemadmo-.- | dum in Fig. 18. ubi vafa majora in longitudinem funt diffecta, | &literis E E. EE. defignata. - Minorum vaforum cavitates apprimé conveniunt cum ca- . vitatibus minorum vaforum in ligno Ebeno Mauritii, quz | inFig:8. FF. inlongitudinem diffe&a , demonftrantur. |». AB. vel C D. funt vafa horizontalia, 1n longitudine fua - hoc modo oculis noftris obvenientia, & 1n tranfverfum dit- fc&a , in Fig. 18. literis G. G. funtindicata. Fig. 19. ABCDEF. eft delineatio minimz cujufdam ftraminis particule, intranfverfum difciflz , ita ut ex parte ambitus AF. quilibet conjectura facili affequi poffit illius magnitudinem. | | | ABEF. eftítraminiscortex, in oculisnoftris admodum levigataapparens, & fplendens ; conftat ille maxima parte - ex vafibus incredibilem exilitatem habentibus, & nonnullis pauló majoribus, inibiàme quantum fieri potuit ad vivum adumbratis. » GG GG. funt vaía é quibus intima flraminis partes ma- xima ex parte funt compofita : hxc vafa habent 4, 5. & 6. la- teta pro ratione fitus, quem in principio ortus fui habent. H. H. H. füntvaía predictis illisaliis vafibus immifla, & undiquaque repleta exiguis vafculis; in hzc vafa liquorem (tempore quoftramen incrementum folet capere) rapiditfime vidiinfluentem , eodem temporisarticulo, quovafía, litera G. defignata, videbam fuccum vel liquorem furfum ducen- tia, qui furfum ductusliquor maxima ex parte eglobulis erat compofitus; & his globulis pertranfeuntibus valvulas, ubi xus hac 24 oia Anatomia & Contémplationes hzc vafa funt omnium anguftiflima , pradicti globuli fume- | bantfiguram conicam , ufquedumin loca ampliora venirent 5 | & priftinam figuram fuam globofam reciperent. Fig.20. funtfuríum tendentia valía in longitudinem deli- neata, &cin Fig. 19. literis G. G. denotata I. I. L I. eft valvu- | larum locus, ibique vafafunt omnium anguftiflima. In literis meis vigefimo quinto Aprilis fcriptis, memini | de variis animalculis in ladibus, feu femine mafculo, afelli majoris &lucii. Perrexi in meis contemplationibus, & ob- | fervavi lactes majorum & minorum percarum ; item cypri- norum latorum & Truttarum , tincarumque, tempore quo praedicti illi pifces la&tes fcu femina fua emittebant, & in illis fimiliter tantam copiam animalculorum viventium deprehen- di, quantam in przcedentibusliteris meis fignificavi; verun- tamen quoniam pranominati pifces non uno tempore femina fua ejaculantur , animalcula diverforum pifcium nequivi exa- | minare, aliaaliisconferendo;: ut fi fieri poffit perfpicerem, an quid difcriminis haberent in magnitudinevelforma, fed quantum ego animo comprchendo, pro certo affirmare.pof- fum , nihil difcriminis inter illa fuiffe repertum, & fi non- nullis Dominis animus effet 1mitandi meas contemplationes;. meminerint quzío , accurate ipfis obfervandum effe tempus, quo przdi&ti pifces actes fuasemittunt, illo quippe tempore ladtes ipforum, circa exitum hzrentes, funt admodum te- nues & aquez , ita ut animalcula tunc diu poflint effe'fuper- | füites; cadem quoque füpra modum fe illo tempore commo- vent, cumcontra, lactibus 1tà conftitutis, ut nondum ple- nam maturitatem aflecutz fint ,- illaque adhuc é pifcibus fint exprimende , zgre admodum animalcula illa viventia de- prehendantur. Finiens &c. -ANTONIUS de LEEU WEN HOEK. De: * * » | AwToNI: de LEEUWENBOEK ^ 4 De T; jficulo gliris € "Hp bili in idum yeu pertis : De conchis €9' offreis : De vorvts an- malculisi 77, 2 liquore à 4 palmite deftillante. JDate $n arbe Se dd Mif epiftola ad Nobiliffimum Virum , Dominum - RoBERTUM HooxtE;» y Societati Regix Londinenfis à literts. abili me Vir &c. Nter obfervandum varios ánifaalium tefticu- NW los, perveni quoque ad tefticulose vivo gli- à /l-reà meipfo exemtos, & principio contem- plans liquorem ex deferentibus vafibus fpere od) matricis expreffum , animadvertebam in illo * immenfüm numerum viventium animalculo- rum, optiuiojüte vocandorum anguiculas, quorum figuras - etiam delineavi, quantumcunque potui, inFig. 1. AB. co-. ram ante oculos pofito, ánimalculo mortuo , in longitudinem e | proftrato: & quoniam partes illz filatim contextz, ex qui- . bustefticuli funt compofiti, prater opinionem meam multó . clàrius& evidentius oculos meos feriebant, quam unquim | antea inaliistefticülisfactum erat; untm ex prediis tefti- | culis depingendum curavi. Praterea abfcidi qusedam parva ' fila à tefticulo, &r obfervata materia vel fubftantia , qua fila erant repleta, videbam 1llaconfiftere ex humore eryftallino: | oléofo, multis particulis irrepguralibus mixto; uh4 cum in- | genti numero pradictorám animalculorüm ,, quorum: multa. in ifemet convoluta Jacebant ; &ex illis di&is animalculis Ns : qc. D | Fam 24 T W EM Nh, i ' A el j Z Fox 26e cc dfnatamia & Coutemplatiaves - ^ debantur mihi multa juftam ftaturam nondum b seutis , Vi- taque nondum przdita, nam quxdam inter illa in magnitus dinefuaeminebant; adhzc mihi quoque in mentem venic- bat, an hz pradictz particule irregulares non. effent. animal- culorum principium ; fimul etiam quia hzc animalcula in exiguis illis filis zenerabant; nontamen ita ut fieri folebat in - fupradictisanguiculis, 1n acetoexiftentibus , &prolem fuum. in ventre geftantibus; fed perfuadebam mihi hace anumal- | mUCMY*»t cula ovibus prognaíci, quia diverfa in orbem jacentia, &in | | femet convoluta videbam: fed unde, quao, primam illo- rum originem derivabimus?- Án animo noftro concipiemus. horum animalculorum femen jam procreatum effe in1pfa ge- - 1 neratione, hocque femen tamdiu in tefticulis hominum. hrz- rere, ufquedum ad annum xtatis decimum quartum , velde- cimum quintum aut fextum pervenerit, eademque annal cula tum demum vita denari ; yel in juftam ftaturam excrevif- fe ;. illoque temporisarticulo generandi maturitatem adeffe? Sed hzc lampada alus trado. Fig.2. ABC DEF. eft vas vitreum, aqua repletum uf. que ad.B E. ubi literis GEIIK. tefticulus gliris à cuticulis: fuisdenudatusvelfeparatus, oftenditur. Caufa quamobrem- tefticulum jufferim delineari in aqua pendulum ,. et, quo-. - niam exigua illa fila multó diftinGtiora, magifque feparata ap-: | parent in aqua, quamextra eandem , & hoc modo etiam evidentius & clarius perluftrari poffunt; potiflimum fi fulgor candele admotz vitrum perluceat; quoniam veró patet, o-- mnia corpora in aqua.pofita , oculis noftris ampliora & majo-- ra.obvenire, quam extraaquam , hzc fila non tam craffa. funt exiftimanda ; prout hic delineata confpiciuntur: LMN. | eft vena, in qua funt omnia exiliafila, fine dubio unum tan--. tummodo. convolutum. feu contortum filum conftituentia ; . & in multis locis (alimentum , utmihi videtur à prediéto fi-... lo üppeditando) affixa herent.. ? Porra | i | | | | " | * x ) u diac m pane AwroNuzi: de LEEUwENHBOEXK. . y . .Porró membranulam vel cuticulam ab hoc filo formatam &c materiam przdictam atque animalcula conftituentem, exa- minavi, & cum ftupore contemplatus fum ineueaioilem, te- nuiratem , ex qua ipfius fubftantia conftat. Supra nominatorum animalculorum craffitudinem etiam er Microfcopium examinavi ad craflitudinem unius exigui fili przdi&ti tefticuli ,. & oculari afpectu magnitudinem dime- tiendo, veré dicere poffum , non allucinando oculis meis; craflicudinem 10000. animalculorum & plurium fimul , non effe tantam , quanta eft unius exigui fili, tefticulum ilum conftituentis. -Hincigitur liquet immenfus ille numerus ani- culorum in tam parvo tefticulo comprehenforum ; & mihi- met ipfi , fubinde anteoculos mentis conftituenti numerofifli- mum animalculorum numerum , interdum videtur id fieri haud poffe, fediterando mea experimenta, .paucis ante die- .. bus fzpenumero facta , fine ulla tergiverfatione rurfus ajo; mein przd:ctis meis affertionibus minimé hallucinari; & hzc animalcula ab uno fili illius exigui latere ad alterum tranatura, pro loci ratione & proportione, majus fpatium tranare , quàm vaccz noftre, in. prafixisfibi pafcuis, uno Jatere relicto al- terum petentes. Animum quoque induxi, -fi fieri poffet , contemplari ma- - fculum concharum fem enfed quoniam ineunte Martio,quum fcilicet concha femen fuum emittunt, maxime nimbofum & tempeftuofum fuerat cxlum , conchzin vadis orz Zelandix collectz ; in noftram advchiregionem nequiverunt, itautex J animi fententia mea experimenta circa conchas perficere haud potuerim; tantummodo dicam., mein liquore ex partibus ifcofis conch defumto, varia animalculorum genera con- templatum fuifle, Preterea inveni introrfum in conchis, dumillzaperiuntur, ab utroque latere duas tenues membra- nas, ex longisftriis conflantes, & inftruc&tas. partibus nodo- fis , veluti totidem juncturis, figura fere fimilibus intimis 2 ' . eftreorum 28 2000550 dftatomia Gy Coutemplationes » oftreorum capillamentis fibratis ( Belgice baarden di&is; ) ed hz ftriz in conchislonge facilius quam oftreis, in latitudinem. fcjungebantur vcl fegregabantur : exdem ftriz copiofiffime inftru&z crant tenuibus capillamentis, quibufcum concha maximos motus ciebat, quafi totidem animalculis: & hifce ftriis immixtus confpiciebatur tantus animalculorum nume- rus, ut admiratione obftupefierem : & quamvis é conchis. eximerem exiguas aliquas particulas horum capillamentorum fibratorum, remanebant tamen exzdem tanto temporis fpatio | in fua agitatione, ut haud potuerim diutius in illa contem- platione defixus efle , etiamfi mihi maximam afferret delecta- tionem. : Hzc enarrata; etiam caufa fuerunt, quamobrem obfervave- rim liquorem ex oftreis defumtum ,. in quo etiam varia vivo-. rum animalculorum genera deprehendi, fedinoftreorum ca- pillamentis fibratis ( belgice baarden vocatis) nullam potui vi- tam dignofcere , quod inde autumabam provenire , quia. | jam erant mortua , & quandoquidem commodiflima anni tempora ferepraterlapfa erant, oftreaquenon nifi menfibus. autumnalibus denuo navibusadvcehenda forent, fuperfeden- dum erat ulterioribus meis obfervationibus. Inaréa dium mearum duas habeo vites,quas cum viderem. tantoincremento augeri, ut à racemisliquor deflillaret; ex- perimenta in illis compluribus vicibus continuisfeci, eum ad . finem tantummodo , ut nonnulla viva animalcula in illis con- | templarer, & fubinde etiam diverfa animalculorum genera in illisanimadverti, itatamen ut alia aliis 1n magnitudine mi- rum in modum antecellerent; quinimó etiam aliquaanimal- cula in diverfisaquarum fpeciebus antehac vifa. His peractis. | conferendo me ad hortum intra muros urbis fitum, ibi quo- queà vite deftillantem liquorem contemplatus fum , fed nul- lain illo viventia confpicari potui animalcula , nifi unicum vermiculum fupra modum magnum , cum reliquisanimalcu- . lg. P. ÁwTONII de LEEUWENHOE x. El - liscollatum. Hincdifcedens recepi me ad hortum extra ur- bis muros fitum ; ibique fimiliter ex diverfis vitibus liquo- rem obíervavi , nulla veró animalcula viva animadvertere potui: duorum racemorum partes quafdam abfciffas, ut vi- . delicet racemi copioftori liquore ftillarent, fubfequente die: denuo obfervavi, illarumque liquorem contemplatus fui ,. fed nihil vivi potui confpicari : accepi tandem novum ali- quod vas vitreum ; & liquorem in illis receptum, domum- que deportatum , contemplatus fui, attamen viva animal- cula 1nibi deprehendere nequivi.. Animum meum jam in co. "occupatum habeo, ut fifieri poflit; inveftigem , quare viva "animalcula in alio fucco vel liquore inveniantur, in alio vc- fO non item. Hxc íunt, NNobiliffime Vir, mea experi-- menta &c. | : i : e]dditamentum ad pracedentta. t Delfis Qe, Miffum ad Nobiliffimum Virum THOM AM GALE; Regiz Societati à literis. Noebiliftme Vir, (Y Txcíequentia faciunt ad complementum epiftola;quinto Aprilis miffz , in quaajo , meinliquore, à palmite vi- - tis mex inarea pofitz, deftillato , viva animalcula deprehen- - diffe; fedinliquore quo ftillaverant palmites horti mei, mc - neutiquam animalcula viventia potuiffe animadvertere. Hanc. rem quidem aliquoties quam maxime intentis oculis animi " acerrimé contemplatusfum fed non nifi fequenti modo illi- - usintelligentiam potui comprehendere. - Aqua cceleftis motu folis furfum deducta , nubefque con- ftituens, mixta eft horum animalculorum femine , & quo-- niam coelum multos dies continuos pluerat, antequam pri-- mum experimentum in palmitis liquore feceram , fegmina. Dd 3 ilia. che Anatomia. Gy Cowtemplationes illa corii, b palmites, ad murum latcritium clavis a 1 fixierant, largaaqua humectatafuerunt; mox deinde infe-, | cutus eft AREIS folis fplendor , quo palmites liquore fuo ftil-/! larunt, & fic predi&ti corii fegmina, exítillatione palmitis, | continenter maduerunt, qua de caufa ex hacaqua cocleftinon | folum varia animalculorum genera funt producta, fed etiam | (ut mea fert opinio inillaipfa funtgeniti;natantes queaquam | racemorum fuperficiem hümectantem, pervenerunt .adapi- | cem ufque vitis, à qua liquor deftillabat. Viginti quatuor ho- | ris fere elapfisàtranfmiffione mearum obfervationum ad No- ] biliffimum Virum, Dominum Hooke , palmitesarex mez non | amplius liquore fuo ftillabant,& fupra modum magnus: eratío- | | lis ardor;adeó ut tam palmites quam fegmina corii penitus ex- ficcarentur : poftilla coelum tota fere nocte pluebat , mane au-. | tem cjus facieserat ferena, & à prandio ruríus fiebant pluvize ; | videns autem fegmina corii rurfus largaaqua humectata effe , | aquam reli&tam in corii fegminibus, quibusracemi, ut fupra | dixi ; infixis clavis, muro adhzrebant, aquam illam, inquam ; | contemplatus fui , &inillaanimadverti varia animalcula , alia. | quidem maximi generis, antehac etiam in fxpe dicto liguofea | confpe&a , alia veró minoris generis intaebar effe mortua , & | examinatisaccuratius hifce animalculis, videbam illa effe., E | illagenera animalculorum , quz in omni communi aqua ple-- | rumquereperiuntur. Nonlongo poft tempore medio Apri | lis, coelo tota die & nocte pluente;,fed mane fereno, contuli-me ad hortum meum, & deftillantem liquorem racemi (ante 2 | quot dies prcifi, ut liquore fuo ftillare poffet;alligando & & cir- cumvolvendo fimulalutz fegmen,ad exei & retinen- dum aliquautifper pluente cxlo , aquam czleftem , neita cito: evancífceret ac exarefceret , fed tanto melius liquori deftil- lato PR liquorem, inquam , illum racemi exa«. minavi, & in illo pauca quadam animalcula deprehendi, plane fimilia illisfupra memoratis. Obfervavi quoque liquo- | | rem 7x * ANTONII de LEEvUWENHOEK.. 3T rem fecundz vitis, qux eodem modo tra&tata, eadem quo- . que animalcula oftendit & habuit. Tertiam quoque aggref-- fus. vitem , (cujus racemos antehac jam przfcideram , ut li- liquore fuo flillarent ,. fed non circumvolutis alutz fcgmini- |; bus) accepi illiusà racemo defluxum liquorem, abundanter -colle&tum circa bifurcum aliquem ramufculum , ubi racemus Tacemum protruderat , nulla tamenanimalcula viva ibidem 3ntueri potui, fed non fine admiratione multas fpectaviexi- -guas pupulas vel doliola('fi fic vertere liceat Belgica vocabula E & tannekens ) ut Fig. A.A. zer incifa oftenduntur; &c. licet eadem decies centum millies minora effentunicaarenula majufcula , evidenter h*c -«» A tamen & perípicue dignofcere poteram, we illa quinque exilibus articulis 1nftructa etf- : íe; hzcres mirum in modum me afhicie-- bat, quoniam apud animum meum ftatuebam & judicabam;. €x hifce parvis figuris nulla animalcula aquatica poffe.prove- ire, necunquam animum meum fuübiiflet, tam exigua ani- malcula in aere poffe vivere: domum deduxi has pupulas vel doliola, & nonnulla illorum aéri expofui, ut rei even- tumviderem, fed. bnt tue exaruerunt , ut paucis poft dic- bus, przdictaillarum figura vix ac ne. vix quidem potuerit dignofci , qua veró in aqua me confervaturum putabam ,. cafü gpcam funtdeperdita. Nobiliffime Vir, hzcfunt&c. - ANTONIUS de LEEUWENHOEK.. » : Anatomia en n De ortu 88. defiwoio capillorum, 88 defalfà di | éis vermiculis , capillos capitis depafceutibus (| belgicé AXPbteca | vel amrt- tctecs. ) De vivis Animalculis exiftlentibus im ex- | crementis, equiurina , C limo, item de morbo articulari, d Défe in Hilailis: dpi 1| Scripta ad Regiam Societatem Londinenfem , & delata ad Nobiliffimum Virum; RosrzRTrTUM Hookr, | . Eidem j$ocletati à literis. Nobilifrme vir rA ASH &c. compofitum efle ex globulis; meque cxa-: | 2: minatis tunc temporis pilis humanis, ftatuiffe,: | (5 crines noftros ex globulis cónftare ; fed non! | WS) V longo poft tempore denuó fcripfi, crinesno-: VEL ees ftros arborum ad inftar habere corticem,quem' | ex globulis effe compofitum exiftimabam; illorumqueirregu- — laritatem indefolum provenire judicabam, quià dum adhue molles funt ,' violenter per cutim pellantur feu protrudan-" tür,. crinesetiam dixiintrinfecus ex ftriis confiftere; quoni- am vero fubinde audio, multique funt in ea hzrefi, crines | concavos effe, alii vero exiftimant crinesintrinfecus medul- lam continere ,, quemadmodum offa , operz pretium effe | putavi, crinem fuillum depingere, ad demonftrandum, quo | principio illa concavitas , fubindein crinibus confpe&ta, ori- | atur & gignatur; fimiliter etiam quare multi autument cri-. | nes medullaplenosefle. Crinesnon pullulant plantarum mo- | 16, fed crefeunt propulfione quadam, & quz pars hodie in- tra cutem & velutiradixeft, poft diem unum & UEM €ex-. | à ; fà woe Nntehac fcripfi corticem crinis Mas Cervi l | 1X DEMA Ax domi d LrEUWENHOEK. 33 tà cutem eft protrufa : : hic Crinis ex cute proveniens in omnibus fuis partibus eft admodum humidus, ac ftatim hu- . mor ille evaporare incipit , fübita illa evaporatione facta, - cortex crinis, cum flriis proxime corticem fitis, firmitatem recipitfuam , unde crinis fimul contrahi nequit . & inde fit, utítrix magisintrorfum fite fuam amittant humiditatem , ac. bio pro medulla Crinis habentur; ; uthic Fi exinde tenuiores reddantur, ftriz a fe invicem rumpantur nuncuna, alio tempore pluribus rimis ; unde fic conficiuntur fub obícurz ftrige aut ftriga in crinejquz tum procul omni du- cura1-. ABCD. 2 | quod fruftum Crinis fuilli eít , a mee tranfverfo difciffi. "E. E.E.E. funtrimz, ex (iccitate Crinis, ut fupra memo- ratum, ortae: at hic Crinis intrinfecusextraordinario mo- doerat difruptus. Figura 2. F GHI. eft fruftum eiufdem | Crinis paulo pr oprioris cutem,quoque e tranfverfo difciffi , in quo non varix funt rimz aut ruptu rae,fed faltem una rima, tam magna,ut magnum foramen five cavitasin Crine fit,ut KLM. talisigiturab aliquibusfi fit confpectus crinisprocul omni du- -bio, hanc cavitatem non per accidens, fed Crini propriam , acomnesefle Crines cavos, fibi imaginaturi funt. Figura 3. N OPQ. eft quoque fruftum Crinis Suillie tranverfo dif- ciffi, ex quo hamorem tam tarde evaporafle imaginor , ut ne minimaquidem rima five ruptura accedere potuerit : hic Criniserat verficolor, alizenim rima erant nigrz, & figu- ram a b c. adumbrabant: alix erant albz. — Figura 4. eft fru- ftum Crinis Suilli omnino nigri e tranfverfo difcifli, & quo- niam jucundum eratafpedtu, depinxi: in quo Crine rimz, etranfverfo difciffz, mihi per vulgare Microfcopium nude "apparebant, quas hic demorftravi: fed eafdem plus jufto ma- "ores, quam reipfafant, delineavi ( propter proportionem ceircumferentie Crinis) quia eas jufto imodo tam parvas de- pingere mihiimpoflibile erat. Et quàmquam plerumque fca- "britiesacutiflimx novaculz, in coteolearia quamoptime ex- : Ee acuta Mwatomia &- Contémplatioues. uU» ew acute, remaneat , & multas ftrigasin crinibus e tranfverío.- difcindendis relinquat ; attamen in difcindendo perpaucx admodum ftrige mihioccurrebant, & hacerat, me judice, unica & folaratio, quare hoc modo ftrias, ex quibus Crinis intrinfecus conflat , perfe&tiori modo quam unquam alias agnofcere poteram: ex his depi&tis Crinibus illos errare pa- tct; dicentes omnes Crineseflerotundos,. cum tamen onum : 1Ccen--. IN. . Au TON11 de LzgUWwENHOEK. 34 . dicendum foret, quot Crines tot figure. Quidam Dominus ex in firmitate magna reftitutus, cujus Capilli omnino pro- fluxerant, meveniebatinvifum , hasad me deferens quere-. las, fe, quamvis cibus palato optime fapiebat fuo, tamen pertotum corpus magnum fentire pruritum ac titillationem ; - Medicos hac effe opinione;illud ex Acrimonia in fanguine ori- r1, & hac fublata;fe priftinz valetudini reftitutum fore,cui Me- dici tunc temporis operam navabantfuam. Ego longe quidali- ud judicabam , nempe, pruritum & titillationem illam folum- -modo oriri ex reftitutione corporisin tali ftatu , mihi imagi- "mabar, profluxos Crines , quibus homo robuftus undique - pertotum corpus eft inftru&tus, co ufque procrevife, ut il- lis, ad extremam cutem protrufis, nullamqueibi invenien- tibus aperturam , qua Crines provenire folebant, & ut ita dicam, quafi occlufis, tum viperfupremam cutem perrum- pendum fit, tum aliquo modo extremam cutem a cute recta di- vellentibus, quod tum non nifi magno cum pruritu & titil- - latione fieri neceffum eft. Mihi fano , przíertim temporc ver- no, pertotum corpus magnuseft pruritus , & non ex alia cau- fa certifflime mihiimaginor, quam quia corpus meum fupra modum Ciinibus eft confertum, qui mihi non'foli tempore verno omnes ('exepto capillo 8& barbá) profluunt, fedom- -mibus hominibus Crines fuos, pertotum corpus difperfos , fingulisannisdefluere: & quoniam duo diftin&ta loca corpo- —^rismeianimadverti ubi Crines profluunt, quoacieoculi per- J venire nequeo, tribus diftiactislocis novacula Crines mex manus derafi, derafos Crines per aliquot diesobfervavi, & . vidi alterum Crinem creviffe longitudine, alterum vero non, | tum quoque ex fententia animi mei videre potui , aliquos - - eorum profluxuros, quostum tenuiífima volíelia abíque do- | | | | | ' tenuem acutulamque radicem ; illis, quorum corpora Cri- : loreevellebam , & cum evulfi Crines, antea fixi, craífas or- dinario habeant radices , hi contra, profluxum minantes, Ee2 | nibus . 26 - | Anatomia (& Conutemplatioues nibusnon füntconferta , locus tamen in cute eft, perquem | Crines penetrare poflent , & loco Crinium propellitur mate- | ria, non tam efficax apraq. Crinibus procreandis , itautil- - licloco Crinium , intalibuslocis producifolitorum , aliquan- do fuprema cutis nigris conferatur punctulis, quos aliqui ver- miculos effe judicant, & adhos imaginarios vermiculos de- | pellendos, aliqui Medici przfertim in urbe Aquifgrano pr Ícribunt, talem hominem atergoigni querceo exponendum, accorpus ejus melle effeunguendum , undetum hi imagina- | rii vermiculi calore & dulcedine mellis, capitibus fuis magis magifque extra cutem protrufis, acuta novacula deraduntur. | Hoc ultimo Cuidam Domino in eadem urbe prxícripto, & hocipfum mihinarranti, eadem de re quafdam iterum infti- tuere animadverfionesanimo proponebam meo; non folum | ex nafo meo, ubinulli inveniuntur Crines, verum quoque ex nafoalteriusexprimebam imaginarios hos vermiculos ( bel- gice JIirt-teteve dictos] & quidem diverfis temporibus acdi- cendum mihi, quofdam per perfpicillum confpicientes, hos | effe vermiculos, quidem juraturos: aliqui capite inftructi videbantur, quodexindeoritur, quiailla pars, quz extra cutem fuerat, & hoc modo multo ficcior ac fufci coloris de- prehenditur, quam parsintra cutem occlufa: & quofcunque horum fic di&orum vermiculorum animadvertebam ,. ne du- . 0s quidem interfe fibi fimiles , me vidiffe , dicere queam. Plerofque omnesin diverías diffecui partes, & fic animadver- ti, attamen, meullam particulam animaleulum aliquod re- ferentem vidifle, dicerenequeo; in medio autem admodum paucorum tenuiffimos ac breviffimos inveni Crines cum fuis — radicibus, aliquos vicies, aliquos centies vulgari Crine te- | nuiores. Hoc vifo, hos 1maginarios vermiculos folummo- do locum effe procreandis Crinibus conftitutum, eoeviden- | tius imaginabar, ac alimentum , fupra dictos tenuiflimos Crines procreans, admodum pauciffimo ac breviffimo tem- poris —————————ÓÁÀÁÉ—ÉÉÉ——————— | ANTONI! de LEEUWENHOE K. E. » poris fpatio duraffe. Ad huc magis fupra dictam confirmat "fententiam , cum recens in lucem editorum reminifcor in- fantium , quorum corpora videmus undique crinibus cffe conferta , quia | pro ut imaginor mihi ] iidem in utero mater- - nocopiam alimenti receperunt, & quando fünt prove&tio- -risztatis, actantum alimentum ex cibis, quibus vefcuntur ; non recipiunt, quantum in utero materno receperant , multi horum crinium profluunt, ac de novo nunquam crefcunt. Pondus Corporis mci conficit circiter 160. libras & tali in flatu per triginta ferme annos vixi ,. & ordinario tempore Bnatutino folidam habeo fedem ; em aliquando ante hac per duas, tres, autquatuor hebdomodaslaxum habui ventrem , adeo ut eundum bis terve quaterve de die exonerarem: fed hac xftate fxpiilime mihi contigit, ac praefertim bubula infu- . mata ac calida aliquo modo pingui aut perna porcina vefcen- ti, hisenim maximedele&or: imofemel per tres dies mihi ad -. fuit; quonamcumque enim cibo vefcerer , illum non per qua- tuor horas retinebam ,. mihi 1maginabar, me memet ipfum ( diverfasob rationes) bibendo admodum cale factam herbam Thee reftituturum , ut fxpius mibicontigit, hzcce mequafi coegerunt excrementum meum fx pius tam laxum animadver- tere , quapropter memoriz caufa annotavi , quemnam ci- bum comederam , quemve potum biberam, ac quanam vi- deram, fed obfervationes meas hic narrare nimis longum fo- ret: faltem dicam , perpetuo mein excremento mco vidifle multas irregulares diveríz magnitudinis particulas, maxime inclinantes ad figuram rotundam admodum lucidam ac flavi coloris: hzerant ille; quz toti materiz , pro utnos videmns; flavum addunt colorem , ac propterea tales particulz, quz - clarz ac pellucidz erant , ita ut inillisnullus poffet agnofci co- lor. Diverfis quoque temporibus globulos globulis noftri fan- guinis majoresvidi, acunumquemque eorum ex fex diverfis globulis confiftere: porro materie efle immixtos globulos; E 93. quorum 39. | 0 M dnatoniia G* Contemplationes quorum fex magnitudinem unius globuli noftri fanguinis | xquabant, hi ultimi tanta erant magnitudine , ut tertiam - partem totius materie conficére viderentur , iuerant quo- que multiactam parvi globuli, quorum triginta fex magni- tudinem unius globuli conficerent.. Omneshz narratz parti- culz in clara ac pellucida jacebant materia , qua in materia pel- lucida temporibus quibufdam quxdam animalcula,venufte fe- fe moventia , omnia unius ejufdemque formz aliqua majora; aliqua globulo fanguinis minora, vidi ; corpora eorum longio- taquam craffa ; & abdomina ungulis multisinftru&ta , quibus per pellucidam mareriam ac globulostalem ciebant motum, | quafi multipedam per parietem currentem nobis imaginare- mur, & quamviscelerrimum ungulis fuis motum efficiebant Y tátde tamen promovebant, horum animalculorum in hac ma- teria hoc tempore faltem unum in magnitudine arenz,altero iterum tempore quatuor aut quinque imo aliquandofexaut | octó , femel quoquealia animalcula ejufdem magnitudinis fed alterius formationis, animadverti. Genusquoddam animalcu- lorum vidi , habentia figuram ad inftar anguillar um in flumi- nibus noftris, hzc maxima erant copia, & tam parva, ut . €oeffem judicio, quinquaginta aut fexaginta inlongitudi-. nemextenfajacentia, longitudinem unius adultz anguillz; ux inaceto funt, non effe atta&tura: hzc quoque celerri- num ciebant motum , incurvabantque corpora fua vipera- | rum ad inftar, acprofiliebant tam celeriter per materiam ut Lucius per aquam. , Alio tempore diverfis obfervationibus videbam faltem unum animalculum primi dictigeneris; at. quarta- animadverfione multo accuratius prioribus inftituta five ad hibita; magnnm animalculorum numerum videbam, quz ducenties minora uno globulo noftri fanguinis effe judi- cibo mihi enim, Jongitudinem fex axium unius animal- culi non nifi unicam axim globuli fanguinis conficere poffe, imaginabar.. Sed hic Gcometriz peritis Joquor, quibus no- tum A ue ANTONII de. LzEUWENHOEK. CU T tum cuim axis unius corpóris (ejufdem. figura) conficit fex» tum differentiam magnitudinum iftorum corporum effe tan- quam unum ad 216. ac mihi dicendum eft, fzpiflime me ju- dicafle, mein magnitudine uniusarenz craflie plufquam mil- le viventia animalcula, atque trium aut quatuor generum, | inter fefe moventia magnacum voluptate vidiffe, & quidem - "hoc modo, utomnes judicaffent, totam materiam non uifi €x animalculis vivis confiftere videri: aliqui hoc audientes, | jam fibiipfisoptimeimaginari poflent, hacanimalculaprop- ter eximiam eorum parvitatem , in fanguinem ufque noftrum tranfire poffe: fed mihi imaginor , vafa illa materiam (ex qua fanguis ,. adeps &c. conficiuntur) recipientia tam parva effe, aut per tam ar&tos meatus permeare debere, ut fi tale animálculum, in plures quam mille particulas divifum , tamen . propter fuam maguitudinem permeare non poffet. Excre- mentum quoque meum, cum ordinariz eflet craffitiei, ani- madverti, puràqueaquà dilui, fed in eodem nulla animal- cula detegere potui: Materia autem cum eflet ordinario mo- do fluidior , extra omnem exípectationem animalcula quz- dam inea vidi, quafdam quoque particulas nondum bene di- . geltasin materia vidi jacentes, inter alia cum Afparagos co- mediflem , admodum eleganter fiftulas [ quarum particulx .molleserant digeftz | jacentes videbam. Haczfítate fzpius mein noflra contuli prata, excrementa yaccarum ac equorum , fimulac erant emiffa ; defumpfi, in illisautem nulla animalcula viva deprehendere potui, fed plurima materia | exceptis particulis gramineis nondum di- geftis | conftabat ex globulis.quorum fex magnitudinem unius globuli fanguinis conficerent , & ex multisalus globulis, quo- rum triginta fex faltem magnitudinem globuli fanguiais con- ficere poffent, omnes jacentes in materia lucida. Menfe Majo circiter horam atque horx quadrantem pe- deftris itineris quam celer rime equa mea equitaveram, xs a Anatomia 6. Contemplatioues IN 9 ftabulum ingreffa emittebat urinam , & quoniam urinzulti | ma mihi meoque oculo admodum me videbatur, accine- reum referens colorem, per vulgare Microfcopium y quod | . mecum habebam, eandem éxaminabam, ac efficiens illius [ cinerei coloris effe particulas globofas diverfarum magnitudi- num deprehendebam , ac unam quamque carum ex globulis coniunctis iterum confiltentem ; qui ultimi globuli magnitue | | dinem globorum noftri (anguinis equabant, qaolibechorum globorum ex fex diverfis globulis iterum confiftente. Primum globulorum genus nulli rei melius affimilare queo, quam fi nude coram oculis noftris rotundum uvarum fafciculum, | admodum arcte inter fe concretarum ,. confpiceremus: Et. quamvis hz particulz non perfecte erant rotundz , eas tamen globulos nominare mihi fas eft, nihil enim deerat, quam quod globuli, magnitudinem uniusglobuli fanguinei com- plentes, quoque coniunctosefle dixi, undique parum pro- minebant, quemadmodum fingulz uvz im fuo fafciculo pro- minent: huius materix parum mecum fumebanm , àc multos; praterfupra memoratos, globulos effe, magnitudinem fex- tz partisunius globuli noftri fanguinis habentes, comperie- bam, & quos praterea judicabam ; illorum triginta fex tens magnitudinem unius globuli VALOR conficere. pofle. J— Excrementum Gllàeemts perfcrutari animum imn ikicc- bam meum , illudutpurum haberem, ex abdomine recens jugulatt galli cxprimébam; quod perfcrutaus, immeníam . anguiculorum & exilium anguillarum copiam deprehende- ; bam; quos femen Galli (ficut re ipfa erat) effejudicans, erat enim major aunis gall us, certiffime mihiimaginabar, com-. preflione excrementi vafa fpermaticaita effe lefa , uteam ma- reriam , fimulcumexcremento, exvafibus fpermaticis galli expreff erim. Pofteaex ab domine diverfarum pullarum galli- narum excrementum expreífi, at non nifi unumanimalcu- lum AwToNir de LEEUWENBOEX. —— 41 . ]um vivens deprehendi ; quod fere magnitudinem fextz par- tis unius globuli fanguinei complebat : porro excrementum ex materia lucida, admodum multis globulis commixta, fex- tam partem unius globuli fanguinei complentibus, confifte- bat: hiquoque ex duobus, tribus ,. 4; 5. & 6. globulis erant - quafi conglutinati; ac quoque multis parvis globulis, quo- . rum triginta fex faltem magüitudinem unius globuli fangui- . nei [prout mihi 1maginor | conficere potuiffent. Excrementum duarum recens jugulatarum columbarum, circiter menfem jn lucem editarum , leniter ex abdomine ea- rum expreffi, primo intuitu nulla omnino animalcula viva dignofcere quibam , fed in excremento alterius columbz mul- to lucidiori prioris, multa videbam animalcula , ita ut in uni- uscujufq arenz magnitudine, centum quidem. animalcula , quam expeditiffime interfefe moventia, cffe judicarem ; om- nia fere cjufdemque magnitudinis , figuram ovi referentia, & mc judice fextam partem globuli noftri fanguinis complen- tia: porro materia eadem , ut fupra de Gallinarum excre- mentorum materia dixi. Poftquam denovoiterum quafdam de Argilla five limo in- ftitueram obfervationes, ac videram,me tum,cum verba fecií- fem de argillx varietatate,deceptum fuiffe ; hic enim jam vide- bam,unumquemqueglobulum argillsantea pro particula una. amefumptum, iterum ex diverfis particuliseffe compofitum , . in menfe Martio, cum flumen Mofain mare glaciem fuam, | ac aquam ipfa fponte ex Alpibus delapfam , tunc temporis . €raffam ac fzculentam , multafque argille particulas fecum ' ttahentem unde fzpe toti tractus accrefcunt,exoneraffet , ani- , madvertere proponcbam , ubi igitur talisaqua parum tempo- | ris conftiterat , argille particulas e fundo fumebam , vide- !. bamque aliquot argilla: coniunctas particulas, non perfecte | rotundas , neque etiam magnitudinem globuli fanguinei | &quantes, attamen cx feptendecim aut 18. . globulis efle co- | niunctas, Ae .. 4matomia (C. Contemplationes : niun&as, aliquibusaliquanto majoribus, multi quoque glo- bulieranttamipavi, uttriginta fex (prout mihi imaginabar) | faltem magnitudinem unius globuli noftri fanguinis conficere potuiffent, inter hosglobulos animalculum viride natans vi- debam, non majus ( proutégointuebar? octava parte globuli fanguine Has inftitui obférvationes , quia, hos globulos argillz, propter longum in aqua motum, tam accurate in- terfe junétos me vifurum effe, putaveram, acejufdem mag- nitudinis cum globulis cervifie , fecis, vini , aqux; at ex voto mihi minime ceflit. | "4 Quidam Dominus, mihi cognatione jun&tus, miferis Ar- thritide agitatur modis, & quaxcunque excogitabilia media adhibere non deftititj imo diverfis vicibus fe fecundum do- &rinam fiye defcriptionem Busbofii in uri juffit , fed omnia. — hucufque prorfus fruftra funt adhibita: jam ad manus illius. Domini per venit Diarium des Scavaus , in quo miram vidit. — reftitutionem emiflionefanguinishumani, & immiffione fan- guinis animalis in locum prioris, ad quam rem cum quidem. | fit propenfus, at quoniam in his regionibusnon eft in ufu, ut. hac deread Nobiliflimum Virumliteras darem, fümmopere | expoftulavit; mumnein Angliailla praxis fit in ufu, & quo modo inftituatur operatio, & fi non fit in ufu, quareillud. jam omitatur ?. qua propter ferio expoftulo, an Nobilitati Veftre hac dere quicquam ad meremittere placeat: &quic- | quid ab aliquo Regis Societatis Membro aut ab aliis fit de- tecum, ex promiltlis Nobilitatis Veftrz exfpectabo , feriaque humillimi meiobfequii oblatione tam Ampliflimo Kegix So- cietatis Collegio , quam Veftrz Nobilitati , dum Spiritus. | üosrceitartus, manebo &c. ANTONIUS de LEEUWENHOEK. - i itt ——— m xis S —— d UOTE UU ; 5 jV P. » j e | AwroNi11 de LEgzv wExgoEx. A3 De Carne, magnaque copia parvorum carno[o- rum Mufculorums , de admodum exilibus An- | guilis , de Pifcibus , de Crinibus , ; de Offreis earumque Conchis. €9'c. Dilfis in Hollandia dre. Epiftola fcripta Ad Regix Societatis Collegium Londinenfe , & data ad Nobiliffimum Virum Dominum , RostzRTUM Hoox zr, Eidem Societati a literis, dli ime Domine, oes po ZEpius ante hac propofitum meum efle dixi,fi &Z quando me in mea opinione deceptum com- iW perirem, menon veriturum illius erroris ma- i» $3J nifeftam proponereconfeffionem. Resigitur Zw ficfefe habet: ftrias carnofas, «ex quibus po- "uw 5 uüfimum mufculus conftat, ex globulis effe Biempoftós , mepoffe videre, fepius fum imaginatus mihi, atque hoc nudiflime mihiapparere videbatur, cum per vul- - gare Microfcopium ftrias carnofas animadvertebam, iifdem etranfverfoa me diffe&is, atque fübtiliffima acu e tranfverfo - a fe invicem diffractis: & tertio involutz ac rugofz 1llzat- tractiones, quasquzlibet carnofa ftria peculiater habet, glo- buli mihi effe videbantur. De novoiterum diverfis diebus bubulam ac vaccinam car- nem fümpfi, judicavique ftrias carnofas tam.exileseffe, ut quinquaginta earum juxta fe pone. longitudinem vigefi- [2 ma e 4d 010 0 4matomia &*. Contemplationes. . mz fecundx partis unius pollicis conficiant, fi autem fuma-. | mus vigefimam partem pollicis; & reliquas duas relinqua- | | mus membranulis, in quibus ftri carnofz circumvolutz ja- | cent, efficit mille ftrias carnofas effe in longitudine unius pol- | licis, hoc igitur eft ,, 1000000. ftrix carnofz , 1000. —— BároÓ SDN E membranulis fuis circumvolutz funt in pollice 19099 quadrato. In aliquibus mearum obfervationum ioocooogo. 1Bihi occurrit , circiter centum harum ftriarum carnofarum , una membranula circumvolutarum. ac conclufarum conjunctim inter fe jacere, conficientium | hoc modo parvum mufculum carnofüm: alio tempore vide-. bam in lingua bubula tres parvos mufculos carnofos, fingu-. los membranula fua circumvolutos, juxta fe invicem jacen-- | tes, hi e tranfverío difcifli ne tantillum quidem occupabant.— locum, quin una arenula (quarum centum juxta fe pofita-.— rum longitudinem unius pollicis faltem conficiunt) illosope- rire potuiflet. Sijam ponamus, fingu- $ooo .lasducenta carnofarum ftriarum , mem- branulis fuis circumvolutarum , par- vum conficere mufculum;, quinqueigi- . tur millia parvorum carnoforum mufculerumunumquadra- - tum pollicem conficiunt. Striarum carnofarum crafiitiem cum. craffitie capillorum comzx mez afcititiz comparavi;judicabam quatuor carnofas ftrias circa. diaphragma bovis defumptas , proxime coftam fitas,. faltem craflitiem unius capilli confice- re poffe, unumque crinem barbz mez noviescraíliorem ju- dicabam. Carnofas ftrias efle rotundas minime gentium ima- ginandum eft, íed unaquzxque earum. diverfam affümunt fi- guram, acíefearctiffimeinterfejungunt. Flanc meam fup- putationem carnofarum ftriarum (quas quidam D. Medicus. in hac noftra reginone carnofas nominat fibras ) huc attuli; parvitatem earum exprimendiergo; co magis quia ille idem D. Medicus ftatuere vult , carnofas illas fibras orificiis vena- | rum. lere, , QOO 10000. p^ Iss * x A e o K n AwroNir deLrrEuWENHOEK. a ur efle inplantatas, inarteriisfinire, accirculationem fan- guinis per has fibras carnofas meatum facere fuum , ac valvu- -Jasin iifdem fe vidifTe dicit: hasautem obfervationes non Mi-- crofcopio fed nudo faltem oculo defendit, 1ta üt procul om- .mii dubio totum carnofum mufculum pro carnofa fibra ad fpe- xerit. | | Figura i. eft ftria carnofa ,- in qua mihi fepe involucra. autrugzoccurrerunt ut ÁÀ B C D. alixzqueiterum juxta hanc. jacentes, ut EF GEH. ac quoqueut I K L M. & hoc modo: (utfüpra dictum ) per vulgare microfcopium referebant qui-- dem globulos: acquoque ítria carnofa fc oftentabat tanquam. NOPQ. hoc ultimum; ftatuo , reprzfíentabat 1ntumas fi- bras, exquibus ftria carnofa conftat. - Hocamevifo, mihiipfifatisfacere potui, quam ob cau- fam digiti noftri , brachia, crura , 1mo totum corpus non rectà lineà extenía jacere queant, fed parum incurvata, ut- | cumque propendentia ad illam figuram ; quam in matrice | habuimus, praterearationes motuum noftrorum membrorum, ' aut potius extractiones aut contra&tiones noftrorum mufculo- rum, mefcire, mihi imaginor ; mufculuscum fit extenfus , | ftrias carnofas mufculum conficientes, abíque rugis & invo- lucriseffe, atcum mufculusnon fitextenfus, fed contractus | & denfus, tumunam quamque ftriam carnofam plenam effe. xugis aut involucris. bt Fi-. | I owó — amatonia Gs Contemplationes | . Figura». ABCDEFHLZG. eft (iria carnofa, que in. expandendo, & comprimendo, uteo melius&capertius co- - piam fibrarum , exquibus tam exilis ftria carnofaconftat ; ag- | nofcerem , admodum a fe invicem feparabat, inftar veng | cum ramulis, hanc pro ut potui, (artem autem pingendi | non calleo) depinxi. Hincjam clare patet, imo clariusquam | utexprimere valeam, ftrias carnofas iterum ex magno numero ftriarum [quas hic differentiz caufa fibras appello] effe con- | fictas. Inter alia femel ftriam carnofam tam accurate vidi ex- | panfam, utinfpatio, paulolatiori quam Figura2. a. B. ad H. mihireprzfentabat, viderem feptuaginta fibras juxta fe | invicem przcipue jacentes: hinc concludebam, ftriam car-. nofam non craffiorem, pro ut fupra dixi , nona parte crinis | barbz mex , centum quidem fibrasin fe conclufas habere. Pi- | bras | € —P IL --— — Mea i ca. ÁNTONIi:) de LEgUWwENHOEK. 4T bras aut potius vafa membranarum ftriz carnofzx, inquibus- fibra aut funt conclufzaut circumdatze me poffe viderefzpius. | mihiimaginatusfui: hinc cogitationibus meis laxiores prz- bui habenas, & dico, quoniam videmus magnum mufcu- lum, iterum extam multis millibus parvorum mufculorum membranulis fuis circumvolutorum , conftare , & unam- - | quamque exilium flriarum carnofarum , iterum interne ex | fibrisconftantem, muículunm effe, & unam quamque fibram- - (quarum centum ftriam carnis efficiunt) quoque mufculum carnis effe; eandemque adhuc multas fibras membranulis. quoque circumvolutas , 1n fe conclufas habere. Quoniam videmus Dominum , conditorem totius univerfi , tam ad- mirabilem & incomprehenfibilem in coniungendis fuarum: creaturarum partibus efle, ut nos , quanto profundius in ' atcana fuarum creaturarum perfpicimus, tanto magis obftu-- pefcamus , prafértim cum vivas creaturas fpeciem anguilla- - rum exilium referentes , in fuo videmus motu, ut in Figura 3. i quz tamen diverfis partibus fibrà tenuiores funt, ex qua ftria- carnofa eft compofita: cum tamen tam exileanimalculum cu- tem, nervos, mufculos, imo eandem cum magno animali perfectionem , habeat ; necefle fit. Sijam quidam Domini, arcanorum fautores, has meas obfervationes imitandi defiderio flagrarent , ne tale quid tem-- peftate calida atque ficca , fed potius vapida ac humida, in-- ftituere conentur1illis author fum , nam membranulis abexi-- libus ftriis carnofis feparatis, & ftria carnofa diffecandi gratia inpurumlocum delata, tum expedita manus pro virili avida ad operam fit oportet [ & fzpe numero ipfi finiftre fuccedet |. - quin humor ex ftria carnofa propter exilitatem ejus evapora- verit, undefibrz, exquibus ftria carnofa conftat, tam arcte | inter je funt ficcatzz , ut ezdem fimpliciflimam , fixam, ac ucidam videantur habere formam. In ultimis meis obfervationibus, circa mufculu m Leporis- ame. 45 i" Anatomia. & Contemplationes ! ame habitis, videbam eleganter , quomodo quafdam fibras. carnofas, in extremitatibus fefe maxime acuminantes, in mem- brana mufculi finire, quafdam rurfus in extremitatibus quam - acutiffime finire in Vendede mufculi: hunc mufculum ante bonum conftituebam Microfcopium , co animo, ut atten- M ; denti cuidam Domino demonftrarem , fed quia mufculisad- modum erattenuis, humor co citius ex co evaporabat ; unde - breviffimo temporis fpatio fibrz carnofx tam ar&te inter fe erantconiunctz, nediftin&ctam fibrarum carnofarum fepara-. tionem, multo minus ubi earundem unio intendone, aut tendoipfeerat, agnoícere potuerim. Hz mex memoratz animadverfiones de novo fibras Pifco- fas, exquibus Pifcis conftat, inquirere impulerunt, & di- | verfis diverforum Afellorum majorum partibus perfpectis, | crafliffimas fibras Pifcofas circa ventrem |quas branchias bel- gice IDaunimce appellamus ] fitaseffe judicavihz fibrz a mem- ' braniscum fint feparatz, eafdem contorfionibus , involucrís & rugis , ut de fibriscarnofis dictum eft , inftructas effe vidi , quae | omnes non unam eandemq figuram habebant: nam hoc tem- "porefefe offerebant ut Fig. 4. BECD. aliotempore ut Fig. 4. FG. &quoque ut H I. Striisetranfverío a me difciffis,optime | quoque perfpexi,fines multiplicium fibrarum nude tunc mihi apparere;ex quibus ftria Pifcofa intrinfecus confiftit.. Perfpexi quoque, fed admodum raro;per e tranfverfo difciffas ftriaspif- cofas fcfe admodum lucida diffundere lineamenta, ficutinlit-. tera A. demonítratum eft. Numne hzc vafa erant, aut etiam membranz mecum cogitabam : vafajad internas fibrasalendas, | membranz , ad internas fibras diverfis circumvolutionibus compleétendas; fed quia hoc rariffime mihi contigit, non ultum mihi eft, quod de eo dicam., Inter ftrias pifcofas ' maxima eft differentia ob craffitiem earum , ita ut plurimum alteram quadruplo craffiorem alterá vidi , & fi Figuram 4 áecundum magnitudinem fuam, pro ut illa mihi fefe repre - fen-' ———————M—— - T nm ——— fentabat, pinxiffem , eadem fex decies craffior effe debuifíet, & in dimidio ambitu talis ftriz pifcofz, meferme centum fi- bras poffe numerare , judicabam ; & hoc mihi occurrebat in ftriispifcofis, in quibusnullas videbam rugas, quas quoque - . coram vifu mco paululum rigide in longitudinem diftentas J jacerejudicabam, pro ut hicaliquo modo intra K L. Fig. 4. - demonítratum e(t, facit igitur 200. ftrias effe in ambitu uni- us ftriz pifcofe , & quia hic numerus fibrarum, ex quibus ftria pifcofa conftat, in admirationem ufque tam magnuseft , eundem hic IPAE omittere nequeo. — — $88—7-—-200 . . Ad contentum circuli per notitiam am- E ;oo bitusenumerandum, dicas fecundum do- &rinam Archimedis 88. dant 7. i up Quid dat numerus quadratus ambitus ? urs Facit 3181. fibras pifcofas pro contento .. . 280000 uniusftriz piícofz. E ooo: 3181 Quis jam. cogitationibus fuis tam in- M oo comprehenfibilem numerum pifcofarum fibrarum in una ftria pifcofa affequi valet? . Quis queque certus, num unaquaque harum 3181. pit- ) | g cofarum $o c Gmatomia &* Contemplatibnes cofarum.fibrarum membranis non fint inftrutz , & intra. fe comprehendant incredibilem numerum. pifcofarum fibra- rum? | [o | | In ultimis meisliteris mentionem. feci. de Alopecia in no- ftro corpore. Veftrz Nobilitati impertire omittere nequeo; mihi per totam hyemem e corpore meo,. exceptocapite, ali- quot crines defluxiffe, alios e contrario, imo juxta illos ac- creviffe, itautmecum covitaverim, numne crinesinfüper- - ficie manus mex, bistervein annodefluant, & rurfus de no- vo protrudantur, namjam crebro poft quatuor menfes no- vacula crines manus mex derafi, & admiratus vidi, quan- tam longitudinem. crines intra quatuordecim dies capiant,, cum tamen longitudine non admodum proficiant. — Sape vidi, quomodo aliquot particule crinium , qui de |. novo protrudebantur,. nullamque aperturam in fuprema cuteinvenientes,. incurvati contrafupremam cutem jaceant, - imo tali modo, utiidem fupremam cutem tuberculo quodam €rigant. Crinesquoqueprofluxum minantes, quosfere fine — fenfu e manu meaeruebam, obíervavi, ubiiidemin cutelo- cum habuerant , aut radix erat, ibique admodum nude fi- bras, exquibus Crinis intrinfecus conftat ; animadvertere. potui, hic enim Crinis nullam omnino habebat corticem :- hoc vifo mihi imaginabar, numne cortex, quo crines funt inftru&i, conficiatur intra rectam cutem & fupremam cuti- culam. ma Admiratione correptus multiplicibus mufculis carnofisin cauda bovis perfpe&is, proponebam caudam afperam Rajx animadvertere , atindiffecanda cauda, fanguis e caude pro- fluens mihi occurrebat: hunc obfervans, alienum mihi vi- » debatur, particulas hujusfanguinis, inhominibus & anima- libus ex globulis confiftentis ; fanguinem rube facientibus, hic omnes planas & ovales effe particulas, parvam habentes craffitudinem, fluitantes per materiam five fubítantiam cry- uo ftalli- | Auroui1 de Leguwenuork. $5 |. ftallinam in qua hz particulz ovalesadmodum fimplicesja- Cebant , nullum tum habentes colorem , at tres quatuorve |. fuprafeinvicem jun&zx, rubrum emittebant colorem. Hoc |. mead fanguinem Afelli Majoris & Salmonis animadverten- | dum impulebat, quem eodem fere modo non nifi ex figuris |. ovalibusconfiítere compericebam ; & quam accurate eafdem , animadvertere conabar, attamen quibus ex particulis ovales | hz particulz fanguinex conftabant;agnofcere nequibam : nam | aliquot intrinfecusparvoinclufz fpatio rotundum mihi vide- | bantür habere globulum , parvoque fpatio a globulo, cir- | cum globulum, lucidusjacebat circulus, & tum iterum cir- |». cumcirculum eundem remiffe adumbrans ambitus , circum- . ferentiam ovalisconficiens, quem aliquo modo Figura quinta | " indicavi, in aliis tres 4, 5; 6. mo quandoquidem octo globulos, priori glo- | — ME "bulo multo minores, & | he | | quamquam minori prz- AMAA upra , termiffione quam duo- EC. Po rum hore minutorum fanguinem fupra memoratorum pifcium, admodum viven- tium, exceptá Rajà, animadvertebam, meum eft propofi- . tum propter hoc hybernum ac frigidum cxlum, zftate aut fub Jove calido hafce obfervationes perfequi. Poftea hepar . Salmonis in mufxum detuli meum. & ftante pede fangui- nem, exvafibus fanguinariis defumptum , animadverti; at in partibusfanguineis nullam potui confpicere differentiam. Hac occafione ipfum hepar Salmonis quoque animadverte- bam; idemque non nifi ex globulis diverfarum magnitudi- num confiftere confpiciebam ,. 1llosque prx aliis magnitu- dine eminentes adipem effe judicabam. Siquid horum poft . hac detegere valeam, veftrz Nobilitati 1d indicare non dc- finam. | (UM Gg 2 'Tem- FTU i ^ Anatomia C Contemplatioues ; "Temporis illius, quo Oftrezex Anglia ad nos breviffimo | temporis fpatio advchuntur , accuratam habui rationem , tunc temporis magna cum admiratione. vidi, quam per magnum Oftrearum capillamenta fibrata [ belgice baarden ) motum cie- bant, & etiamfi parva admodum fragmenta ex capillamentis fibratis Oftrex defumebam , imotam parva, ut aliquot .cen- turix talium particularum ne quidem magnitudinem unius arenxcraffe conficere poflent, habentium tamen in tam par- vo capillamenti fibrati fragmentoad ftuporem ufque motum ; talis enim memorata particula appofite fpeciem Squillz cum continuo moventibus ungulis mihi exprimebat , alia vero Cancrum pifcem , at per Deosquidem jurafles, non eflefrag- | mentum ex capillamentis fibratis Oftrrez, fed animal fepara- | tum, cumcontrarium tamenapparebat ; tale enim fragmen- tum ex capillamentis fibratis Oftrez nullum omnino faciebat progreffum , fed movens manebat in uno eodemque loco, imo tam diu , ut oculis meis videndo defatigatis, tandem omittere fim coactus: praterea fibrz, 1n tali fragmento un- | | | gulisfimiles, eundem motum, quem omnes capillamento- rum fibratorum particule, habebant. Concham Oftrearum animadverti, eandem non nifiex pu- .— .taminibus, in fe magna multitudine cumulatis, confiftere confpexi, quorum ultimum accretum maximum eft, itaut Concha Oftrez magnitudine non capiat incrementum , quin. intra Concham Oftrez totum de novo fiat putamen , omnia reliqua putamina magnitudine fuperans: hanc magnitudi- - nem putaminum in fefe cumulatorum videns y ac praterea pauciflimos hujus Oftrez annos animo pervolvens meo, me- cum perpendebam, numne fingulis noviluniis Oftrea craffi- — tie unius putaminisaccrefceret; hzc putamina pro ut perfpi- cere potui , conftantex fiftulis admodum perfe mixtis; prz- cipuum mihi fatisfaciens hoc erat, quando quodlibet horum fupra dictorum putaminum ad. magnitudinem juftam perve- niffent,. AwToNi) deLergUWwENRBHOEEK. ^ 53 . niffent, tum ex fiftulis putaminum protrudi fivepropelli par- ya putamina fuícum colorem habentia, atque ex globulis compofita, atque extrinfecus magna multitudine in plana Concha. pisa | Pisüraln fextam IK L. - j . nobis imaginemur effe par- | v2 6, dq . temcircumferentix albi pu- | UM Ug taminis, ultimo confe&ti, D & globulos primo protru- EUR 0 01! fos, in circumferentia pro- ' | ..Ximos L M. efle, qui quo- que ftatim externe Ccoagu- .'lantur,.nonautem tam du- E ; quin fequens niateria afive fubftantia per globulum primo confe&umagitari poflit, quz tum modo eodem coagulatur , utprimiglobuli: atqué hoc per aliquod tempus continuare, ufque dum rurfusin Oftrea fit materia intrinfecus. novum at- que totum putamen conficiendo apta; quz Oftrez putamen magnitudine accrefcere efficiat. Hoc vifo, mihi quoque ima- ginabar, fiper hosconiunctos globulos materia , parum tem- poris agitata , diutius continuaflet, in squales particulas, quibus globuli intrinfecus funt circumdat ,. in levigatas & perfe&as fiftulas reftitutasfore ; atque hoc eo magis mihi fa- tis faciebat , quia mihi 1maginabar, incrementum omnium fere fiftularum , exquibus lignum conftat, hoc modo fieri, fedetiam elobulos , exquibusfemina conftant ( pro ut illa à me funt perfpe&ta ) in fiftulaspermutari. Hic habes &c.. ANTONIUS de LEEUWENHOEK. QN aS v 34 afnatomia Coutemplatioues | | De Formatione cOufculorum Piftoforum tam Cancri quam. Squila. i | | | : Delfis in Hollndio dc. Epiftola data ad Nobiliffimum Virum . | | RoszRTUM HooxkKr, Regiae Societati a Secretis & literis. Longe Celeberrimeac Doclifme Vir. ue Oft quatuordecim dies Rotterodamo duo 1 Cancriad me dono miíli funt: qua occafione Q9 five fubftantiam fum perfecutus, & anno- 9M tata ea de re a me compofita funt hzc fe- * quentia. eftra Nobilitas in Epiftola de 18. Aprilis 1678.indicat. - Te poft menfem circiter demouftraffe Fabricam atque compofttionem Mufculi , non autem quiderat : cujus rei Nolilitas Veflra mentia- nem in 2raclatu , buic epiftolee inclufo, inveniet : Nolilitati tautum Veftre (ue judicium Nobilitatis Veftre preoccupem) dicam, muf- culos, quos demonftrabam , effe Caucrorum , Carraborum | pifci- 2/) obfervationes meas circa Pifcofam materiam - um. Concha inflruclorums. ac prefertim mufculos magnarum fuarum — ungularum; ijtos ft N.N. V.V. animadvertat,certo fcio N.N Virum Fa- Pbricam inventurum, que N. V. famopere placebit , nullusque du- bite, quin N. V. opiniones acobfervationes meas maximopere fmt con- frmature , quod , examine de illis a N. V. iuflituto , libentiffrme €x N. F. iutellizam. P | Nob!lifitime Virab ifto petitionis N. V. tempore mufícu- los magnorum marinorum Cancrorum , in oris Norvegix | captorum , &ad nos advectorum, animadverti; & quoties cam n Ku TONYY de LE EUWENHOÓEK. jy .éam in rem obfervationes meas inftituerim, genuinz tamen — fabrice me certiorem reddere nequivi , nam fafciculum ex | ftris pifcofis compofitum videns, reprafentabat mihi quafi omnes omnino eflent globuli, & eadem proprius contem- «ur conans, tribusant quatuor ftriis pifcofis juxta fe invicem . jacentibus, meiniifdem videre mihi 1maginabar ,. ftriasqua- fiinter fe contextaseffe, & quoniam illius compofittonis nul- . lam formare ideam poteram, ac mecum ftatuebam , illarum. fabricam tali modo, quali mihi repraefentabat , revera efle non poffe, refponfionem ad N. V, petitionem eo ufque di- r ftuli ; donec me mearunr obfervationum certiorem reddere tui. ^ Sicfefe res habet, me cláre & diftin&e vidiffe, mufículos tam corporis, quam magnarum Cancri ungularum , confi- ftere exadmodum parvis ftriis pifcofis, codem modo contor- tas habentibusattractiones, pro utdixi in ultima mea epifto- la, de ftriis carnofis, & pifcofis Afelli majoris ; atque lix contortze attractiones finguli ligamenti aut peculiaris ftriz pif- cofe, mili antehac, tanquam globulos rotundos, & alio . temporetaniquam ftrias pifcofas inter fe 1nnexas fefe exhibu- erunt. Hoc mihi jam non tantum clareapparuit , verum ulte- riusfum progreffus, ac non tantum flrias pifcofasa fe invicem feparavi, verum enim vero diverfas ftrias pifcofas, etíi tam | parvas; diffecui, ac fümmz mex voluptati , unamquam- que ftriam pifcofam Cancri, rurfus ex copia ligamentorum .autfibrarum confiftere; clariffime vidi. En N. V. obfervatio- nes meas de mufculo pifcofo Cancri, quas N. V. placere ac cum tuisconvenire, quod fuo tempore libentiffime audiam ; fpero. Hucufque mex obfervationes, quas cum aliquot aliis, ad N. V. tranfmittere , mihi fueratanimus. Inultima dicta epiftola N. V. inter alia dicit: zwe animad- xerftoues tam iu preterita quam in hac epiftola ,obfervatinne fint dig- "e, venum enim uero ultimá N.V. Hd , te inmufculo carnofo aliquod. $6- unatomia. &- Coutemplationes idem dira ame intelleld, fummopere gaudeo , quad ante | aliquod tempus in mufculis pifcium, praefertim Cancrorum , Ca- rabborum , atque Squiflarum a me eft obfervatum , cujus ante ali- quot aunos N. V. certiorem reddidi; eodem quoque tempore inCol- legio Regie Societatis , mufculos barum creaturarum ex inmmera- bili copia valde tenwium filorum., centies ferme uno capillo capitis mei minorum ,. confiflere demon[lravi , unum quodque borum teuui- um florum reprafentalat figuram Unionum frve Corallorum funicula || trajeclorum , ita ut tenue filum bujus mufculi, magnitudine ad iu- ffar Capilli , videretur tauquam torques exparvis f[bermaticis uni- . enibus (belgice Zaad-Pareltjens) que ordinario ex magno nume- ro parvorum funiculorum , A bd memoratis unionibus coniun- éorums eouftcituri 00 Mi Domine , quoniam nec (C naed nec Carabos. ee comparare potuerim, hefterno dieobfervatione Squilleani- mo meo fatisfaciendum fuit ; ubi, diverfas flrias pifcofas aut. exigua fila pifcofa;ad feiinyicem jacentia, videns, mihioccurrit; | hzc fefe oftendere, . tanquam aliquot funiculoscum rotundis globulis;. Corallisaut unionibus, juxtafeinvicem jacentes, . oculis confpiceremus noftris ;' attamen inter 25. admodum patva fpatiola fafciculorum. ex(triis pifcofis aut exiguis. filis mufculi Squille juxta fe jacentium , contractiones fuas ha- bentium , -ünuserat fafciculus;' cujuscraffitudo five extenfio circiter diametrum unius Capilli erat ; quod fpe&taculum ad- modum jucudum atque elegans irum. erat afpe&tu: qualibet enim ftria peculiarem ; Ceamquenon juxtafeinvicem, fedal- | ternatim. patiebatur contractionem: quam , ut fupra. di-. j| Gum ;-«duabusaut tribus ftriis juxtafe invicem fitis, mihi ip- fi tanquam contextum funiculum reprefentabam;. certus au- tem cfto Nobiliflime D. has reprafentationes nil nifi contor- tas effe contractiones ,.. quas. quodlibet filum exiguum aut: - ftria pifcofa Squille, Cancri, & Afelli Majoris, aut ctiam Caropeculiariter habet: hoc cum itafir, qualibet contorta. contractio, p E ias ] $ AuroNwiide LegEuwENHOEK, - 4» contractio, lucein eam radiante, fuam altitudinem ac pro- funditatem habeat , necefle eft, & fic hoc fpectaculum no- bis globulos aut quoque funiculos unionum reprafentat. Sontractiones parvorum fafciculorum mufculi Cancri, tam: "ar&te effe contractas quoque vidi, utanguicularum ad inftar haberent contractiones, hoc vifo, ftrias pifcofas longiflime extra ordinem fux naturz effe contra&tas, mihi 1maginabar. Strias has pifcofas Squillz ,; quamvis extra modum tenues, hoc modo tamen tra&avi, ut diftinQtiflime fibras, aut exi- gua fila dignofcere potuerim , ex quibus tam tenuis ftria pif- cofa compofitaerat: ad has ultimas obfervationes pervenire mihifuiffectimpoffibile, nifigradatim perexiffem, aceaídem: antea in craffiffimis carnofisaut pifcofis ftriis obfervaffem ; at mihiipfi fatisfacere nequivi, obfervando eafdem femel, bis terve, fed diverfis quidem viginti quinque vicibus eafdem - . maximo cum labore perípicere haud nolui; antequam quic- quam de iis fcripto evulgarem , quo labore continuo coufque perveni, menon tantum feparationem perquam tenuitfima- gum pifcofarum ftriarum in Squillis efficerepofle, verum eti- am eaídem diffecare.. Diverfa genera Pifcium ac Carnium animadvertere propofitum fuit meum , quanquam ea fum opinione , omnia unius ejufdemque formationis, ac folam fore differentiam in craflitudine fuarum priorum ftriarum : . Filum epiftolz abrumpens &c. . ANTONIUS de LEEUWENHOEK. L] 48 AwTONII de LEEU WENHOEK.- De Origine Planta E9 Radicis in feminibus : uf demque cum Animalculo, a femine mafculo Matrici in fufo,compa- | ratis. Quemadmodum animantia iu Matrice ligamento quodam aluntur , ftc quoque omnium feminum plurima. Non aliam inter. Arbores &y animantia effe differentiam , quam quod. Arbores Auima motum concitante careant, ac per confequeus coire ipfrs impofrbile , unicuique Arbori Perfouam Mafculi (& Femelle fu- flinendam effe... Animantia diverft generis , inter fe coeuntia , E É E . NS creaturas nec Patrinec Matri frmiles , progiznere debere. Pra- pagatio Arborum tranflata ad generationem Hominis. Delfis in. Hollandia d», NOBILISSIMI , DOCTISSIMI , ac Longe Celeberrimi ID. 2D. Regit Societatis Londinen[is. € 4 . e ; [3 Sucudum mibi erat afpectu Gc. ; IN ultima mea de propagatione Animalium Wy orginem five initium. foliorum ac radicum ? nesac animadverfiones de propagatione Ar- borum ad Nob. Vef. tranfmittere, animum induxi meum; | eo magis, quia in di&to Fraxini Semine (non majore ut in - Fig. A.) nontantum duo magna folia obfervavi, verum eti- am quia illa pars, ex qua radix initium fiveoriginem capiet fu- am, fupra modum magna apparebat : Semine memorato- diffe&to , in hoc, atque in diverfis aliis Seminibus, contem- | platus fum, eadem acuminatis fuis particulis, ex quibusra- | dices pullulabunt , furfum aut ab Arbore eífe diffita, per coníc- /) poffe confpici, mentionemfeci. Ab illotem-- j pore Semine Fraxini obfervato, obfervatio- Wi fcripfi, ac ibi obiter in Seminibus Arborum -— — T2 i'i Propagabiuties Atrlorum. ; | $9 confequens 1 igitur folia deorfum , aut Arborem verfus: ita ut Seminacontrarium habeant fitum j in Arboribus » quam ut in terra crefcant. .. Porronon tantum folia, prout füpi di&um, fupra mo- dum magna vidi, uthicin Figuraliteris C DE E. indicatur; . fed quoque folia (exceptis foliorum fibris) ex 1mmenífo nu- mero admodum tenuium rotunde elevatorum globulorum confiftere confpexi , quos exacte imitari conatus, attamen eof- dem, proutres poftulabat ; ad minimum tam parvos non de- pinxi. Magnam in fuperunà fibrarum copiam , aliasvafadi- ^ — -&arum , exiguis admodum globulis inftru&arum, hic non depictarum , in iiídem fum contemplatus, quz vafa feu fi- bra initium five originem trahunt fuam ex 1ntima parte illius Aubftantiz five materiz, ex qua caudex five truncus orietur, & radix propullulabit, pro ut in cadem Fig. intra ABCFGH. demonflratum eft... Fc ultima dicta pars, ex qua caudici fi- yetrunco & radici propullulandum eft, prxtervaía, ex qui- bus fibrz foliorum propullulant, & qux optimo jure medul- laligni poflent haberi, infuper plurimis inftru&a eft vafibus , & ut eadem vafa eo clariora ob oculos proponerem , reprafen- Jtatam, five 1maginatam radicem five truncum e tranífverío diícidi; ut literz B G. indicant. ac difciffam illam particulam oculisobjeci meis, eandemque, -pro ut quivi, cum omni- bus vafibus, in illa particula mihi occurrentibus, delineavi: ut hic figurá 2. literis IK L M. oftenditur. In qua particula mille ferme aícendentia vafa effe ,; non tantum judicabam; verum etiam hzc particula totam figuram e traníverío diícifl Arboris ramufculi mihi confpiciendam exhibebat: extremus. enim ambitus corticem, alter, in quo fubobfcuriaut rubri in- veniuntur tenues admodum puncti ; lignum demonftrabat: qui fufcus color five obfcuritas exinde íolummodo oritur , quia materia five fubftantia, admodum mollis, íciffura. cul- tri, tenucs fiftulas quafi conftringat aut obturet : intimus Hh 23 ambitus - j [] áo. AwTourI de LEEUWENHOEK ambitusin fe medullam aut ifta vafa, quibustruncus aut ra- mus eft inftru&tus, concludit, qux hoc modo e tranfverfo difciffa ut rotunda apparent corpora. Sed ultima hac Figura, mediante Microfcopio corpora majorem in modum reprazefen- tante, delineata eft, ut conftitutio trunci & radicis eo di- ftin&tiori modo contemplaretur ; & hoc modo diametrus fe- cundz F igurae inliteris I L. circiter duo, cum diametrus Fi- | gurz primz in literis B G. faltem unum fit. Porro in hoc fic nominato trunco five caudice fefe aliqui- busin locis aliquot particulz rotundz oftendebant, mihi fefe repraíentantes, quafiin fiftulis parvaacrotunda erant corpo- ra, hicintra literas A. & B. indicata. Ambitum foliorum , ex aliquibus Árborum Seminibus defumptorum , his apponere zquum & juitum judicavi, ut, maximaSemina maximum initium five originem plantarum in fe continere nullam effe confequentiam, demonftrarem ; quoniam initium five originem plantarum in exiguis Fraxini Seminibus, maxime magnitudine differre, ac admodum . parva folia in magno Semine Ju glandis aut Nucis Perficz con- | tenta, hic Figuraterta & quarta indicata, longiflime fupe- . fare , comperi ; ; quz folia ex duabus diftin&his nucibus de- fumpfi , ut minima illa varietas in duobus cocffentialibusuni- | [ud FC | /Pripagatipmes Arborum. WA é f usejufdem irudlis Seminibus conífpiceretur. Hic folummo- dofoliaindicavi, quiain origine trunci, ubi radix propul- lulabit (quxaliquanto folus longior) nullam aut valde par- | vam informatione differentiam, inter hanc & originem trun- | €i & radicum, ex aliis Seminibus defumptam, deprehendi. In origine hujus planta depingenda , admodum & valde exi- | | | | | | guos globulos , exquibus origines foliorum funt compofitz: ; ,imitari, perquam mihi impoffible fuit. - Etquoniam preteritistemporibus N. N. V. V. inter exigu- as fibras, autligamenta carnofa, ex quibus mufculus carno- | fus conftat ,. nulla. vafà fanguinaria effe intermixta, fcripto . indicavi: fed femper vafa fanguinaria, mufculum carnofum comple&tentia in, autinter membranaseflecollocata; prz- | terea, quo modo muífculi carnofia vafibus fanguinariis alan- tur, aflerui, fic. hic, omnia folia Arborum & plantarum, exglobulis( vatibus aut fibris foliorum omiffis) in membrana | fna; fuperficiem folu conftituente ; conclufis, confiftere: | & quo modo mihi imaginor , hos elobulos, etiamfi nulla | contingant vafa, attamen a vafibusali: ante omnia fciamus oportet, plurimafolia Arborum & plantarum, cum in Ar- ;boribusaut plantis locum habeant , fubítantiam five materiam |, earum ex duabus tripartitis Quidenipárribus aquofi humoris. h 3 con-- | SING 62 AwTouirde LeEgvuWwENHOEK. B confiftere, achosglobulos, maximamin partem folia con- ftituentes, non fimpliciter, fed variosin fecumulatos, fitos |: effe. Ponamus Figuram quintam AB CJDE. effe vafa fru- ftulia folio defumpti, atque hec vafa magnam copiam glo- bulorum infe conclufam habere, qui in nutritionefolii , me- diantibus vafibus enutriti, ac poftea ab iis fint fuftendandi, jam globulo F. alimentum fuum, praecipue aquam, exvafi- — bus, quibus arcte eft coniunctus, recipiente, neceffariaeft — | confequentia , hanc alimentum fuppeditantem fubftantiam ab F. ad G. à G. ad H. tranfire, non tantum, quia eadem. | aréteinter fe funt coniuncta, verum etiam quia, ut antea dictum , plurima magnitudo folii, ac per confequens unius cujufqueglobuli, exmateria five fubftantia conftat aquofa; & fic illiglobuli, proxime vafa fiti, nullum alimentum re- . | cipere poffunt , quin proxime femet ipfos fitis de fuo alimen- | toimpertiant, &hirurfusaliis. Hanc alimenti communica-- tionem ante hac cum globulis aridi limi five argillae compa- faVis - — E ———— ———— —9À 9 9 ED 3 AS 5 * 1 sconiPrópagationes Arboram. 570- C d . favi, quos nobis i in quodam vitro jacentes imaginamur, ac -uno faltem eorundem globulorum madefatto, ac continuo . humore perfufo, tum cxteri globuli argillze,. hunc madidum globulum contingentes, ab eodem recipiunt humorem , ac . fiunt madidi, his ultimis iterum alios contingentibus, fictan- dem omnes globuli argilla mediante hoc |^. uno globulo fierent /' » madidi; fic fefe res habet cum nutritione foliorum , ac quoque cum fructibus. (oC Figürafexta literis A B C. fupremam partem foliorum ex Amygdalo reprzfen- tat ; atque his foliis afeinvicem feparatis; diverfa infuper folio- la, a prioribus quafi complexa, video. Figura cene AB C. indicat fupieritinr she folio- . rum, exnucleo Cerafi defumptorum. - Figura o&tava literis À B C. oftendit folia; prout illa vidi, ! ex nucleo five medulla Pomi. Ante hac de multiplicibus Seminibus ;. que non tantum Arbor profert, verum etiam unicum fru&um Arboris diver- fa proferrefemina , fcriptis evulgavi meis; fed Semina, a Fi- .. €o in lucem edita, examinans , magnum eorum numerum admirabar; hzc valdeexigua ac multiplicia femina in Fico, fingula xqueac nux dura cortice five putamine funt inftructa. .. Plurimorum horum feminum putaminaaperui, utinexiguo B nucleolo , fortein hoc putamine locum habente, originem | five 64 — AurToxi de LEEUuWENHOEK fiveinitium plantx detegerem ; atcontinuo in duris illis pu- taminibus non nificorticulam , atque hanc in planum com- plicatam , abfque ulla quidem ac minima materia five fübítan- tiafarinacea, comperi; unde, ficos, quasobfervabam , non perfecte maturas, cum carperentur, fuiffe, concludebam; & aliqua femina , in quibus parum erat farinz , inveniens , illa farinaerat tam mollis, ut ne hilum quidem de ea percipere poflem. | Vx Diverforum quoqueSeminum, magná copiá circa corti- cem unius cujufque Fragi collocatorum , duram ejufdem Fragicorticulamaperui, utin nucleolo, 1n eadem corticula conclufo, initium five originem plantzacradicis contempla- rer; fed hucufque voticompos fierinequivi, ac folummodo nonnunquamdubitavi, me vafain parte illa videre, ex qua radixoriginem trahetfuam ;. & etiamfi hc vafa tam clare & diftin&e vifu attingere nequeo , nulli tamen dubitandum, quin perfe&tio & valorum & aliarum particularum in hoc fe- mine tam copiofa quam in feminibus magnis fit. Si jam in tam parvis Seminibus qualia Fraxinus profert. — (una e maximis Arboribus, quz in hac noftra regione cref- cunt, ex cujus femine talis propigüitur arbor, cujus femen . quoquetam leve eft, utfex femina quatuor faltem prapon- | : | | derare . s NP s x - H-. 1 * ——— ÁO maim dumm im Propagatiowes doloii NA 6$ - derare poffint aflipondia , five monades, ac per confequens unum femen tantum ses partem unius libre * conficiat |f jaminiftis feminibus, inquam , non tantum perfecta folia cum fuis vafibus, verum etiam lignum ipfütn, ac cam, ex . qua radix orietur, partem , imo multo nudiora ac majora; quam in Juglandeaut Corylo, conípicere poflimus. Przte- rea facillimum erat perceptu, prudentifimam Naturam in omnibus fuis operationibus , ET praefertim in progeneratione five propagatione, eodem modo operationes perficere fuas. Omnia enim Arborum ac Plantarum Semina, non tantum initium five originem plantz infe habeant neceffum eft, ve- rum etiam alba quadam fubftantia five materia, quam fari- nam nominamus, inftrué&ta fint oportet , ad iftam partem Seminis , undearbor aut planta oriunda eft , tamdiu alendam , aut fuftentandam , donec eadem per duram fuam corticulam in terram radices egerit fuas, ac exinde alimentum fuum re- ciperequeat, utin Epiftola mea de 3o. Martii A*. 1685. di- . &um eft. Hzcmultorum Seminum farina, folia ac fubftan- tiam, exqua radixoriundaeft, fuftentansac nutriens, oleo- fam habeatin fe materiam , neceffe eft, ne origo plantarum arefcerec , fed mediante illo oleo fuftentaretur ac aleretur: quo oleo fi farina illa careret , multa Semina extra terram non diu valerent. | Sic igitur, omnes Arbores & plantz in. feminibus fuis originem plantz, ac fubftantiam fuftentationi five nutritio- ni ejufdem neceffariam, in fecontinere, neceffarium effe, . confpicimus, ut quzlibet planta fui femilem progigneret five propagaret: nullus enim Arborumaut plantarum coitus cum effe queat, quemadmodum inter maífculum ac fmel- .]um animalium fexum fit coitus, ac quemadmocum matrices | : li . fzmi- * * Nota. Intelligo libram mercalem , five Zygoftaticam , qua negotiatores inftirorefque , merces appenfas venundantes, utuntur, fedecim unciarum ; quam Franci Regiam vocaut libram cujus , libri uncja nalca 640. Monades continet. 66 A TOS de Lit EUWENHOEK feminini animalium fexus , animalculis exfeminevirilialen- | dis, fovendis ac nutriendis funt conftitutz; fic terra Arbo- rumacplantarum nutrix, fuftentatrix & altrix eft, ac prop- terea quxlibet Arbor ac planta fuum femen, admodum exi- gua planta inftructum, profert. *" Nonnullos, isis & fzmineas ftatuentes effe Arbores, ; mihi haud ignotum eft ; hocautem, ufquedum melius fum edoctus, nego; fiquisenim mihi opponere vellet, inter Fra- xinos, &ulmos maículas & fzmellas efle Arbores, addens, multas inter eas Arbores non effe Sementiferas, ac proinde fementiferas effe fzemellas, eam ob caufam fub finem Menfis Maiad locum, Fraxinis abundantem , mecontuli, ac in Ar- boribusiftisad minimum inter quatuor Arbores unam efle; quzpraterito Ánuo femen tulerat, comperi; ac praterea , quzanno przterito femen protuliffent, perpaucas admodum. effe, quaxjam rurfus femen ferebant, imoad quedam venie- bamloca, ubiinter quinquaginta Árbores faltem unam, fe- men ferentem, inveni. Oculis autem meis ad Ulmos con-. verfis, jure merito diceretur, inter illas quafdam efle Arbo- res, nullum femen ferentes; atoculosin verticem five fafti- gium talium Arborum conjiciens, eafdem ibi ac alias arbo- resfemine oneratas effe, confpiciebam ; rationem, obquam. in partibus Arborum inferioribus nulla reperiantur femina , hanc folam effeindicans, quia ille Arbores ramisfuis inferio- ribusnimis arcte ac denfeinter fe concreverant, fic fibii invi- cem incrementum ac fzcunditatem impedientes. Progeneratio Animalis, ex animalculo in feminibus maf-- culis, ex hac experientia, omni exceptione major eft: nam. etiamfi in animalculo ex femine mafculo, unde ortum eft; figuram animalisconfpicere nequeamus , attamen fatis fuper- que certi effe poffumus, figuramanimalis, ex quaanimalor- eum eft, inanimalculo, quod in femine mafculo reperitur ,. conclufàm jacere five cflc, Et. Propagationes Arborum. — | 6y -Etquamquam mihi fzpius, confpe&tis animalculis infe- - | omine maículoanimalis, imaginatusfuerim, me poffe dicere, | venibicaput, enibi humeros, en ibi femora, attamen cum - J neminima quidem certitudine de iis judicium ferre potuerim, |. hucufque certi quid ftatuere fuperfedebo, donectaleanimal, | ^ cujus femina maícula tam magna erunt , utiniisfiguram cre- | aturz, exquaprovenit, agnofcere queam , invenire fecun- . danobisconcedatfortuna: cum enimamneac vento fecundo —. tale exigium Semen , quale Fraxinus profert, invenerim , . |». quo inSemine tam magna folia , ut fupra dictum , magnitudi- - nc omnia foliain Seminibus arborum, huc ufque a me per- — fpe&is, füperantia, funt conclufa , haud fortuito contingere |» poffet, ut parvi alicujus animalis Anatomiam inftituentes , in cujus femine maículo magna animalcula viva reperiren- tur. fe CH 9f Sed ut rem propiusexaminemus ac demonftremus, pru- dentiffimam Naturam uno fere codemque modo operationes : peragere fuas, ante omnia nobis attentione aliqua confpici- endum, perpendendum , eodemque gradu conftituendum - eftanimalculum ex Semine mafculo, matrici infufum, cum origine plantz, quxin femine conficitur: ficut jam animalcu- ]um Seminis maículi in matrice, abíque receptione continui " alimenti, & fine involucris involutum, vivere nequit; fic - eodem modo Semini plantarum , abíque perfe&ta maturitate - « accepta , continuum alimentum recipiendum eft; & aque — in volucrisac fxtus fiveanimalin matrice circumvolutum eflc. - Sedquod omni obfervatione digniflimum , quemadmodum - animalia in matrice faltem unum habeant ligamentum ,. ex multis vafibus confiftens, quibus mediantibus animal fove- | «tur acnutritur, fic quoqueSemina hucufquea me confpecta, - faltem unum habent ligamentum , ex multis vafibus confi- ftens , at aliqua femina breviffimum habent ligamentum , & alia rurfüstam longum, ut ligamentum totum fuperet fc- | "ir. is men 68 | AwTON!: de ltgüWENHOEK men, &ne gultodomi fcminum ligamenta hic demonftrem ,.- faltem aliqua hic Ip Figura nona ABC. eft dimi- dium ad modum folii ligamenti exter- niex femine Fraxini, À D. eftlocus, .in quo exiguum Semen E F. ex loco . fuo defumptum , collocatum fuit. A F. ' . eftligamentum , quo mediante totum Semen E F. fovetur, ita ut illa pars alimentum femini tribuat, nifi medi- ante illo ligamento A F. ut fupra di- &um eft. Imo quod magis, illud quod in di&o Semine origini radicis inferviet in apice literz F. fi- tum eft Cubiligamentum Seminiaanexum eft) ita ut, prout fupra dictum, foliaquoque Arboris; adhuc in feminibus exi- ftentia,& Arboribusannexa;ut fi dicam,apicibus fuis deorfum, ac radicibus fuis furtum fintcollocata. Cum autem confidera- mus, Semina Fraxini , catervatim inter fe crefcentia , propter gravitatem fuam deorfum & folia furfum effe fita: & fic fefe res cum Pomis & Pyris habere poteft, quz, dum adhuc funt parve, furfum ftant, & per confequensorigo plantz, quz - in ipfis formatur, ftat aut pendet parte inferiore furfum, fed rurfus Pomus ant Pyrus, aut alius quidam fractus, adtalem | cum pervenerit magnitudinem , ut exdem propter gravita- tem fuam deorfum pendeant, tum origo plantarum, inSe- minibus aut nucleis confecta, cum radice & foliis eo, quo crefcet modo, fita cft. Figura decima GHI. eft dimidium involucri five durz corticis nucis Avellanz. K L M. eft nucleusfive medulla ex eadem nuce. G.ectillaparscorticis, qux Arbori fuit unita, | | qua parte dura incicatur extraordinarius fpongiofus meatus, per quem ligamentum nuclei five Seminis tendit ut GL. ad. | alimen- f A. quz Arborifueratannexa, & inde alimentum fuum recipit, nullum aliud | | ropagetine Arborum. rm me f 89 poc come Je 7M . alimentofam fubftantiam , ori- - | ij gini plantz infervituram , hic iE. 3 oriundz, in'undendam ; & por- 1 bs ro tantam ilimenti copiam af- . ferendam , üteo tempore, quo. nuxterrxz demandabitur, me- mod me 4 diante ifta (ubftantia originem (c T.* "plante, in eadem nuce locum Base tam. n magnam aut longam redderet , ut radix , per durum putamen Íefe tanquam pandens, terram contiagere poffit. Hinc quoque nobis patet, materiam, quz per liga- mentum defertur, ex qua nucleusconficitur, primam fuam originem ex duro putamine nucis non habere; fed ligamen- tum per durum putamen fcíe fpargere , & hoc modo materiam Beer ex arbore ipfa. Hzcligamenta, quibusorigo plantz, &reliquaSeminum materia nutritur, habent quoque tunicam five corticem, & intra illam tunicam five corticem in ligamento nucisAvellanz, . me judice, ultra centum parva vafa fita funt, quxomnuia, ut confpicere poteram , contortà ac filamentofà figurá funt confe&a , co modo, quafi exigium cupreum filulum juxta fe circum Jaune haberemus obvolutum, ac tum illam acicu- ]am ex cupreo illo filulo detraxeramus,. pro ut hic Figura un- decima literis A. & B. demonftratum eft. Quod autem circiter ligamentum confiderat;one dignum , id eft, nempe , 1n omnibus ferme Seminibus in illa parte nuclei five medullz ligamentum collocari, ex qua parte plan- ta oriunda eft, ut hic Figura duodecima inlitera À. (quod nucleus nucis Avellanz eft, quem nucleum hic majorem de- pingi curavi, uteo faciliori modo ambitum vaforum , exli- eamento provenientium , indicarem ) a quoloco literz A. Li- gamentum fÍefe confert ad B. ac in tranfitu fefe diffunditin di- . verfos ramulos , & hirami rurfus in diveríos ramulos exiguos, 113 : | & hoc "39 -— — AN roNII de LEEUWENHOEK & hoc modo hi per totum nucleum ; quod divifum ligamen- tum, aut vafa tandem rurfus conveniunt aut finiunt in ea. parte, ex qua ortafunt , hoc eft, ubi planta fuam capiet originem. Ligamentum, quoalitur Amygdalus, e tranfverfo diffe-- cui, quia aliquanto eft craffius illo, quod in nuce Avellana reperitur, ac idem fuo ambitu ut in Figura tertia decima li- teris C DE F G. delineavi: hoc ligamentum in feptem loca five intervalla divifum eft, quz divifiones rubicundam habent | effentiam, quorum vafainunofpatio; modooblongo in eo- dem difpofita, delineavi, prout mihi occurrebant, utliterz F G H. indicant. Ex confpe&tu vaforum hujus unius fpatu, | unus quifque fatis fuperque magnam copiam. vaforum fibi imaginari poteft, quibus ligamentum abundat, mediante quo Amygdalus, nux Ávellana, ac plurima Semina nutriuntur: ligamentum enim nucis Avellanz e tranfverío examinans; nullam differentiam confpicere potui, quam quod ligamen- tum Ámygdali omnibus in partibus aliquanto majus fit. Propagationem Animalium attenta mente cum jam per- | | e UM vol- | » ——— - Propagatigues: drlorum. /** ' volvamus, acprafertim quo modo illa mediante ligamento- - jn matricibus tam diu alantur, ac nutriantur, donec vitam füb aprico agere apta fint , ac tum temporis matrices relin- - | quant, & ex iifdem protrudantur : eodem quoque modo origo plantz quz in Árborem excrefcet, incorpore quodam ,. | femen dicto, mediante ligamento ex matrice, Arbore nem- | peipfa, tam magna efficitur, donec origo plantz , fuf&icien- . tem in fe habeat fubftantiam five Paaterismo ut, quando ter- -rz demandabitur, exinde Arbor crefcere poflit , eodem | modoab Arbore relicta, quemadmodum animalia a. matri- - &ibus relinquuntur ,. re ipfa comperiemus;, non aliam inter . Arbores & animalia effe. differentiam , quam quod Arbores -]ocum mutante, aut motum concitante careant anima, ac | proinde coire, ut Animalia, ipfis impoflibile cum fit ,. per confequens unamquamque Arborem. non tantum ini- tium five originem talis plantz proferre debere , (quam eum animalculo ex femine mafculo comparo ) fed quoque fub- . flantiam five materiam in fe continere debere, mediantequa fubítantia origo iftius plante ad illud ufque tempus fuftenta- | baturacnutriebatur, quoradix plantz ex corpore, .a nobis femen. NOE Ld 71; . Amrourir de LrrUWENHOEK ! femen nominato, fefe eo ufque extenderet , ut illa ex terra alimentum fuum trahere poffet. Hoc alimentum five fari- nam, circum originem recentis adhuc plantz locum haben- tem f1um , matricibus affimilo, tamdiu animalia-foventibus | acnutrientibus, ufquefüb aperto Jove degere poflint. | Hoc nón tantum de Propagatione in Arboribus dicere poffumus; verum-etiam hccin omnibus plants, ac minori- bus terra fructibus codem modo: fieri, nobis ftatuendum eft. Mentis A oculos ü COnjieans in pro; cagationem. Ávium, propagationem plantarum cum propagatione Avium meliuscouferre poterimus; coitum enim Avium fieri neceí- fum erat, quiainter illas maícula & fzeminea funt genera, & propterea animalculum ex femine mafculo,anima viventeani- matum (pro ut antehac fxpius dictum) prope vitellum ovi collocandum erat,ut ab ovo tam diu fovereturacmutriretur,ut. | in lucem editum aptum: effet a matre mediante ore ali ;' aut ipfam in ferta vidtum quzrerefuüum. Et quemadmodum jam | in Arboribus nullus poteft fieri coitus, fic igitur Arboribus | in procreatione Seminum fuorum , quam jam cum oviscom- | parabo, perfona mafculi & fzmellz fuftinenda erat; nempe ab-Arboribusinitium five origo plants proferenda erat, qux vicem 'eminis mafcol implet; aciifdem unà circum plantam fübftantia quxdam (at melius farina oleofa dita) proferenda eft, quam cum ovo Ávium comparo, cjuz recentem plantam non modo defenderet &-aleret, verum etiam fuo tempore primum afferretalimentum, ufque dum recens planta apti- tudinem habeat fuam alimentum ex terra recipiendi five acci- piendi; prout antea fzpius dictum eft. Propagarionem Arborum eodem modo cum propagatione / pifcium compatare poffumus. Ad fummum igitur, minifte- rium totiusovi iufervit duntaxat mafculum animalculum fo- | vendo, & adcertam magnitudinem producendo ut fzepiug | | | dictum - — gPropagatiowes Mrborum, 000000 75 di&um, actota ferme magnitudo Seminis, quam cum ovo comparare minime eft abfurdum , eodem modo duntaxat in- fervit exiguam 1llam particulam , originem nempe plantz. . ad talem magnitudinem proferendo, ut fuotemporeex terra - ali poffit. Et quamquam antehac dixi , feminea genera eum ob finem duntaxat exiftere,ut materiam five fubftantiam fuppeditarent; qua mafculum Semen nutritur & alitur: ac quoque ex illa fub- ftantiajin aqua exiftrente,qux terra infunditur, plantas procre- ati, attamen apud me inconcuflz eflfe veritatis ; quilibet fciat oportet , fcilicet ; alimentofam fubftantiam , quz a matrice af- fertur, varietatem magnam in animalibus poffe caufari: hu- | jus rei multa habemus experimenta: nam non tantum vide- majoreft, quam in Equo requiratur : unde jam neceffario ] mus, aliquandoex coitu quorundam animalium creaturam progigni, formatione five form nec patri nec matri fimilem ; - fed quoqueinter homines, ex coitu viri candidi five albi cum fxmina /Ethiope fivenigra, ordinario flava progigintur cre- | atura, quam mixtam (belgice Meflife) appellamus, quod exalimentofa fubftantia matris five matricis caufari confirmo; | & hasob rationes diverfi generis animalibus inter fe coeunti- bus, creaturam , nec patri nec matri fimilem produci ne- ceffum eft: coeat enim Equus cum Afina, exinde Equum aut Á(finum progigni impoflibile eft , quia animalculum ex femine Equi maífculo, matrici Afinzinfufum , omnem pro- fus alimentofam fübftantiam, nutritioni Equi neceffariam , |. ab Afina minimerecipere poteft, quia Afina, 1n formatione aurium, caudxz &c. cum Equo tam diíconveniens eft, ac | per confequens igitur Áfina , talem abundantem copiam | crinium eaudz iftius creaturz , quam intra fe gerit, afrerre mi- nime poteft, quali copia crinium cauda iftius Equi, a quo concepit, inftructaeft. Et rurfus, Afina longis cft przmu- nita auribus, &ideo fubftantia, ex qua conficiunturaures, fe- p2 28 J| AwrTONi1 de LEEUWENHOEK fequitur, mafculum animal, ab Equo matrici Afinx infu- fum, majoribusparentisfui auribus debere effe inftructum : & fic convenienter fefe reshabet cum omnibus membris ifto- rum animalium , a femet ipfis diícrepantium, ac ideo ex coitu horum diverforum animalium creatura, nec Patri nec Matri fimilis (cujus nomen Muluseft) progigni debebat. Si Aves jam confpiciamus, notum eft, quando Colum-. bum magnum, belgice een Pagadet, (cott buu magnum magno in genere columbarum inftructum roftro ,. albis tuber- cuils conferto ) conjungimus cum vili ruftica Columba, mi- nori formàá , pulli inde provenientes, nec Patri nec Matri erunt (miles, quia ovum a fzmella progenitum , omni illa alimentofa fubftantia non eft inftructum, ad animalculum mafculum , quod intra ovum nutritur, ad inftar effigiei Pa-.— rentis efformandum ; & per confequens ex ovo prognafci de- bet Columbus, nec Patri nec Matri fimilis, ac ideo tale Co- lumbi genus inde nafcitur, qui a Columbarum Altoribus nomine nothi (five belgice baftart Pagadet ) infignitur. Fructus Arborum fi examinemus, eofdem in unaquaque. regione peculiarem habereindolem , caufatam ex terra, cui. infit funt, tonforibus & lippis notum. Poma ex Gallia nobis adve&ta, magno apud nos habentur in pretio, & etiamfi Pomos ipfas, ac quoqueSurculos infi- titios ex Gallia nobisadvehi curemus, attamen, quz in hac noftra regionecrefcunt arbores minimetam bonz, quamquz | nobisadvehuntur: Imo Pomà czterique fru&tuscirca horam ab urbe noftra in demiffis ac bituminofis agris crefcentes, | maximam in partem non tam firmi, nec tam fapidi, quam | qui in bono limo circum urbem noftram crefcunt. Quemadmodum igitur animalium pedeftrium aviumque | pulli; quando cum fui fimili non fuerunt congrefli five coi- verunt, exinopia talisalimentofz fubftantiz, ex quali illo- | rum Pater & Mater ortifunt , figurá mutantur; fic aliqui fru&us COIURTONHNREUHOTSN S ENEEOSESESR Propagatiowes. Arborum. «i^ NOR fru&tus, ex terra provenientes ; tam magnitudine, fapore» quam firmitate mutantur ,. idque pro ut fubterranei fales; - quibus terra eft munita, affecti fin. Imo quod majus eft; aliqux herbx quibufdam iu regionibus qualitate & viribus excellent, at ezdem herbzinalias deportatz regiones, acin iifdem enutritz, fepiffime 1bi prorfus infipidze ac im becilles reperientur.- $1jam in noftra foret proteflate, ut originem plantz ex corpore quodam, íemeua nobisnominato , defumere pofle- mus, eandemqueoriginem ibilocorum alteri femini, ubi al- terius originis plantz locus fuerat ,. injungere five rcunire - valeremus, exinde fructum quendam oriturum , cujus fimi- lem nufquam reperiremus, infallibiliter mecum ftatuo. Ex- emplo nobis fit origo plantz in Juglande fita (quam cum maf- culo Equi femine comparo) exinde defumi, eademque nu- cleo Caftanez injungi five reuniri fi poffet; (quem nucleum cum matrice Afinx comparo) ex hac diverforum Seminum. unione(nam prima pars Seminis, nempe Juglandis, genus mafculum , altera pars Seminis, Caftanez nempe , genus — fzmineum habenda eft ) Arbor & fru&tus provenirent, qui neutri harum Árborum aut fructuum fimilesforent, ac pro- inde ignota arbor & fructus effent. Poft diverfas tam de propagatione Arborum quam de Se- minibus, ab Arboribus productis, animadverfiones, ocu- - losin Salicem converti meos, qux apud nos non alio propa- gantur modo , quam defciflione rami ab Arbore, ac iterum ejufdem rami in terram infertione five inplantatione, qui ra- musin Arborem excrefait. Ac quoniam in diverfis agrorum tractibus, ad &inaquarum ripis multas Salices vidi creícen- tes, quasibi non a manu ex ramo plantatas, fed ex femine ortas, 1udicabam; in fructum a Salice productum, mentis mez aciem converti, utexindefemen illius Arboris detrege- |. rem. In principio Meníis Juni lanuginem five Goflipium, 2 unicum Uu u 3o. divo de EVEN uo rk | unicum huj us Arborisfru&'üm , exáminans, videbam in eo- | dem multas fubfufcas , pro ut mihi apparebat, particulas , paulo arenis majores, jacentes. Has particulas per Microf- copium contemplans, hasfemen Arboris effe comperiebam, atque hanc lanuginem & Semina in violaceis quafi domuncu- lis efle confe&ta , quarum domuncularum in exiguo ramufculo Semen ferendo unice conftituto, feptuaginta quidem quinque juxtafeerantcollocatz, acinfingulis domunculis tria, qua- tuor aut quinque exilia Semina, nontantum ab omni partein Goffipio erant difpofita; verum etiam undique ex hoc Semi- ne; dum crefcit, Goffipium confici, 1pfe confpiciebam. ' HacSemina ejus magnitudinis erant, prout Figura r4. in- dicat. Hoc Goffipium fi-- velanugo Semini, duo- uy 15 | bus, tribus, quatuor, $.- " ! aut etiam (es quidem exi- guis filulis uno interno- dio , Semini antea affixo, inter fe quafi counita erant, quando jam Se- men & Goflipium matu- ritatem concepiffent fu- /^ am, domuncula, qua füerant contenta , dites ptas ac Goflipium fefe a Semi- nefeparabat , ac qualibet Goffipii particulz, quz antea re- &iline&ac appofito ordine fuerant collocat, ut Figura r5. indicat, tunctemporis filulaa feinvicem difpergebant; pro uthic Figura 1 6. indicatur, qua occafione exigua quantitas hilamentofi Goffipii fefe tam late difpergebat, ut idem Goffi- pium, copiam horum exilium Seminum fecum ferens, mi- | nimo vento per aera difpelleretur: quz avolans ac leviffima fubftantia five materia & filula non tantum muros te&taque | pervolare, verum ctiam mediantibus his remotiffimi agri Sali- | * Ki URN ue TESTI n M——ÁÓ m Mem)oc 0m p masc o E T | : X Propagationes : Arborum. - 7. OT mE | .Salicibus conferi poffunt. Hoc Semen exactius infpiciens: videbam hancpartem, unde radix originem trahet fuam , ac tertiam partem. magnitudinis iftius Seminis conficientem » multis vafibuseffe 1nftructam ,. qux ex oblongis ac rotundis maixme particulis confiftere videbantur. Reliquum Seminis - ex duobusin fe cümulatis foliorum ad inftar corporibus, pro magnitudine füa admodum craffis, fubobfcurum herbaceum referentibus colorem , conftabat, quas foliorum ad inftar - |.particulas, ex globulis cn fees, contemplabar. His par- - ticulis a fe invicem feparatis duas admodum exiguas vide- . bam fublimitates, quas duo initia foliorum effe mihi imagi- M qux Arboris origo eflent: deinde illa foliorum ad in- " ftarcorpora, jam ftatim memorata , duntaxat illas; cffe par- ticulas, ex quibus origo plante S. erat, donec radi- cibuseffetinftru&ta ; mediantibus quibus alimentum fuum ex. terra trahere poffet. Acutcirca exiguam exilitatem hujus Senis cx quo ta- lisincrementiabundans Arbor, qualisSalix eft, oritur, mi- hi eo magis fatisfacerem , aliquot Semina fumpfi ac Menfe . Junio arenz madefactz in mufxo meo demandavi , folummo- do videndi ergo,. quo modo initium nutritionis in hoc per- quam exili Semine fieret. Hoc Semen , nondum madcfactx demandatum terre, at- | que maxime arefactum , mediante microfcopio, quo antea initia fiveoriginesplantarum funtindicatz, íefe reprzfenta- bar, ut Figura 17.literis AB.C DE F. at unumquodque Se- men aliquo modo figurá differebat , arefaciendo enim qux- dam intrinfecus curvitatem magnam conceperant ,. quxdam vero multas curvitates , eafquez parvas. Figura 17. ABE F. eft illa pars Seminis, ex qua radix initium capiet fuum. Cum jam Semen trigiata fex horas in madefaga jacuiffet- arena, fefe demonttrabat, ut Figura 18literisG HIK L. | Kk35 Hinc 4 I 35 AwxToNi1 de LEEUWENHOEK |" NADIE Wn DIN | 3d. : dee 2 3 WW SOS li ul Hincjam, quantailla pars fit, ex qua radix eft'orunda, apparet, quodhicliteris GH K L. indicatur, quz parstunc temporis non tantum in longitudinem fefe extendit, fedex | eadem breviflimo illius temporis fpatio fex diftin&cz radices ortz erant, prout litereris G L. reprzfentatur: ac quoque foliorum ad inftar corpora literis H I K. indicata, qux Se- mine adhuc arido, non nifi fumma cum moleftia erant fepa- randa, jam femet ipfa a fe invicem quafi feparaverant , ut origini plantz , hucufque intra feconfervatz, locum para- rent: quandojam hoc Semen per feptuaginta duas horas ma- defa&x commifliffem arenz, comperiebam , radiculas fefe in diverfos ramufculos difperfiffe ; qux radiculz fefe circum, acin inzqualitatibusarenz tam firmiter collocaverant , ut are- namaradiculis, non nifi diffra&tione earundem radicularum feparare, mihi effet impoffibile. i Hog - Propagationes. Arborum.. | e 79 — . Quod autem in Salice animadverfione dignum, hoc erat; - pempe, hujus ArborisSemina effe matura, ac eadem dimit- - tere, antequam folia harum Arborum iuftam adepta fuerint magnitudinem, cum tamen plerarumque Arborum fructus; ac per confequens earum Semina, quoniam 1n fructibus Se- mina funt collocata, aut multofíeriusin zflate, autin Autu- mno maturitatem recipiant fuam ; ita utex hocfemine, prop- ter ipfius vernam maturitatem , eodem ipfo Anno Arbor no- va exoriri poffit. Hoc in Ulmo quoque obfervavi: Semina enim admodum exilia fub finem Menfis Mai ab Ulmo de- . eerpfi, dum pleraquefolia ad mediam perveniflent maturita- tem, eademque Seminaarefatta, rurfus madefacta: deman- davi arenz, ac eadem polt tres dies incrementum recipere vidi. Populum Arborem, quoque lanuginem five Goflipi- um proferentem, duobusquoque planis lateribus premuni- tum, ut Saliceum & Indicum Goflipium, fuum femen fub finem Menfis Mai, autininitio Menfis Junii dimittere , quo- | que fum expertus. |. $i jam ex talibus exilibus Seminibus , de qualibus antea dictum, ac qualia Salicesproferunt, nontantum origo plan- tz, & capars unde radix orietur, qux pars vafibus eft in- ftru&a , quafi efletlignum , confpici poflint; fed quoque intra triginta fex horas tale incrementum 1n Semine oriri , 1d- - quein conclufo muífxo, ut perquam diftin&tiflimas videamus radices provenientes; quanto minus jam erit dubitandum , ex animalculo Seminis mafculi animal progigni: me quod at- — tinet, propagationem five progenerationem animalis folum- modo oriri ex animalculo Seminis mafculi, matrici infufo, magis magifque apud me eft in concuffz veritatis. Verum quidem eft, nobis cogitationibus noftris quiefcen- dum effe, cum animopervolvamus noftro; quo modo hzc animalculaibidem vitam recipiant fuam ; atqueeandem non prius, (falvoaliorum judicio) quam Mas ad ztatem quatu-- | | ordecim 2 $0 | ANTONI de LEEUWENHOEXK ordecim aut quindecem annorum pervenerit, eoque magis; | cum ftatuimus fubftantiam five materiam , ex qua hzc ani- - malcula, poft fpatium dictorum annorum tum primum con- fe&ta aut vitam recipientia, tum neceffario imo procul dubio in Animalculo fuifle, cum matrici infunderetur. Ád fum- mum exilisilla parvitas, qua homoa progenie in progeniem » propagatur, eftincomprehenfibilis. Propagatione Hominis tranflata ad propagationem Arbo- rum, nobis fatisfacere quibimus, quia nudeac diftincte no- ítriscoram oculis videmus, Plurimas Arbores , ex Semine propagatas, primo plantationisfux anno, fructus aut Semi- na non proferre fua, fed multis Arboribus ad xtatem feptem, octo, autplurium annorum perveniendum effe, antequam ullosferant fru&tus , aut talia proferant Semina, ex qualibus Arbor in origine orta eft. Hoc cum ita fit, illud Semen, hánc- Arborem proferens, unice ab Arbore dependere, jam affir- mare nequimus ; fed. fubftantiam feminis , qua mediante Arbor propagata eft, dependereab iftofemine, unde Arbor * ipfaortacít, nobis fummopere affirmandumeft. Et etiamfi aliquo modo nobisimaginariqueamus, quo modo Pomum, Pyrum , aut quivis iftius generis fru&us , ex compreflis ac rotundis particulis [multitudine vaforum , in ifdem exiften- tium , omifla | confiftens, mediante cauleconficitur ; accum in memoriam revocamus noftram , in quolibet horum fru&tu- um , fex , 8.ant decem conficiligamenta; ac per unum quod- que d icum: [que ligamenta ex magna copia vaforum funt confecta | talem tranfmitti fubftantiam , non tantum corti- cem conficientem ; verum huic cortici primo infundi pitui- tofum accraffum humorem, confiftentem ex compreflis, ro- j tandis; ac aquofis particulis, ac per confequens deinde ci-. dem cortici effentiam five fubftantiam infundi, & in eodem formari, ze US origo five initium plantz eft, unde. Átbor ipfa eft exorta; ac préterea infundi adhuc TURO fub- ftantiam, Propagatioues Arborum. $t ftantiam , quz recens propagatam , plantam confervabit ; fovebit , & fuo tempore alimentum fuppeditabit fuum: ita- . que igitur initium five origo propagationis Arborum nobis tam incomprehenfibilis ac infcrutabiliseft, etiamfi nude co- - ram oculis noftris, eandem hoc modo, prout dictum eft, fieri , quo modo origo five formatio animalium , & infu- fioanimarum viventium in tefliculos, poffquam. homo ad QUIBONMPAR aut fedecim. annorum pervenerit: Ac per confequens tum , cum Arbor, delapfis octo aut decem aunis ,. femen proferre incipit ;. quod femen non tantum dependet; aut primam fuam habet originem ex Arbore, fedexífemineipfo, exquo Arbor orta eft. Sic fefe res habet cum Semine Humano maículo , quod non folum depen- . det, aut primam fuam habet originem ex Homine, fed ex. Animalculo Seminis maículi, ex quo Homo ipfe produ- . &us eft ; & hoc modo prima effentialis fubftantia five initium , | exqua fubftantia homo progeneratur, qua nobis incompre- - heníibili modo parvaeft, lemper infcrutabilis & abfícondita erit. Poft hzc Triticum atque Secale, dum florebant , con- - fpexi, ac non tantum originem plantz in illis confici ;. fed unumquodque granum longo nutriri ligamento , comperi. . Hodie adhuc duo Semina nempe Goffipii & Palmz exami- - nifubjeci meo, quasobfervationes cum aliquibus aliis, jam. | a meprzparatis , breviflimotemporis fpatio ad N. N. V. V. -tranfmittam ; & fiquam differentiam inter fertilia & fterilia ^ ova B ubieum praefertim recensnata five parta,. detexero, .. Veft. Nob. illius rei certiorem reddere non defiftam. Interim maneo c. ANTONIUS de LEEUWENHOEK. Li id De - Sek AwronNi)1 de LEEUWENHOEK De Origine "Plantarum im. Seminibus Goffipii ,. Palme , Uvarum Crifparum , Uvarum urfrmarum , Spine Acu-- te, ac Tiliarum. De Chylo, Sudore, fuprema Cute, Nervo Optico, Trutarum Bile ,| Anguillarum Cute , Prafmo (c. De Sale in Aceto ex cervifía confeclo ,, De Sale in Succo Mali He-. fperii, De Spiritu Salis Ammoniaci, & v Sale Volatili Oleofo : fauguine & aceto ex vino coufeclo , commixto &c. Epiftola fcripta it ped - - Exelenti[fimis ac. Nobiliffimis Dominis , idi D. Regix Societatis Londinenfisin Anglia. | ^» Mea bumillima ultima &c. XR í |j/) praterea farinacea ac olcofa fubftantia debere de radix aut truncus conficictur , per corticem five duram cuticulam, inqua Semen eft conclufüm , coufque excreve- rit, ut alimentum fuum ex terra concipere poflet. At cum - poftea Semenillud, ex quo Goffiptum oritur, cujus Arbo- res in Perfia & Bengala crefcunt (aut in quarum Arborum. Goflipio, ex iftis Regionibus nobisadvecto, Semen reperi- tur) obfervabam , atque animadvertebam , obftupui prop- tervarietatem, mihiin dicto Goffipio occurrentem :, Aper- tà enim horum Seminum dura cuticula, (quz Semina fep- - tem , odo, autüovemuno in fafciculo juxta fe invicem ja- Cent » Delfis im Hollandia dec . [ONE J N ultima mea Epiftola , in unoquoque Se-.— mine non tantum originem plantz confici, —— dixi: verum etiam unumquodque Semen : Z7 effe inftrüctum , ad iftam partem Seminis,— Av v2 qua in Arborem aut plantam excrefcet, tam- |. diu dus acfuftentandam , ufque dum ea fübftatitia; un- | d - Propagatiowes Arlorum, — LES | «ent , five fita funt) qua cuticula Semina funt cooperta, &un- |. de Goffipium originem trahit fuam , detectis infuper iftis | feminibus ex fübalbido exili vellere ; admodum compofite |. adhuc circum femen difpofito , atque cidem Semini ro- |. tundam in formam ovi figuram addenti, quodlibet Semen. fefe reprxfentabat ut Figura prima: & paulo majus depictum, TN S ETT —— MÀ m T S — - — - v o 7 c cos cs ost l reprzfentabat fefe ut Fig.2. AB C. Hoc Semine parumper aíe met ipfo feparato aut diffe&to, idem nullam omninofa- xinaccam in fefubftantiam five materiam habere contempla- bar: fed illius ad formam ovi rotunditatem in hoc folo con- fiftere , nempe , quatuor diftinQta folia perquam accurate dupliciter complicata jacere , & quafi qudrupliciter com- urb n Liz | ple&ti Eg Anroxtz1 de LEgu wEwHOEK ple&ti ac tueri iftam partem , exqua radix aut truncus oriun- dus eft. Hzcfolia, atque iftam materiam fibe fubftantiam ,- ex qua, utdixi, radix five truncus oriundus eft, duntaxat tantà forma depingi curavi, ut folia cum fibris fv vafibus, ac quoque cum luridis & rotundisglobulis ; in foliis exiften- tibus , confpici poffent ; prout hic Fig. tertia literis DEFGH. indicatur. Et his globulis perquam tenuiflime difle&is, par- ticula diffecti globuli talem fublucidiflimum herbaceum refe- rebat colorem , qualem unquam oculis noftris confpicere poffemus: eadem particula craflior diffe&a fubobfcuriorem referebat herbaceum colorem; attotus fiveinteger globulus, tam obícurum referebat herbaceum colorem , qui ad colorem nigrum propendet. abc. tresíunt aciculz, quibus folia funt . difleda ; qua folia integra ex eximie parvis confiftebant globulis, utcumque ad herbaceum propendentibus colorem. Diverfos, quiinIndia Orientali fuerant, rogavi, quam nam. . fpeciem folia Arborum, Goffipium proferentium , habebant: | | acinter eos duntaxat quendem Dominum ac Dominamin- . veni, dicentes, fe, folia dictarum arborum punctis cfle in- ftructa, vidiffe. Hinc miracula videmusin natura; nempe, iftam arborem non tantum tam perfectam in 5emine fuo con- ficere plantam; fed praterea folia in Semine tali modo pun- &ata ac maculata effe , quafi foliain Arbore pendebant. Fig.3. D E. eft illa pars, unde truncus & radix oriunda eft, at hac | eR a mediffe&a, in eadem paucos admodum herbaceos . vidi globulos jacentes. : Ex his obfervationibus mihi veniebat in mentem ( hzc. :| enim Semina cum ovis , antea ex abdomine aliquorum in- fectorum a mefciffis, comparabam) nempe; me in aliqui- busovis non invenire fubftantiam, nutritioni animalis infer- vituram: attamen in talibus ovis perfecta ac viventiainveni- ebam animalia. Quemadmodum igitur hzc animalia in fuis . ovis, adhuc dum in cueetut matris exiftentibus, perfecta effent: D N " E —————Ó|ÀMÓÀ—MMY ÀU yÜÉRPQQÀ9£!8 NRI RI RT E es ER DE Propagatioues Arborum. $5. effent: fic eodem modo memorat Goflipium proferentes - Arbores non tantum perficiunt folia in fuis Seminibus, tum temporis, cum in Arboribus exiftunt, verum ctiam ifta pars, unde radix & truncus oriundus eft, hic fupra modum maxi- me enutrita eft. | Sicutigitur in antea memoratorum infe&torum OVIS cOn- tingit, ut eadem, ex matribus fuisprotrufa, ab inclufa cre- atura putaminediffra&to, ftatim prodeant, currant, repant -aut natent ; fic hoc modo folia ; receptione fubftantiz ex aqua; "ipfis valde neceffariz , extumefcunt, aut magnitudine ac- creícunt, utillorum corticula autexile vellus, quz illorum -funtinvolucra, fefe rumpat aut findat , acfolisíefe tum ex- »pandentibus, illapars, unde radix & truncus orientur, fic. accreícit, ut alimentum fuum ex terra recipere poflit. Ad. fummum igitur, quedam infe&a in fuisovisfünt perfecta; antequam ex adomine matrum protruduntur, & planta Ar- boris, Goffipium proferentis, eft perfe&ta,nulloque ab Arbore alimento indiget, cum eadem ab Arbore relinquitur. (am quoquepartem , underadix & truncus originem tra- hent fuam , e tranfverfo difcidi, eandemque Microfcopio oppofui, acdepingicuravi, duntaxat quia intima pars ejuf- dem, cumin aliis fit rotundzacovalisfigurz, hic vero octo laterum referebat figuram , quorum quatuor latera aliquo modo funt incurvata ; ut hic Fig. 4. ABC D. quz figura plenaerat poris; haac ambiebat figura qualis, admodum "alba; in qua nullos agnofcere quibam poros: ut EF G H. &cextremusambitus ut 1 K L M. tam in poris, quam in fub- albido colore cum medio conveniebat ambitu: hac tantum cum differentia, quod intimi port aliquanto effent majores z Etquanquam Seminum plurima, qux contemplabar , valde erant vetufta, attamen , recentem hanc plantam multo oleo effe premunitam , comperi, Aliqua quoque Semina aperut inquibus recens planta tam erat florida, ut, in illam incre- Ll 3 mentum $6. -. AxTONI! de LrruwrwHoEK mentum poffe «] N | produci; judica- | .. rem: fed hucuf- | que nondum in- | veni Semina, in. qure incremen- | tum producere | potui. | Ante obferva- | tiones meas circa. | Palmulam non in. | alia fui opinione, - quin Palmulz in. | dura füa cuticula continerent nucleum, at longe quid diver- | fum ab opinione mea in cuticula illarum deprehendebam , | duraenim & calculofailla fubftantia, quam Palmula intra fe. continet, eftfemen ipfius Palmz Arboris, idemque Semen | undique patentibus fiftulisac poris, juxtafe invicem arctifli- me fitis, inftru&tum eft; qui pori eum in finem mihidun- | taxat videntur effe confe&i ; adoriginem plantz, in medio | - nuclei five medulle fitam, fovendam atque nutriendam, uf- | que dum planta ipfa alimentum fuum ex terra recipere queat, | & quam durus hiceft nucleus, tam mollis rurfus eft planta | recens , eadem enim facillime fefe acutiflimo fubmittit cultro dum eam tranfcindere conamur, Etcquanquam, exhilarandi | meianimi gratia, formationem iftius partis, ex qua truncus | & radix Arborisoriunda eft, oculis propofui meis, vidique, | . plurima ejufdem partis vafa ex teretibus confiftere particulis, — acin longitudine fibi invicem effe jun&ta, ut fic vafórum lo- coeffent ; ac praterea pauciffima aliquot vafa, albà impleta matérià five fubftantià, attamen mihiipfi ( etfi quam pluri- | masinftituerim animadverfiones ) circaiftam partem , exqua. | olia oriunda funt; fatisfacere nequivi. 4 Poftea | iy: : . Propagationes Arborum.-. : 87 - Poftea aliquos nucleos five Semina madida commifi arenze- eademque admodum calida confervavi,ut eo modo incremen- tum & nutritionem plantz five fructicis efficerem ; quando jaminitium five origo trunci in eam excreviflet magnitudi- nem,ut longitudinem dimidii digiti conficeret rurfus iftam partem,ex qua folia erant oriunda, examini fubjeci meo; & eti- 'amfi hxcparsin longitudinem & latitudinem fefe extendiffet , attamen nulla agnoícerequibam folia, tantummodo eandem particulam ex tali formatione teretum partium confiftere con- templabar;aliquanto minorum iftis partibus,ex quibus initium five origotrunci confecta erat. Contemplabar quoque tunc temporisaliquot majorayomnino alterius formationis, vafa, ex origine trunci quoque provenientia. Nucleum ivefemenPal- mz hic depingi , operz pretium effe duxi, iftam partem in fe- minc indicandi ergo,ubi locorum origo plantz fita fit. Fig. $. | demonftrat Semen Pal- mule, quod furfum collocatum efle debet, cum crefcendi ergo ter- re demandatur. Figu- ra 6. iftam partem fe- minis indicat ; quod infra collocatum . effe debet, & ubi littera A. rotunde incurvata par- ticula indicatur , ex qua origo plantz ori- unda eft; Figur 7. il- lud ipfum Semen tam magnum ,. pro ut fefe extenderat , indicat quando radix originis fivei initii planta tam magna excreverat, autad talem fcíelon- gitudinem pat ^—- Lj. 2 d. eH de DtstWiozx | gitudinem extra femen extenderat, ut fere longitudine fad. dimidium digitum xquaret: prout hic in di&a figura tert B C. indicatur. lud Semen confpicimus , & cujus radix ad longitudinem D E. excre- verat. jam quoque aliud quoddam genus .Vaforum , admodum patentium , detegerem , unde judicabam Pal- | conflare ligno. Examinans iftam partem radieis; aliquanto remotam ab ifta parte, ex qua fo- lià funt oriutidà, ob cavitatem , in medio illarum a mere- pertam, judicabam , truncum illius Arboris exiguam in me- Hac in radice nihil notatu dig-. num mihi occurrit; preterquam , quod przter fupra memorata vafa mam ex fragili maximeq. infirmo. Fig. 8. reprzfentat Semen aM : rius Palmulz, quando a latere il-. dio habere cavitatem , prout ut calamus Indicus (aliisBam- | boes) aut Arundo habet. : Et quamquam , ad ftuporem five admirationem ufque, jl: pars, adhucduroillo ac firmo concluía nucleo, fextam & trigefimam quidem partem magnitudinis recepiffet , prz illa magnitudine ; quam habebat, antequam incrementum conceperat , attamen nihil in ea parte animadverfione dig- num, obfervare potui : ille enim in vafibus, ifta 1n parte cxiftentibus , duntaxat illam confpiciebam particulam, quz. fefe radicem conftituerat , atque extenderat. Originem five initium plantarum nulli rei melius affimilare poflum, quam . fi fungumin agris xeu nudiscoram nofiis confpiceremus oculis. Ex Cariophyllis ératfRinà ( belgice Moer-Nagelen aliis | . Matricia- pupagatints. Mila h LI. | Matricia 4i) dd , quoniam Capt ji , nobisadvecta immatura carpuntur aut colliguntur; in pauciffimis admo- - ^dum, originem plantz, perquam exilem five tcnuem, de- texi: at Caryophyllis, fupra modum ordinarium cratfis , meo judicio perfe&te maturis acquifitisfiveadeptis, intimam Ca- Tyophylli partem non nifi, quam ex duabusin fe jacentibus partibus. confiftere; contemplatus fum : quz particulz cti- amfi incompofito ordine cum diverfis angulis ac intervallis; acuna quzque earüm diverío fere ac peculiari modo , jacc- bant, fivefitze erant, attamen hz particulz funt nuclei five medullx loco : hz enim particule intra fe habent originem plantz collocatam ; quz planta unicuique particulx ligamen- to unita eft; ut mediantibus ligamentis nutriretur ac foyc- retur. Partem initiifive originis plantz delinceandam curavi, ut hicFi ig. 9. ubi literz E F G. complicata indicant folia; literis "vero. BCDE. & GHIK. diffra&a indicantur ligament quz unicuique parti nuclei five medullz ,-quam Caryophyl- lum profert ; counita fuerunt: hic autem counionis modus nuleicum recenti planta, nontantum in Caryophyllo repe- ritur, fed in multisquoque aliis Seminibus: in aliquibüs Se- minibus origo plant, circum iftam partem , ex qua radix & truncusoriunduseft, aliquo modocounita: ABEGK L. eft pars recentis plantz, exquatruncus aut radix orietur, & íi hanc ultimo dictam partem tam longam pingi curaffem , prout in fcaut re ipfaeít, fexies quidem longior forct quam A B.aut K L. Hzc pars trunci erat fubobícura, & ab omni ferme parte lucidis inftru&a globulis , & hoc modo partes nuclei aut medullz fefe habebant, intra quas hzc planta fue- rat collocata. Hanc quoque partem , ex qua radix & truncus oriundus eft, utcumque madefeci, quia cum arida & dura erat, ex fciffora cultri in fruftra diffringebatur ; & quamvis hac Mm parti- hs * "€ 90 . ANuroxwi)de LegEvuwENHOEK - HfeRe HILETHEE: ASS : IEEE bius particula intrinfecus erat fubalbida, perpetuo tamen contin- gebat, ut, parum temporis faltem exili admodum e tranfver- ío difciffo fruftulo, clutro adhzrenti, afperofale, inrecenti plantaexiftente, quzxlibetincifio, qux inea fiebat, fub ni- —————————————M gra ferme effet, Fig. 10. MN OP. eft exile e tranfverfo | difciffum fruftulum iftiusparticule, ex qua truncus & Arbor | orietur: inqua, circiter ambitum lucide difciffe occurrunt | exaltationes, quz przcedenti figura intra litteras A. & L. in- | dicantur. Et quamquam in extremo ambitu pauciífimos ad- | modum poros contemplari potuerim , qui hic funt indicati, | nullus tamendubito, quin hzc particula hic inde poris fit in- ftruda, P . Propagatipues Arbor ——— 9f | ieri | sd Er | | i ; i E [9 : A | ll — & ftru&a, ac caufam, quare tam paucosadmodum poros con- | fpicere potuerim, hacin re confiftere, nempe: quia recens | planta aut Semen ab Arbore Separatum , admodum molle fit; & in arefaciendo fupra modum contrahatur, &illud Se- meu rurfus madefaciens , ita mollefceret, ut, etiamfi quidam pori erant patefa&ti , iidem fefead fciffuram cultri incurvarent, acclauderent. : | dt ... Poftea diverfa eaque matura Caryophylla (alias Matricia- Moernagelen dicta) madida commift arenz , omnefque ex cogitabilesadhibui conatus, utin ufdem aliquod proferrem incrementum: at eoufque pervenire nequivi: femel dunta- . xatfefc oftentabant folia originis plantz , ut cunq. afeinvicem feparata, pro ut hic Fig. B. literis QR S. indicatur. Globu- los, quibusilla particula, ex quatruncus & radix oriunda eft, inftructaerat, 1n hifce quoque foliis nudiffime apparere , jam quoque confpicere quibam; cum in prxcedentibus foliis glo- buli perquam difhiciles cognitu erant. | Quendam Dominum, qui multos per Annosin IndiaOri- Mm 2 entali 93- AwxToxr de LEEUWENHOEK ——, entali Dux militum fuerat, me venientem invifum ro- Caryophyllis in India age- rent , mihi dabat refpon- ; fum, illa falfz committi a- .1quz, tum admodum arefi- /f ? J | | » - !mediiseadem a corruptione | confervarent ; quas actio- nes przdi&us ille D. Dux militum fuis fzepiffime con- fpexeratoculis, quapropter cxteris meis conatibus ac labori- bus, incrementum Caryophyllisafferendi , fuperfedebam; ac: finem imponebam. | | Nuces Mytifticas,tam faccharo five Syropo conditas, quam Macire involutas , obfervavi , ac continuo comperi ,. fub Macire adhuc membranam five cuticulam effe locatam : ac uno eodemque loco fub hac cuticula ligamentum efle colloca- tum, quoidem Arboricounitum fuerat, atque hocligamen- tum, proxime extremam corticis partem ;. duram corticem ingredi, quo in loco ifta pars Nucis fita eft, ex qua origo. plantz conficietur, habeus ibi parvam quafi aperturam in cor- tice dura. Áttamen quam plurimas diffecuerim five aperue- rim Nuces, nondum tamen originem plantz in iis detegere quivi Unde mihiimaginabar , quemadmodum Caryophylla. adhuc immatura, atque dum florent ,. carpantur , fic quo-. queNuces myrifticasadhuc immaturas carpi, atque hanc ob. caufam. originem plantz in iis. nondum poffe inveniri five. detegi. | Porro maximi generis Uvas Crifpas fumpfi , ex iifdem - "i gabam , quo modo cum. Q | €ri, ac poftea perfumari, | | WIN quo mediante fumo,nigrum E recipere colorem , ut iftis. (e PU .. Propagatiouwes Arborum. — $3. 40» 50. ac quoque ex una Uva 58. grana five Semina collegi» quz fingula peculiariligamento fovebantur atque nutrieban- tur. Multa horum Seminum aperui, atque originem plante inde detraxi, acperpetuo nontantum perquam diftin&tiflime in eadem iftam partem , unde radix & truncus oriundus eft contemplatusfum ; verum etiam in cadem afcendentia agnof- cerequivivafa: pro utin Fig. 11. literis A BC D. indicatur. Perfectiffime quoque duo plana con- templabar folia, utcunque a fe invi-- cem diffecta, prouthic eadem Figura. B C D. indicatur. Et ad quantitatem originis di&z plantz recentis ob oculos. ponendam, oculis meis, proutin viri- buserat meis, candem dimenfus fum ,. ac unumquodque Semen ex U va Crif- paorigine plantz , in Semine conclu- TE : .^ fm, feptieseffelongius, ac idem illud. | . —. Semen fepties ferme Latius , ac quo- que fepties quidem craffius effe, ita ut per confequens unum. Semen ex Uva Crifpaorigine plantz ter centies majus fit. Sed. circa hanc proportionem , Geomcetriz utcunque peritis lo- BETON ME ied | | . Porro maximi generis Uvas urfinas nigrasfumpfi, & ex. una earum tria & fexaginta grana five Semina collegi, qua. fingula mediante ligamento fovebantur ; ac in unoquoque . Semineoriginem plantz effecontemplatus fum , quam ex 5e- mine defumpfi, cujus Fig. 12. E F H. illa pars ceft,. exqua radix & truncus eft oriundus. Ec F GH. funtduo folia, ad- verfusfe invicem jacentia: hujufmodi Semen plufquam fexa- . gies recenti plantà, in codem Seminecollocatá, majus efe iu- dicabam. Et quanquam nobisomnibus exigua parvitas Semi- num Uvarum urfinarum & Uvarum crifparum nota fit). fa- cillmo. modo eximiam exilitatem originis plantz in dictis Se- | | minibus Lg 94. AmNrowirde LEEUWENHOER. — » A minibus nobis imaginari , ac fatis fu- perque nos met ipfoscertiores reddere poffumus, nullam Arborem aut plan- tam aliquod Semen proferre, (quod inifto Semine, etiamfiquoqueomni- um minimo , origo talis plantz , a quali iftud Semen produ&um eft , for- matafit. | Poftea adhuc diverfa aperui Semi- ! . na, dequibus jam nihil commemora- bo, mihiimaginans, ex his & przcedentibus, in unoquo- 'que Semineoriginem plantz confici, fatis fuperque indicari ac demonftrari. Tantummodo mihi dicendum eft, quofdam adverfüs me diverfi vicibus , 1n globo Lilio - Narciffi ( bel- gice een T'ulp) florem ipfum poffe confpici, defendere vo- luiffe. Quibus contradixt; hocenim fi verum effet, inglo- bulis Cepzac fimilium fructuum globulis flofculus five flori- datio confpici poffet: globulus enim Lilio-Narciffi eft tan- tum fructus, atflos Lilio-Narciffi eft duntaxat floridatio Se- minis Lilio-Narciffi; nam xqueut Cepa, Rapz, Staphylini albi, five flavi, terra fructusfunt, fic globulum Lilio Nar- ciffi fru&tum appellare mihi fas eft. Hoc cum ita fit, origo plantz Lilio- Narciffi non eft inquirenda 1n globo fed in uno-- quoque perfe&toSemine;quod a globuloLilio-Narciffi produ- &um eft: Etetiamfi hoc apud me firmum ac fixum erat , eo- ufque me perduci fam paffus, ut diverfos Lilio-Narciffi glo- bulos ex terra defümpíerim , ac eorum inftituerim Ánatomi- am; at in iis nihil notatu dignum inveni: diverfa poftea Li- lio-Narcifforum diverforum Semina examinans, originem. plantz effe oblongam, fuperne & inferne in figuram fere ro- tundam fefe: claudentem , afcendentibus in(tructam vafi- bus, contemplabar: adeo ut ne ullam quidem minimam - i | par- * e abfolute & perfecte maturum eft ) quin - DU Propagationes Arborum. — 65 particulam ,. Lilio-Narciffüm referentem , agnofcere potu- erim. | | | Globum Lilio-Narciffi , unde Lilio-Narciflis oritur, fin- gulisannis Lilio-Narciffo excrefcente, intotum perire, five evanefcere, acinteritu ejufdem globi, unum aut plures glo- . bos Lilio-Narcifli , tam infra, quam a latere intereuntis globi, produci, five confici; 1mo quod majuseft , ordinario recenti. confe&to globo parvum rurfus globulum counitum invenie- mus, utproximo anno, intereunte hoc globo propter excref- centem Lilio-Narcifli florem ,. exilis & exiguus hic globulus rurfus magnitudine accrefceret ; hocenim finon fieret, nul- lomodo Lilio-Narciíli propagari poffent, nifi de novo femi- marentur. Quoniam fzpius intelligo , multos fcripta mea intellectu fuo comprehendere non poffe, ac perquam audaciffimecon- fiteri, fe mihi nullam adhibere fidem, cum tamen mendacia cane pejus & angue fum exofus, & veritatis amantiflimus; ingratiam incredulorum circa originem five initium planta- rum in Seminibus, duo elegi Semina, nempe Semen Caffiz, .&exileSemen, in dura & lapidofa cortice exigux olivze, ( bel- gice Mufcus-olyf ) fitum; inquo ultimo Semine, non tan- tum originem plantz in nucleo, nudis noftrisoculis, quoni- amillaorigo eftadmodum magna, contemplabimur; verum . etiam involucra five membrana iftius nuclei perquam venufte ligamentum (mediante quo nucleus conficitur, videbimus effe collocatum ; €o magis , quia ligamentum colore cum membrana minime convenit. Semen autem Cafliz quod at- tinet, ineooriginem plantz, ac przfertim quidem folia re- perio, quz ob eximiam eorum magnitndinem partim eum in finem confecta efle confido, adifti parti radicis ac quoque origini recentis plantz alimentum fuppeditandum, quz ra- dix in comparatione duorum iftorum foliorum admodum breviseft. Utmihiipfi omnino fatisfacerem, femen Caflix : : are- 96 Aurowi: de LEEUWEXWHOEK nz, fimplici aqua pluviali madefa&z , pullulandi gratia; commifi, ufque dum radix latitudine digiti accreviffet ,, quo tempore tum duo hzc memorata folia extra terram erant pro- truía, intra fe habentia five continentia originem recentis plantz, quamantea, contemplari erat impofflibile. Siquis jam originem plantz, in Seminefuo, eximie ma- gnam contemplandifitcupidus, & quo in Semine nulla om- nino farinacea reperiatur fubftantia, quemadmodum in Gof- fipi1 Arbore, confpiciat faltem Semen Spinz acutz, (bel- gicc Es-Doorn Boom )in cujus Semine duo complicata folia; & originem radicisaut trunci, fuointerno fivefecundo invo- lucro rotundam conficientia figaram , contemplabitur; quz folia , fi diffolvantur, duas tripartitas partes unius pollicis longareperientur: & origo plantz five radiciseft quinta par- teunius pollicislonga.. Et quando lanuginofam fubftantiam ; qua intrinfecusex primoinvolucroformatur, examinemus , : candem , vulgari Microfcopio contemplantes , admodum nude unamquamque particulam effe planam, ac primo con- fe&tum feu ultimum finem acuminatim finientem five clau- dentem , confpicere poterimus , atqueexinde fatis fuperque concipere ,, omnia Goflipia effe plana, quoniam, pruden- tiffimam naturam, perpetuo uno eodemque modo five ordi- ne, operationes perficere fuas ; videmus; ut antea fxpius dictum. | At fiquisjucundam appetat contemplationem , ut recen- tem videat plantam, in farinafua jacentem , infpiciat faltem Tiliz Semen maturum : nam hic duofolia neque plana neque in feinvicem complicata funt, at venuftis incurvationibus; veluti recentia folia in Arbore pendentia confpiceremus, fita funt: ac propterea origo recentis plantz, nondum juftam adepta perfectionem , nondum tantum floridum herbaceum colorem reprefentat; verum etiam, adhibito eum in finem Microfcopio, tam diftin&te vafa aut foliorum fibras confpi- | cere "Propagatioues Msbaring) WAT 97 cere poffumus, quafi nude coram oculis noftris jufte perfe- - &tionis fibrasfoliorum contemplaremur: Et ficut plurima fe- - mina ifta parte; unde truncus & radix oriunda eft; qux hic fu- pra modum magna eft, ab Arbore five trunco aliquo modo diffita funt; fic hocin Seminealiiscontrarium : hoc enim cum radice aut trunco Arborem verfus fitum eft : Semine autem ju- ftam maturitatem adepto, illaoriginis plantz viriditas in lu- cido-flavum commutata eft colorem. Quoniam Sxpius mihi proponitur, Chylum, quiin fto- macho & inteftinis conficitur, ac inde in fic dicta vafa lactea tranfit, a multis nomine la&is infigniri, quia fecundum il- lorum judicium non multum ala&e difcrepat, meam ea de re proponere opinionem omittere nequeo : eo magis, quia no- bis nullo modo imaginandum eft , fubalbidam materiam five fubftanuam, quz in inteffinis Hominum, canum, felium aliorumque animalium , pane, frumento & carue vefcen- tium, conficitur, lac PIRTMSS perlucidos duntaxat effe glo- bulos, exquibus panis & frumentum conflat , dictam fub- ftantiam fubalbidam efficientes; fi enim quilibet cibusin fto- machis atque inteftinis in lac converteretur, neceflario füb- albida fubftantia in inteitinis & ftomachis equorum, boum, atqueoviuminvenienda foret, cum econtrario, his anima- libus non nifi gramine veícentibus ; herbaceareperitur füb- ftantia. Statuoigitur, fubftantiamin ftomacho & in intefti- nis exiftentem , tantum a fubftantia, in vafibus la&eis exi- flente , differre, quantum aqua a vino: aut alio modo, Duemadmodum commixtum quid ex parum farinz & aqux, quod ideo album eft, lac nominare abfurdum foret, fic mul-- toabfurdius, fubalbidam fübftantiam , in ftomacho & inin- "teftinisexiftentem , nominela&tisinfignire : mihienim ima- ginor, quam impoflibile fit corpus magnitudinis ovi colum- bini pet tenuiffimum pofle tranfire cribrum, nifiillad ovum antea in millenas fit divifum particulas, tam impoffibile cffe, Nn ut o9 — AW roh de Dog kaorx ut perlucidus globulus, five particula, quz quoque pars e |: illius, fupra dictam fubalbidam fubftantiam conficientis, pof-. | fit lad fire ad lactea ; fanguinaria, aut vafalymphatica, quo- - niam higlobuli , in comparatione cum membrana dictorum vaforum , quorum hanc fübftantiam recipere officium effet, tam magni funt, quam ovum columbinum cum tenuiffimis | foraminibus cribri, ita ut talis fimpliciffimus globulus, pri-- ufquam in vafa dicta poffet tranfire, pro proportione ovi; - fecundum tenuiflima foramina cribti antea 1n tot quoque par- tes dividendus foret. Statuo igitur atque confirmo non nifi tenuiffimam fub- ftantiam iftorum perlucidorum globulorum , fubalbidam fubftantiam in inteftinis conficientium ( fupra dicto modo di- | viforum ) tranfire 1n vafa lactea, fangunaria, atquelymphati-- €a, acrurfusin iifdem vafibus la&teis fanguinariis atque lym- phaticis , craffiffimam illius materiz fubftantiam , qux po- | tiffimum coeffentialis eft fubftantia ,' coagulare ; ac rurfus. | mediantibus multis perlucidis globulis ; illam fubftantiam. lactisinftar dealbari: quz alba fubftantia nullo modo lac eff: pro utantehac ca de relatius verbafeci, fivefcriprisevulgavi: LL GEMARDEEPOÁ SAEI av AU SPRSICRL TEUER COST ——- j ! j a2emo interim iftius fitopionis, metalesfovere cogitationes, - ut primo dicti duntaxat perlucidi globuli, in tot minores partcs divifi , ex inteftinisin vafa la&tea, fangunaria, & lym-. phatica tranfirent: certum autem eft, globulos 1ftos tenuiffi- | má admodum ( pro utoculis noftris dBpáree) aquof& innatare- | fubftantià, qux cum divifis five diffolutis globulis tranfit iu. | dicta vafa, & quantitateglobuloslonge füperat; quz aquo- : fa fubftantia omnibus noftri corporis partibus maximum eft alimentum, unde fanguis, acilla fubftantia, lac & aqua no- . minata, conficiuntur ;; quemadmodum quoque certum eft, magnam partem five copiam dictorum perlucidorum globus lorum, in humore inteftinorum exiftentium ,. cum excre-- mentisexonerari , acillorum magnam conttituere i Us Era- E xperimenta. 900 Binterita JEftate , fübcalidiffimo cxli sftu , fuprema ma- nuum mearum cutis dius inlocis, multis iifdemque tenu- iffimis confertaerat bullulis aquofis, quarum aliqux magni- tudinem faltemarenz craffz zquabant five complebant. Hu- jus rei caufam effe [ mihi imaginabar] quia aliquot fquamulz ita inter fe erant conglutinatz , ut intra Squamulas redun- dans humor, propter extraordinariam fudoris emiflionem ; quam eodem dieeram perpeflus, transmeare non potuiffet , -& hoc modo has bullulas aquofas fuiffe caufatas: accogita- - bam, hafcebullulasibi potiflimum confici , ubi fuprema cu- tiserat dereli&a, ac defquamationem minabatur. Mediante Microfcopio tum temporis quoque meam füpremam contem- plabar cutem, ubi nullis bullulis aquofis erat conferta, de- teríà ante omnia mea cute , in fpatio, non Majori, quin arenáillud potuiffet tegi, quinquaginta quidem locis fudo- rem pedetentim confpicicbam prodeuntem ; ha prodeuntes fudoris-particulz continuo magnitudine accrefcebant; ac cum ad iftam perveniffent magnitudinem, ut fe invicem attingere poffent , quindecim aut plures erumpentis fudoris particulze fiveguttulz interfe confluebant, & hoc modo, quoufqueab aere comprehendebantur,; conficiebant irreguralecorpus, aut guttulam aquofam: tum enim lattusaquofum fuum huorem difpergebat ,' ac praefertim in tenues fifluras aut rimas incute "fitas. | Quando jam nuper fub vefperam duas libras circiter ele- gantis vini Gallici confumpferam , poftero die corpus meum exinde aliquo modo conturbatum erat ; feà quando in pran- dio rurfus fefqui libram tam elegantis vini Gallici, quam no- yum Rhenanum aut vetuftum trans - Mocfellanum [ belgice - over-Moefcl wijn] effe poffet , bibebam. Circa duas horas poft potionem ultimi Vini; circiter dimidiam libram ique cum herba "Thee abfumebam.,: & quidem tam cito; & tam calidam, ut pro viribus cii , nunquam fereinter biben- n2 dum 100 J AurouNi: de LEEUWENHOEK dum oltulam , antea dictaaqua plenam , ab ore removens, ea: intentione , ut refpiratione halitus mei, per nafum ex ha- lantem humorem in vafa pulmonaria ufque pertraherem , ut eo vehementius fudorem emitterem. Sudoremin facic erum- pentem tam nitide, ut potui, exinde -defumpfi, eundem- - qucobfervans, contemplatus fum ,. inter fudorem iftum ma- gnam copiam fquamularum effe per mixtam ; illarum nempe. quz fupremam conftituunt cutem. Ac quoque immenfum. numerum globulorum ,' quosquantitatem fextz pa:tis unius. globuli fanguinei habere judicabam , contemplatus fum : &. juxta illos majorem adhuc numerum globulorum , praceden-. tibus multo minorum. Praterea magnum numerum particu- ——Ó— M 2 SEE i. Tec c adip E EE E ECT e m IMMEESDL ae ER o larum falis videbam , qux, admodum parve, elegantem continebant figuram quadrilateram : ataquofo humore, in | quo hz particulz erantfitz, nimium automnino cvaporato, - | hx parriculz falis undique in incompofitas & magnas erumpe-. bantfiguras. Dictz falis figurztam molles erant, ut exdem fninima aeris mutatione. e veftigioin aquofum rurfus humo- rem reverterentur. Praterea inter falis figuras pauciffimas ali- quot falis figuras confpiciebam jacentes, figuram foliolorum Salicis referentes, admodum convenientes cum figuris falis, — Sale Ammoniaco contentis. Has fupra memoratas obfervationes nullum alium in finem. - inftitui, quam ut viderem, numne aliquas Salis particulas Vini, jam fupra modum in tempore quindecim horaruma | me confumpti, in fudore meo, hoc modo quafi vi quadam ex corpore meo protrufo, detegere fiveobfervare poflem ;. at quamvis attentus admodum contemplabar ,. ac diverfis vici- bus tribus.continuis diebus hunc animadvertebam &. exami- nabam fudorem, nullam tamen omnino particulam falis, in. Vinoordinario fitam, obfervare & detegere quivi. | Poftea quandoa prandio vehementer emittebam fudorem;. & ifto die nullum confumpferam vinum , rurfum- fudorem-- a facie. Experimenta. . CA |. pen .&facie defumebam , eoque animadverfo , immenfum con-.. templabar numerum fquamularum , antea memoratarum , €o füdoreinnatantium , ac multos praterea globulos, & quod: . me maximeinadmirationem abripiebat , erat, nempeimmen- fa illa multitudo falis particularum, quarum plurimz qua-: drilateram continebant figuram , acillarum latera pyramidis: ad inftar afcendebant. Contemplabar quoque aliquot falis fi- guras, oblongas, acprzterea multasfahs exiles figuras, fcfc ramufculorum ad inftar Arborum reprafentantes: at his pau- lo. accuratiusobfervatis fiveexaminatis, hasnon nifi tenuiffi- mas coagulatas falis particulas effe; comperiebam ; quarum: - aliquz fefe quadrilateras, alixlongasquadrilateras, ac mul-- tz fee irregulares reprzcfentabant. | Quendam haud indoctum Dominum fcrobiculos five foffu-- - lasintrinfecusin digitis,& intrinfecusin mau, depinxiffe,vidi atque illum illos fcrobiculos pro poris in publicum emittere fiveventilare; mequodattinet, nunquam hos fcrobiculos ; tam inferne in pedibus, quam intrinfecus 1n manibus, pro particularibus poris , five cuticularibus meatibus confpicere five habere potui: Sed femper, minorem propulfionem par- ticularumadipofarum ex hifcefcrobiculis , quam circum fcro- biculos, provenire confpexi. Etattentionealiqua fuprema cutisparticulas, exíquamulis confiftentes, in fcrobiculo exi- ftentibus, examinantes, ibi locorum fquamulas ar&tiores im fe effe conftipatas , comperiemus, quam ibilocorum , ubi cuticula five íquamulz altiores elevate funt conflitutz.. Per aliquod tempusigitur apud me inconcuflz fuit veritatis, ícro- biculos five rugulas,quibus intrinfecus noftrz manus & digiti, & plantz pedum noftrorum , funt inftructz, duntaxat ifta effe loca , quibus fuprema noftra cuticula, fupra modum, mediantibus aliquibus cuticulz rectz vafibus , | eft counita : quemadmodum in quibufdam confpicimus Arboribus , ii earum corticibus fcrobiculos effe, ex vafibus lignifuam tra- | Nn 3 hentes. 102 . A ÁmNrowii de LEEU WENHOEK : hentes originem , qui fcrobiculi, in corticeligni, adaliquem humorem ex ligno depellendum , non funt conflituti, fed duntaxat (pro ut mihi imaginor ) ad corticem ligni eo arctius lignocouniendam. Nam quemadmodum fuprema noftra cu- tis duntaxat ad fubjacentes particulas defendendas conítituta eft: Sicquoque cortex Arboris defenfionis ligni ergó confti- tutaeft: Et quemadmodum fuprema noftra cutis, füb ea- dem nová cute rurfus confeQà, affulatim in micas diffrangit , ficquoque Arboriscortex, totiesfub illanova cortex (quod fingulis contingit annis) confedta fit, affulatim in micas fran- git; nifiantiquzacrelictz cortices de novo confe&tis fivere- centibus nimisarcte cohxrerent; quemadmodum jam intrin- fecus in noftris manibus , & inferne in noflris pedibus, ex- traordinaria relidt & de novo confectz fupremz cuticulx unioefít, neceffarium confequenseft, iftoinloco, ubi ma- ximz funt uniones ejufdem cuticulz fcrobiculos & rugas effe. Cryftallinum mufculum , alias Humorem Crylftallinum di&um, ex Equi oculo , animadverti, ac filamentofam fub- ftantiam, exquaquzlibetfíquamula conftat, eodem modo; ut deeodem mufculoex oculo Bovis, Suts, Ovis, Canis & Felis dixi, hac cum differentia comperi, nempe hunc Hu- morem Cryftallinum tam magnum effe, ut axis ejufdem maximam in partem fumpta ? partes unius pollicis confi- CCIC t [) Literis meis de 3. Deecmb. 1674. Nobiliffimis Viris obfer- - vationes meas circa nervum opticum Bovis indicavi, nempe ineodem nullam effe cavitatem , qua vifus ad cerebrum tranf- ferebatur: fed nervum opticum ex filamentofa confiftere ef- fentia five fubftantia, optimo jure vafa nominanda, illaque . filalentefluentibuseffe impleta globulis: ac quoque fi faltem unusglobulus, infilulo uno, prope oculum fito ,. per illud quodin noftro oculo, mediante vifu, attingeretur aut mo- veretur, tum non tantum omnes globulostali in filulo fitos , per LÀ ÀH—ÀÀ M gue —À7 UL om 4 rz ^ Tu OM UTI ^o mE m commo o AE" nguoi REP URL cmm DR ERE - Experimenta. : Tog per illud verum etiam Cerebrum, unde nervus siete ori- ginem trahit fuam, moveri. Quatuor diftin&tos Equorum nervos opticos rufus obfer- vavi, duntaxatadingenuam formationem ( prout mihi pofli- bile erat ) iftorum globulorum,;hzc filula complentium, viden- dam, five contemplandam ; quosnam autem conatus infti- tuerim , attamen deus nihil aliuddicere potui, quam quod. tam de magnisquam parvis particulis globofis dixi: obferva- vi quoque exilia vafa circum magnos lucidos globulos;. ac quoque perlucidasadmodum tenues fltrias, ex quibus fubal- .. bidz cerebri particule conftant, diftentz medullam Spina- . lem verfus;prout unà ex precedentibus meis epiftolis dictum: at flamentorum loco, jam vaía , nervum opticum maximam . in partem conficientia ; dicam; quz vafa claris admodum & perlucidis mollibus aut didis globulis, & prout ut oculis. meisapparet, tenuibusvafibus, impleta erant, ita ut mihi jamimaginer, nervum huncopticum copiam vaforum , glo- buliscompletorum , in fe continere; & fi feponamus, quo modo vifus per nervum opticum tranfeat ad cerebrum , (pro ut hac de re anrea fententiam meam vindicavi) mihi dicen- dum eft, dictum nervum opticum creatumefle , ad continuo novam fubítantiam ex cerebro ad oculos, confervandi eof- dem, deferendam. Rurfus 'Trutz Bilem obfervavi , fub fpe particulas falis nobis amarulentum faporem afferentes, in ea animadverten- di & contemplandi: attamen, quofcunque adhibuerim co- . natus figuram particularum falis confpiciendi, procul omnz dubio magna copia in bile exiftentium , nunquam illis ullam. figuram attribuere potui; quanquam plerumque haud dubic ftatuebam , me diverfas falis particulas videre , atque hoc duntaxat, prout mihiimaginor, propter eximiam multitu- dinem admodum tenuium | globulorum , ex quibus bilis ma- ximam in partem conftat. Imo hi globuli , globulis noftri fan- guinis. ES | ANTON: de LEEUWENHOEX guinis minores, fanguinem noftrum rubicundum efficienti- bus, acquos videre mihi 1maginabar ex rurfus fex diftinctis: globulisconfiftere, tanta erant multitudine, ut omnem fü- peret conceptum ; atque hoc prater majorem adhuc nume- rum perquam tenuiflimorum globulorum , mediantibus ac- curatiffimis meis Microfcopiis omnem fere vifum cffugienti- um, itaut extra aleam omnis dubitationis confliruerem , nempeimpoffileeffe pofle, ut dicta bilis tam fluida & pellu- cida effet, quim omnes globuli tam flexibiles effe deberent, ix . &interfe itainordinem redacti, aut ut minima commotione quilibet globulus particularem poffet affumere figuram : alias. enim perceptu mihi eratimpoflibile, uttam exiguus humor; in quo tot erant globuli, tam pellucidus efle poffet : Poftea bilem cum duabus tripartitis partibus aquz pluvialis (fecun- dum. quantitatem bilis) commifcui, & per aliquot diesfepo- — íu1 , ut craffiffima materia five fubftantia, in bile exiftens, | fundum verfus tenderet, five demergeret: ac tum tenujffi- mam five fubtiliffimam fubftantiam fuperne defumpfi , ut aliquos fales eo commodius contemplarer ; at quofcunque iterum inflituerum conatus , nondum tamen voti compos fieri potui: fupra enim memorati globuli videbantur tamen tam abundantes effe, ut illorum numerus vifui-meo fummo effet impedimento, quamquam fim certus, &íapius mihi obve- nerit in puriffima nempe aqua pluviali immeníam globulo- . : rum multitudinem effe, ut omnes, ne tertiam quidem par- tem illius, quam aquam nominamas, non efleaquam una- nimiter judicarent; at hi globuli nullo modo erant compa- randi cum iftis globulis, in commixta bile cum aqua occur- rentibus |. Cutem maximi generis Anguillz examinareinftitur, (crat- fities enim ejuso&to pollices fuperabat)) & confpexi, íquamas per dorfum & ventrem fitas, uno codemque quidem tractu effe diftentas ; at iftis i intra dorfum & ventremfitis , a me con- fpectis s — Experimenta. / | 6$ J"fpedtis ; comperiebam omnes non uno eodemque tra&u effe . collocatas : aliqu enim parum e tranfverfo , quafi ad ven- trem tenderent loco ad caudam;aliquz veroe tranfverfo erant - E quz tum dorfum verfus tendebant, at omnes ta- Mmenhocmodo, utin feinvicem jacentes pouce tamen to- tam obtegerent cutem. | Porro materiam hafce (quamas operientem obfervavi, quas | Íquamas fzcem five phlegma nominare confüevimus , acab | omnibus fere fzx effe judicatur, ad anguillas extrinfecus ac- » cedens; at contrarium fum expertus, & nudiílime contem- platus, hanc fic dictam fzcem non extrinfecus accrefcere; - fed revera parcem corporis ipfiusefíe, quoniam hzc materia, quanquam cadem & oculo & mediante Microfcopio fzepiffime ut humor Cryftallinus appareàt, nihil aliud fit quam per fc mixte venulz, quz omnem fere fidem fuperantis funt tenui- . tatis, & qux fe ipfas in tam incomprehenfibilem ac immen- fam ramufculorum copiam , interíefe difperforum, ficdila- tant, ut eafdem non nifi fumma cum admiratione contem- | platusfuerim: imo multz tam tenues & exileserant, ut eaf- . dem non nifi accuratiffima cum attentione dignofcere poffem ; praterea adhuc multo minora efle vafa, diftinctam contém- lationem eftugientia, mihiimaginabar. Fizc parva vaícula, cognitu perquam facillima , judicabam tam parva effe, ut; pro dimenfione oculi mei, fi globulus noftri fanguinis , fan- guinem noftrum rubicundum efüciens , in mille particulas effet divifus , attamen per jam memorata tenuia & exilia vat- cula tranfmeare non poffet. Ex his obfervationibus igiturconfirmabam , jam memora- "tam fubítantiam tantummodo membranz aut cuticulz loco effe , quam anguillarum fquamulz tegunt , & quando An- guille ( belgice AalenPaling ) foramen aliquod anguftum per- repfiffent, tum hujus euticulz aut membranulz particulam , quam picgma five pnm nominamus, huic foramini adhz Oo. TUS fifíe; » 166 - ^ — AuNroNurit de LeékuwENHOEK fiffe; autquando Anguilke abfque aquaaliquo in vafe fuiffent | conftitütze , ac parsquxdam hujus membranz five cutisfuiflet | detorta, tum Anguillas non diu poffe in vita fubfiftere ; quam rem pifcario , fuam negotiationem probe intelligenti ,. di-- cebam five narrabam , qui hec mea dicta , & jam fcripta ,: confirmabat. Hzc multiplicia admodum tenuia vafa, a me membrana autcutis nominata, admodum parvisac fere rotundis parti-. culis operta reperi, quas particulas quater quidem minores. globuloautparticulà rotundà, ex quibus Anguillarum fqua- mz conftare videntur, effejudicabam, has particulas, eum. in finem duntaxat judicabam efle confe&tas , ut vicem fupre- mz cuticulz, membranz, autcutis implerent. Materiam, qua noftris in oculis quoque ut phlegmafive fex eft , qua [quamz Praími funt opertz; eandem quoque - ex váfibus perfe mixtis confiftere; contemplatus fum, ejuf- dem magnitudinis pro ut de Anguillis antea dixi. Et quan- quam mihi plerumque dicta materia, etfieandem perbonum confpiciebam Microfcopium , non ex alia videbatur confiftere fubftantia , quam ex admodum pellucido humore ,. tamen. eandem exa&iusrimans, non nifi ex jam memoratis perquam tenuibus vafibus confiftere, comperiebam, commixtis cum ' admodum exilibus globulis: praeterea. fepius mihi imagina- bar, hanc memoratam fübftantiam , quam optimo jure cu- ticulam nominamus , rurfus perquam exilibus ac tenuibus — globulis effe opertam. pe Hoc fic dictum phlegma non tantum ex pifceautintima cu- te Prafmi provenire, quoque contemplatus fum ; fed illud partim exfquamis confici ; nam nudiflime confpiciebam , in Figura 13. partem repraíentatarum fquamarum B C D.cum immenía multitudineexilium vaforum effe counitam, &ex | iftisfquamis provenire, ita ut reliqua fquamz particula, quo- ufque nude coram oculis noftris confpicere poffumus, pro ut ^ : | | hic? x LA —» hic ABDE. nuul- i NA ik . ]a vafa aut phleg- 7 Xoy B dwaptxo i Bwperimum. ma proferat, & illa particula duntaxat avafibus, ex cate-- ris Íquamis prove- nientibus, operia- -tur. At illa vafa, noftris oculisutap-- paret , Phlegma - conficientia ,. non | hiat j LA tantum prodeunt ex fuprema parte fquamz ; fed eadem. quoque vafa ab infima » Íquamz parte, pifcem verfusfità, maximá copiá conficiun- tur; quixinferne & fuperne prodeuntia vafula , ad rotundita- tem Squamz B C D. pervenientia, admodum inter fe mixta "funt: & hoc modo quxlibet fquama a vafibus omnino con- veftita eft. Reliquum fquamz A B D E. partim conveftieba- turavafibus, excuterecta prodeuntibus, unde fquamz con- ficiuntur, foventurac nutriuntur; deinde, avafibus, qux intrinfecus ex vafibus F G. & H. conficiebantur; tertio, ex vafibus, quz afuprema parte fquamarum conficiebantur, | &hicnumeris 1,2, & 3. indicantur; itautvaía, prodeuntia |. €x parte 2. Íquamz H. fefe difpergant, non tantum adillam | partem íquamarum F. & G. conveíftiendam ; fed quoque fefe diftendentia porro ad partem tertix Squamz conveftiendam ; -ut ABD E. imo hzc vafa fefe longius protendere, mecum cogito. Porro hic animadvertendum fupereft , nempe ne- ceflarium effe, ut ex parteuniufcujufquefquamz; hic ABDE. motatá, nulla vaía, cutem conficientia prodeant, quz fqua- . mastegit fed hzc cutis fquanis laxa incumbat necefle eff ; - -alioenim modo fi icret, íquamz nimis aréte & denfeinterfe effentunitz, & pilcisfemetipfum incurvarenonpoffct, nifi. Qo a : 'masona qoÜe s AN TONLI "ide Lrzvi WENHOEK AM magnacum illifione fquamarum contra vafa, & extraordina- | | ria diftra&ione eorundem , hac cute jam ; partim. Íquamis. LE laxa incumbente , fquamse , incurvante pifce ; abfque ulla |! lafione & detrimento 1n fe prolabi poffunt. Hunc pifcem || contractionem nullo modo pofle perferre patique, quoque | | judicabam ;. quemadmodum Piícarius mihi quoque refere-. |. bat. fi faltem parum phlegmatis in zftateab hoc pice difcet- fiffcet, tum Prafmum per duos dies non poffe vivere. j| Ex his obfervationibus mihi imaginabar, cutem Anguil-- 1 larum, íquamas operientem , & aliqua ex parte ex fquamis. || ipfis proveuientem. ; earumque vafa , ex quibus aliqua ex. M parte cutisconftat, quam phlegma nominamus, tam longe & late fefe extendere, utvafula, ex una fquamula prodeun- tia, in pluresquam 1n 2 s. fquamas fefe diffundant, & hanc efle caufam , quare pituitofa fubftantia, quare ipfa catipise cutisfquamis infervit, tancraffaac firma fit. | Porro fíquamas Percz rimatus ac quoque cbnteniolatus É fum , hasfquamas materia ctiam quadam effe inftru&as, quam. — quoqueaxqueac Anguillarum , & Prafmi phlegma nominare. liceret, , fed quia vafa, hocphlegma aut potius cutem con-: ficientia, admodum valida funt. Deinde quia pars anterior. íquamarum multitudine angulorum ad inftar punctorum, — extra fquamas eminentium, ac a cute conveftitorum ,. in- | ftru&a eft, ideo cutistractando ab iifdem non facile fe jun- gitur, & hoc modo Percz tractationem melius quam Prafmi aut Trutz poffunt perferre patique. His Obfervationibus circa vafa cx fquamis prodeuntia; a nobis phlegma nominata , mihi ipfi nondum fatisfactum cenfui; fed vafa in Íquamis , unde hzc ipfa vafa fzculenta. | conficiuntur, inquirere conatus fum : Et ut rüugofam fqua- »arum fabricam nitide ob oculos ponerem ,. tenuiffimam. duntaxat particulam fquamulz dipingi curavi; cujus fpecies. five, facies mediante guipkolcopio non nifi ex lucido videtur. | : confiere M b! E 2 Experimenta. C ECTMA |J 109 - confiftere cryftallo, atque hoc tàm exinternis quam exter- mis rugis, pro ut hic Figura. 14. literis I K L M. indicatur;. peres quod latus IM. illa. pars: o0 f — eft, queincutepifci cou- | pr ' .'. jmita fuit, conficiens cir- ri i po t doas M compre. | "7 7 — 2 , duarum vuigarium arena- zd V | rum. Jítas- rugas, qua - Ee /, / | hic inter fe quinque latze indicantur , in Praímo, quem duodecim annorum ATA. efie judicabam, a centro. 5 ' ad circumferentiam ufque plures quam düceniss numeravi; ac praterea; ultimo anno: . has fquamas pluribus quam viginti rugis, circum eafdem ;. accreviffe autauctasefle , confpexi. Has. atque aliorum piíci» umfquamas, quantumvis tenues, in diverfas particulas a fc - invicem feparavi, accontinuocomperi, etfi admodum pcl- - ucidas rugz in fquamis fefe oculisofferrent, ex non aliis par- "ticulis conjunctas aut confectas efle, quàm ex incomprehen- - fibilibusadmodum exilibusflriis, aut ut melius dicam , vaf- . culis, per fe admodum mixtis ac circumvolutis; pro ut hic in di&a figura literis K N L. aliquo modo indicatur. At no- ' bis notum fit oportet, ut, quando aliam partem earundem - fquamarum contemplaremur, autfi hzc vafa rurfusa fquamis. | fepararemus , tum vafa , fub his vafibus fita, omnino aliá tenderent viá 3 quoniam hzc vaía multa & inícrutabilitee denfa in fefe funt cumulata, hoc.modo fquamarum craflitu- . dinem conficientia. Ex hisanimadverfionibus mihi non tan- |. tum fquamarum augmentationem imaginari poteramegnome pe: iftas fquamarum particulas. femel confedtas ; ; lemper | unam eandemque figuram ,- fine mutatione, retinere debere ; "at plerumque circum ambitum five circumferentiam novas - (Qoi3 s . fubinde. yr ANTowir de LEEUWENHOEK — : fubinde formari rugas , eodem modo , quo antea Arbores | craflicudine augefcere , disi: mihi quoque circa formatio- ! nem & propulfionem multiplicium valorum in fquamis, vul-. | gato nomine phlegma dictorum fatisfacere potui, nempe: - eadem vafa non tantum cx vafibus fquamarum prodire; fed | eadem vaía, tempore extremz & perfectz pifcium pingue- | dinis, extramodum multainíquamisaccrefcere. Etquando || jam rurfus augmentationi five formationi la&tium & ovorum | multumrequiritur alimentum, ac pinguedo pifcium decref- | cit, tum quoque di&a vafa minui tam tenuitate quam brevi- || tate. Pratereaformationem fivenutritionem fquamarum(et- | fitam tenuium) fupremam noftram curiculam conficientium ; animo pervolebam meo: quoniam enim prudentiffimam Na-- turam omnes fuas operationes uno fere & eodemque modo | perficere videmus , nulli dubitandum , imo vero affirman- | dum eft, fquamulas cuticulz noftrz eodem quoque modo ex vafculisinter fc commixtis five difperfis confiftrere, fienim vaícula, ex quibusfquamz conftant, unà eademque tende- rent vià, fÍquamz minime gentium eam firmitatem haberent, qua jam funt inftructz. Animum quoque inducebam me- - um, nunnetenuiflimi humoris portio quedam , qui humor continuo ex corpore noftro propellitur per hzc vafa ipfa, ex quibusíquamzconftant, &cutfupra dictum, fupremam no- Ítram cuticulam conficiunt, protrudatur. | A Quisenim conífcius, fi noftra corpora in humore continuo, abíque ulla fricatione five contritione ut pifces, cfíent , num- nequoqueex fquamulis magna copia vaforum , pituitofam ha-.— bentium effentiam , excrefceret. Hocutinveftigarem , íqua- marum in orenoftro recordabar , quiaille plerumque humo- requodam funtoneratz: & quoniam harumobíervationum tempore , animadverfione cujufdam fupra modum acidi hu- moriseramintentus, contingebat, utmeinvito aliquot ejuf- . dem humoris guttas in os meum inciderent ; &cquanquam - 1 €veltigio - Experimenta. | III | lav etigia eafdem exfpuebam , attamen aliquibus i inlocis mei oris, ac pr&fertim circa gingivam meam, fuprema cuticula »tameratlaxafivediffoluta, ut eandem fruftulatim illinc de- fumerem ; ac i1ftas obfervans particulas , non tantum fqua- . mas, fupremam conficientes cuticulam , a cute efle dereliétas, | |judicabam ; verum ctiam , multa cutisre&tz vafcula, ex qui- . bus Íquamas confici mihi imaginabar, íquamis effe annexa: ' mepoffecontemplari, mihiimaginabar. Praeterea, menon- | nunquam poffe videre; quibufdam íquamis adhuc vafcula fiveftrias, ex íquamisipfis confectas, incumbere, mihi quo- " queimaginabar; attamen, quofnamcunque adhibebam co- natus, meadfatietatem ufque five pro lubitu, de ftatim me- moratis, certiorem reddere nequivi. Poftanimadverfiones & obfervationes meas circa par ticulas falis in aceto Vini, nobisacidum excitantes faporem, men- tisaciem conjeci in acetum Cervifie , quod quoque patens 1n mufxo conftitueram meo, ut, fifieri poflet, particulas falis |. detegerem ; attamen, quafüam haci in reinflitierim animad- . verfiones, nullas falis particulas contemplari potui ; inqui- busaliqua mihi apparebat figura. At cum acetum Cervifue perocto, decem aut plures dies patens conftitiffet, magnum particularum falis numerum confpiciebam jacentem , qua particule in utroque fine adhuc acutiores afperiorefque iftis E erant, quas me in aceto Vini vidiffe dixi, quas hic Figura À. IN*. 15. in- Ns" ] dicavi. Ac Prxterea in ^ IBS o ^ quibuídam nudiflime ac E dg perfectiffüime conípicere poteram , eafdem in me- 1 T - dionon tantum habere ca- vitatem , verum etiam eaf- dem ex plana figura con- | fiftere videri. Porro inibi quóque aliqua falis particule jace- Up. bant, 312 "A rod de Lodi unork bant, quas nondum perfectas effe judicabam Diu Figura B. acalio in loco particulas falistot numero fecum jacentes vide- . bam, quzintot irregulares & longasparticulasfalis quafi ex: pullulatz erant, ut nihil certi de uis effet ftatuendum aut de- — üniendum. Aceto Cervifiz oculos Cancri admifcui, utvi- 1 ^. derem, numne mediantibus illis particulz falis figurá muta- : rentur: Átfiguras falistam parvas & tam multis circumcin- ctas exilibus particulis , ut; quoscunque intendebam cona- m tus, nullas omnino perfe&as falis particulas. agnolcere po-- : tuerim. Prateritistemporibus diverfis vicibus, figuras falisinfucco | Mali Hefperii , quem ex Malo Hefperio five Citreo pri | ram, detegere conatusfui: atillud nunquam perficere potui, & hasquidem ob rationes ftatuebam , quia dictus ille fuccus | nimiscraffus, acmultis aliis particulis erat commixtus. Sed | quando hac hyemeeundem fuccum obfervado eram occupatus LE (habenstum temporis laganculam fucco Mali Hefpern ple- nam in muf xo meo confiftentem, quem fuccum ex Malo Hefperio exprefferam ) fubito ingruente frigore dictus fuccus congelabat , eundemque regelatum guftabam , eundemque adhuc valde effeacidum comperiebam , operi & contempla- tioni infftens , plurimam craffam fubftantiam fundum. verfus deícendifle confpiciebam. Hunctenuiflimum fuccum Mali Hefperii, poftquam peraliquotdies conftiterat, ani- madverti , ac tandem ibidem figuras falis jacere. confpexi , utcunque referentes fpeciem aliquarum figurarum falis in | aceto Vini ac Cervifie, pro ut paulo ante Figuris A. & B. indicavi. Spiritum Salis A mmoniaci mufzo meo aprico expofui aeri & aliquot poft horas fal fefe coniunxiffe contemplatus fum. His figuris falis accuratius perfpeétis ac rimatis , has magnas | figuras faltem effe coagulatas, ex immenfo numero exilium | admodum fieurarum falis , confpiciebam ; quz aliquanto , longiores zi ^ MM M———M — m x —————————— Experimenta. 3T» Yongiores quam latiores erant , habentes cavitatem , ita ut mihi appareret ,. quafi prima harum figurarum falis figura plana fuiffet, & latera undique circumvoluta. | Quando au- tem Spiritum Salis Ammoniaci admodum tenuem oculo pro- ponebam meo, aceundem oculum tam diu in eundem fpiri- tum habebam defixum, donec tenuiffimus ille humor eva- | poraret, tam cito fuperfluus humor mutabatur in figuras fà- lis, utnefulgur quidem velocius coram vifu noftro coruícet; quam hichumorin fal mutabatur ; fed figurzfalis, hoc modo confectz, omnes ex irregularibus conftabant fiftulis, ita ut ca de figura nil certi definiendum fit. | Porro Spiritum Salis Ammoniaci zquali portione fangui- mis commiícui, ac ftatim vifui oppofui meo, ut viderem , . quasnam operationes dictus ille Spiritus Salis in globulis fan- guineis efficeret ; atque hoc contemplari tamdiu continua- bam , ufque dum videndo & contemplando eram defatigatus: attamen quofdam globulos fanguineos effe diffolutos non vi- dens. Circiter quadrantem horz poftea, eandem commix- tam materiam rurfus contemplabar, ac tum multos globulos fanguineos efle diffolutos comperiebam ; atque hunc Spiri- tum Salis Ammoniaci, fubftantià ferofàcommixtum , in qua " higlobuli fluitant, rubicundum affümere colorem incipere. | : | | I in I [ l Adhuc poft quadrantem horz fupra memoratam commixtam contemplabar fubftantiam , ac tum temporisglobulos fangui- neos in ca fubftantia jam effe per paucos, ac humorem multo rubicundiorem affumpfifle colorem, confpiciebam. Dictum Spiritum Salis cum Aceto Vinicommiícui, acvi- di, ftatim figurasfalis Aceti mutari, aut in tales figuras falis coagulare , de qualibusin Epiftola mea de 5. Januarii 1685. - in Figura IN». 2. literis PQR. dixi &indicavi, quas Acetum & Vinum ; iis Cancrioculis admixtis , affumpferant. - Quia Sal Volatile Oleofum fummis ad cxlum fere ufque laudibus extollebatur, a Pharmacopola, ja&titante, feillud | | d D fal tI4 ÁNTONIL de LErzvuWwWENHOEK fal perfe&e fecundum inventionem five experientiam D.D. Sylvii poffe conficere, lagu culum iftius falis emi. Flavum emittebat colorem, aceodem fub aperto cxlo vifui oppofito meo, fzpiusadmiratus. vidi, quamodo magna olei quanti- - tas; huicSali Volauli Oleofo immixta, femet ipfam a reli-- quo humore fegregabat , atque hoc magno numero rotunda- rum particularum inter quasalique non majores globulis no- ftri fanguinis, fluitantes 1n tenui aquofo humore, «que ac. quafdam particulas adipofas in calido jure carnis videremus fluitantes, omnes flavum habentes colorem, ita ut Oleum. duntaxat flavum illum colorem in Sale Volatili Oleofo con- citaret, five caufaretur. Et quod hac in re animadverfione dignum efle videbatur, erat, quod oleum fefe a tenuiffimo- illohumore, cuioleumimmixtum erat, non fepararet, do- | necapertocerat expofitum cxlo; quando breviflimo temporis fpatio plurima fubftantia humida evaporaflet. Porro, prout potui, figurarum falisrationem habui ; qux poftquam parum. temporis Sal Vol. Ol. fub aprico conftitiffet, ac aqua partim cvaporaflet, tum conficiebantur, quz figurz inmenfo qui- dem erant numero, at plurimz tam parva, ut illis figuram | | nullam attribuere poffem. At non nunquam aliqux mihi ali- | anro majores occurrerunt , longiufculam habentes figu- ! - ram, acaltera prz altera lon- N/ i6. | gitudine eminebat, prout ut TON E | ue hic N?. 16. Fig. À. indicatur. H m figurarum fines ali- Educ US WE Quarum EM nd puc qui mihi utcunque acuminati cru M UN effe videbantur ; in aliqui- jor bus vero nullum dignofcere | E ha quibam acumen. Iníuper mi- e hi quxdam falis figurz, ad- modum figuris iie Vino, quondam a me dete&tis perfimi- les, occurrebant ; : prout hiclítera B. indicatum eft. Ac quo- que Experimenta. di um ITS que pauculzaliquotfalisfigurz, figuram noftri vulgaris falis referentes: proutlittera C. demonftratur. Porro in codem humore, przter dictasfalis particulas, immenfusadmodum exilium patticulartim numerusjacebat, quz propter exilita- tem fuam & craffam fuübftantiam , 1nqua erant collocatz , non. erant cognofcendz, ac propter candem exilitatem non alio. - quam globulorum nomine fünt infigniendz, five nominan- da ; qux ultimz particulz, fubobfcuro ac fufco erantinftructz colore. Porro Salis Volatilis Oleofi partem unam fumpfi, ac lagunculx infudi, inquatres partesacutiffimi Aceti, ex Vi- no confecti , crant, ac quoque partem dici falis Lagunculz infudi ; inqua quatuor dicti Áceti parteserant, hisinter fe agitatis ac concuffis , ut co melius Acetum & Sal Volatile - Oleofum inter fe commifcerentur ea nempe intentione five Ícopo, utviderem, quasnam operationes Sal Volatile Oleo: in figurisSalis Acettefficeret.. Poftquam jam hac commixta fubftantia fub aprico in mufíxo per banus horz aut longius confliriffet , candem animadverti , ac , particulas falis 1n Accto tam perfecte ac tanta copia confici , €queac ne gurtula - quidem Salis Volatilis Oleofi Aceto immixta fuiflet , contem- platus fum. Poftea zqualem portionem five partem Salis Volatilis ac Accti Vinifumpfi, aceadem inter fe in novarecondita lagun- cula, vehementiffime inter fe agitavifiveconcuffi & idu hanc commixtam fubftantiam (quz , utoculis apparebat no- ftris, fubalbidum conceperat colorem ) animadverti, ac in eadem fubftantia 1immenfam fluitare multitudinem admodum exilium particularum , quibus ob exilitatem fuam non alia |» quam globulorum figura attribuenda erat. Cum hac com- mixta fubftantiaeodem modo, ut fupra dictum, egi, acim- imenfum figurarum falis numerum mihi nudiflimeoboculos | verfari contemplatus fum , imo tam perfecto, quafi nullum Sal | . Valatile eph Acetoimmixtum fuiffet. Pp'2 : : Hanc t6. AwTouwii de LeEgu wE NHoEzEX . Hancultimam commixtam fübftantiam linguá meà de li-. bavi, & acerbitatem Aceti optime quidem deguflare potui. Porro Sal Volatile Oleofum , abalio Diftillario five Chy- -micoconfectum na&tus fum: hoc omnino nullam referebat colorem , & quando illud idem quoque per aliquot horás pa- | tens in mufzo mcoconftitueram , fubinde in eodem quaf-. dam figuras falis efle confectas , confpiciebam prout hicantea - literis B. & A. indicatum eft. Videbam quoque figuras aliquas in quibus duntaxat longitudinem ac latitudinem agnofcere quibam, proutlitera D. indicavi. Contemplabar quoque in dicto Sale quafdam particulas Oleofasfluitantes, at minime tam multas quam in primo dic&to Sale Volaule Oleofo. Quadripartitam quoque partem Salis Volatilis Oleofi & tres quadripartitas partes Aceti Vini fumpfi , ac inalia lagun- cula zqualem portionem five partem Salis. Volatilis Oleoft cum zquali portione five parte Aceti Vini condidi , ac hoshu- morcsinter feagitavi five concuffi, ac poft duas Horas, mul- tas particulas falis ex Aceto in hoc commixto latice fluitantes;, contemplatus fum. At quod in animadvertendo oculis meis afpe&tu jucundum , hocerat, quando xqualem Salis Vola- tilis Oleofi & Accti Vini quantitatem unainlaguncula mifcu- eram. , ac ftante pede illam fubftantiam five humorem ani- madvertebam ad globulosaereos, hunc commixtum humo-. rem conficientes , contemplandos, admodum exilem con- fpiciebam fibram, quz ftraminis(quo ordinario vitra , quan- do nobis advehuntur , obvolvuntur) fruftulum erat; cujus. latitudo ex tribus faltem fiftulis( ex quibus ftramen eft compo- fitum ) confiftebar; prout hic N*. 17. Figura ADE F. in- dicatur. Ex hac dicta ftraminea fibra immenfus acreorum globulorum numerusquafi prodibat, qui in principio, cum illos primodeprehendebam , incomprehenfibiliter parvi five tenues erant , & breviflimo temporis fpatio ( mediante Mi- erofcopio ) pifor um ad inftar magnitudine accrefcebant, iidem tanta.) | Experimenta. TITO | que feíe a fibra ftraminea fegrega- 1: ftraminea,five flraminis fefefepa- humori magnum adferebat mo- | quoquetenuiorcs globuli aerci fi- . vehic literis B. &C.indicati;a fru- ^ ftulo ftraminis feparabantur five diffolvebantur, qua in diffolutione five feparatione globu- lorum aereorum mihi fepe obtigit , ut parvi globuli aerei fupra multo majorem collocati fint globulum aereum, ut hic B. fupra A. collocatum eft;& tum globulusacreus B. non com-- . migrareta B. ad C. & fic porro ad D. fed globulum aereum B. quafi protrahiaut protrudi ad magnum globulum aereum A. Ác hi aerei globuli fe invicem faltem contingentes ,, ftatim. uniebantur, ac hoc modounum magnum globulum aereum conficiebant , etfi diftantia five intervallum horum aereorum: globulorum latitudine duorum aut trium capillorum a fe invi- | eodem parvo globulo alius magnus globulus aereus erat collo- | catusut FiguraF. ut tum exiguus globulus aereus,literaG. no- tatus,parum temporis quiefceret in aqua, cum tamem alii mul- to minorcs fubitiffime ad fuperficiem humoris protrudeban- tur. Rationem ob quam di&tusille globulusaereus G. per ali- ie eru aae D ei Cr itii a L I1——PRÓÁÓRT Pp 3 |o00des . tanta magnitudine aucti, plerum-- bant; ac preffione humoris per-- . quam fubito ad. fuperficiem hu- morisprotrudebantur. Talis jam globulus aereus magnusa fibra. , rans , tam fibrzítraminezx , quam. tum, mediantequo motu multi. cem diftabat. Mihi quoque contigit , parvo globulo aereo fefe. | afibra ftrameafegregante, uthic figura G. ac cum rurfus fub- quod tempus in humore quiefcebat , hanceffe confirmo, quia: - idem globulus duplicem patiebatur motum ; protrudebatur: enim ad fuperficiem , ad ex humore, propter levitatem fuamy P. S. 118 ÁNTONII de LrzruwrNnork | demigrandum ; deinde quoque protrudebatur five pertrahe- | batur, ad unionem cuni maguo globo aereo. Quamquam mihi Sympathiz (fi modo Sympathix fint no- minandz) in multis coeffentialibus fubftantiis fzpius occur-. rerint , nunquam tamen mihi clarius aut nudius apparuit ; quam hifcein globulisaereis, quifíe ipfos , utfic dicam, con- - tra naturam ex altitudine in profunditatem rp a ; ünl- | endi ergo cum corpore majore. | Mori, five aliis; Arbores fapientes, in ac circum hanc no-- ftram urbem duobus proxime przteritisannis vehementiffimo | gelu exaruerunt, five vitá privat funt, adeo ut liberi noftri omneoble&tamentum ac recreationem fuam cum bombycibus | omninoami(cerint , aliqui autem eorum , quos bombycibus alendis noveram effe intentos, & a quibus eoídem nancifct. fperabam , miht denunciarunt , inter bombyces talem re- gnafle peftem , ut paucifaltem , quifila duxerunt, acad pe- nultimam pervenerunt metamorphofin ( belgice tonnetjes ,. fivepupularum inftar) in cadem maneant metamorphoft, ac nullzindeproveniant ulule ; qua propter eorundem ovaani- ^us & obfervavenequivi. . Finem imponens &c. ANTONIUS de LEEUWENHOEK. ls Abfoluta bac Epiflola, quodam cum Doming, qui per multas iter feciffet Regiones , colloquium iuflituo, qui me certioremreddebat ,. Palmas ar- bores iutrinfecus magnam babere ca- vitatem, imo phurium aunorum Pal- mas tantam babere cavitatem, in | qua jufle etatis bomo fefe occultare frveflare pofset. Sall -Olfervatines : de' F iguris. Salis. X19 Sal Cardui Benedicii , Sal Adbfintbut.. Alusnen. Nitrum. Chalcantbum Cypri , frve Vitriolum ceruleum. | Li- |. quor Tartari, Cinis Smeclicus , frve ollaris ex Mofcovia. Cam- | phora. Sal frve Ciuis ex fornace fuforie officine Tormentorum eneorum fre Bombardarum,, Sal frve Cinis ex Stanni frve Plum- Li Foruace, Sal in Calce Lapidea, Sal in Calce ex conchis con- bufla, five confetla , Sal Soude Auglicang , Sal Soude Brita- nice, Sal Illicinee Sonde , Sal 4mmoniacum. | j Delfis im. Hollandia &c, Nobiliffi nis , Dodlifüimis , &long e Celeberri rimis D, D. Iuclita Societatis Regie Londinen[is ; Sit omnis Salus atque profperitas.. Humillima mea ultima ad N.N. V.V. Gc. | "sal Cardui Benedic. 3 Al Cardui Benedi&ti ex Pharmacopolio emi: 2. Hoc Salaliquo modo fubhumidum erat ; at- ( que hoc Sale hoc modo a me obferváto, tan- $» Way tain eo coram oculis meis particularum appa- N A Y rebat confufio utnullamomnino diftinctio- | TTA nemin particulis confpicere poffem : Hoc fal | novo it vitro, itaut ne humor quidem ipfe,fali immixtus, evaporare poffet ; hoc fal, dum per aliquot dies hoc modo |! vitro conclufum conftiterat, obfervaviin vitroac multas Sa- |: lisparticulas vitro effe coagulatas, acinter alias vidi plano- oblongas exiles figuras, quarum maximarum longitudo erat | eirciter diametrum crinis barbe mex; prout Numerus 1. | Fig F. indicat. Alioautem loco hz exiles Salis parriculz ali- | quanto. H «os qu | M Ee SDQODE. A TA E c ee * SN ESI DJ - Quanto craffioresjacebant, itaut diftin&tiffime craffitiem ea- rum agnofcere poffem , cumin aliis nullam omnino craffitu- dinem dignofcere poteram ; prout Figura G. indicat. Alio | vero loco primo dictz exiles planz falis particulze 1nfe, ac juxta fe quidem jacebant. Prout Fig. H. indicat. Hocfal, li- quefaciendi ergo, 1inaquam depofui, & hujusaqux quanti- tatem duorum granorum exilis hordei, five crithes (belgice Geerít ) fumpfi, ac a fe invicem late difpandi, five dilabi feci, & hanc falfam aquam in motu fuo continuo obfervans, ibinon tantum fupra memoratas exiles figuras mihi occurrere, autibiexfalfa aqua coagulare, fed hic per multas exiles figu- ras formari five confici, comtemplatus fum , quz tenues & longz erant, & tameninfinibus valde acuminantes, prout . Figura 1. indicat. Quz exiles figurz in prateritis meis obfer- " vationibus mihi quoque occurrerant , at minime tam multa: ataliz, juxta has jacentes , non erant tam longz , fed aliquan-. to latiores, adeout earum fines fcfe in finefic nonacumina- rent, prout Figura K. indicat. Aliquot quoque quadrilate- ras contemplabar jacentes figuras. Pro ut Figura K. indicat. In quibus nullam omnino craffitudinem agnofcere quibam ; contemplabar quoque quadrilateras pyramidalefiguras, ve- | luti vulgare noftrum fal fuiffet ; pro ut Figura M. indicat. - Omnes hz ante evaporationem aqux mihi erant animadver- tende, quiainter cvaporandum tanta particularum multitu- | do L3 | — Olfervationes de Figuris. Salis. TAY - dooccurrebat, talem confufionem fupra memoratis accura- tisfiguris afferentium , ac aliquibus earundem particularum . fam fubito & irregulariter accrefcentibus, ut nulla deiis effet ' ferenda five conficienda conclufio. use ec DUM ——. Poftea colloquium aliquod cum Pharmacopola quodam de -SaleCardui Benedicti mifcebam , me certiorem reddente, . pleraque Salia Pharmacopolarum , qux fub nomine Salis Car- .dui Benedi&i venundantur, tantummodo effe mifturam ex diverfarum herbarum caulibusaduftis ; ac fefe jam parum jufti ac veri Salis Cardui Benedi&ti recenter confeciffe ,' cujus Salis parum mecum fumebam , eodem obíervato ; illud ex inor- -«dinatisadmodum exilibus rotundis particulis, confiftere vi- ».debam, ac quxlibet harum particularum iterum ex rotundis particulis coníiftere videbatur ; illud idem flatim animadver- ti, vidique, perquam fubiaflime immenfam figurarum copt- amconfici, ab utroque fine admodum acuminatim definen- tium: prout antea Figura 1. indicatum eft. Dilapfis viginti quatuor horis planasconfpiciebam figuras: prout F. & H.1n- dicant; ac hancaquam admodum fparfim diffufam oculis op- ponens meis, e veíügio omnes fupra memoratas efformari figurasconfpiciebam; atillzliteris K L M. indicat immen- fo numero cxteras fuperabant ;1moinifta quantitate humoris, gravitate fua vix monadem conficientis, plures contempla- - bar figuras, quam mediantibus noftris oculis in cxlo ftellas confpicere poffumus. Quemadmodum jam omnes hz figurz admodum erant pellucid & valdeaccuratz, quamdiu aquam fecum retinebant tam in ordinate coagulatione aliarum figu- . rarum , acevaporatàaquáà, fiebant exdem. : Sal Abífinthii. C Al Abnthii obfervavi, pro utin Pharmacopoliisin lage- "a disconfervatur, atin conihil notatu dignum contempla- 18 : Qq ri - £53 As'towir de LEEUWENHOE K ripotui: liquefaciendi ergoin aquam immifi, &hancobfer- - vansaquam, eveftigioinea, immen(am copiam figurarum, àb utraque parte acuminatim definenuum E animadverti, 1 | prout Numerus 2. Fig. Á. indicat; At alio in loco ha figurz | : erant pauciores , fed | (itd | |. -.tumrurfus immenfaac | ugO SRIDIOR dU BR. C. conceptum fuperans | DrpEHD-SUIO (obest o copia figurarum, Fi-. uecimRCUatmertinb psc ogüra B. inéicatarum un fini $10 s a a ma Re T EEDUNMHRT RSEN pm jacebat. Ac quoque | paucz aliquot fisurz cum fex lateribus: ut | figura C. indicat : ac. rre CU! * ahquot plane: "quas drangule y pro utfigura D.indicat. Ac quoque pauce admo- | dum figurz , trianguli figuram referentes , quarum anguli erant decurtati ; pro ut Figura E. indicat : at ubi aqua diu. conftiterat , diverfi fex laterum figurz formabantur , magni- | tudinem exilium arenularum complentes , ac inter alias ut | Fig. F. acquoque quadrangularia fruftula falis , veluti qua- | drangulum iarginatum fpeculum, videremus: ut Figura G,.- Alumen RA. lumen pluviali commifiaquz, atque hanc aluminatam: — V obfervans aquam, ftatim admodum exiles animadver- ra in pyramidatam afcendebant formam , veluti nobis quof- dam admodum accurate acuminatos fex laterum videre 1ma-. ginaremur adamantes. Pro ut Numerus 3, Fig. A. indicat: ac quidem magnitudinum diverfarum videbam figuras ; ac. quoque aliquas in quibus nullam poteram agnofcere fublimi- tatem ; prout in Fig. B. tum quoque fex laterum videbam. "Us Ü : figuras. tebam figuras, quarum bafisaccuratuseratfexangulus, late-. Olferostimves de Birni Salis. | 0 Bm figu jacentes, admodum inordinatas prout Figura C. &D'. -ataqua evaporante longz maffule Aluminis conficiebantur i E ac tum omnes y figuras magnitudine quidem are- | nularum coagu- pu^ " 10 D labant, & ig terea. quxdam | tali confufirone accrefcebant,( & praefertim ubia- . qua copia qua- dam erat con- gregata ) ut in paucis admo- dum nulla effet BÉ |. contemplanda E : diftin&io: mi- hi quoque fex laterum planz figurz occurrerunt , ut F. in squarum medio accuratiffima fex laterum figura, pyramidis ad inftar, jacebat. Nit rum .». 1 T itrum aqux commifi, & hanc obfervans aquam pau- LN casadmodum longas particulas per eandem videbam t natantcs ; inquibus nullam omnino craflitudinem dignofcere | poteram. Ut Numerus 4. Fig. À. quz particulz coram vifu "meo magnitudine accrefcebant, cum tamen ne minimasqui- "dem particulas, unde accremeutum hoc oriebatur, dignof- "cere poffem ; fed aqua aliquibusin locis evaporante, multas animadvertebam exiles figuras, quarum fundus ex quatuor ' confiftebatlateribus , pyramidis ad inftar afcendentibus, in | forma veluti quatuor laterum acuminatos confpiceremus ada- | qmantes ; ibi quoque exiles figurz , tribus faltem inftrad: Uqa 5 |... literi- lateribus, jacebant, at hepoftremzx admodum erant paucz;:- atubicopiaerat aquzx, accuratiflimz conficiebantur figurz, veluti quadrati effent baculi; quos, prout oculis apparebant meis, delineavi; ut Figura C D E. qua ultimz figurz inter | fe non majorem occupabantlocum., quin una arena craffail-. - las operire potuiffet ; at alio1n loco centies quidem erant mi- nores. Has longas Nitri particulas fumma cum jucunditate | contemplatus fum, & lioc quidem ob multiplices perquam accuratiffimas cryftallinas figuras, inter fe confufe jacentes, - quafi ecxlocryftallinz quadratz admodum exiles.trabes . di-- verífz longitudinis ; & craffitudinis decidiflent. Chalcanthum Cypri, ftve Vitriolum Ceruleum: - de / itriolum Czruleum,five Calchantum Cypri purz com- V mifiaquz pluviali,& hanc aquam mediante Microfcopio. vifui oppofui meo, eademque per aliquod tempus contempla- t2; fupraaquam quafdam videbam prodeuntes figuras tam cla- ras & pellucidas,veluti Crvftallinz fuiffentin quibus nullam. | craffitudinem agnofcere quibam, quia exdem veluti cum fu-. perse b Obfervatiewes de Figuris Salis. (i dq25 | perficieaquzagitabantur, five fluebant, fere omnes haben- | tesfinesobliquos. UtNumerus 5. Fig. A hz figurz breviffi- | motemporis fpatio maximeaccrefcebant, imo tali modo, ut. ! | Bus s ez dem duobus aut tri-. JOB Me . . bustemporis minutis. LAS ni E centies quidem majo- res fierent , attamen. candem retinentes fi- guram ,tam enim lon- d | . gitudine quam latitu- m em M. dineaccrefícebant ; fed: : MEME i | diverfis particulisfein- vicemalatereagitantibus, &ficíe invicem tangentibus, ex illis 1rregulares & magnx conficiebantur figurz , qux tum- - eryftallinam amittebant effentiam , acczruleum concipiebant - - colorem. Alixparticulx erant breviores ;. habebantque figu- raslitterz B. harum figurarum aliquastam parvas.contempla-- tus fum, ut, pro fupputatione mea de illis inftituta, judi- - carem, illas plus 28. milliestenuiores effe uno capillo, exca- | pitemeo detracto ; fcd cum iftam aquam , in qua Vitriolum. delicuerat ,, admodum fparfim diffufam , vifui opponebam. meo, tot admirabiles apparebant figurz , ut de iis nil certi - concludendum effet: perpetuo mihi quoquecontigit, ut hoc -^Vitriolum aquá commixtum , etfi puriflimo inclufiffem vi- tro, tali modo à fe invicem fepararet , & 1n globofas parti- culas veluticoagularet, quafioleum aqua permixtum foret, & aquafefe ab.oleofepararet: fed exdem figurze ; pedeteatinx: incopia aqua prodeuntes, gradatim magnitudine accrefce-- bant: utverbigratia: quadiilatera confecta eratfigura, qua. figura coagulatione five unione Vitrioli tanquam attollebatur;, quod circum primam figuram marginem cfficiebat , & hoc non femel, fed non nunquam quidem 15. autfexdecies ufque "continuabatur , etiamfi particula Vitrioli una arenula non. T er Eds | AU $ l2 326 | X You de LrzruwExHOEK major effet; fummum igitur accuratíffime dolabra polita vi- 1| debatur marginata tabula, retinens plerumquefundum ,for- — | mam ambitus, qua figura , adhuc parva, inftructa "Fibrut ac tales figuras, quoque admodum parvas, habere cavita- tem, mecum ftatuebam ; talesenim figurx non conficieban- turin medioaquz, fed imafua parte in vitro , cui erant àn- nexa. : À R b Liquor Tartari. motam omifi , ut impura fübftantia, Liquori Tartari im- "mixta, fundum peteret , hanccommixtam aquam obfervans, e veftigio parvas & longas confici particulas, conípiciebam 4 mediante Microfcopio Ad modum fimiles derafis Barbz crini- bus Ut numerus 6. Fig. A. ha contra fuperficiem aquz flui- "Pis | [oben tabant, quarum aliquz longi- | | D tudine, latitudine, & c:affitu- — n P^ : dine accrefcebant , ut Fig. B. L———— Fig. D. Hz figurz aliquibus in : | ! locis tanta accrefcebant magni- tudine, utezdem, mediante Microfcopio, fi upra dito, di- gitum longz effe viderentur; fcd tum ddinccdum in ordinatz 'ac confitie: erantcoagulate, & tum adhuc eo magis , quan- do multe talium magnarum p parvoin fpatioj 1o ta feinvicem erant fite. [. iquorem Tartari aquz immifi five cum ea commifcui ,dt- ] Q4que hanc mifturam peraliquod tempusquietam five 1 im- ac quoqueut Fig. C. multzdu- . .osobliquos habentes fines, alie - vero unum obliquum fiilem& - alter acuminatim definebat , ut. (inis lec n 0lforoationes de. Figure Salis | Y»7 : h Cinis. Sme &icus five Ollaris ex Muícovia. ey Smecticum ex Mufcovia aqux mera com- mifi; & poftquam aliquot horas conftitiflet; hanc aquam. Abfervavi, acoblongas in ea formari figuras, minime difli- miles radiolorum textoris.contemplatus fum. Ut numerus 7. Fig. A. Hx parti- | av 2 cule tam minutz qu eb five dde erant, | i ut, eafdem millies. z mca quidem. tenuiores BE ——— E De unicocapillo effe, " EE pP G judicarem , at ali- — ro Cc quantulum accref-. [4 r Ce CI» centes, figuram li. | : d | terz B.affumebant.. | : .. figuram quoque fex émis latera y pyramidis ad inftar afcendentia, ve- . Tuti fex laterum & acuminatum nobis 1imaginaremur videre "adamantem, oririconfpicicbam ; ut Fig. C. at hz figurz ad- "modum paucx erant numero, adeo ut prioris fpeciei fivefor-- mz Á. millequidem, cum fpecieifive Figure C. faltem una erat: multasquoque figuras, oblongas ac quatuor plana five: -polita habenteslatera, fluitantescconfpiciebam , ut Figura D: . & aliquot pauczfigurz , accuratam conficientes figuram qua-- dratam, utFiguraE. Poftridieplus Cineris Smecici admif- | cui aquz , ut eo potentiorfive fortior foret aqua , hancaquam, | poftquam, claritatisergó, circiter decem conftitiflet horas, | -Obfervans, eveftigioimmenfam vim five copiam admodum exilium figurarum vidi prodeuntem, ut Fig. E. quarum ali- qua erant quadrat x ; Juhiquks Vero fcx habcbant latera, ut a Ru 128 | A Axwromir de LEEUWENHOEK n Fig. F. at plerzque omnes non accurate fex habebant lateray - íed plerzque aliquo modo erant oblongz : has duas ult- | mas particulas videbam tam parvas, ut fingule earum non Tesssessss partem unius arenz craífz conficerent, ac prate- 1€a hicantea primo memoratz figurz, ac quoque paucz ali- | quot illarum, figuram G. habentium ; atque hoc fpe&tacu- lum non minimam mihi afferebat jucunditatem (quamquam | oculi mei tam diu videndo defatigabantur ) cum enim hoc | tempore non nifi claram: & Cryftallinam confpiciebam | aquam, poftaliqua temporisminuta, immenfam & concep- - tum fuperantem multitudinem dictarum exilium figurarum — contemplabar prodeuntem , quz in initio tam parv, utin 4isnulla effet omnino agnofcenda figura, & ut ficdicam , hoc momento de figaradubitabam: altero vero momento accura- tam dignofícere quibam figuram: hac vero aquá five lixivià, — in qua CinisSmedicus fiveollarisjacuerat, denfe admodum | in feeonfiftente, ex eadem tot multiplices & peculiáres figu- rx, nontantum longitudine & latitudine, fed quoque craífi- tuditie inftra&z, coagulabant, uteas, ob pluralitatem, de- | pingereimpoffibileforet. Quzdam enim quadratz, oblongs quadiratz, aliis paralellogrammz, Rhombuli, Trianguhli; di- — verfx íex habebant latera, diverfe vero obliqua, adfuni- | mum omnes non funt nominandz, inter quas quzdam tam. crafíz quamlongeautlatzerant: Etquemadmodum hz me- | moratz Figurz & perquam fubito tempeftateferena atque arida. | conficiebantur ; aquá falfedine fua non admodum przvalen- | te, attamen tam facile tempeftate humida five nebulofaexdem | rurfus in aquofam mutabantur fubítantiam: at tempeftatefe- rena & arida, autparum ignisaquz admoto, nulle fermealiz. | formabanturfigurz, quam hic antea litera Á. funt indicate, | & prxfertim ibi, ubiaquaaliquo modo erat tenuisfiverara. || Quidam D. Doctor Medicus, ante aliquot annos mecum colloquens, inter alia narrabat , fa aliquandoin ufu fiveeven- | Lu ! tu | Obfervationes de Figuris Salis. — - — 1329 tufuorum medicamentorum obftupefcere, fe bono cum ra7 .tiocinio hoc tempore medicamentum quoddam bono cum eventu alicui applicuifle morbo, alio vero tempore, medi- antecodem medicamento, in eodem morbo alicui zgro ap- plicato, fe nullum omnino ífortitum fuiffe eventum, five füuc- ceffum : Hacinre ipfi oggerebam, quemadmodum Corpus hujus hominis prz alio multo eft calidius, ficprorato medi- ante calore , fales in medicamentis exiftentes , peculiarem reci- pere poffuntfiguram, ac eofdem non tantum figurá mutari; fed cofdem quoque mediante calore poffe obdurari, five ri- .gefcere,quemadmodum in v ulgari noftro fale videmus. Dein- de Stomachus unius Hominis hoc modo poteft efle conftitu- tus, utíàl, aliquo 1n cibo five medicamento exiftens, fta- tim figurá mutetur, aut muli particul inter fe coagulen- tur, alioveroin homine particulz acutz fuam figuram reti- mere poffunt; quemadmodum, quofdam efle homines, vi- - demus, qui fimulac Aceto viniutuntur, rubefcunt, autfu- dor ipfis erumpit, hoc cum fit, nobis imaginemur five co- gitemus, particulas acutas Aceti in talium ftomacho nondum hoc modo effe coagulatas, aut figuráà mutatas; & quando dif- ferentiam inter hocautillud corpus in majoreaut minore con- ftituimus calore, ac prxterea aliquos fales majori in. calore poffc indurari, tum admiratio non tam magna fit oportct , quare unum idemque medicamentum in uno eodemque mor- "booperationem uno eodemque modo non perficiat fuam: 4 Smecticum quoque Cinerem ,. in hacregione noftra ex va- fibus Cineris Sme&ici , ac quoquealbi germani Cineris 5mc- "&ici, &aliorumquoque Cinerum fmigmaticorum, combu- ^nfolitos, przdi&oquoque modoobfervavi: atnullam, no- "tatu dignam , in Salis particulis differentiam contemplari | potui. | p | Cinerem Smetticum , prout nobis advehitur, abíqueul- Jaadmixtione aquz, obíervavi, ac eundem partim ex im- . TOTEM | Iro - menfis 130 |. Áwrouwri: de LegEvwENHOEK menfis iifque parvis confiftere particulis contemplatus fum, ut Numerus 7. Fig. A. & D. Porro magna erat copia figurarum, | ia quibus nullam agnofcere poteram figuram ,. partim propter | earum confufionem , & partim propter copiam Cineris ; huic materie admixtam, in qua nulle erant figurzfíalis: Poftea. hancaquofam fubftantiam, inqua CinisSmecticus diffolutus. | erat, pet aliquot diesquietam omifi, actum temporisinaqua | diverfas fex laterum figuras, fupra Figura F. 1ndicatas, flui- tantes, contemplatusfum, & etiamfi tempeftas erat humida fivepluviofa, fuam tamen retinebant figuram. - Camphora. "amphoram , pro ut nobis advehitur, obfervavi, atin .4€ca tum nihil notatu dignum reperire potui; at eandem attentiorinquirens, utnihililli adderem aut demerem, fx- | pius fumma cum jucunditate cryftallinas exiles figuras con-.. templatusfum, qua mediante epavoratione ex multis parti- culis erant coagulatz; hzcryftalhinzfigurz, non admodum fibiinvicem proximz jacentes, ex accuratisfexlateribus, dis. . verfarum magnitudinum , confiftebant; at aliqux paulolon- | giores quam lat ; ut Numerus 8. Fig. A. ezdem non tan- deese lu aa | ^. tumex longitudine & latitudine — confifte- fex erant inftru&z la- teribus, federantincompofitzut Fig. C. aliz rurfus, fed ad-- | - modum. *. bant, fed multe fer- me tam craffz quam | latz & alie quidem. | ;ex fex confiftebantla- | iteribus, federantlon- | 'gioresquamlatz. Ut Fig. B. multz quoque | : - Olfervationes de Figuris Salis. | Tyr dum pauce, haud filici ignario diffimiles, quem bombardz minori (belgice een Snap-haan) infigimus. | Ut Fig. D. & » quanquam plerzquefigurz , quas contemplabar, valde eran: | irregulares, attamen judicabam, nifi figurz fibi invicem ni- mis proximz fitefuiffent, illasnon aliam habituras fuifle for- mationem, quam illam Figurz À. cum enim multe dictarum figurarum particularum Camphorz in principio, aut admo- dum parve, fibiinvicem proximzfitz, tumalteraalteri non .tantum confluxum , & materiam incrementi adimit; verum étiam fzpe fic accrefemmie utezdem Camphorg particule la- teribus fuis fe invicem tangant , & hoc modo in compofitas ^conficiunt figuras. Sal five Cinis ex Fornace Officine fufórie Tórmentorum frve Bombardarim. naut fupra ferreas januas orificii fornacis, in quibustor- menta funduntur five conflantur, alba cinerea fubftantia fitaeft, quz conficitur mediante fubftantia, ab /Ere, ftan- no & flamina ligni ex fornace propulfa, &ibi veluti adharens Mive coagulata ; hunc Cinerem fumpfi, eundemque aquá . commiícui , haticcommiftam aquam, cum per aliquot tem- "pus confiterat , ufque dum dicta fubftantia fundum verfus "defcenderat, & aqua claritatem conceperatfuam , obfervavi, exinde incomprehenfibilem & immeufum admodum exili- -um, admodum lucidarum, acadmodum tenuium fiftularum - numerum prodirecontemplabar, quarum plerqueadmodum | "parvz, & fupra modum exileserant ; 1moaliqua tam tenues, uteafdern non nififüumma cum attentione & animadv erfione dignofcere poffem, & quando exdem circiter !, partem craf- fitudinis unius capilli implerent, confpicere poteram , plu- rimos earundem fines oblique definere. Ut Numerus o. Fi- gura Á: Hz particulz Salis hic pu erant numero, ut, me Rr aliquot X3 ANTONLL de. LEEUWEMHOEZK | n dim ttn aliquot millia videre, j ju- dicarem , atque hoc in. | i clima . exigua aquz guttula ; 1bi ues Dos C. quoque aliquot particu-. | : lx conficiebantur , ac per i 4. 5aquam. pellebantur Bg ss lig C77 Fig B. & etiamfi in pri- misF iguris non diftin&te, cuj usnam €Crant magni- Sese , confpicerc poteram , attamen in ultimis, illas pro - fualatitudine, admodum tenueseffe. Alio quoque tempore mihi particulz Salis, Figuram C habentes, occurrerunt. Su- pra di&a commifta aqua in nitido difperfa vitro, ut hoc loco denfior quam illo loco jaceret , nullo modo vitro adhzrere five agglutinari poterat , feditainteríeconcurrebat , veluti ftanncam patinam aliudve corpus oleo obleviffemus, at tum poftea parum aquz per hanc oblitam patinam perfudiflemus ; imo aliquibusinlocis veluti oleum jacebat, maxime conve- niens cum aqua, antea a me Vitriolo Cypricommixta: mihi antealiquot annos, quando primum hunccinerem a fornace abraderam , actum eo modo cum coquo antea dictum, ege- ram , femel obtigiffe recordor , ex fale tam admirabiles | confici figuras, quafi herbarum plantz cum radicibus fuis fuiflent. Sal five Cinis ex Stauni frve Plumbi Fornace. | oftri Vaforum Murrhinoram Figuli. ( belgice Porce- quod; in F'ornacibus ad cinerem ufquecomburunt, hoc com- burere, quodaliquando per decem aut duodecim continuant - dies, ut longo tempore tali fubftantia effent inftru&ti, neque coacti "Wd Icin-Bakkers) multo utuntur ftanno atque plumbo, - « Obfervatioues de Figuris. Sails. — 1225 coacti fingulis menfibus duos auttres dies comburendo infu7 mere, tam noxium eft hominibus, comburendo intentis, ut, » quando faltem per viginti quinque horas fteterunt ante forna- cem,longius ibidem commorari non poflint, ac facie quafi ve- neno confe&ti videntur five apparent, adeo ut fornacibusob- fervandis fingulis diebus alter fit fubftituendus homo , cujus officium eft perpetuo cinerem in fuperficie liquefa&i ftanni & plumbi colligere, abftergere, & coacervatum cinerem ba-- tillo ex fornacibustollere; hoc igitur me impulit, ad Cine- - . ream hanc fubftantiam , lapidibus proxime oreficium forna- cis affixam , ad quos flamma, continuo ex oreficio fornacis proveniens, offendebat, in aquam immittendam ; ac tum hanc aquam , claritatefua concepta, examinandam, &tum. contemplatusfum , diveríasefle particulas oblonga quadrata - figurainftructas ;, ut Numerus 10. Fig. A. ac quidem diver- Boro | farum magnitudinum , ac alias prz : | . alis majores ; ut Fig. B. ac quoque | dan is . Figuras acuminatim delinentes , ut ESL L-— Fig. C. omnes quz Figure, etfiün. B5 4 aquofa fluitabant fubftantia , aut extra. MES. - eam jacebant,tam fupra modum erant deu ubc 4 "tenucss. neut fic dicam ullam qui- — — 7 . dem craflitudinem plurimarum ag- M noícere poflem , ac praeterea erant tam. peífucidz veluti pellucidiffima fuiffet aqua. Inter alias ob- fervationesmihiobtigit, ut tresexiles Figuras ,. duasiftarum: Figurà litterz G. acunam Figur literz D. inftru&am, vide- - rem jacentes in quantitateaquz , undarenànon majore ; huic aqua parum afferebam caloris, ac continuo viiui opponcbam. meo ea intentione, ut viderem , numnpe reliquum Sal, in. aqua exiftens, memoratas figuras majores redderet, atex aqua nil nifi eximinz admodum exiles quadrilaterz five quadrat falis particulz; pyramidis ad inftar lateribus fuis afcendenti- ir3 bus. X98. —— AwTonu11 de LEEUWENBOEK bus, prodibant, veluti quadrilateros acuminatos videremus adamantes, magnitudine accrefcentes , adeo ut memoratzx figurz literarum B. & C. ne minimum quidem accrefcerent ; attamen quo hz fierent majores eo confufiores ift quadrila- terz particule falis fefe demonftrabant , qux confufio inde oriebatur, quia ali multo minores particulz falis, eadem figura inftru&z , ad hasappellebant, autveluti ab illis attra- hebantur,; & quoniam aqua aliquo modo obliqua vifur meo oppofita erat, omnes fere fundum verfus demergebant ; & talibus falis particulis ad fe invicemappropinquantibus, fu- prema particula tam celerrimum fortiebatur progreffum, ve- luti fümma vi fundum verfus depelleretur, & fic cumaliis congregabat, hoc modo magnam irregularem conficiens par- ticulam falis ; ac tales falis particule quidem quinquaginta juxtafe invicem jacebant, prateradhucquidem quinquagin- ta quidem alias feorfim jacentes, qux omnes ex ftatim dicta. exigua quantitate aque conficiebantur. Ex.-his obfervationi- |. bus mihiimaginabar, omnem huncaquofum humorem, hac |. in contemplatione mihi occurrentem , & in quo plerzque | omnes dictz figurz jacebant , maximam in partem non nifi vulgare noftrumfaleffe, & hocíal, quianoneffet tempeftas calida in particulas falis non poffe coagulare, qua tantz erant ,. |. utille mediante Microfcopio eflent dignofcendx , & ideo | oculo meo pellucidam reprzfentabant aquam. — : É m à» Elapfafeíqui horà rurfus omnes falis particulas aqua con- templari proponebam , at magnx mex admirationi, quoni- am tempeftas non erat pluviofa, omnes has particulas falis, quas vulgare fal effe judicabam, rurfus in pellucidam com- mutatas efle aquam , confpiciebam; dictam igitur aquam, : quam arenà uná non majorem effe dixi, ruríus vifui oppone- - bam meo, & intra fpatium circiter horz quadrantis, non tantum rurfus tam magnam copiam memoratarum falis parti- cularum prodire videbam; fedpaulo diutius oculis meis eam . iu —7 Obferoationes de Figuris | Salis. | ^ X364 dnrem intentis , ut particule falisaridejacerent, fefeabom- - ni ferme parte magna copia immenfarum admodum exilium particularum patefacicbat ; at plurimz & denfiflimz circum. - particulas falis in fefe jacentes; qua eximiz exiles admodum 1 particulx fubfufcum habebant colorem , proxime congruen- . tes veluti fub nigram aut Mofci ad inftar coloratam arenam nu- . disconfpiceremus oculis: at quod maximum admirabar , erat, - fimulac has particulas a confpcétu removcbam meo, nempe in apricum aerem ,. ita ut ne minimus quidem calor manusaut faciei mex adeflet, quin omnes hx Mofci ad inftar colorata particule , quibus propter eximiam illarum exilitatem. non, aliamquam globulorum formam attribuere poffum, omnem: . effugiflent confpe&tum , ita ut nec aquam nec ullam aliam fub- . flantiam agnofcere poffem ; imo. ne quidem ;5 pars minuti " horzprzter fluebat, quin evanuiffenr ;. porro particule falis | adhuc parve , admodum erant pellucidz; veluti Cryftallum- fuiffet, at magnitudine acccrefcentes , eedem quoque pra- dictis mofci ad inftar coloratis particulis videbantur efle in- | ftrutz ; exdem enim , aquá prxfertim omnino evaporatá ,ob-- Ícurum concpiebant colorem. Poftea has falis particulas ori oppofui meo, eafdemque tricies halitu adfpiravi meo, quo- . niam una atque altera obfervatione minime eram. contentus ,. in quo tempore particulz falis (ut oculoapparebat) rurfus in Cryftallinam aquam erant commutatz, ac eandem fubftan- tiam rurfus vifui oppofui meo, non tantum jucunditatisergo,. quam ex confpe&u provenientium falis particularum hauric- — bam, fed ut diverfis vicibus mofci adinftar coloratas particu- las viderem accedere & decedere: nonfemel igitur, fed fc-- . pius dictas exiles mofci ad inftar coloratas particulas coram | vifu meo vidi prodeuntes , qux particule tam denfze & tam multz in oculis meis videbantur effe , veluti nudis noftrisocu- - lisexiles arenulastam denfein fefe cumulatas, ad inftar crafti- : tudinis exilis aciculz , confpiceremus ; at paulo remotius a ; pare. À X36 AwroNii de LEEUWENHOEK - particulis falis illa. multo tenuiores jacebant , & quando has - moíci ad inftar figuratas particulas tamdiu faltem ori propo-- nebam meo , utunofaltem halitu, imo dimidio ejufdem il- las attingerem , omnesilla dictz particule evanefcebant. Hoc modo quoque egi cum evaporatione humoris Cineris Smettici, ac quoque, immenfam copiam exilium particu- larum , fubobfcurum quoque concipientium colorem, ibi confiei , contemplatus fum , & quoque eafdem breviffimo - temporis fpatio poftea, nontantum rurfus fuum amittere co- lorem , fedquoqueomnem eftugiffe vifum , relinquentesfal- | tem parum tenui(fimi humoris, cognitu admodum difficilis. Porro circiter duos pedes ab orificio Fornacis ftanni & Plumbiex camino, quo flamma ignis pertingere non poterat nigram defumpfi fubítantiam , quafi fuligo fuiflet: hanc fub- ftantiam purá commifcuiaqua pluviali, & peraliquod tem- - pusfepofui, utexindepuram acquirerem fubftantiam aquo- iam ; quam obfervans, exinde multas formari figuras irre- gulares, contemplabar, quas irregulares, figuras duntaxat formarifiveconfici, judicabam ex non füfficienti fubftantia; humoris evaporationém :. prxterea quoque multas planas, accuratas, admodum pellucidas contemplabar figuras, quz- Wd libet quatuor acuminatos five. nu ; üve | : eminentes habentes angulos, "i CA | | ' & duos internos Ut Nume- ur 5 . rus 1I. Fig. Á. hujus generis 2.42 X2.€ tam parva jacebant figure, ut Puy PEE 8 ed KL eaídemnonnifi mediantibusac- ^7 dt . curatiffimis & maxime ampli- antibus Microcíopiis meis ag- nofcere poffem. Contemplar quoque figuras formam R.hom- bi ad inftar habentes , & alias D iterum cum quatuor xqualibus lateribus, pro ut litera B. in- Sal dicatur. de" Olfervationes de Figuris Salis..— — ^ Yv3y — Sal in Calce Lapidea. K cem Lapideam; quz Lzodio nobisadvehitur, in aquam - *LUíimmifi, & hanc obfervansaquam, in eadem magnam | Bus Salis copiam deprehendi, adeo ut admiratione. dignum effet, & propter earundem eximiam exilitatem , non perfectam illis potui attribuere figuram ; fed plerumque mi- hi maginabar , lateraillarum, vifuy meo oppofita, effe qua- rata, ac eadem ferme tam crafía quam longa effe; & nifi multiplices multo minores particulz, quibus particule falis erant circumcin&tz , mihi in contemplando fuiffent impedi- mento , eas multo dilinchius confpexiffem ; porro ibi quo- que multz admodum exileserantfigurz, ab utroque fineacu- . minatim definentes,pro ut Numerus n Figura Á; ac quoque X MN | iles figurz | ab. utro- E. |que fineobtufz, ut Fig. NE oo onec cines jB ac praterea illic mul- E 5 C tz fex laterum jacebant — — 4. 4 0NCO c jaceuratz figura, ut Fig. | | a6 C. inter quas. .aliqux ,maximo,numcero tam B difiins apt sospbibi exiles erangs. ut ünicus BE | AM. se . . noftri fanguinis globu- E. 53 Eee CMInCM fanguinem no- 5m e iae: E 0: ftrum rubicundum etf.. EC | QUA soi fiaiens, eafdem operire : eni» | upatuiflet: ha ultime fi- jgse tam fupra mo- idum erant. pellucidz, Gm puriffimum npe vitrum, , acpratereatam fupra mo- . dum tenues, utin aliquibus (ut fic loquar) nullam, digno- cere pollen craffitudinem ; imo judicabam , fiex tenuiflima SÍ Charta » ; - « 138 Axrówi: de LeEUWENHOEK. Charta augufta fex laterum chartulas Sicindeiimuss magni- tudinisad inftar magni unguis digiu noftri, has chartulas pro. - magnitudine fuacraífiores fore, quam memoratz fex laterum. particula faliscraflitudinem fuam ad planum fuum corpus ha-- bebant ; jam ftatim 1ftze dictze particule mihi quoqueoccure-- runt, illas confufz quinque quidem aut fex aut plures in fe invicem jacere, & tamen exilem admodum conficientescraf- fitudinem: praterea quoque aliquot exiles figurz, formam D. & E. habentes, jacebant, & pauculz admodum ut Fig. EF. Praeterea huic fupra dictz aquz admodum multz ac tenues innatabant particula , veluticruftulam quandam in fuperficie. aqua nobisi imaginaremur videre fluitantem; hz cruftulain- ftru&tze particulz ex 1mmenfo numero ains exilium particu- larum erant coagulatz , ac mediantibus meis accuratiffimis Microfcopiis confpiciendie , veluti nudis noftris oculis tenuif-. fimas arenulas. confpicere nobis imaginaremur ; quas exiles particulas ipfiffimas effe falis particulas mihiimaginabar, & quanquam nullam omnino figuram in illis agnofcere five de- . prehendere poteram, attamen, eafdemíupra dictarum falis | particularum figuram habere, credebam ; mihi folummodo | dicendum, multas magnitudineeminere, me poffe videre ; fed quemadm odum omncs fales ex Cineribus Smecticis;aliis- | que, minima aeris humididate , rurfus in tenuiffimam ac pel- lucidam aquofám (prout oculis noftris apparct) materiam. | commutantur, tamentam hz przdictz exiles falis particule, quam hz tenuiffim: fex laterum figurz ,. perfectam retine- bant figuram ,, quamquam exdem undique , in humidiffima tempeftate, veluti in aqua erant fitz, quam aquam, mihi. imaginabar, partim ex liquefacto vulgari fale caufari; quod. vulgare fal non tantum fuiffe ftatuo in lapide, unde calx eft. combufta;. verum etiam vulgare illud fal maxima copialatere | |j OMB mn ibuR Cineribus Smecticis, 1mo quoque 1n Vitriolo ,. Nütro, acin omnibus plerifque nobis occurrentibus rebus ;. deinde | at Obfervatioues de Figuris Salis. 139 deindeomnibusfermenotum , quo firmiora humida in tem- peftate habemus corpora , quo magis humidz five aquofz parüculz , in aere fluitantes, ad illa coagulent; hz falis particulz (etiamfi exiles five tenuiffimz ) firmo funt inftru- &z corpore, ad quod igitur humor ille inaere exiftens coa- gulat. — Hzmez obfervationes opinionem confirmabant five cor- roborabant,meam circa rationes de guftu, & de motu falium àn corporibus noftris, & decaufa guftusin lingua noftra, nem- - peetiamfi in decem diverfis fuccis herbarum unam eandem- que figuram videamus, quam fales in ea exiftentes confici- unt, attamen exinde decem diverfos ac peculiares fapores ac motus oriripoffe, nempe; Primz Herbz figurafalis, aut fi ejufdem bafis fit triangulus aut quandrangulus, talem firmi- tatem autfortitudinem habebit, veniensin calorem , hoceft linguam attingens , ut maxime fenfibilibus partibus linguz talem afferat motum , quem nosguftum nominamus. Secun- da Herba fal; unogradu firmius, infe habebit, ac per con- fequeus fortiorem quoque five fenfibilorem motum admo- dum fenfibilibus lingux noftrz partibus afferet; etfi illud rum acutius, falfius, acerbius five calidius. nominemus ,. & fic tertium , quartum, imo ad decinum ufque fal, gradu uno firmitate accrefcet, & eam ob cauíam decem diverfz herbz - decem diveríos fapores, ac quoque decem diveríos motus fi- veoperationes in corporibus noftris efficient,ac omnes earum- dem herbarum fales unam eandemque habebunt figuram , & :adhuc multüpliciores operationes, qnando faltem majoris aut minoris caloris, cuicorpora noftra fubje&ta funt, recordamur : Hacde relatius, measobfervationes de Sapore antea INobili- tatib. Veft: fcripto indicavi. 140 ANTONI de Lzs B UWENHOEK Gali in Calce, ex Conchis combufta. alx; qux in hac noftra invenitur ue ex conchis ,- C a Mari in ripas noftras fuperinjedtis , comburitur y Hanc quoque Calcem aquá commifcui ,, hoc modo , ut Calx - circiter tres digitos denfa in fe cumulata 1n vitro exifteret, t & pellucidaaqua, Calce fundum verfus fubmerfa, ferme di- - gitum unum lata prz Calce exifteret ; ex medio hujus Aquz, ut co clarior foret, guttulam , Cryftallinz claritatis ad inftar; defumpfi ; fed quam primum candem oculis oppofueram mcis, maximam in ea copiam figurarum conípiciebam flui- tantem, quz figurztenuesadmodum arboris ramufculosfine. foliis reprzfentabant, imotam multz erant figurz, ut aqua | exinde effet turbida five fubalbida; quibus in ramofis figuris. primo intuitu nullam omnino dignofcere quibam figuram: at obfervationes five animadverfiones continuo de novo refu- mens , tandem , has ramofas figurasex tot eximie exilibus par- ticulis falis effe compofitas, contemplabar, ex quibus dun- taxat unam faltem ramufculi ad inftar particulamNumero 13. Fig. ABCD E.indico, quz particulanon majorem occupat locum, quin unus capillus latitudinem di&tz figurz operire poffet: hz particulefalis, ex quibus particulz ramofz con- fiftebant, fex erant laterum, exdem vero planitie fua faciem | meam verfusjacentes, veluriin fubobícura umbra jacere vi- debantur, qux omnia caufabantur ,. quia omnes hz figurx fermetam craffe, quam latzerant,. erant enim trunculorum ad inflar ,. eafdem vero parum a latere-confpiciens, fefe re- pracfentabant ,. five exhibebant ut Fig. F. aliarum aliquot fu- Nox prema particula quam accuratiffime erant quadrilatere , fed — aliarum harum ultimarum particularum bafis erat duntaxat ^quadrilatera, & latera acuminatim veluti acuminati exacuti adamantesaícendebant, vcluti vulgare noftrum fal: alix au- tem. cu T amd K L oer i iSt. - COS A. | : ge C o ( li RM «€ autem habebant Figuram litere I. ac quoque K L. 8& M. hz Figurz quod paulo effent majores, hzxcfolaerat caufa, quia. - illzab aliis figuris jacebant feparatz , acideo diftinCtioreserant cognofcendx , & hoc non tantum ob craflitudinem fuam; quz, utíupra dictum eft, fubobfcuram umbram circum fi- gurasaliquasafferebat; fed quoque quia multe falis figurzlas | teribus fuis admodum ar&te inter fe erant unitz; ac tertio ob. fuam eximiam exilitatem. Poft multas animadverfiones, ori- ginem five ipfiffimam harum falis figurarum formationem effe tenuem planam fex laterum aut quadrilateram figuram , ju- dicavi;, aceafdem quam diu in aqua fluitabant, & in eadem. ' aqua particulz falisexiftebant, tamdiu magnitudine ac craffi- tudine aliquo modo accrefcere; mecum autem eximiam falis. E V | Si figura- Tu $ ii X 1x AwToNuI: de LEEUWwENBOEK figurarum multitudinem, parva in quantitate fluitantium , aut evaporatà aquá ibidem manentium , perpendens, totus — obftupefco, & illarum fupputare five indicare numerum mi- hi eft impoffibile. Nonnunquam quoque aliquz majores coa- gulabant particule ; quarum aliquz erant pellucidz , aliz— vero obícurainftru&tz eflentia, quarum hic faltem de ultimis | duasindicabo, nempe G. & H. in quibus nudiffime agnofce- re poteram , rurfus ex aliis exilibus figuriseffe coagulatas; pre- terca in latitudine five in lateribus Figura G. ultratrigintafi- — guras numerare poteram ; fi itaque jam dictam Figuram G..—— tam craffam quam latam effe dicamus ,. conficit igitur, ut | eadem Figura ex triginta circiter millibusparticularum falis conftet, & pro dimenfione oculorum meorum , unicum ejufdem figurzlatus, ne quidcm quadragefimam unius dia- metri arenz crafl partem conficere pofle , mihi dicendum eft; — hinc jam facile concludi poteft, quam exilesparticulz, falis fint, & cuinotum ex quot rurfus particulis tam exilis parti- culafit compofita, & quam exiles particulz falis fint, cum illz corpori noftro dolorem afferunt ; & prefertim cum parum - Calcisin noftros incidit oculos, eoque, magis cum duritiei, quam hz particulz habent, recordamür; nam quemadmo- dum diverfz particule falis, quz ex combuftis herbis & cine- ribusconficiuntur, plerzqueomnes minimo humore diffol- vuntur, aut in aquofam commutantur fubftantiam , fic hz particulx falis, ex Calce provenientes, c contrario in fummo | humoreobdurantur five rigefcunt ; adeo ut, eafdem rurfus — inaquofuni converti humorem , nunquam viderim: fedtem- peftate admodum humida , jam ftatim memoratas in aqua Calcis particulas falis, paululo humore effe circumdatas, Íxpe quidem vidi; quem humorem ex vulgarifale, 1n Calce exiftente, caufari, mihi quoque imaginabar; quemadmo- dum resfefe quoque habet cum fale, in aqua pluviali exiften- — te; fxpiffime enim puram e nubibus defluentem aquam plu- | "^ x1slem, » | Obfervatiotes de Figuris Salis. | 143 vialem , unicáguttá faltem magnam , manibus excepi meis, & aquam evaporare;permifi, ad craffiffimas particulas in aqua - exiftentes, fi fieripoffet, videndas, acfemper inter reliquas . illas (ive fuperftites particulas, quafdam falis particulasobfer- vavi, tempeftate ficca five ferena arefcentes; at tempeftate cipe hz particulz falis in aquofam convertebantur fub- tantiam. | Sal Anglicane * Soudz. - Q''oudam diverfa in fruftula diffregi, eandemquepurz com- x A mifi aquz pluviali, illamque aquam peraliquot horas im- . motam omifi, ut fuprema parsaquzclarefceret , hancclaram. obíervansaquam , ftatim in ea longas tenues figuras vidi pro- deuntes, quarum fines hoc tempore planos effe judicabam , - alio vero tempore; éarum fines rotundas effe judicabam , ut. Numerus 14. Figura Á. fed cum magnitudinem conceperant ;. EIU cine multasin fine effe pla- nas, caídemque non fimplicem planam fi- guram conficientes ; agnofcere poteram , fcd. plerafque omnes efle elevatas, ut Fig. B. ali quoque quidem. E | | | erantelevatz, fed ea- . rum lateraex tribus confiftebantlateribus, &aliquxinaltero. . - earum fine planum habebant latus, alterum vero latus ex tri- bus confiftebat lateribus, pro ut hic Fig. C. indicatum eft ;. | * Nota. Soudaeft Cinis , qurconficitur five comburitar ex herba quadam; quz crefcitin mari, quaarefactain fe cumulatur, & combuflta füb-. ftantiam relinquit; quz Souda nominatur, qux fouda maxime con- j fumitur , quoniam Souda eít fubtlanda, qua vaforum Myrrhinorune. figuli vafa fua incru(tant, | : EE aea t 344 — ANurowi de LEEUWENHOEK fex laterum quoque figurx ibidem jacebant, ut Fig. D. atac- — | curatiores adhibensanimadverfiones, maximam harum figu- — | rarum accuratiffimis fex lateribus inftructarum ac praterea ad- modum tenuium, multitudinem obíervabam , qux omnes tam exilis erant parvitatis, ut primis meis Microfcopiis nul- lainiis agnofcenda effet figura, ac praterea omnes erant tam pellucide , veluti Cryftallum fuiffet , cum reliqua ferme om- nes figurz tam obfcura erant inftructzeflentia, veluti fubni- graeflentconftratz arena: at cum dictas figuras majores con- Ípiciebam , ezdem quoque fubobícuram habebant effentiam; infuper quoque confpiciebam exiles figuras, qui in medio —. | latc & in finibus acuminatim definere videbantur ut Fig. E. at eas propius confpiciens, earumdem fines non efle acumi- natos, fed planos efle compericbam, prout hic Fig. E indi- catum eft, ac quoque quadrilateras five quadratas, ut Fig. F. fed mihi quoque contigit, ut coram vifu meo, e Souda mil-- le ferme aliz falis figurz prodirent, quamtales, quarum ba- fiseratquadrata, earum lateribus Pvramidis ad inftar afcen-- P dentibus; quali figura vulgare noftrum fal inftru&ctum eft, | Poftea diveríasin(litui obfervationes, ut, fi poffet fieri, qui- busex partibus maximz figurz, literis BC D. & E. indicate; effent compofitz; fed memetipfum non perfe&te certiorem reddere potui, fed fepius, pleraque omnes ex talibus exi-- libus figuris effe compofitas; ex qualibusearum maximz erant figurz, mecum ftatui; quamquam mihi occurerit, exilem admodum fex laterum figuram , ut D. fefead aliam collocaf- fe figuram, ut E. adeo ut mediante egregio Microfcopionulla. — deformitasin ea agnofcenda effets at accuratiffime meo Mi- crofcopio eum in finem adhibito,contemplari poteram exilem,. Figuram D. per accidens magna Fig. E. counitam effe , & quo plures inftituebam animadverfiones, quo memetipfum cer- tiorem reddere poteram , omnes Figuras, ex fale prodeun- - te5, ac magnitudineaccrefcentes, illarum quantitatem nihil aliud . E | Olfeorvatiowes de Figuris Salis. — — — 4$ - aliud effe, quam quod multz exiles figurz effent compofitze aut coagulatz; & quis certus, ex quot particulis exilis par- . ficula (quanquam earum particularum numerum antea fum . dimeníus) falis, quam contemplor, confiítat; fed quando hzc aqua aliquandiu fupra Soudam conftiterat, unde aqua maximam contraxerat falfedinem , magna muuicitudo talium. pellucidarum figurarum in hac aqua conficiebatur, velutiop- timum fuiffet Cryftallum, ita ut earumdem conífpectus fum- - mam afferret voluptatem ; plerzque enim omnestam accura- tis erantlateribus, & multa tam craffz quam latze ; & pluri- m inftrucz erant Fig. literarum B C. & D. - - $al Britannice Soudz. odem modo, quo mecum Anglicana Souda egifle antea 4dix1, cum Britannica Souda egi, acin aqua incredibilem magnam multitudinem eximiarum admodum exilium , fex laterum; figurarum fluitarc contemplatus fum, ut N ume- [i dcm pe rus 15. Fig. A. qux ad- : modum erant tenucs imo : multe tam exiles, utca- Oo Tm e IC ü rum dignofcere figuram - mihi 1mpoflibile fuiffet, Ei nifi juxta eafdem aliqu earumdem figurarum , : aliquanto majores, ja-. | MUR Uh cuiffent ; rurfus igitur . alio in loco magnasfex laterum figuras confpiciebam jacentes, ita ut mihi exilia fex laterum vitra fpeculorum effe viderentur, in quibus rurfus quidem exilem fex laterum figuram contem- . plabar jacentem ; ut Fig. B. paucasaliquot figuras, fpeciem literz C. referentes, confpiciebam quoque jacentes , ac quo- que quadrilateras five quadratas, ut Fig. D. quarum alique mihi faltem .planz videbantur, aliarum vero latera acumi- It nata 146 . ÁAwToN1I de LEEU WENHOEK nata five pyramidis ad. inftar afcendebant, ut Fig.E. » Atcamdehocultimo, & defupra memoratis falibus dico, eofdem pyramidis adinftarafcendere, eosfuperneadmodum effe acuminatos nobis imaginandum non eft; fed nobis ftatu- endum , fupernos eorum falium fines femper iftam habere figurarum, quam bafis feu fundushabet ; etfi obearandem exilitatem in fupremitate nullam agnofcere poffimus figuram: ut exempli gratia confirmo atque ftatuo, fi Figuram E. me- diante Microfcopio tam magnam viderem;ut Figuram F. tum Figuram E , locoacute afcendentis exilis figurz falis , mihi de- monftraturam Figuram falis,cujus bafisacfuperficies quadra- ta eft figura, utin Figura EF. indicatum eff, fupremum enim quadratum re&taac prima formatio talium falis figurarum cum fit , ac reliquum fux quantitatis duntaxat coagulatio diverfa- rum multarum exilium quadrilaterarum falis particularum; & fi unam exilem particulam falis ut Fig.G.tam magnam confpi- ceremus ut Fig. H. tum ftatuo, ejuídem fuperficiem exilem | oblongam figuram (prouteft prima illius formatio ) reprzfen- taturam fore, prout hicin Figura H. indicatum eft. Sal Illinicez, Soudaz. EM um SoudalIllinicea codem , quo hicantea dealüsfalibus | dictum , modoegi, ac in:multis obfervationibus nihil aliud animadvertere quiv., quam quod in aqua multz flui- tabant exilesfigurz, aridos reprefentantes arborum ramuf- culos, compofitz fiveconfiftentes ex tam exilibus particulis, — | in quibus nullam omnino figuram dignofcere poteram, quam quod mihi aliquando quadrilaterasaliquas figuras exiles vide- — | reimaginabar; at poftquam diverfis vicibus, acdiverfisquo- que diebus meas iteraverim obfervationes, mihi ramofz hz particule, & figurz , exquibus hx confiftebant particule , tam magnz occurrerunt, ut, ibidem planas tenues quadrilate- . ras ac fex laterum figuras exiles effe , confpicere poffem ,— : ; ut * A Olferoatitnes de Figuris Blk. 147 | atNo umerus 16. Fig. A. & B. acquoque oblongas figuras effe jut G. quarum. ultimarum bibere s. — latera acuminatim define- 13r bant. Hz particulz falis fu- AU B C pra modum erant molles, e minima enim humida tem- . peftate commutabantur in | Joan c aquofam fubftantiam. ' Hisobfervationibus per- actiscum idicbos eei Colibcurde fui,ut exiis ufum fiveutilititem Cinerum fmegmaticorum & Soudz, incon- fe&tione fmegmatis, intelligerem ; ndem, fibi duntaxat ef- ficacia five Sale ex Cineribus Smegmaticis five Souda, 5meg- ma, fatisfirmum five craffum, conficere pofle, impoflibile effe, dicebant, at inter illas fubftantias aqua Calcis utendum effe, & hanc ultimam aquam firmitatem five craffitudinem quandam Smegmati afferre ; ac quoque aquam fivc Sal Calcis , ex lapidibus combuftz, ad cam rem fummopere utilem effe ; adeo ut porro nullas prorfüs poffent afferre rationes ; at ex me- . moratisjam obfervationibus facillime rationes invenire poffu- mus;quareS3l calcis fmegma reddat firmum five craffum;nem- pe: quia particulze Salis e Calce tam firmz funt , ut illz femel coagulatz, in aqua rurfus non diffolvantur, atque hzc coa- - gulatio facillimo modo fieri poteft mediante calore in coctio- nefmegmatis; prxterea efle quidem poteft, particulas falis .excalce, cum particulis ex Cinere fmegmatico & Souda cou- . nire poffe, & hoc modo omnes particulas falis firmitatem re- tinere, quz firmitas particularum falis craflitudinem & firmi- - tatem fmegmati ut adferat neceffum eft. Sal AÁmmoniacum.. MS Figuram falisex fale Ammoniaco contemplandi conatus adhibui ; at quemodocunque modo ifto cum A Uu | fale d :48 — Anrourii de LEgEvu wENBHOEK faleegerim, falplerumqueaccontinuo(cum inaquam diffol- vendi ergo immiferim )occurrit, veluti ramufculum arboris — | confpiceremus;irregularibus confitum foliis;altero folio altero majore, prouthie Numero 17. Fig. A E. indicatur: alio lo- ISI E 059 co talesramufculorum ad inftar jacebant exiles figurz, ubi E.. erat centrum, ex quo centro quinqueaut fex tales prodibant ramufculi, ut Fig. A. Figurz falis mihi quoque occurrerunt, - ut Figurz B. & C. atubilocum, in quo nullz ramufculorum adinítar figurz formabantur, inveniebam, mihi particule falisapparebant, veluticopiam exilium filicum, inter fe cu- mulatorum , jacentem confpexiffíem ,, qui non folum magni- tudinea feinvicem differebant ,, verum raro unum, perfecte rotundum five rotundo fimilem ; confpiciebam , quas in- compofitas rotundas particulas hic Figura D.indicavi Aliquot poft dies iterum coitum appetentem five catulien-. tem nactusfum canem,quam ter quaterve poft tres diescoitum. fuifle paffam , mihi narrabant, eandem trucidavit ,. matricem- que examinans, in eadem (ubi modica erat inftructa ampli- tudine) continuoimmenfum viventium animalculorum nu- merum, femen virilefive mafculum canis reperi ; has meas. continuabo obfervationes, ac eadereannotata mea inpofle-- zum ad N.N. V.V. tranfmittam , interea manens &c..- ANTONIUS. de LEEUWENHOEK. - | | rd ] | | Anatomia (& Coutemplationes — l48- | De diuturna vita Animalculorum in. Semine Mafculo Canis , Cauum Coitu , Seminibus Mafculis matrici. infufts | Animal ex Auimali Semiuis Mafculi provenire , qua- modo eadem rotundam recipiant figuram , quainre generis Maf-. . €uli fecunditas coufiflat, quo modo Mafcula frve feemella oria- tur creatura. Origo radicis & exilium foliorum in. Semiuibus. |. Arborum; | j Delfis im. HoBondis dove, . Epiftola fcripta. cud Ad Nobiliffimos, Doctiffimos ac longe Celeberrimos Dominos, D. Regie Societatis LONDINENSIS in A NGOLISA. Humillima mea ultima ad. N. N. V.V. (&c. - Has juxta litteras aliquot mearum non admodum magni pretii ob-. fervationum , [ubinde a me annotatarum ,. traufmitto Gc. 4 [.J 9 nA gs As CDI Ó / E AOSTAA iD U// PES ^ V) num frigus,obvolvi. Semen hocquatuor fuüb- : ANRF9 fequentibus diebus obfervans , primo die mul- . taanimalcula efle mortua contemplatus fum ;. fecundo & ter- tioadhuc multo plura mortua; quarto.autem die pauciffima. admodum animalcula viventia confpiciebam ; qua contem-- platione pro iftoc temporc reliquisfuperfedebam obfervationi- bus. Atinitio OGobris A». 1684. rurfus ejufdem canis, ad- modum fortis atque in flore xtatis; mafculum defumpfi fe-.— men, ac contemplatus fum, poft emenfum feptem dierum. &feptem no&tium fpatium, paucaadhuc animalcula fuper- ne Tt 2. efle- 388. Awrowii de LEEUWENHOEK effein vivis , inter quz pauca quzdam tam velociter natabant, quafi recenter ex Cane prodiiflent. Hinc, hac animalcula diutius in tuba five Matrice poffe vivere, animo przfumebam meo, ac quoque noftre Mulieres, non przcife eo die five tempore, quocum viro rem habuerunt, fxcundas five gra- vidas fieri; fed eafdem poft octo aut decem 1mo plures qui- dem dies, poftquam coiverunt , gravidas poffe fieri , quia poft aliquot coitus dies ex multis faltem animalculis unum animalculum eouíque pervenire poteft, ut pun&um five. pun&ulum iftud , animalculum fovendo aptum, attingat; fi enimanimalcula plures quam feptem integros dies in tuba vi- — trea vivere poffint, quantum temporis 1lla in Matrice, his animalculis recipiendis ac fovendis unice conftituta, vivere quidem poflent? deinde matrix ifto infufionis Seminis Maf- culi tempore , animalculis recipiendis ac fovendis apta effe nequit, poft unum vero atquealterum diem matrix perfecte apta effe poteft. ! i nos Pofitionem fivefententiam meam , circa propagationem, abaliquibus omnino rejici, mihi haud ignotum; Quemad- modum quoque quidam Author jam nuper libellum quen- dam edidit, quo inlibello feptuaginta enumerat. Authores; quiomnem tam hominum quam animalium fztum ex ovo prognaíci fcripto confignarünt , adeo ut ipfe nullas imo ne - minimas quidem ea de re conficiat rationes five Thefes, at duntaxat, feifta de Anatomia multalegiffe ac multa retinu- iffeoftentet. Sed mecum colloquens, memoriam fuam non admodum magnam effe, toti mundo palam faciebat : dice- batenim, virumillum nonnovi, cum tamen exauditoribus ejuserant, quibusprobe erat notum, illum in edibus meis. me invifum, ac obfervationes meas auditum & contempla- tum fuiffe. Optime mihiquoque notum, paucos admodum . Authores, quoseadereperlegi, ac quoque non nullgs Do- minos Doctiffimos , inter quos quam plurimos Aratomiz | peritos , 27m TA Ps : : Anatomia Gv Coutemplatiowes —— I$gl '" peritos, quibus cum fum locutus, plerofque fere omnes fta- . tuere five afleverare, nullum mafculum femen tam hominum quam animalium in matricem pervenire; nunquam enim ibi- dem repertum efle dicunt , at tantum vaporem quendam fe- - minis mafculi in matricem ufque pervenire, & fxcunditatem exinde duntaxat caufari. Mequodattinet, contrariz femper - fui opinionis , ac perpetuo, femen mafculum in matricem - ipfaminfundi, firmum fixumque apud me fuit, & propte- rea multorum animalium membra genitalia five virilia longa & tenuia debereefle, ad femen fuum in matricem ipfam uf- . que deferendum ac infundendum ; preterea apud me erat in- concuflum , hancefle rationem , quare membragenitalia tam canum; Urforum, Vulpium;aliorumque animalium tali modo confecta effe deberent, ut in coitu eadem animalia inter fe fixa manere deberent: fimulac enim Canis membrum fuum ge- - nitalein muliebregenitalearvum produxerit, quin membrum virile ftatim,nodo quocam;craflitudine accrefcat;przterea an- terior pars eft admodum cra(fa & obtufa, tantummodo quod inferius in anteriori parte cjufdem parvum & acuminatum habeat punctulum ; deinde 1n initio coitus Canis quidem pa- rum quidemtenuis & pellucidi emittit humoris; atille hu- mor non eft rectum five bonumíemen ; talem enim obfervans humorem , memini, mepauca & etiam quidem nulla con- templari animalcula ; fed Cane jam fixo five coeunte ,. ex ejufdem membro genitali pedetentim admodum femen ftil- . lare incipit, imo tam lente, utaliquantulum temporis prz- terlabatur; antequam una prodeatguttula: hocíemen valde album eft? quz albedoeximmenfa multitudine animalculo- rum , feminecontentorum , duntaxatoritur five caufatur; fi jam Canis in coitu non maneret fixus , femen mafculum, propter craffitudinem ejufdem membri genitalis, & pedeten- tim profluens femen, minimegentium in matricem infundi - poffet. Kecordor EU dne. Dominum Nchemiam Grzvium, Re cgi 132 | AwromxmmH de LEEUWENHOEK | Regiz Societatis Secretarium ante aliquot annosad me literas dantem , his fequentibus uti verbis; nofter enim Harveus negat omnino(lib. de generatione animalium) fe unquam in. matrice, eveftigio poft coitum diffe&ta , femen mafculirepe- — | riffe: & vefter Do&or de Graaf, 1n libro de mulierum or- ganis generationi infervientibus, auda&er affeveravit, fe- men mafculum , nihil aliud effe quam vehiculum cujufdam. — | Salis Volatilis , aut alterius fpiritus, conception, hoc eft | ovo mulieris contactum vitalem 1mprimentis. Hoc jam no- fter hic Author fuis feptuaginta adjungat authoribus 1mo (fi poffit & velit) cumaliis feptuagiesfeptuaginta, Ovarium fta- tuentibus, acfemen virile five mafculum matrici non infundi — dicentibus, prodeat inlucem : omneserrafle ego dico, & ad- huc dum errare ,. qui dicunt, homines & animalia ex ovis prognaíci , ac nullum femen mafculum in matricem ufque pervenire; imo has& his fimiles effe ex iftis abfurdis pofitio- nibus, inter Medicos plerofque locum habentibus, fiveex- iftimatione quadam florentibus. Utporroigitur mihi, meisin pofitionibuscircageneratio- nem, eo magis fatisfacerem , atque plenius edocerem, pri- mo Árietem emere animo propofui meo, eundemque adali- quas, diverfistemporibusatque diebus adducere oves, an- tequam a Laniis ma&tarentur, uttum temporis matrices ea- - rumanimadverterem ; at poftea mentis aciem in coitum ap- petentes: conjeci canes: quibufdam fub conditionibus Ca- nem femellam ordinariz magnitudinis paCtus, quam mihi poft primum coitum tradere debebant, hanc trigefimo De-- cembris accepi, ac poftridie iterum circa horam octavam ma- tutinam Canem ejufdem magnitudinis cum eadem conjunxi , ac me przfente coire permifi ; deinde rurfus tertia vice a pran- dio eodem die eofdem coire feci: his pera&tis mediante acu crinali, medullam fpinalem prope caput perfodiente, canem femellam interfici curavi. Cane hac interfe&ta, cruribufque. N .afe Anatomia No: Coutemplatioues : 153 | afeinvicem jun&is five ligatis, in priori parte membri geni- talis parum fubftantiz albx contemplabar fitum, quam fub- : ftantiam exinde defumens, atque contemplans, hanc albe- dinem duntaxat ex immenfa copia fquamularum, quibus va- gina Matricisintrinfecus confitaeft, caufari fivcoriri compc- riebam ; qux fquamulzin pellucido actenui humore difperíz | jacebant. Poft illud tempus ad huc aliam quandam obfervavi — fubftantiam, ac ejufdem quoque Albedinem ex immenfa dun- taxat copia fquamarum, in pellucido jacentium humore ; cau- fari comperi. Porro finiftramaperui tubam, cujuscraffitudo erat ordinarii ad inftar calami fcriptorii ac tres & 5 partes pol- licis ejufdem longitudo, in medio ipfius ut in K. Eandem nudo confpiciens oculo, nullum maífculum femen Canis in - eaefle, diceredebuiffem; at eandem mediante bono obfer- | vans Microfcopio , fumma mez voluptati immenfam viven- - tium animalculorum multitudinem , femen nempe Canis mafculum , contemplabar. His peractis dictam apericbam tubam, in finefuz craflitudinis, literz L. ac ibidem quoque . magnam feminis maículi Canis contemplabar copiam, quod femen illic vivebat , & hoc modo quoque cum dextra egi tuba, acin eadem quoque immeníam feminis viventis Canis maf- culi copiam obfervavi. Poftea iftam partem Matr icis» in fine | vaginz fitam, aperui, aceoquidem inloco, ubi fe in duas dividitpartes, proutinlit. H. hec parsunum & 2 partcspol- - licis.erat longa. Hanc fübftantiam ,' qua Matrix confita eft , obfervans, majorem adhuc viventium animalculorum copi- am mafculum , (ut fupra dictum) femen Canis deprehende- . bam. Hic numerusanimalculorum in matricecrat tam mag- - . nus, utcentum millia millies eum attingere five fuperare non offet. Poft fpatium circiter rium & fefqui horarum, obfer- . vationes cuidam eximio Medicinz Do&tori Anatomico com- municabam (quiantealiquot quidem annos mihi dixerat, fe huc ufque nunquam potuiffe tranfirein fententiam , exfuctum Vv ovorum 4 Xe | . .AuTON!1 de LEEUWENHOEK ovorum ex fic dictis ovariis ftatuentem, etiamfi D. Doctor Medicus de Graasftam nitide ipfi propofuerat)qui, ut totam | rem videret, mcobnixe rogabat, quod ipfi perquam liben- tiflimeconcedebam : Hic D. Doctor Anatomicusad zdes me-. | asveniens, coram ipfodictam , aliain parte aperiebam Ma-.— tricem , acillifubftantiam, in cavitateejufdem exiftentem, demonftrabam , actum ille adhuc mecum videbat (etfi tem-.— pcítas admodum erat frigida & congclans) magnam copiam viventium animalculorum , femen nempe Canis mafculum ut. fupra dictum. Eidem quoque Domino iftam demonftrabam fubftantiam , hucufque fi&o nomine ovariorum infignitam, & inunoiftorum quinque autfex maculas Bl , caufatas , cuia aliqux bullulze aquofz & particulz quzdam glandulofz, maximam in partem fic dicta ovaria conficientes,erantdifrup- — tz; ac quoque prxterea quo modo trans dictasillas difcriptas | particulas valida jacebat membrana, omnes cateras compre- hendens. Ita ut dicto illyDomino vana & omnino abfurda pofi- tio five fententia de generatione ex ovoluce meridiana clarius pateret. Ex hac quoque contemplatione Dominusille, meam fententiam degeneratione('illam nempe mediante animalcu- loex femine maículo fieri) multo clarioremillà effe, quz ean- dem ex exfucto ovo ex ovario fieri ftatuit. Porro vaginam Matricis aperui, eandemque fic apertam depingicuravi, acquoque Matricem cum imaginatis five ef- fictis ovariis( quz alii quoque tefticulos nominant )& depicto- — S. riimperavi, ut vaginz ac Matricis longitudinem fuam abbre- . viaret, uteo minusfpatium in Charta occuparet : fed ut craf- fitudinem , qua Matrix eratinftru&ta, retineret: acquoque - ut cffi&ta five ex cogitata ovaria cum glandulofis particulis, & bullulas aquofas tam magnas depingeret, prout illas con- templabatur. Aliquos huic figurz contradicturos mihi haud ignotnm, przfertim illos , quialiosartem anatomiz edocere — unice incumbunt quia cum hac figura fecundum regulas ar- " üs vss f j /h : E / | derer 7 mel ) ; Y cu T Anatomia (v Contemplatiowes — 055 . tisa ime non eft pera&tum. Sed, me neque expertum neque . accuratum efle Anatomicum , omnes fciant oportet; nun- | quam enim in vita mea Matricem ex animali defumi vidi, |. quam quod ipfe feci, aut a Lanio perfici vidi. : " Figura i. ABC D. eft difciffum membrum genitzle femel- lzCauis. DEF G.cft difciflaà vagina Matricis, qux quinque polliceseratlonga. Hanc primoin medio obfervavi , circa F. eaintentione , ut viderem, numnein eadem aliquot Semen maículum canisfitum effet; fed inibi nullum omnino femen animadvertere potui: atimmenfum quidem fquamarum nu- merum, quibus vaginaintrinfecus ; procul omnidubio, in- ftructa fuit , & qux fuprema intrinfecus cuticulam vaginx conflituerunt, quarum fquamarum multe in coeundo detri- tz fuerunt. praterea diverfi 1ibiglobuli fanguinis, przfer- tim illorum; quifanguinem reddunt rubicundum, erant col- locati; ac praterea multi globuh: multo minores. Deinde . eandem vaginam circa E. obfervavi, ac ibidem nullas alias particulas prater fupra memoratas reperi... Tandem vaginam prope Matricem ut in G. contemplatus fum , ubi pauca ad- modum animalculaex femine mafculo Canis obfervavi; fed deíquamantes fquamulz 1bi tam immenfo jacebant numero, utaliquibusin locis viginti quinqucfquamulas, & unum dun- taxat animalculum contemplarer. ih Ultima hzc dicta animalcula eum in finem duntaxat hic inveniri , mihi imaginabar , quia parum duntaxat feminis maículi membro genitali mafculi Canis adhzferat , quod Matrici non fuerat infufum, & hoc modo extenfione mem- bri genitalis mafculi in medio permaufiffet. | Ex his obfervationibns perquam nudiflime percipere pof- fumus, non vaginam Matricis, fed Matricem ipfam creatam effe , ad femen mafculum non tantum recipiendum , fed i quoque ad fe ipfam ftatim poft fingalum coitum atcte & fir- miter concludendam , ne mafculi feminis animalcula retro Vv na- N 156 A AuTowri: de LEEUWENHOEK natarent, &cin vaginam reverterentur: ubi eadem tanquam in in£ecundo collocataeffent agro, praefertim matrix cum fie fit conftituta, ut fructum five fztum proferre poffet. Hoc verum effe exinde nobis liquido liquet , videntibus, animalcu- lafeminis mafculi Canisintrorfum in Matricem ad diftantiam five longitudinem 55 partis pollicis pronataffe , qux diftantia eftaG H IK. ad L. quam viamanimalcula hzc,pro rudi cal- culatione,& oculi mei dimenfione, ea de rea me confeCta;intra quadraginta minutatemporis natando abfolvere poffunt. - Porro Matricem totam diflecui five aperui, pro ut hic lite- ris P Q. indicatum cft ,- & fumma accuratiflimaque obferva-- tione 1íta quafivi corpora, qu&, proutdiciturab imagina- riis ovariis 1n generatione exfugerentur; at nihil horum in- veni; quemadmodum quoque, me nihil inventurum, mi- hiimaginatusfueram : Semel enim pofito, maxima ova effe maturrima (quemadmodum 1n omnibus animalibus ova pa- rientibus liquido conftat five patet) non diu quxrendum fo- ret; Matrix enim Ipfa extenía five inflata effe deberet, fiin cadem tam magnum rotundum corpus collocatum effet, pro ut hic in imaginario ovario literis L. M NO. indicatum eft : ac quoquein altero imaginario ovario , dimidium illius QRS. magnitudine fua complente. Confpiciamus jam faltem totam conftitutionem five formationem Matricis, hac confpecta, procul-dubio omnes, hucufque proovario difputantes , illud- que defendentes, fententiam opinionemque mutabunt fuam, nifi przjudicium de ovario 1mis hzreat ac maneat infixum medullis. ; Matrix Canis femellz a literis IK. ad L. eft ferme unius cjufdemquecraflitudinis, at circa L. perquam fubitiffime craf- fitudinedeficit; ac admodum fit tenuis (cum in Matricibus ovium fiat contrarium ) pro ut hic LN. indicatum eft. Quo- - modo. jam percipiendum eft, tam magna rotunda corpora. per hanc admodum corrugatam cavitatem., tranfmeare pofle; eaque nh 1 Y s& nmn"-—-—————————————— Auatomia Gv Coutemplationes — B. eaque corporanon fimplicia, verum multa fimul, praefertim . in Cane, uno fxpiflimecoitu diverfosgignentefive proferen- te catulos. Mihi ipfi co magisfatisfaciendi ergo , tenuiffimam tubz partem ab imaginario ovariofeparavi, ac diffolvi, [ alias. enim longitudo five finis extremus tubz non erat agnofcen- dus | & ubi tuba fuam habebat craffitudinem , eandem filo quodam obligavi, partim , quia in eam partem , ofculum fiveaperturam abaliquibus nominatam ,. quz dicta imagina-: ria exfugeret ova |cui aperturz craffam infixi aciculam , ad ejufdem aperturam eo clarius indicandam , ut X Y.] vehe- . mentiífimum argentum vivum fiphone infunderem ,, viden- diergo, quam late hxc tenuis ac rigida fefe extenderet aut aperiret tuba: deinde etiam , quia tuba, ubi eadem perquam. fubitiffime tenuitate accrefcit, eregione L. hoce(t, in O. ut O N. membrana fere rotunda amicta five cooperta eft, qux membrana quoque corpus , cavitate quadam inftrucum , haberi poffet. "TTenuiffimus tubz finis eft Fig. 2. V W X. Filum Matrici affixum five'alligatum eft in T. & infufio argenti vivieftin apertura extremi finis ejufdem tubx, in X. "Tubam fefe non latiusextendentem , quam hicannotatum eft , nude contem- plabar: ac deindecorrugatam illam effentiam, qua imagina- rioadhuc incumbeus ovario inftructa erat, rctinentem con- Ípiciebam; prout hic litera W. 1ndicatum eft: & prxterea extendebat fefe Matricis craffitudo tam fupra modum rigida , intra T V. medianteinfufoargento vivo, adeo ut hic meia tis füuperque certiorem reddere poflem , Matricem nullam« aliam habereaperturam, quam in litera X. Hocenim fi non. fuiffet, argentam vivum exapertura profluxiflet.. Hinc jam. rurfusimpofiibilitas quet, ut magnz rotundz glandulofz, aut bullulofz particuiz, in Figuris LM N O. & OR S. oc- clufe, per ar&tiffimam Figur. X W V. viam poffent perduci: ad cavitatem ufquetubz five Matricis: Et etiamfi hzc Canis M v.a .— fummopere- 15989 — — Awrowir de LEEUWENHOEK fummopere coitum appetebat , [quem me prafentebis ha- luit jnalla tamen corpora rotunda imo ne quidem minima in Matriceobfervavi, quzglobulis noftrifanguinis, fanguinem. noftrum rubicundum efficientia , erant majora. Circiter dimidium Januarii rurfus Canem catulientem. na- j &us fum, quz per tresdiescoitum appetiverat, quo.intem- pore, proutmihidi&um , terquidem illa coitum paffa fue- rat. Semel hanciterum me pracfente. coitum habere permifi , coituque peracto ftatim eandem vitá privabam , eodemque modo, quo in aperienda vagina, diverfis in locis Matricis agebam ,. proutantea de priori Cane dixi. Ubique quoque intubafivein Matriciscornibus, immenfum viventiumani- malculorum numerum , maximam in partem femen maícu- lum Canis conficientium, animadverti. Ác deinde cornua Matricis in totum diffecui , ac omnem fubftantiam, in iis latentem, pro ut potui, perquafivi, ac in eanulla majora rotunda corpora, globulis fanguinem noftrum rubicundum efficientibus, obfervare quivi; fi enim ulla faltem in ea fu- iffet particula, quz cente fimam faltem partem magnitudi- nis arenz craffe habuiflet ,, quin eandem reperiflem nullus. dubito. Porro nihil aliud in vagifia Matricis animadverti , quam quodantea de vagina prioris Canis dixi. Caíu quodam fermonem mifceo cum quodam Medicinz Do&tore , in cujuszedibusatque prxfentia D. Do&tor de Graaf | antehac multorum cuniculorum anatomiam inftituerat: hic mihi narrabat , quando dictus D. de Graaf cuniculos ape-- riebat, quosftatim poft coitum in prefentia ipfius necaverat , Dominum illum de Graaf ftatim firmam componere conclu: fionem, quot catulos cuniculus produxiflet, fiinvivis man- fiffet, & hocnullam aliamobrationem , quam obeam , quam. in corporibus, ovaria dictis, invenire fibiimaginabatur , quot enim rübras maculas, five punctulos in fic dictis ovariis nu- merare quibat , tot ditelos ftatuebat; produceret cunicu- lus; n————— Auatomia (& Contemplatioues -^-—— 149 lus; quot enim rubros confpiciebat punctulos, tot ova judi- Eb ab extremitate tube Matricis, 1n Matricem ufque, ex ovariis effe exfucta.. At dictus ille Dominus de Graaf Matri- cem iftorum Cuniculorum perquirens, nunquam in eadem exfu&ta ova indicare quivit; etfi TM. ergo Microf- copio utebatur. Di&us ille D. Doctor mihi quoque referebat , Dominum Do&orem àe Graaf, 1neaefleopinione, quarto demum poft Cuniculorum coitum die exfu&a ova prodire. Hic igitur quoque unam ex 1ftis abfurdis de exfuctis ovis pofitionibus . habetis: fienim initia catulorum Cuniculorum, ova nomi- natorum, quarto demum diein Matrice prodeant, &trigin- ta dicbus Cuniculi juftum nativitatis concipiunt incremcen- tum, ficigitur 7; parte perfectiffimi nativitatis temporisova primum confpicerentur. Fatum ex malculo femine hoc mo- do prodirefiveoriri, non nullosexcogitafle five finxiffe mihi haudignotum: Nempefemen maículum in Matrice coagu- lare,- ac ib: ovalem recipere rotanditatem , acutex 1fto coa- gulato corpore animaloriretur; fed uniufquifque, fefe opti- - mum concipere five excogitare , fibiipfiimaginatus eft. Si przterito tempore omnibus doctis notum fuiflet , ac omnes mecum vidiffent , in omni femine maífculo viventia effe animalia, ac ea dereopinionem five pofitiones mcs au- diviffent, nullus dubito , quin ex feptuaginta authoribus , qui opinionem meam fcriptis oppugnare conati funt, ne unus quideminveniretur, qui de ovis ac ovarirs unquam fomni- affet. Sed Nobiliffimi Domini, md oppugnatoresa me par- vicffe pendendosfive exiftimandos, novi: fienim antiquos * atgüe novos recenfeamus Authores, qui de carne; mufcu- lorum motu, defanguine, la&e, adipe, cerebro, cute, cri- nibus, oflibus, pituita &c. fcripferunt, raro aliquis inter eos me cum UU opinione five fcriptis conveniens, repe- : rictur.- Quo- 1x60 . .Auwroxrii de LEEUWENHOEKR. dium i^ EE dE T CREE Quoniam inter Do&tos quam plurimos , animal ex ovo prognafíci, contrarium mez opiniont atque pofitioni, dici folet , confiderationes five cogitata mea, ex quanam cauía Creature , admodum exiles in. matrice exiftentes ; ovalem habeant figuram neceffum fit, proponere animum induxi meum. Ad Nobilitates Veftras Anno167 8. Inter reliqua mii deli- neationem animalculi,quorum pereximius numerusin femine mafculo Canisexiftit, & praeterea dixi, haec animalcula tam exilia effe, ut judicarem, decem centena millia eorundem non complere magnitudinem uniusarenzcraffz. Eandem de novo figuram ad N. IN. V. V. tranfmittere , omittere nequeo, indicandi & demonftrandi ergo, quo modo miht i imaginer; ut animalculum ex femine mafculo in Matrice ovalem recipias figuram. $ Illorum Vermium, ex Ranarum ovis provenientium, ad talem cum pervenerunt maguitudinem , ut formam Ranz fintaccepturi, caudasrecidere, prout antehac fzpius dictum: quemadmodum quoque hoc modores fefe habet cum. multis aliis vermibus. Pip.s. E.EG H. eft HP BEI ex femine mafculo Ca-- Dis, quod mihi hoc modoapparebat natans. Fig. 4. IK L M. eft quoquetaleanimalculum, quod mortuum jacebat. Cor- pushorum ultimorum animalculorum fzpius figura. mutari , animadverti , prafertim cvaporatá humidà materià ,. inqua *& eadem E n vivunt & natant. Quando jam unum aut plura animalcula ex tette mafcu- loanimalis, ceoufquein Matrice exiftunt, fivein eam perves - nerunt, utcadem eam in Matrice particulam attigerint, iüf- dem fovendis , acad tantam creaturam perducendis aptam, quantum corpuserat, undefemen provenit ; abíque ulla fu- fpicionc facillime & breviffimo temporis fpatio fieri poteft, ut cauda aut cauda dictorum animalculorum , procidant, aut Anatomia Cv Contemplatiowes ^—— X6X ., , auttotam cuticulam & caudam fimul - permutent,atque hoc fic peracto,cre- atura tum temporis habet five retinet ovalem figuram, ut Fig.3. FGH- aut Fig. 4. IKL. Deinde omnia omnium animalium corpora, in Matricibus adhuc dum exiftentia, tam denífe in Íe jacere curvata,ut maximam in par- tem ad ovalem propendeant figu- ram. Siresita jam fefe habeatinani- malibus , quz ad talem pervene- . runt magnitudinem,utinlucem poíf- - . fintedi, procul omni dubio in exi- libuslocum habet animalculis, qux oculis noftris non funt dignofcenda; qua quoque, etiamfi tam fint exilia, infuper quoque in Matrice ovalem habent figuram. Mihi quoque ima- .ginor, nullam creaturam.cutem fu- am permutaturam, quin antea cir- cum corpus ejufdem creatura rurfus nova cuticula five membrana con- feGa fit. Hoc in multis experimus . . . vermibus , inter quos vermes , ille vermis, exquo pulex provenitfiveoritur, maxima animad- verfione dignuseft; cum enim ille ad magnitudinem perve- neritfuam , & circum fe fila duxerit, five feipfum filis fuis obvolverit , non tantum primam fuam permutat cuticulam , qua metamorphofi fpeciem vafculi five pupillz ( belgice ton- netje of popje)recipit; at tum temporis manet pulex adhuc in membranula illa occlufus. Et hoc modo (nullus dubito fefe resquoque habet cum animalculo ex Semine mafculo, quod, cum figurà mutatur, fivc Pes dugoe cuticulz, five seeps ( X : Íu 162 "OCAUNTTONTÉ de LEEv WENHOEK fucaudz, attamen adhuc circum fe cuticulam retinet , qua - idem conluditur five confervatur : qua cuticula fimul cum | animalculo magnitudine accrefcens, conficit involucra crea- turz, quzin hominibus praefertim fecundz appellantur. Apudomnes inconcuffe efle veritatis, minime dubito, - nempe: creaturam, etfi tam exilem , in Matriceexiftentem ,.— ibidemque alimentum recipientem, praditam effe anima vi- vente. Hoc igitur j jam confirmato, milliesigitur verifimilius : cft, animam viventem , in animalculo quodam, ex femine nibféulb* 'exiftentem , in eodem manere ; acillud animalcu- lum ex femine mafculo duntaxat figurá mutari, quam ut vi- - vensilla anima ex mafculo femine in aliud corpus tranfiret , fi- ye migraret. Atm viventem , ia animalculo exiftentem , ex femi- ne Galli gallinacei produ&to, non tranfire in partículas Ovi, quoque ftatuo & confirmo ; fed particulas ovi tranfire ad vi- vens animalculum, ex femine Galli gallinacei produ&um ; & hoc modoovum gallinz duntaxat animalculum ex femine Galli gallinacei , anima vivente animatum , fuftentando & alendoinfervit. Itautanimailla vivens, in animalculo exi- ftens, quod mediante membro virilia Matricem ufque pro- ductum five infufum eft, in Matricead nullum aliud corpus tranfeat: fed anima vivens , in animalculo exiftens, ma- netineodem, &creatura ex femine mafculo, anima vivente praedita, aliam duntaxat recipit figuram ; adeo ut Matrix duntaxat eum in finem conftituta fit , ad unam aut plures crea- - turasex iftis, qux matrici funt 1nfufz, alendas, confervan-: das, atquefovendas, proutfüpra di&um. Aliorum autem animalculorum in femine mafculo, etfi duntaxat anguillarum habeant figuram, attamen corpora, in permutatione fuz cuticulz, tam denfa five brevia contrahi | poffunt, ut rotundam quoque concipiant figuram; ; prout in diverfis fieri videmus vermibus. j Quando 4 rd rS BRUN, JRHTÁ 3 Anatomia .&. Contemplatiattes. 103- - Quando jam vir cum uxore fua nullos procreat liberos, . &virtamen coeundo apprime fitaptus, virum naturá nimis frigidum, plerique dicere folent; at mihi imaginor melius . pofledici, infemine iftiu(modi viri nulla animalcula viven- tiareperiri, aut, fi aliquot viventia in eodem reperirentur "animalcula, attamen ea animalcula nimis effe debilia , quia eadem non fatis diu in matrice fubfiftere five vivere poffent. Quidam haud indo&us Dominus, ante aliquod tempus meinvifens, ratiocinando tandem perveniebamus ad genc- rationem, & interalia ratiocinia de quodam Domino verba fiebant, in cujus femine mafculo nulla reperiebantur animal- cula, unde illum Dominum veteranum five emeritum militem in militia Veneris effe concludebamus, jam propa- gationi minime aptum , cum idem ille Dominusante aliquot annos diveríos procreaffetliberos; unde liquido conftat, ge- nerationem five propagitionem viri dependere ab optima vi- yentium creaturarum 1n femine ipfius difpofitione. Si jam animal ex animalculo ; in femine mafculo exiftente, prodeat, tum igitur procul dubio illa eft everfa pofitio, quam multi committunt five ftatuunt, circa mafculas five fzmincas creaturasin propagatione: mafculam creaturam caufari ,'vul- - goenim dicitur , quia femen mafculum fzmineo femine majus . atque fortius fuit. Et vice vería , fifemen fzmineum viribus mafculum femen fuperaret , exinde creatura feminea in lucem ederetur. | | . Mequodattinet, ante aliquod tempus apud me extra ale- am omnis dubitationis pofitum fuit , animalcula in femine maículo ex duobus confiftere generibus, ex mafculis nempe - atque femellis, ac per confequens igitur, fi unum aut plura - animalcula generis mafculim , ex femine mafculo , fefe in - Matrice collocent, ac ibidem enutriantur, exinde mafculz - prodeunt creaturz. - Ec rurfüs fi animalcula, fxminei gene- ris, ex femine maículo , fefe in matrice collocent , ut ibi- , Xx2 dem 1:64 AwTONIL de LEEUWENHOEK | dem enutriantur, exinde fzmineas prodire creaturas necef- — fam eft. | | DUSOD ROI y In principio Menfis Februarii a quodam lanio ovillam nac- tusfum Matricem, qux ovis, prout mihi narrabatur, ante fcptendecim dies, cumarietecoiverat. Matriciscornua ape- Yiebam , atqueinaltero eorundem exile jacens videbam cor- pus, mem branula fiveinvolucris fuisinvolutum , rubra atque^ carnofa inftru&tum forma: hocin corpore, unde agnus fuo prodiiffet tempore, nullam in principio dignofcere quibam figuram , & ad formationem illius contemplandam, vitreá concludebam tubá, vulgaris calami fcriptorii craffitudine in- ftru&ta, quain tuba oleum Terebinthini erat; fed hzc quo- que fruftra funtadhibita, hoc modo enim nullam in corpore: illo agnofcere quibam figuram; Sed quando hanc creaturam. rurfus ex vitrea hac tuba defumpferam , atque eandem , jàm.- rotunde in fe curvatam,jacentem, admodum fubtiliffime in. longitudinem expanderam: perquam diftinctiflime omnium vertebrarum formationem contemplari poteram, ex quibus vertebris fpina dorfi conficitur, infuper quoque vafa fangui- naria, ramufculis in unamquamque vertebram fefe expanden- tia, contemplabar, ac praterea duobus in diftin&tis locis me- dullam fpinalem 1n vertebris contemplari poteram jacentem. Et caput contemplans non tantum maxillam.in eo agnofcere quibam ;. verum etiam in muículo carnofo, maxillam ope- riente, immenfum vaforum fanguinariorum numerum , alia- quevaía, minume rubra, contemplabar ; qux ultima vafa, - numne nervi erant , mecum cogitabam. Porro Cercebrum. nudiflfime admodum contemplari poteram, quod a feinvicem: . feparabam , atquein eodem liquidiffime admodum perquam | exilia vafcula fanguinaria contemplabarjacentia; Praeterea per- fe&iffime admodum oculos, magnitudine ad inftar arenz craffz inftructos, atque Cryftalli ad inftar pellucidos, dig- nofcere quibam. Ventrem aperiens, exinde diverfa intefti-. ' | norum. j Anatomia Gy Contemplatiowes — | 1645: norum früftula, admodum quoque pellucidorum , ac eraffi..- . tudinem exilium admodum crinium tenuium habentium, ex- trahebam. Hac in exili creatura non tantum carnem, verum: etiam exiles ftrias carnofas contemplabar jacentes, de quibus ftriis, unamquamqueearum mufculum carnofum efle, judi- cabam. Oculos meos in pectus conjiciens,. ad coftas contem- plandas, iftum locum tot vafibusfanguinariis confitum repe- riebam, utnullas omnino alias particulas ineo dignofcere pof- íem. Hanc totam creaturam octava parte pifi non majorem. judicabam: Cum igitur tam exilem creaturam, non tantum membris , fed quoque inteftinis aliisque partibus corporis inftru&am , oculisconfpiciamus noftris, nulla uli ratio dubi- - tandi fupereft , quin talis creatura, decies centum millibus minor, omnibus membris , inteftinis, alufque corporis mem- Bris, inftructa effe queat, ctfi ea omnia nondum oculisap- | pareantnoftris, fivepropterexilitatem fuam omnem prorfus vifum effugiant: Membrorum atque vifcerum enim; animal- culorum aii mite dokd eur quatam exilia funt, ut plus de- cem centies millia fimul magnitudinem.unius arenz craffx non: conficerent , five zquarent, eodem quoque modo, etfi no- bis incomprehenfibile atque infcrutabile ;, animalculum ex feminibus mafculis cujuscumque quoque animalis, 1n fc om- nia menbra atque vifcera conclufa habere poteft, quibus ani- . mal, cumin lucem editur inftru&um eft. . Porro ejufdem ovis fic dictum ovarium , in illa parte. ma- tricis fitum ,. 1n qua hzc creatura jacebat, diffecui, & ex ejufdem membranis duo rotunda glandulofa corpora defum- pfi, ab aliis ova norunt unumquodque magnitudinen pifi gquans;ac per confequensigitur unumquodque fic dictum -ovum plus o&ieshacantea di&ta creatura majus. . Hzcimagi- nariaova, hoc modo ex membranis defumpta , infuper ad- huc membranula erant circumvoluta ,. qua in membranuia multa admodum vafa fanguinaria erant locata five permixta; P Au3 * eadem: 160 (— — Amrouxi1 de LEgvwENBOEK eadem aperiens atque contemplans , pleraque ex glandulofa confiftere effentia ,. & unamquamque glandulam denuo ex minoribus confiftere glandulis, contemplabar. Poftea Cuniculum catulientem na&tus fum; Hunc Cuni- culum 1n praíeutia mea ter cum mafculo coire permifi, quod intra minutum temporisperattum erat, pofteainterfici acad zdesmeas deferri juffi , quibus actionibus quadrans circiter horztranfigebatur , antequam Matricem ex cuniculo defum- Íeram. Porro matricis cornu aperui circiter longitudinem di- giti ab ifto loco, unde Matriciscornua originem capiunt fuam & exinde parum fluida defumpfi fubftantiz, in qua animal- culaquzdam,; femen nempe mafcalum Cuniculi, vivebant. At fübftantiam ex Matricis cornu examinans, eo in loco ubi | initium ex vagina capit fuum, ibidem immenfum dictorum àanimalculorum numerum contemplabar. viventem ,. fed-fub- . ftantiam ex Matricis cornu examinans & quidem co ufque, ubiidem tenuitateaccrefcit, ac quoque 1n medio ejufdem, - ibidem nulla quibam dignofcere fiveanimadvertere animalcu- la, & tantummodo inter exiguam fluidam fuübflantiam ibidem exiftentem , quofdam globulos fanguineos natantes contem- plabar. Caufam, obquam non continuo animalcula feminis maículi in Matricis cornu 1nvenerim, hanc folam efle judi- cabam, quiafémen maículum non fatis diu in Matrice fuiflet, acproptereatempus, totum Matriciscornu pernatandi, ni- mis breve fuiffe. | | Eum in finem igitur Matricem cum reliquis fuis annexis chartulà obvolvi, & in capfulam depofurac propter 1ntenfum frigusin faccogefli meo. Fas primo dictas obfervationes cir- ca horam nonam matutinam infticueram, ac fecundum Ma- tticis cornu aperire incipicbam circa horam tertiam pomeri- dianam , atnullam me inveniffe differentiam tam in animal- - culis vivis, quam quoqueeadem non longiusin Matriciscor- nu pronataffe, mihi dicendum eft, quam prout antea de pri- mo obfervato Matricis coznu dixi. Pott Auatomia C Contemplatioues. |». (67 Poft dictas obfervationes, Matricem paulo inferius, ubi cornua Matricis initium capiunt fuum , aperiebam, ac ibi- dem multo majorem viventium animalculorum numerum contemplabar , femen nempe mafculum Cuniculi. Porro per- | quirebam Matricem, autpotius, vaginam Matricis, prope ad Cuniculi membrum muliebre; Atibidem nulla quibam animadvertere animalcula. "Porro iftas particulasovaria dictas contemplabar ; quzdi- verfis magnisatque parvis confita bullulis reperiebam , ac in . unoquoque corundem rubram effe maculam contemplabar, . quz rubrz maculz membranula erant opertz.. Et hoc modo, fecundum opinionem five pofitionem D. Medici de Graaf, A €uniculus duosduntaxat produxiflet catulos , cum tamen vir ille, aquo cuniculum pretioquodam mihi comparáram ; IO- tunde profitebatur , Cuniculum hunc praterita zfítate ple- rumque fex imo quoque feptem aut aliquando o&to quidem , unica fetus produ&tione, produxiffe catulos , quanquam hoc non admodum multum eit, quoniam hujufmodi Cuniculi unica fxtus productione non tantum decem aut duodecim , . fed unica fetus produCtione quidem contigit, eafdem 14.at 1 5. producere catulos. Ambo quoque Matricis cornua omnino diffecni, & ftu- . diofe aliquod 1nquifivi corpus rotundum; at in iisuno glo- — bulofanguineone ullum quidem corpus majusinveni. Quam - accuratiflime potui formationem nremoratorum animalculo- . rum contemplari conatusfum ;at eadem mihi tam nude, pro ut defiderabam , oculis meis opponere nequivi; hoc enim tempore aliquasin corpore particulas me pofle videre judica- bam, quas alio rurfus tempore ex animo amovere eram co- . a&us; ac multas poft obfervationes, eorum corpora non ova- Tia, fed al iquo modo cfle plana, contemplabar. Eadem igi- tur anima vivente caffa , five mortua , delineavi; Fig. 4. Ab C. eft corpus anim alculi ex femine maículo Cunicult anima . ANTONII de LzreUWENHOEK. i -animavivente caffi, quod ex Ma- Ad. 6. | tricis cornu defumpfi. Hisincor- | , poribus mihi plerumquefex pellu- . cidz füblimitates occurrebant;quas quidem globulosefle putabam ; ac erant collocatz ,, prouthic funt de- lineatz;at pellucida fublimitas five globulus prope caudam fitus, or- dinarió magnitudine pra cxteris eminebat, qui hic litera C. indi- catus eft ; & etiamfi contempla- bar corpora, 1n quibus nullos ani- madvertebam globulos, attamen | poftaccuratiffimam inquifitionem globulos circiter caudam aliquo modo dignofcere quibam. C D. eft cauda animalculi, quam inter natandum in tales inflectebat flexi- ones. Quotiefcunque animalcula | infemine maífculo animalium fue- rim contemplatus, attamen illa fe unquam xi ERR contuliffe, me nunquam vidiffe , mihi di- cendum eft, fi modo fat fluida füpereffet materiz, in qua Ícíe commode movere poterant; at eadem in continuo ma- nent motu , at tempore, quo ipfis moriendum , appropin- quante , motus magis magifque deficit, ufque dum nullus prorfus motus in illis agnofcendus fit. Ácquoque diverfa mihi occurrerunt animalcula ; 1n quo- rum caudis exilis globulofa fefe oftendebat effentia; at hoc. ultimum a me non nifi fumma cum animadverfione contem- plari poterat: quod hic Fig. 6. inidicabo; literz E F G. de- fignant corpusanimalculi, inquo nil nifi globulofa particula incauda, & globuli in cauda yopipiciuntury ; GH. eft cauda spice atmmaleHib. 2 e s Antea - l- ; —-— : 4 Anatomia (& Contemplatioues — ; 160 Anteadixi, mefemen mafculum Cuniculi duntaxat in par- - 'teanteriori cornuMatricis obfervaffe;at non ubique in eodem, quemadmodum in Matricis cornibus Canum obferváram : propterea denuocatulientem Caniculum cum mafculo bis in dimidio horz fpatio congrediendi ergo commifi. Sex horis elapfis Cuniculum necari juffi , eotantum fcopo, utinquire- — rem , numne co temporis fpatio tota Matricis cornua, quo ufquecraffa fatisatque ampla funt, animalculis feminis maf- culi onerata forent. : Hanc mememoratam Cuniculi femellam Praíente Medi- cinz Do&tore (qui, pro utantea dixi, cum Piz Memoriz . Domino Do&ore de Graaf magna confuetudine in inftituen-^ " n T d 4 dis Cuniculorum anatomus ufus fuerat) aperui, ac Matrice cum appendentibus ac dependentibus fuis exinde defumpta , cornua Matricis tribus diftinctis locis aperiebam, nempe ubi €ademincipiunt, in medio, acubi tenuitate accrefcunt, ac fubítantiam exinde deíumptam mediante Microfcopio oculo proponebam , & dicto Domino Doctori Medicinz nudiffime admodum animalcula viventia feminis mafculi Cuniculi , ubi- que in Matricis cornu difperfa , demonftrabam five 1ndica- bam, &quidemtali modo, ut non tantum in iis motum ; fed juxta me quoque perquam diftin&tiflime motum caudarum eorundem animalculorum contemplari poterat. Porro eidera quoque imaginaria oftendebam ovaria , -in quibus nullas omnino maculas, ex quibus imaginaria ova ex- fu&a effe deberent , dignofcere poteramus. "Tantummodo eadem multis bullulis effe confita contemplabamur, utcun- » quecum acicularum fublimitatibus five capitibus magnitudi- nc convenientibus, Dictusille D. Doctor mihi magnas pro hac contemplatione agebatgratias: Atdefiderio maximo vi- denditenebatur, numnehujusgeneris animalcula, ea effent animalcula, qux ex femine Cuniculi admiffarii, hoceft Cu- niculi mafculi ; prodiüffent, quod ipfi promifi fimulac Cuni- Yy culum i70 | Awidóxiideé LEgUWENHOEK culüm admiffirium adeptus fuero ; & me ipfi non tantum átimalcula ex deferentibus váfibus fpermáticis contefnplanda propofi iturdm , verum etiam ex tefticulis defumpturum. Idem. ille Dominus fümmopere a me poftulabat, ut füubftantiam , iübullulis aquofis, aut imaginatiis ovariis exiftentem , ipfi contemplandam exhiberem ; quod ftante pede quoque efüi- ciebat, atiniifdem nil nifi pellucidum humorem, exiguis admodum globuliscomimixtum , reperiebamus. Poftea totum Matricis cornu mihi. foli perquifivi, at in codem nihil ampliusinvetire potui, quam quod antea de pri- ori Matriciscornu dixi. Alterum Matricis cornu claufum re- liqui; idemquein capfulam , qua fubhumida erat recondita Charta, depofui, & poft fédecim horarum Ípatium illud cor- nuaperui, actum temporisdivería animalcula in eodem vi-- Verecomperi: unoautem loco viginti quidem mortua, cum unum duntaxat vivum contemplabar; alio autem loco cen- tum quidem jacebant mortua, cum unum faltem vivum con- - templabar. Praterlapfisadhucquinque horis , rurfus viventia inquire- bam animalcula, fed omnia reperiebam mortua. Hioc ulti- mum quoque Matnicis cornu perquirebam , at nihil, unde certi quid ftatuendum, dignofcere quibam. Omnes meas obfervationes circa propagationem in Cani- bus profequi propofitum meum quidem fuit: fed quia partim Cancs non potui nancifci , ac partim quia Canes per octoaut decem dies 1nfequentes manent catulientes, & quia cam ob rationem certi ette nequimus, per quot diescanis conceperit five gravida fuerit; & quia propterea circa coitum Cuniculi multocertior efle poffem , ob rationes, quia Cuniculi ple- rumque poft coitum aliquot faltem horas catulientes manent; quocirca rurfus Cuniculum coire permifi, &, quadragin- ta octo horas poft coitum, 1nterficijuffi: & ficftatim Matri- cis Cornua perveftigavi, ac in iifdem pauca admodum ani- malcula j Mnaiomia à Contemplatioues ? 171 malcula feminis Cuniculi mafculi inveni; de reliquo autem nil certi ftatuere potui; folummodo mihi dicendum , menulla profus imaginaria ovaria inMatricis cornibus rcperiffe. Ac non- nunquam particule quxdam rotunda mihi occurrerunt, unà arená millies quidem minores. At oculosconjiciens meosin multipliciaexilia admodum vafa fanguinaria, intrinfecusin. Matricis cornibusfita, mihi fatendum , me illa tam exilia vi- diffe, ut ne globulus quidem fanguineus per ea tranfmeare poflet, nifiin fexaginta quatuor partes effet divifus. Porro; fic did'aovaria nudo contemplans oculo, me in iis o&o aut novem videre maculas rubras, judicabam: at eadem ovaria mediante Microfcopio contemplans, hxcomnia bullulas effe aquofasjudicabam, in fefe fanguineam quandam fubftantiam continentes, quarum bullularum altera prz altera rubedine eminebat. At eandem rubram fubftantiam accuratius obfer- vans, in plerifque exilesglandulofas particulas jacentes; mem- branis interíe coniunctas, reperiebam , inter quas multi glo- buli fanguinei jacebant difperfi, itautunus ex iifdem globulis; pre multiplicibus globulis fanguineis , fubuiger effet. | Poftea Cuniculum , necari jufli, qui antefex diescum Cu- niculo admiffario rem habuerat, & unum ex Matricis cor- . mibusaperiens, in codem rotundam confpiciebam bullulam aquofam, quz procul omni dubio ab antiquis & hodiernis - fcriptoribus nomineovi infignitur , qux bullula magnitudi- negranuli crithes (b»lgice een geerft-greintje) inftru&ta erat ejufdem membrana eratadmodum infirma;acex partibusglo- bulofis confe&ta efle videbatur, & mediante vulgari Microf- copio fefe offerebat , veluti nudis noftris oculis crenas aut gra- norum ad inftar particulascorii crifpi five granofi ( belgice Íc-- .grein leer) confpiceremus. Hac particula à me confpe&ta, hancexanimalculo ex femine mafculo Cuniculi ortam cffsin- dubie mihiimaginabar; ateadem aperta, acaquofa fubftan- tia, inca exiftente, ame perquifita , nihil agnofccre pote- Y y ram, Pn3 o 0 A NDUOIUIÉ de iU EEUWENHOEK ram, unde firmam componerem conclufionem. Duntaxat; . meexilem videre figuram, una arena millies quidem. mino- . rem, fpeciemf fiveformam cuniculi referentem , mihi imagi- nabar: fed quia in altero Matricis cornu duasadhuc ejufmodi rotundas confpexeram atque aperueram bullulas; in quibus. antea di&a figna obíervare nequivi , rurfusconceptum illum exanimo removi meo; quamvis tamen mecum ftatuebam , corpusquoddam , anima viventeanimatum , ex femine maf- culo Cuniculi, 1n eadem fuiffe conclufum. Evaporante jam hac dicta aquofa fubftantia, 1:nmenfum accuratiflimarum fex laterum figurarum contemplabar nume- rum, quarumlatera Pyramidis ad inflar afcendebant (ut in przcedente mea epiftola in Numero 3. Fig. A. ubi de Alumi-- ne verbafacio, indicatafünt) qux admodum erant pellucida, veluti politiflimi fuiffent adamantes, accirca quzdam latera fubobícuri erant collocati globuli ; quicontemplanti non mi- nimam adferebant jucunditatem , ac praefertim füb vefpe- ram luminecandelz per particulas falis irradiante five perlu- ftrante, quod eximiam titillationem atque. corufcationem oculisadferebat. Maximz harum falis particularum uno ca-. pitis noftri capillo poflentoperiri, at eam ad rem Microfco- pium adhibens ; quod Capillum ut digitum reprzdfentat craf- fitudine, mediante ifto Microfcopio , nullam. in minimis falis exilibus particulis figuram , dignofcere poteram : hinc - hauddifficile judicatu, quam eximia fit parvitas minimarum falis particularum, ex hoc liquore five latice prodeuntium. Inter has falis particulas paucz quzdam falis particulz jace- bant, quarum fundus erat quadratum, ac quoque quidem oblongum quadratum ; fed hic numerustam erat parvus , & ut üic dicam , minime notatu dignus. Has memoratas infhituebam obfonrpiso s "E Czxloarido atquetemperato ;. at poft dies duos, cum Cxlum pluviofum atque Bimbo(um fuerat, has refumens contemplationes, ut denuo. . eme uatomia (Q Cont éimplationes- | 73 denuo jucundo falis. particularum. afpedu me metipfum oble&arem, nullas carundem reperiebam ; exdem enim li- quefactz fuerant, & cum admodum exilibus fubfufcis globu- lis, magna copia in latice ifto exiftentibus, tali modo cou- -nitz, neullam figuram in illis agnofcere poffem. | -. Sic di&a ovaria examini quoque fübjeci meo, in iifdem - duasaut tres reperiebam bullulas aquofas , quarum dimidia pars.duntaxat erat agnofenda , quoniam nimis alte erant demeríz, at una carum aliquo modocratfübrubra; reliquz autem aliquanto magis protuberantes, & maximum confici- entes numerum , cinereo erant inftructz colore , at hz ex - glandulofis conftabant particulis. Attentione quadam quo- que inquirebam ,. numne quxdam cffét apertura, unde imaginarium effet exiuctum ovum , at eandem animadver- tere nequivi. . &Lanio quodam Matricem ovili accepi, quxantetres. dies (pro ut mihi narrabat) cum ariete coiviffet : & Matricis cornua aperiens , aquofusillehumor, in menbranis five in- volucris concluíus , atque nutritioni creaturam inferviens ; cxinde eflluebat, procul omni dubio, quia menbranz, dum adhuc funt exiles , tenues & infirmz, tra&tando funt dif- fractze. .. Humoremex Rs istus cornuum Matricis, duabus in. parvis patinis collocabam , & humidam perquirens fübftan- tiam mediante vulgari Microfcopio, prout mihi erat poffi- - bile;. tandem, in eadem, poftquam peraliquod tempus in- veftigaram , exilereperiebam corpus , magnitudinisad inftar arenz craffz, quo in corpore prima inftantia nullam omnino agnofcere quibam figuram ; ateo corpore exaquofa defump- to fubftantia, acbono oppofito Microfcopio, fummz mez | voluptati illud ipfum corpus exilem admodum effeagnellum ;. capite atque dorfo incurvatum jacentem , idque tim accu- | rataordine, vcluti noftris coram oculis nondum perfe&tum tY 3 agnum 196 AwTouii) de LEEUWENHOEK. agnum, in menbranis fuis jacentem, confpiceremus; per- - quam diftin&tiffime maxillam , oculos in capite , contem- plabar & mefpinam dorfi poffe videre, mihi quoqueimagi- nabar. Hancque creaturam Microfcopio opponere conabar ; hunc confpectum nonnullis Dominis Do&is contemplan- | dum exhibendi ergo : fed hoc patiebar infortunium , ut tra&ando caput talem in modum deformaffem , ut nullam in illo agnofcere poffem diftinctionem ; quapropter illam ipfam creaturam a fe invicem feparare proponebam,; contemplandi | ergo, numne quidam vifcera in eadem animadvertere pof- fem ; at fub manibustam cito arefiebat, ut eandem in duas. tantummodo particulas dividere five feparare poffem, adeo utnil nifi partem cujufdam inteftini agnofcere poffem. Hxc creatura nondum ea fübftantiaex fanguine rubra enutrita erat (pro utexterne mihi apparebat) neque aliqua particulz fan- guinex rubrz ibidem aderant. Materia, quz ex altero Ma- tricis cornu prodierat, a me negligebatur, inter illam fub- ftantiam duorum imaginariorum ovorum fubftantiam inter-. mifcendo, ex ovario defumptorum, fupra modum magno- "rum , atqueexrubrisglandulofis particulis confiftentium. — Poft omneshas memoratas obíervationes , mihi adhuc mul- | to firmius quam antca imaginatus fum, imaginaria ovaria; | duntaxat effe organa five inftrumenta quzdam exonerationi quarundam particularum; ibidem collocatarum, infervien- | tia: hzcenimfireipfa effent ovaria initio, animalibus admo- dumadhucexilibus, five in primaztate, illa admodum par- vaeffe, acindies magis magifque accrefcere oporteret, inil-- lud ufquetempus , quo animalia coeundo apta fierent ; quem- admodum hoc locum habet in animalibus, ova parientibus. Utigitur hac in re mihi ipfi eo plenius fatisfacerem, adla- niorum edes me contuli; eo nempe tempore, quo vitulos mactant , acex illis Matrices cum fic nominatis ovariis defum-: pfi, &quidemex vitulistres, quatuor, 5. autíex hebdoma- n aM d das - dasnatis , ac diverfis Do&iflimis Dominis, interquos qua- tuor diverfis Medicinzg Doctoribus, indicavi , ovária tam ju- venilium vitulorum , tanta multitudine imaginariis ovis effe . piforum magnitudine erant. — fümpíi ex admodum juvenili fubrumo, ac fumma cum ad- miratione vidi, hzcimaginariaovaria tanta imo majora effe, & tot glandulofis & bullulis aquofisinftru&cta, quanta fzpius in perfecte xtatis ove nunquam videram. Hoccum itafit, mihi, falvo aliorum jüdicio, videtur, ultimas has rationes ad fententiam five pofitionem de ovariis evertendam , fuf- - ficere. Szpius animo propofui meo, numne cornium Matricis aperture confecdtz eflent , ad fuperluam quandam fubttan- - tiam five materiam, iifdem aperturis contentam, qua per- Matricis vaginam, cum Matrix eft occlufa, non commode . poteft exonerari, exonerandam, ac in Ventris ufque cavi- tatem effundendam , idque eo magis, quia plerumque in Matricis beftiarum cornium tenuitate, ac prafertim prope eorundem aperturam , albam reperifübftantiam, maximam in partem ex pellucidis confiftentem globulis, globulis noftri fanguinis paulo majoribus. Jam nuperlibellus, cui titulus Collectanea Medico Phy- fica ad manus pervenit meas, ubi Cent 5. pag: 8. inter alia Mic -— Summam meretur admirationem ,. quod Doif mus Dominus - Cornelius Bontekoe rois uarrat , ex. acciratiffmo Leeuwen- - hoek ,. Sperma bumanum parvulis puerulis effe plenum , & ftc - porro in omnibus aliis rebus , fecundum genus fuum. Verum quidem Dominum Bontekoe cum fodalitio me fepius invififfe; fed nunquam tamen ipfi dixi, autalicui in toto terrarum orbe hunc habui fermonem ; nempe Sperma hu- / " manum b. V aatimia Qv CónleiiHurimies. : | 17$ inftructa , veluti ex plenz statis vaccis fuiffent, multa enim - Poftea Matricem , cum iftis annexis, ovaria dictis, de- 21 * ii7)5 | | — ANTONII de LEEUWENHOEK manum parvulis puerulis effe plenum; at idem animalculis. - vivis five vermiculiseffe plenum, dixi, quzanimalcula lon- | gis funt inftru&a caudis, quorum formationis figuram non ' nunquam demonítravi , nam quemadmodum ne minima | quidem ratione nobis dicere liceret , aliquos vermiculos; ad- | huc dum in aqua natantes, volantes efle creaturas, etfiex iifdem volatilia prodeant animalia: aut quemadmodum mi- - nime nobis liceret dicere, nucleum five medullam pomi ar- borem efle ; etfi ex eadem prodeat arbor ; eadem quoque ratione minime nobis dicere liceret, vermiculos in fpermate | Humano, parvulos effe puerulos , queribundus igitur di- cere debeo, quomodo hi homines rationes five fcripta con- torqueant mea, eadem perverfenarrent, atque eadem typis. cvulgent. | nu In nucleo five femine pomi, totam poffe confpici arborem , frpe indicatur mihi. Me quod attinet ,. fzpius pomorum femina perveftigavi ;. acdicendum mihi , totum femen (exili illa rotunde eminentia fepofita, alteri feminis finiaffixa, & unde radix fuam capit originem ) ex rotundis confiftere globu- hs: quiglobuli, femineincrementum concipiente fuum ; fe ipfosin oblongo rotundam commutant figuram , & in longi- , tudinefibi invicem couniti jacent, utfic vaforum locoeffent, - &alimentofam fuübftantiam ex femine deferrent ad eminen- tem feminis particulam, ut eo medio, quoniam radix femi-- nis nondum tam magna eft, ut aliquo modo terram contin- gerepoflit, radicem magnitudine accreícere perficerent : & acuminata hzc particula feminis ad talem cum pervenerit maguitudinem , utpercorticem feminispenetraverit, &fuf- ficiens alimentum ex terra concipere poffit, tum fuperflua fe- minisparticula nullum recenti plantz przftat amplius offici- um; fedaut putrefcit, arefcit aut decidit. Verum quidem eft, quando eminentem diverforum feminum particulam perquam accuratiffime examinamus, comperiemus , iftam - | | | parti- - ON] Auatomia C» Contemplationes 177 particulam 3f fáininej jacentem , duobusaut pluribus folio- . ruminitiiseffe inftru&tam , quxinitia fimul noftris in oculis tam füntexilia," velutiarenula: hz exiles foliorum particule in pomi nucleojacebant complicate, &: plerumque median- te Microfcopio roftrum pafleris five frigillz: mihi reprafenta- bant, at hzccefolia.a fe invicem leniter feparantes , multo plura exilia foliorum initia nobis occurrunt ; quod foliorum initium magnitudine quoque accrefcit , radice nempe magni- tudineaccrefcente. Hz ac plerzque omnes mez obfervatio- nes de feminibus, peraliquod tempusa me inflitute, funt - co tempore peractz, dum femina adhuc erantrecentia ex po- misdefumpta, aut prout illa, ante aliquod tempus ex po- mis defumpta, jam erant arefaQ&a. Atfabam T'urcicam, .etfi aridam, diffecantes, nudo noftro duntaxat oculo duo folia, in cadem jacentia confpicere poffumus , eadem vero folia Microfcopio opponentes, 1ftisin foliis multas folii fibras con- templabimur, aut ut meliusdicam, folii vafa, partim folio firmitatem fuam afferendi, partim ut folium magnitudine - accrefceret , perpetuo fübftantiam quandam per vafa mitten- di, acfolio perfe&to, 1demque fovendi ergo conflituta. - Hic habetis Nobiliflimi Domini &c. ANTONIUS de LEEUWENHOEK. 15/8 |— — AwrTour1: de LEgEUWENHOEK De Cinnabari nativa: quod videlicet in eadem contineatur argentum vivum , - oleum atque Sal. . De Pulvere — pyrio intra occlufum vitrum accenfo : Quantum fpatium requirat ipfe pyrius pulvis acceufus :. Qualem figuram accenfie particule. uitrofe affumunt dum ad quietem rediguntur. De Tormentis | bellicis : quod videlicet glaus & lougiare tormento , tantam ad diflautiam non ejiciatur , quam quidem-2 breviore. Quod me- diante pulvere pyrio Gy oculis cancri, aér producatur. j Delfis bo Hollandia ec, AdSocictatem Regiam LONDINENSEM tranfmiffx.. Subnifrfrme mee ultime Gc. «3 Innabarin nativam accurato denuo (quantum in eadem notatu dignum obfervarc potui. Cum cinnabarin igni commififfem fortiori , non fine volüptate obfervabam , eandem vi mihi fuit poffibile) examini fubjeci, partef- que ejus ab invicem feparavi : verum nihil - magni ardoris commoveri, qua in commotione particule - nonnullz feparabantur , quz inlocis , ubi caloris gradus minor erat, fefe collocabant. Obfervavi etiam, quod ex Cinuabari, licet valde gravi, | confimiles particule majores, capitulorum acicularum adin- ftar, ignis vehementià afcenderent , aliifque locis applica- rentur, in quibus levioreffet calorisgradus: imo fxpius ob- fervavi, Cinnabarin ab ipfo fundo, cuifortiffimus fubftra- . tuseratignis, itafuiffecommigratam , ut fere nulla füperef- fent ejusreliquiz: dumqueardor Cinnabarin aggrediebatur , illico intenfusfumusniger, pluribuscompofitus ex globulis , afícendebat: Refrigerata Cinnabari, Microfcopio partcs illas | eximinavi, | - 4fuatomia Gv Coutemplatiowes —— 179 examinavi, qua igni fuerant proximz , & in illis obfervavi ' figuras multas hexagonas, quales hic demonftrantur in | EP c5 Fig .A.N*1. Quedàm Ls ^^ djlarum valde erant re- gulares, alix vero val- de irregulares, diverfz- que magnitudinis ; non- nulle enim magnitu- dinem zquabant are-- nule , nonnulle cen- tics quidem erant are-- | nulà minores : Quaf- .| dam itidem hexagonas S | 2: obfervavi figuras,quem- admodum viderelicetin triangulo, cui tres funt abfcifli an- guli; vid.Fig. B. Et quamvis Szxpius Cinnabarim , ignem nondum expertam , examinaverim , neutiquam tamen tales obfervare potuifiguras: unde concludere neceffum cft, figu- ras hafce hexagonas ex minoribus particulis Cinnabaris, vi ignis faiffeefformatas. Cinnabaris autem colorem fuum ru- brum nonrelinquebat; etiamfi fortiffimo commiffa cflet igni , magistamen vergebat ad fufcum. ^ 4 Porro Cinnabaris igni proxima, eodem modo jacebat , quo indicatur in Fig. C D. | - Obfervavi etiam Cinnabaris figuram hexagonam , adhuc cx diverfis aliis figuris effe conflaram , utin Fig. E. necnon ex alus figuris ut in F. item ex talibus angulis quales vid. in Fig. G. H. Paulo fupra hafce Cinnabaris particulas, fub- ftantia quxdam nigricans hzrebat, quz fumi inftarà Cinna- bari erat feparata ; huic fubftantix nigrae, ingens adhare- bat numerus minimorum globulorum argenti vivi quo- rum ingenscopia me rapiebat in admirationem. Nigricans hac fubftantia (qux füb parvorum globulorum forma appa- d | 422 GUIHP HIP opes 105 —— AwNTroNiI de LEEUWENHOEK ^ rebat; quamque fübftantiam , ardentem Cinnabaris materiam effe putabam ) coagulabatur in proxima vicinia Cinnabarisin — magnos globulos, inter quos apparebant particulz quedam , quas falinas exiftimabam , fed tamen propter fummam earum parvitatem ,. figuram accuraté difcernere non valebam. Cum Cinnabarin igni füb Dio commififfem, flamma quxdam — afcendebat, fulphuris flammz perfimilis, unde nova ducebar curiofitate Cinnabaris particulas , vi ignis in altum ( nulla. tamen ab iisafcendente flamma ) evectas aliquoties examinan- di; verum obfervare non poteram, quod in ipfa Cinnabari particulz continerentur flammam concipientes : ,& ut mihi hacin refatiffacerem;ipfum fulphur commune Vulcano, tra- didi furfamque (fine tamen 1pfiusfulphuris accenfione)coégi: ' obfervabam vero quod fumus ex Sulphure afcendens,in mag- nasirregulares coagularetur particulas,ex parvisiterum globu- lis conftantes; figurz que fulphuris convenientes;verum parti- culx altius evecta & coagulatz, continebant in fe irregulares quafdam figuras five partes, olei inftarclaras: particuleque altius adhuc eve&tz, conítabant ex accurate rotundis pellu-- cidis globulis, qui eoerant minores, quo fublimiusafcende- rant, itaut tandem ipfum vifum effugerent: Et quemadmo-- dum maxime volatiles Cinnabaris nativa particulz fummo ignis ardore furfum non poterant evehi, ita exadverfo vola- tiles fulphuris particulz leviigne multo afcendebant fublimius in Cinnabari quantum libet ardente, nullas obfervare po- teram particulas Sulphureis analogas. In particulis etiam fur- fum à fulphure evectis, varias obfervavi particulas falinas, quas putabam efformatas ex coagulatis parvis globulis; Hanc: ctiam obrationem putabam nullas particulasfalinas ordinario | igne pofle in altum evehi, nifi prius vi ignisadeo effent cmolli- ce, utrotundam induerent figuram , nec non furfum evectas has particulas falinas ad quietem redactas, facillime rurfus mutari pofle in particulas acutas; przfertim quando liquori. alicuioccurrunt. —- Poftea Anatomia Gv Contemplationes r8r - Poftea cinnabarim fubtiliter contudi, eamque predicto mo- - doexaminandoobfervavi, quodnon folum hexagonz, aliz-- que efformarentur figurz, verum etiam accurate triangula- res: alix rurfus triangulum accuratum reprafentabant, ex- ceptis nonnullis , quibus partim angulus unus, partim duo erant abrafi.. Obícrvabam etiam fimul plures alias figuras ; angulo valdeacutogaudentes. Veruntamen interomncsiftas. diverfas figuras, nuilam animadverti, qux accuratum qua- - dratam oblongum efformabant ; cumque hz particule valde . effent tenues, amzne rubrum reprafentabant colorem ; quami- | visezdem rurfus ex minoribus particulis eflent conflatz. In hifce meis obfervationibus extraordinarie copiofüm oc- currebat oleum, valdeclarum, undique valde claris globu-- lis obfeffüum , quos globulos putabam effeoleum & fal , verum. eofdem unoin loco fuiffe coagulatos ficque diftinctius haberi poffe pro oleoquodam, quod multis in locis longiffime ab ignediftabat, putabam etiam materiam ardentem in Cinna- baricontentam folummodo ex oleo in ea contento conflari , nec non materiam prxdic&tam nigram ex cinnabari ,, mediante ardore afcendentem , effeoleofam. | Porro cinnabari nativz vi ignis furfum,fine lzfione five con- fumptionealiqua ab ipía flamma productà, evedz, parum .aquz pluvialisaffudi, ut obfervarem , an eadem fales quof- dam acres ex cinnabariaffumeret: cumque hzc aqua aliquan- diuinaqua ftetiffet aperta, ufquedum videlicet magna ejus portio avolaffet , obífervavi ingentem numerum fubtiliffima- rum particularum falinarum oblongarum , quarum utrzque extremitates definebant in acutum , & in medio przditz erant. craífitie quadam , uti demonftratur in Fig. Y. N?2. verum in - aqua bene uuita, obíervavi predictas particulas falinas multo majores, &cintereas; multas falinas figuras irregulares , que rurfusex diverfis alus particulisconftabant. Dum hafce accu- ratiflime contemplarer, aliter judicare non poteram ,. quin | uz. 3 ipfarum. 1:82: — Awrouit de LEEUWENHOEK- ipfrum magnitudo una & eadem effet , quoniam plurimz ex przdi&is particulis falinis erant coagulatze & compofitz : Aliotempore obfervabam prater recenfitas particulas falinas , . nonnullasaccuratas figuras quarum bafis erat hexagona , latec ribus exiftentibus pyramidalibus, quafi clegantiffimus fuiffet. adamas: obíervabam itidem aliquas paucas oblongo-quadra- tas figuras planas & tenues, & fimul tot diverfas figuras fali-- nasut diftingui omnino non poffeut : verum quidem eft quod in puriffima aqua pluviali femper reperiatur fal quoddam , ve-: rum proportionem nullam habet cum copiofo illo fale, quod hic obfervabam. - Poftea Cinnabarin nativam fubtliter pulverifavi ; ipfique aquam pluvialem parum affudi: reliéctamque candem per ali- quot feptimanarum fpatium , portione ejus aliqua evaporata , examinando obfervaviin eadem infinitum numerum particu- larum falinarum adeó parvarum & proportione habita craffa-- rum, ut peraccuratiffima microfcopia mea apparerent inftar. arenz coram oculo nudo: itaut nullam omnino diftingsere- poffem figuram, n mihi videretur, Eno earum efle hexagona. - Porro Cinnübari itidem fubtiliter comminutse aquam affu- diE: adebullitionem in puro novo que vitro perduxi:Et aqua hac frigefatti portioneque fui magnain aére evaporata , ob- fervaviin eadem adhuc majorem particularum falinarum nu- merum quam quidem fupra inculcavi, quarum aliquz czte- ris magnitudine pracellentes ; figuram habebant ut in N*. 2. Fig. K. & L L. verum minorum particularum falinarum fi- gur am diftinguere non valebam. In antecedentibus dixi quomodo omnes particulas falinas viignis inaltameve&tas, putabam effe debere rotuadas, quo- niam per aquam emolliuntur celerrimaque agitatione conci- tantur, & ut mih iipfi hac in re fatisfacerem, in memoriam revocavi obfervationes meas, abhinc annis aliquot circa .: Wu pulve- matomia (o Contemplatinues. : 185 pulverem pyrium inftitutas. Va- apo rias itaque denuo lagenas vitreas 3d | ita purificavi, ut vidérentur ex hes I — furno vitriario jam primum ex- umpnt E j: (7-2 €5€65 c trad, quarum aliquatres digi- Db o0 5p Ls T tog tésfVerfos aliz quatuor, altx j iam n | fex erantaltz; hascalefeci ut hu- SUE f cs an ^- midüsaér, tempore auctumria- Ji nobisfamiliaris, inde commi- | grátet ; €juíque in locum fubti- lior aér, quam in quo degit; in lagena contineretur. : Jn talem lagenam injeci unum vel plura maximorum gra- norum pulveris pyrii ; eamque adeo accurate occlufi, ut : craffus vel humidus;in quo degimus; aer , ingredi eandem non poffet: tuncporro dictz lagenz eam partem , in qua pulvis ' pyriusjacebat, ignifortiadmovebam ut pulvis pyrius accen- deretur: hac accenfione, lagenaalboquodam fumo quafi re- plebatur, in fundo vero & ad latera vitri carbones cum fuülphu- re hzrebant, verum cum duotria pluraque pulveris pyrügra- nainjeceram in talem lagenam, carbones & fülphur füblimius evehebantur, ficque valde aperte fulphureas particulasà nitro- fis: diftinguere poteram: illz enim quibufdam in locis adeo . crafle fibi mutuoadhzrebant, utflavusinde refultaret color. Albicantem huncfumum , quirevera nitrum erat, illico Mi- crofcopio accurato examinavi, magnaque cum voluptatein- finitam quantitatem particularum minimarum in circularem motuminvicem ac&tarum obfervabam , omnes hz particulz apparebant, etiamfi accurate eas examinarem, valde rotundz , - exceptis pluribus aliisquaz vitroadhzerebant quietz : aliquam- diu obfervabam particulas hafce motas, tarde valde ad fun- dum vitri defcendere, quapropter vitra non fervabam erecta, fed depofui adlatera, ne videlicet nitrofze particulz ad fun- , dam vitti (inquo portio PEN cárborium & fülphuris bzre- bat) x93. ÁwTONi:1 de LEEUWENHOEK .— bat) defcenderent. Relicto fic aliquandiu vitro ufquedum | videlicet judicabam particulas nitrofas ad quietem fuiffe re- datas, ruríus eafdem examinare aggreffus fum , obferva- bamque fumma cum admiratione,quod plurimz earum parti- - cularum, quz paulo antea rotundz fuerant, vel faltem in qui- bus nullam aliam obfervare poteram figuram , jam in hexago- naseflentmutatz, quarum quxdam erant valde accuratz ut NN*. 3. Fig. M. alix vero irregulares hexagonz utin Fig. N. ; messed & O.inmultis harum particularum val- iif ,de diftin&e videre poteram, quod ex- - | tremitatescarum afcenderent in figuram | pyramidalem , veluti adamantes acutos es | ES rS videremus. Cumque vitrum contem- - v7 *XEV . blabar, eoinloco, ubi particulz hz ni- - " ^ trofz notabilius fibi adharebant , paucas 4 - . faltem dignofcere poteram particulas ni- trofas hexagonas , quia latera particula- gener . tumnitrofarum fe mutuo (1n mutatione Ícilicet figurarum rotundarum in hexogonarum ) tangebant, | unde multz particule nitrofz in unum coagulabantur, ficque irregulares caufabantur figuras: veruntamen dum vitrüm con- templabar eo in loco ubi nitrofz particule notabiliusfibi mu- tuo adherebant, perfpicere non poteram, propter copiofas iftas particulas , itaut nonnunquam nihil nifi globuli mihiap- parerent, fimul etiam obfervavi aliquot nitrofas particulas , figuram habentes earum particularum nitrofarum, dequibus - Ícripfiin literis meis die 23: Jan: 1685. datis ibidemque cum AN*.4. Fig. C. D. E. indicavi: hacfolummodocum differen- tia,quod ultimz hz falinz figurz centuplo quidem effent mi- mores, utiindi&tisliterisinculcavi. In alio vitro etiam nitro-. fas particulas ('interaliquot predictarum figurarum jacentes ].— obfervabam valde longasac tenues , quarum alique reprzfen- - - tabant pharetram fagittarum , in medio connexarum , qua- | rumque - | AwNTONIiIde LEEU WENHOEX. 185. | rumque extremitates ab invicem erant disjunStm. Prater | fpeculationes Jam fuprà allatas , omnium primo , pulvere | pyrió vi ignis difperso ; 1n fuperna vitri parte, tenuem val-... |. dé obfervaviliquorem , qui compofitus videbatur ex globu- lofis particulis diverfxz magnitudinis ; hancque humidam - fubftantiam certó mihi perfuadebam maxima fui parte fuifíc ànitro feparatam , quam idcircó voco oleum nitri, quod for- . fan enam cum olco fulphuris eratcommixtum.. Et ut mihi - ipfi hacin re poffem fatisfacere, unam. ex fupradi&is lage-- nulisaffumpti, inqueeandem injiciebam nitrum raffinatum —- fivc purum; & 1n fuperna vitri parte aperturam quandanr xelinquebam inlagenula, né videlicet illa diffiliret, poíleà lagenam tàm vehementi admovebam igni, utnitrum forti- térebulliret, eum folummodo in finem, ut vapores nitri quos fuprà oleum cjus vocavi, obfervarem : animadverte- bamque quod in fuperna vitri parte, copiofa quxdam ma- teria pellucida & valdé fluida effet collecta , quam contem- ;plando, non poteram non agnofcere pro oleo. Alió tem. poremateria hzc five oleum tàm copiose erat colle&tum , ut inflar guttz cujufdam aquax;planz & irregularis, vitroadha- reret.. Recenfitis hifce obfervationibus 1pfemet non manfi contentus, verüm diverfa denuó vitra, fed tenuiora , c- legi, ut eo diftinctius meas abfolverem obfervationes, in- quireremque , an vifui meo mutatio particularum nitrofa- rum ( videlicetà rotunda in hexagonam figuram ) objice- retur, mox itaque acceníó pulvere pyrio; vitrum oculo, microfcopió munito , admovebam , tandemque animad vertebam eas fubitó valdé, imó fulminis inftar, in figuras hexagonas immutari , & hoc quidem non de ipfarum una aut altera particularitér, fed univerfaliter & fimul de omnibus obíervabam , & quamvis ad latus vitri inferius , ubi plu- rimz nitrofz particule , ceffante ipfarum motu , defcen- derant ; immenfam quantitatem talium particularum ob- Aaa ferva- | 186 | Zfnatomia C Contemplationer ' fervabam, cujus figuras dignofcere non poteram, attamen - mihi ipfi perfuadebam quod minores illz particule eadem. gauderent figurá quà majores ,. hácque in opinionetantó. conítantius confirmabar , cim nonnunquàm obfíervarem majorem aliquam particulam inter dictas minores particulas jacentem , cádem gaudere figaráà , quà relique majores. Numerus hic particularum nitrofarum , exunograno pul-- veris pyrii oriundarum , tanta adco exiftit , ut eandem. multiplicare non aufim ; imó longe fuperat particulas ful- phuris & carbonum , cumque particulam aliquam minorem, cogitatione meà inftar arenz majoris vel fimilis cujufdam ret. divifero in particularum myriades, fimulque determinave- roimmeníam copiam particularum , ex quibus talis parti« cula eft compofita, tunc particulz nitri, fulphuris & car- bonum, exunograno pulveris pyrii refultantes, majorem. reddebant numerum quàm millies millena millia. Dictz hz obfervationes de particulis hexagonis nitri, clariffimé mihi porró.reprafentabantur , cum granulum aliquod pulveris. pyrii in vitro quodam accenderem ;. nam cüm tria grana fi- mul in vitro accenderem , tunc particulz ipfius nitri non. folüm fulphur , verüm etiam carbones fursüm evexerunt; | quz ultimx: particule non folüm debitam & defideratam contemplationem impediebant , verüm etiam ipfam figu- rarum mutationem. m : Obfervavi infuper, quód fiinferné granum aliquod pul- veris pyriiaccendatur, fulphur & carbones valdé notabili- térin altum eveherentur, verüm cüm fuperné accendatur ,. parva quantitas carbonum ,. minorque fulphuris-copia fur- sümeclevetur. —— : m Harum obfervationum occafione , in mentem mihi occur- rebat 1pfius pulveris pyrii noftris in regionibus compofitt examen : an videlicet ille fit pulvis pyrius bonz notz; vi- delicet fumatur tantum pulveris pyrii; quantum fufficit ad Tu m |. dope. M E AxwTONII de LEEUWENHOEX. 187 Íclopetum ( noftratibus eez ma/guet. dictum ) exploden- dum, «hocque pyramidaliter ponatur in charta albà, cüm- ue igniario funiculo accendatur dicti pulverisextremitas : | fijam charta non comburitur nec nigrefcit, judicatur vulgo | pulvis pyrius laudabiliscffe.& bonus; verüm enim vero huc | multum ( meó quidem judicio ) contribuere poteft ma- — aus 1pfius incenforis , fi enim incenfor, cum extremitate . agniarii funiculi , ipfam ífolummodo fuperficiem pulveris pyrniattingit, ficque pulverem pyrium accendit, fequitur neceffarió , .quod charta valdé inquinetur , nec non combu- . vatur, quia fuperior portio pulveris pyrii primo accendi- tur, vimque infert 1nfimz, qux ultimóaccenditur , undé fumus & ignis ultimo accenfi pulveris versus interiora de- pellitur, verüm cum inceníor fubitá manu, ardentem fu- , niculum igniarium adeóadigit, utinferior pulvis xqué ci- :tovel etiam citius accenditur ac fuperior, fequitur, quod inferior pulvis , alium fuperiorem & lateralem prius fursüm. €jiciat; quàmritéaccenditur, unde fequitur, quodin tali cafu charta parum capiat detrimenti & inquinetur : fum- matim, unus homo pulverem nitratum ita incendet, ut bo- nz effenotz fit exiftimandus, alter eum ità incendet , ut in- "utilis fit rejiciendus , hoc eft , non fatis violentus, fed humidus; fi enim obfervamus, quód tempusaliquod ( uti certiflimum eft) requiratur ;antequàm unum granum, ab in- feriore parte incenfum, füperiorem portionem ejufdem gra- Ti, nondüminceníam, fursüm evehat , quanto igitur lon- giore tempore indiget quidem tota fclopeti menfura, ante- quàm flamma perveniat ex uno grano adalterum ? Porró confiderationes meas direxi ad accenfum pulverem pyrium intra vitrum occlufum:videlicet;annon particulz ni- trofz motz, igniáque , relinquerent in vitro occlufo aérem magis condenfatum. Experimenti ergo faciendi gratià, di- - verfafumpfi vitra , in quorum unum injeci granum pulveris | Aaa 2 pyni 188 —— Znatomia c Contemplationes T pyrii magnum , inalterum veró duograna, intertium tria. — ritéque vitrisomnibus occlufis, pulveremintüsincendicu- - rabam , vitraque tamdiu intacta relinquebam, ufquedüm | | nitrofas particulas ad quietem perductas fuiffe exiflimarem :.— cümque vitra aperirem , aér magnó impetu ex iifdem erume - pebat. j Experimentum hoc pofteà adhuc cum diverfis aliisvitris | iteravi, quz quartó demüm , imó etiam quintó die aper- ta, fuperiore modó , aérem tantó emittebant impetu , | quantó in vitris mox nominatis id factum jam annota- |. vimus. | | | — Porródiverfaaliaelegivitra, & 1n. quodvisipforum tria pulverispyriigranainjeci, quz ( rité prius dictis vitrisoc- clufis) 1ncendicurabam; verüm hoc modo vitra quzdam diffiliebant , etiamfi zqualem pulveris pyrii quantitatem | continerent , zqualemque haberent fingula magnitudinem: putabam autem diffilitionem illam factam fuiffe , quia in fractis vitris , grana pulveris pyrii fimül ,. vel faltem cele- riusincendebantur , quàm quidem in alus. IIlzfa vitra, elap- fis viginti quatuor horis, itaaperiebam ; ut unitus prefsüfque - aér ( quiintra vitra hzc majore aderat quantitate quàm aér communis five inquo degunus , quóque ipfa vitraante oc- clufionem erant referta ) ingredi poffet medium vitrei cu- jufdam globi, anguflüi fatis colli , aquá repleti, cujufque collum nonercétum erat , fed ad latus parüm declinabat, eàintentione,, utaccurate illa aéris obfervaretur quantitas , quz ex recenfiuis vitris, intra qua pulvis pyrius diffilierat , apertione eorundem , tranfiret in vitreum globum aquá repletum: quantum enim aeris in vitreum globum ingrede- ietur, tantrumaqua exeodemexpelleretur. — —— Diverfaitaque vitra, inceníó intra eadem pulvere pyrió, ponderavi quidem , verüm de unico folo , tanquam de emnibus , bic fum locuturus : vitrum fcil. hoc pendebat gra- "a AwToNIIde LeguwEegNHOEK. — 189 grana77., cumque fortem & unitum aérem , in éo conten- tum, tranfire curáíffem in ipfum globum vitreum, replevi illud aquá : ponderando obíervabam , quód in cavitate | vitri contineretur aqux pondus granorum 63: hác aquá . replebam pluries nominatum globum , ex quo fcilicet aqua, . angreflu aerisex vitro ( intra quod pulvis pyrius diffilierat.) | erumpentis effluxerat , obfervabamque , quód ex vitreo .. globo effluxiffet pondus aqux granorum 55: remancbant enim folummodoó octograna aqux , & per confequens , aer, quiexvitro, inquotriagrana pulveris pyrii incenía fuc- rant, itaerat in unum condenfatus, ut apertione ejufdem . vitri, egreffx prater propterfuerint 4 partes : Summatim aérqui in vitro, antequàm pulvis pyrius incendebatur , or- dinariuserat, acceníó 1pfó. pulvere, adco fortitér erat in unum preffus, utad libertatem ejus acquirendam debitam, fpatium requireretur 11. | ! KRecenfitis hifce meis obfervationibus nondüm contentus, inter alia vitrum aliquod elegi, in quod granum unum pulve- ris pyrii ordinarie magnitudinis injeci , aperturam quandam in vitro illo relinquebam ad cratfitiem aciculx vulgaris; hanc fupernam apertam & acutam extremitatem, immifi in fupra- nominatum vitreum globum aquá repletum, ficque granó illó unicó intra vitrum i1nceníó , tanta copiaaérisex vitro . transferebatur in globum vitreum aquà repletum , ut ad - globum illum rursüsimplendum, indigerem pondere aqux granorum 160., & hoc quidem exceptá illà aqua, quzin 1pfüm vitrum , intra quod pulvis pyrius diflilierat , erat effufa. Hocce vitrum cum alio quodam , quod inter alia diffracta manferat integrum. ( multa enim vitra irruptione aquz diffiliebant ) prius ponderavi, quàm granum pulve- rspyrii incendebatur, eà intentione, ut obfervarem ma- gnitudinem cavitatis vitri, & obfervabam , quód aqua in 1pfo contenta penderet grana 50. | Ail. - Ut | S90 Zhnatomia € Contemplationes Utjam hinc fupputationem inffituamus ( quantum poffi- - bile ) accuratam, feponere debemus magnitudinem cavi- tatis vitri, in quo pulvis pyrius incendebatur, faltemque dicere , granum pulveris pyrii ordinarium , incenfione ejufdem, 1n vitreum globum attuliik liandam ( fed dubié ) quantitatem aéris ex grano pulveris pyri produdti, cum ipfa pulveris pyrii quantitate ,. ita illud conciperedebemus, ut aqua & pulvis pyrius xqualem habe- ant gravitatem;cüm tamen ex adveríe, pulvis pyrius ponde- roftor fit aquá: nam pulvis pyriusin aqua petit fundum: pen-- deant jam 13 gianula pulveris pyrii unum granum, tunc multiplicatis 12 granis cum 160granis , refultant 2080, qui- busevidentér denotatur, quantó majus fpatium granum uni-- cum pulveris pyri incenfum prz alio non accenío requirat. Hic itaque habetis magnitudinem extenfionis pulveris pyrii; à meadeoaccuraté fupputatam , quantum mihi erat poflibile, verüm fupputatio illa eft adhuc imperfecta , quo- niam unum granum pulveris pyrii, perfectiusincenditur quàmaliud, quia mixtio nitri, fülphuris & carbonum non ubique xqualiseft; quod vel hinc tantó magis patet, quia. Íxpé granum pulveris pyrii incendebam , cujus una portio dudüm erat combufta, antequàm alia difliliebat : Verüm - quod annotatu digniflimum in obfervationibus hifce meis exiftimo , eft, quod eadem celeritate quá aér , apertione vitri, ( in quogranum pulverispyrii-iacenfum erat ) irrue- batinglobum vitreum , aquá repletum , aqua itidem pari velocitate, peranguftiam vitri, in quo accenfum erat pul- veris pyriigranum , effundereturex vitroaquá repleto, ita ut vitrum feré ad medietatem aquá effet repletum : caufa hu- jus phznomeni videbatur mihi fequens : Ignisqui ex pul- | vere pyrio incenfo procedit, & intra vitrum occlufum con- tnctur, magnam requirit in vitro extenfionem, undé a& | in leaérem , qui tantum - occupatípatium , quantumgrana 160 aquz : & ad conci- | ÁxwTowNirideLrerzvuwrENHOEK. 19E in vitro contentüs, portione fui aliqua debet commigrare , & eadem celeritate quà ignisaccenditur ,. migrat itidem ille » per folidas vitri partesinauras:: migrationihuic ipfius ignis ex vitri cavitate , fuccedere debet aliud quoddam, quia vacuum darinequit, corpus,ficquelocus , quem deferuit ignis occupaturabaqua, quoniam apertura vitri latebat fub "aqua. . : | Occafione regurgitationis aqux in vitrum. (. 1inquopul- vispyriusaccendcbatur ) cum ignis indé migraret, confi- . derationes meas direxi ad inceníum pulverem pyrium in Tormento bellico vel fclopeto ; ftatuique ; glandem ex valdé longo tormento vel íclopeto emiffam, tantam non poffe vim praítare, autad tantam diftantiam ejici,. quàm fitormen- tum vel fclopetum eflet brevius; rationemque quem addu- cebam , hzc eft; in tormento 18 pedes longo, pulvis pyrius 1ilongiore tempore indiget , quó glans deferri potett ad ipíam extremitatem tormenti, quàm quidem 1n tor- mento 12.pedeslongo, quó tempore multum pulveris py- . rii 1n longo tormento combuftum eft ,. antequàm glansad liberum pervenerit aérem : hicque combuftus pulvis non folum evanuit, verüm ctiam pulvis pyrius tàn cito, non eft difperfus, quin mox ex tormento quarta feré pars exten- fioniscommigrat, quz repleri rurfus debet alid quadam ma- terià , qux fubftituitur àb ipfo pulvere pyrioincenfo, priore combuttó : ficque vis pulveris pyrii minuitur, antequàm glans ex tormento ejectuseft , eodem plané modo ac fuprà . dem dixi, inaceenfione pulveris pyrii intra vitrum , nem- pe; quamprimüm ille incenfus eft , flammàmque evibra- vit, acr in.vitro , commigratione flammz, adeó minut- tur ; ut quarta fere pars extenfionis ; quam pulvis pyrius accenfione produxit ; requiratur ad vitrum rurfus implen- . dum. | Cumque nuper Domino. cuidam. Nobiliffimo & fimül ; : jn- 102 . . Auatomia c Contemplatioues infpectori (me unà cum Exteris quibufdam viris Princi- cipibus aliquando invifenti ) opinionem meam de ineptia & inutilitate valdé longorum tormentorum communica- rem ( incidebat enim ea de re fermo ) referebat ille mihi Íe vidiffe , quod , cum duotormenta, unum 18 pedes lon- gum , alterum 14, fimül explioderentur , ad difcrimen diftantiarum in emiffione glandium inquirendum, tormen- tum I4 pedum , ad longiorem diítantiam glandem fuam emi(iflet quàm quidem alterum 18 pedum. | Hancce opinionem diu foveram , perfuafumque mihi ha- bebam, nullam aliam caufam , magnz expanf(ionis incenfi pulveris pyrii fuiffe, quàm partim particulasnitrofas validà.— ad motum concitatas & in plurimas partes divifas, partim ' ignem, nec non quod ad quietem redactis particulis prio- ribus , igneque commigrato , utraque hxc materia, ma- jus non reliquerit fpatium , quàm haberet, antequàm ni- trum vi ignis in multas parpiculas erat divifum : verüm contrarium nuncelucet, particula enim aéris 1n vitro oc- clufo, intra quod pulvis pyrius accendebatur, adeó funt unitz, utZquidem majus requirant fpatium. | Mihiipfifatisfacere annitor , dicendo , particulas aéris ordinarias, intra vitrum conclufas, antéaccenfionem pul- veris pyrii, ipsàincenfione, in multas minores particulas dividi, hifque particulas ( qux rotundz funt) fuperfi- | ciebusfuis ( cüm in unum non fint condenfatz ) fe mutuó tangere, ac inter particulas fuas fovere adhuc fubtiliorem quandam materiam; undé fequitur, quod particulz aéris | intravitrum , majusrequirant fpatium : verüm cum rurfus perpendam , quod etiamf? quxvis particula aéris , intra occlufum vitrum contenta, antequàm pulvis pyrius accen- fuseít, 1pía incenfione 1n mille partes dividatur , tamen | aer tantum fpatium habere nequit , quantum quidem ipfum habercobfcrvamus; nam e. g. comminuatur faccus tritici in- c ! A i: m. ^. . ÁmwTomwii de LEgzC WwENHOEK. 193 - an farinam fubtilem, tunc, fingulum quidem granum tri- . tici comminutum erit in mille particulas: & quàmvis hoc | »triticum 1n tot parvas particulas eft divifum)non tamen 7 majus fpatium occupabit, quàm ante 1pfam comminutio-- | nem: Summatim cum obfervationibus hifce.meis omnibus, circa magnam expanfionem pulveris pyrii incenfifactis, mi- Tinonduümíatüsfacere potui. — | .. Verümex przcedentibus obfervationibüs, tempus illud perpendimus, quodrequirit accenfus pulvis-pyrius, ante- quàm ipfaglansex tormento ejicitur , nec non quantum pul- . veris pyrii 1n ifto tempore fit combuftum, & quis pulvis pyriusnoxaminferat, quantumque pulveris pyri non in- cenfum ex tormento ejicitur; tunc folummodo opera na- vandaeít, ut pulvis pyrius,; quantum poflibile, fimul ac- - cendatur, fique id perfici poffet, neutiquam tant indige- remus pulveris pyrii quantitate ; ac quidem hedié nobis eft EN o rie um. *^ Occafione recenfitarum harum obfervationum circa pro- . ductionem aéris per pulverem .pyrium , 'confiderationes measdirexi , ad. magnam illam aéris copiam, quam materia oculorum cancri producit, düm in acetum conjicitur; & ut mihi ipfi hac in re fatisfacerent5 : granum urnrum oculorum cancriaflumpfi, contudiquein patvafruftula, & ficin pau- cam aceti quantitatem injeci; obfervabamque, quód fpa- tió quatuor horarum, exunogranooculorum cancri, tan- .taproveneritaéris copia, quanta quidem pondere zquiva- leret 44. granis. Hunc produ&tum aérem conclufum ferva- Yiperhoras.12:folummodo ut animadveétterem annon ali« qua fuboriretur- mutatio; verüm productus aer fervabDat i- -dem fpatium, quod habebat, cum primó produceretur. Pofíteà tria grana oculorum cancriconjeciin acctum , obfer- vayiquesquad fere tripló copiofior aér ex tribus granis pro- duceretur ,» quàm inox de unico grano ànnotavimus. ! X Lu [ - Hc E : 3 affinem [^4 Cantemplationes-. — Hazcfünt,. ; Noblifimi Domini » dvidenfes n meg obfesa "- vationes &c. NEL cnet ag LEbUMPAORM: "m net ANTONII »s LEEUWENHOEK | Anatomia €5* C Med ps 1 $e - e Vamento- pim. CHtits os 4 sub ^ BDelfis in Hollandia - j 1 ONG. Doni, E eue veftras literas j; ir Maii ad me datas , n L accepi &c. annotatis fequentza. fe continere idoneum ad fe ipfum fuffentandum ,. abfque. ullo oleofo nutrimento y: quale paffnnin feminibus abarum plantas 07/7] continetur. ad eadem Ji ftentandas. durante: fcilicet ipfo». : VU/&. M Tonmassmar. Dosis » op inter: alia in literis vefrit | ! PPrefirtim ubi vefers , rresiciothans pm £x plantam jn: | LU PAG MUT oi ANTONII ide LE£uwEmNHOEXK. 19$ - éum, ut ità loquar, infantiá s faltem, obfervationes tuas « annotatione dignas exifiimant y ac fufpiezo eff. ammon femina, gue tu examindsti, nimis fuerint vetufla, taut fubftantia, a- dias nutrimento deflinata, ta effet exficcata Gr sniuutayut folia quadam repre fentaverint , uel aliàs annou (| uti in Figuris uis prolixe annotas ) incaule contineatur fabflantia quedam, vitello ovi analoga, quemadmodum zn veutrzculis pullorum; fene dubio etiam in 2nfetlas , quam te inveniffe znmuis, fine Alimento: dliquo in. cortzctbus ; "veri bec folummodo ditía anto inquifüzonis gratia , 'ut fententiam tuam ulteriorem ( üuzficares. - s NNobiliffimi Domini: femen goffypii , parüm erat exfic- catum; cümenim exteriorem ejus durum corticem ( ex quo goflypium crefcit; queque proportione habità magnitudi- nis,adeófortiseft & durus, ac quidem cortex nucis avella- mm )aperimus, interior fubftantiaimplet feré totam cavi- tatem, itautcertum fit, nullam aliam materiam 1n cavita- te fuiffe, quàmibidem reperitur , quantumlibet vetus illud femen extiterit , nifi forté infectum aliquod ( uti nattze &c. ) durum corticem perroferit ; interioremque fubftantiam ex- eferit, ficque in cavitate nihil nifi fordes fuerint rclictz. -JGaufa etiam, quód hzcmateriain hoc femine, non fa- «ile: queat confumi , eft magna olei, quod in fe continet, - quantitas, &nifiin hifce regionibus tantam feminum habc- remus copiam , quantam quidem habent in ipfis regionibus u- bi femen goffypii crefcit ;puto ,quod magna indé elici poffet olei quantitas; düm enim goffypium contemplor , flatuo, quód nullum gofly pium in debitum adduci poffit ufum ,. ni- F papi igipi: du detrahatur ;. unde etiam magna feminis quantitasrejicitur. — Mer uec sa E - Ut Nobiliffimis Dominis porró hac in re fatisfaciam, confültum duxi quzdam femina goflypii ( ultra annum fer- vata, & ita vetuíta, .ut color corum viridis periiffet ) per Bbb 2 — noctem 196 | - adnatomia. C. Contemplationss: noctem in aqua relinquere; pofteà vero ipfis durum corti- - cem tanquam fecundum integumentum, foliaque parüm — | ab invicefü difperfi, quorumíeminum. octo vel decem hie adjunéta videre poteftis, in quibus acutisoculis, fine ullo — microfcopio, videripoffünt non folüm. quatuor diftin&a .- folia, cum illaparte, quzin radicem & truncum. cederet , verum etiam ipfz foliorum maculz. Deindé etiam ex duo- bus talibus feminibus: ( qux in aqua. non fuerant ) cortices - detraxi, qux cum fecundo integumento( quod.1pfis reli- . qui) ovalem reprafentant figuram; quorum.unum.in vi -gintifex, alterumin viginti octo vel novem orbes diffecui ;, quos itidem hic adjunétos confpicere poteftis. Sique tales orbes coram microfcopio confpiciuntur ;. cum voluptate ob- íervari poteft, quàm directo1n ordine folia orbiculatim ja- ceant, & quomodo hxcfoliaipfam partem ,. inradicem & truncum ceffuram , amplectuntur. ac quafi. confervant: Quando jam hoc femen terrz ad crefcendum commiffuny eft, humidumquenutritium tàm copiofé excipit, utfoliay — & parsin truncum radicemque ceffura , ita intumefcunt & creícunt ,. ut exterior cortex five integumentum diftringa- tur, tunctali preffione, nutrimentum quidem ex foliis ex-. pelli poteft ad.partem in radicem ceffuram, talibüfque me- diistruncusaugmentari, verüm prxter tale nutrimentum ;. nulla alia materia in femine eftcreata. | — P | Pergitisporro Nobiliflim: Domini: | Opiuionem porrb foues y. quód-backenus vocati pori. cutzs s. potius fent partes eju[dem qnaxzanà im unum. coatia y. nec mon; quód pellicula in parvis zfls cavitatibus , ordinario firmius: cuti fit annexa per aliquot. ligamentas que opinio, etiam[t. 1004 , "valde tamen veriftmilis eft , bip ie f füdor ma- nifefté obfervatur sinus Lberó vulgi vocatos poros-perfluere quam aliás. ; mo malto rab qd "i . Siquifquam de hac re forté dubitet ;. curiofitatéque du« | ra bU £s . catur - — Amrouwil de LeEzvuwENRBoOzkK. i07 eatur talia propriis oculis videndi, manus fuas rité abluat ;. puróque linteó abftergat ; tempore vero. aliquó: elapíó,. di-- gitis fuis fortiter premat veltangat patinam quandam ftan- neam puram & politam, vel etiam purum aliquod vitrum ficcum, ita tamen né digiti ultro citróque 1t patina vel vi- tro moveantur, tuncin tali patina vel vitro,infecta remane- . bunt, loca. atta&ta :.fique partes has patinz vel vitri mi- €rofcopió contemplamur, obífervabimus infe&a hzc loca üihil effc, prater infinitum numerum. particularum pin- guium irregularium: verüm nullas vel faltem paucas 1is in locis obfervabimus ,. ubi cavitates cutis, quas poros vocant; extiterunt, quocánquectiam id tempore tentamus, modó digiti, uti fuprà dictum, ultró citróque in patina vel vi- tro non fuerint motk .$1jam ex cavitatibus hifce tanta eflet: —tranfpiratio, quanta quidemjuxta hafce cavitates, feque- retur; quód hz:cavitates ubique impletz effent pinguedi- ne,' quia ufu digitorunt noftrorum; à fuperficie cutis pin: guedo abftergitur: hocque (quod tamen cum reverentia dictum efto ) fufficeret , ad demonftrandum;, ibn per il- las cavitates minor effet tranfpiratio: Veruntamen per vehemensexercitium five magnum mo- |. £üm cordis, fudor quidem tantáabundantiá ex corpore ex- pelli poteft, ut ipfzfquammulz qui füpremaàm cutim com- ponunt, difrumpantur, itaut eó modó fudor per talem a- perturam, tanquàm canalem , efflueret: 1mó 1d non adeó alienum mihi videretur, quàm quidem quód extraordina-- riómotucordis, ipfe fanguis per cutim ejiceretur.- Confiderationes porró mea & obfervationes. circa trans- pirationem excute, quas praterità dod in chartam c con- hes pofteà fequentur. ;. Fengitisporro Nobiliimi Domini: ek eibpsouboein Bbb 3 Metus. a98 —— o5 anatomia vx Contemplationes. | Metus eft ,/nà alia obferuationum tuarum. auultorum ju. - eiciooflentum babeatur , "videlicet , quà oflendis wifcofitatem — ' anguille aliarümque pifcium. noneffe aliquod excrementuma — J^ fed effentialem quandam c neceffariam corporumapfarumpare — ^ em, finülque etiam indicia fui habere ; quam rem Societas — Aoftra valde miratur ec. "uou Refpondeo , quód obfervando mihi ipfi fatisfeciffem. - .verüm ut idem pariter Nobiliffimis Dominis, przítare pos-.— fim, obfervationesquafdam porro in hunc finemanftituen- dasin me fufcipiam, fimiilque delineationem nonnullorum xwaforum exhibebo; prout.Alla confpectur meo per micro- Tcopium occurrebdBE. 5. co. EE d d : Ultimo annotatis INobiliffimi Domini: Speculationes tug. de commi xtzoue dzverforum diquorum cbymicorum- cum- [anguine judició docietatis 4. digniffime fint ut continuentur » bác fcilicet fpe reti, ut talibus medias ux aliqua afferatur deteslioni occultarum operationum auedi- — camentorum. quorundam. iufra corpus, quorum effetius, J quantumlibet mirandi, monnift per ifla externa figna dignof- — cuntur. Hacitaque alterioribus 1u2s committit yoctetas dzf- quifitionibus, optatutu porro ovens fucceffum , «vix enim a- [guid bominibus utilius excogitari poffet , quam 1pfuis artis Cefaree., videl. suedicine ad certasma cognitionem promotzo € perductio. Hit i | — Quantum ad hzc, quoniam video tales obfervationeg magnihaberi, eafdem 1mpofterüm profequar. | Video Dominum Robertum Hooke defiderare, utdefi- | cientibusovisbombycum, tempore hoc vernó inquiram án Íperma ranarum , ordinémque naturz in animalibus hifce — producendis annotem * credibile enim (inquit Dominus — p di | ille A4 dusdnisi de LrzvwrxHorx. ille ): pul verofimile faltem eft generationem plitimornm, ( non icis PRUDRADUN prier eodem: modó pro- eedére:ro1c25: | : ' Quantum ad. fperma. hoc [a alis. ovorum: nomine indi- catum ). attinet ,jamdudüm abhincannis aliquot: circa illud: . quzdam obfervare annifüs fum , verüm ova tpfarum rana- rum reperi adeo obfcura five nigricantia, üt eadem.cum fatis- factione contemplari nequirem , verüntamen obfervationes. . meas me repetiturum promitto; porróque, finonnulla anno- ' tatu dignaobfervavero; vobis eadem communicaturum. Abhincdiebus aliquot, ova pifciculi cujufdam examina- vi, inque iifdem ( magnáà mei fatisfa&tione ) aliquid parti- culare detexi: verügg antequam. de ea re aliquid profero, obfervationes eafdem in aliis feré fimilibus pifcibus tenta- bo, curavique, ut, OS ddeciud haberi poflint. ad. mas nusimeas perveniant. 1 | .. Hzci itaque 4ünt;. "Nobuliun: D qua gratiflimis. - veftris & modeftis literis refpondenda habui, obfervatio- nes quafdam , ubi debite fuerincin Foam otis; alió- temporcadj ancturus. "^ Afi abhinc innis yckds lid Déónténf Henr icum" OI denburgh ; Societatis Regix Secretarium. transmifi ; in- nuens, quomodo me vidiffe exiftimabam , os ex globulis- conítrare; verüm poflea reícripfi,. mein fententia illa. fuifle | deceptum ; & quód ea quz globulos exiftimaveram ,. non. fuerint globuli, fed reverà fummitates rubulosum. illorum, . ex quibus os componitur. Obífervationibus hifce meisnon manfi Hilarion verüm - poíteà multiplices adhuc inftitui, obfervationes, ad veram. ois, compofi itionem. detegendam, tandémque in ultimis. meis. P4 N [/ 300 -* Zfudtomia e» Contemplationes .- meis obfervationibus, quas inftitueram circa (olidurs quod. . dam os femoris bovini, clá&é conífpexi; quodex quadru- plicibus conflaret tubulis, longitudinem oflis efformantibus; quorum minimiadeó funt parvi, fibique mutuo adeo uniti, | ut non facile queant diguofci i in offe tranfversim diffe&tó : edamfienim os fubtiliffimó cultró diffecatur, nihil tamen preter globulos. apparet: verum cum diffinditur, ramenta Bui lepásnrur, 1 in A oM parvi TR poffunt tü- - uli 1 Alterum genus xubulurum C quorum nünulys quidera quater, nonnulli fexies prioribus majores funt ) etiam non facile detegi poteft, quia cultró, quantumlibet acutó, propter offis duritiem , multx tubulorum partes frangun- tur, qux maximam partem extremoridfin ofculorum five. a- perturarum tubulorum occludunt. Tertium genus tübulorum, qui fecundum turfus genus amplitudine multüm fuperant ,, difcifione. quidem. cultri itaoppletur, ut ipfacavitas difficulter dignofcatür;' vérun-- tamen tübulosillosin tali ordine; : Jacentes obfervavi; ut mi- hi cerco perfuaderem , circulurfi cubulorufnnovam effe os- fisconcretionem , eodem plané modó acid. demonftravi in circulo.novorum tubulorum in expanfione ligni. & praefer- tim cim viderem , quód parvum cjus fpatium, rurfüs Clrcue lum quendam tubulorum.ordine exhiberet. |. Quartumtubulorum genus, qui przcedentes mplididie : ne valdé- excedebant ; ; numeró erant patciotes, . ita ut i fpatió trium quattiorve arenularum j 5 UN e unicus tilis tubulus appareret. 21 Fruftulu m quoddam offis femoris bovihi, "quantum pos- bye erat t DER D ,prott corani ierdRte pto DU Cd uti utihic Fig... A, B, C,D, quodfruftulum coram oculo . nudo non majusapparebat quàm macula Fig. 2. — E,F,G; extremitas cft aciculz cujufdam, cui fruftu- lum offeum adhzrebat.. d NI SOBS IS Primum & mininium genus tubulorum in fruftulo hocce obfervare non potui ,' quia quando os ita diffecatur, tubuli parvi,inftar irregularium globulorum confufé invicem Jacen- tium reprzfentantur: verüm fecundum genus demonftrav:, hique tubuli apparent fzpé inflar macularum. fufcarum , quia cavitates eorum diffecando opplentur; difficiliüfque . dignofcüntur, quando culter non valdé accuraté tubulos ' eX TO- Ccc tranf- 202 - : enatomia c Cantemplationeg |. — tranfverfim diffecat; minimá enim obliquá fe&tione , im- - poffibile eft ut vafa hxc dignofcantur : fecundum hoc tubu- lorum genus indicavi literis H.PDH.o 5 | 'Tertium tubulorum genus indicavi literis I I , I. Imó hos tertiigeneris tubulos, non folüm ordine in cir- culo fibiadjacentesobfervavi, verüm etiam diverfo ordine; codem modó ac magna vafa inligno. Quartum tubulorum , valdé magnorum genus , cum recenfitis comparatum, annotatum eft literis K , K. Linea curva L, & M , funtfiffurz vel rime, inoffe,. cultri acie efformatz, quod fxpé contingit, przfertim cultró non fa- tis exiftente acuto. ; Prater quatuor tubulorum genera recenfita, longitudi-- nem folidi offis efformantia , aliquotieg mihi imaginabar videre tubulos quofdam,aliis curfu fuó contrarios: hiultimi tubuli, videbantur mihi provenire ex imo oflis, inque oflis circumferentia terminari; & prztereà exiftimabam ipfos duplicis fuiffe magnitudinis, mihique imaginabar, mini- mum horumgenus; "cum alis minimis, longitudinem os- fis maximam partem efformantibus , convenire. | Ratio, curtubulos, ex cavitate offis provenientes & ad circumferentiam excurrentes, debité obfervare non pote- ram , fequens , ut puto , erit, yidelicet, quia hi cubuli longé ab invicem crantdiffiti, imó exiftimavi, quód: tu- bulus quidam inter oblongé fitos tubulos jaceret, quafi ibi- dem effet perforatus. : reis nna Et quamvis de hifce ultimis tubuliscertus fatis quoad vi- fum noneffem, dubitare tamen. nolo;. quin ingens corum numerusin ofle contineatur; 1mó , quod notandum, ima- ginor mihi , membranam os circumcingentem , ex vafis hifce maximá fui parte effe efformatam ,. nec non iifdem porró fuftentari.: obarashib msoa 918ive» ptem Dequa re dubitare non poffumus ,. düm obfervamus , ar- | : | bores Awroxiide LrzruwENHOEK. — 203 bores quafdam minimis gaudere vafculis inter afcendentia vafa percurrentibus ;. exquibus (. aliisexceptis ) cortexar- horis eftounatum:us fio sprednoooM vunisepea usce : Et quemadmodum certó indicare non poffumus initium Ypfiuscorticisin arbore; quoniam ex omnibus horizontali- bus vafculis arboris ,, quotannis denuo efformatur; ita eti- am ( meà hypothesi ) nunquàm alitér fumus obfervaturi, quin membranz offa: circumcingentes ,; augmentum fuum & nutrimentum recipiant ex vafis quibufdam, . qux ex oflis cavitate ad 1pfius excurrunt circumferentiam , ibidémque - propullulantes, mutanturin tenuia quzdam & mollia va- Ícula, os confervantia, quemadmodum obfervamus corti- ces arborum ex ligno produci, illüdque ab injuriis externis protegere. . | | » Scioquidem multoshomines putare , originem ac nutri- mentum corticis arborum dependere ex arborum radice: verüm fi 1ta fe res haberet, neceffarió partes corticum in arboribus, 'obfervareius circa radicem valdé craflas, eás- que magis magifque tenuioribus furculis ramulifve versüs . fuperiora difpergi , eodem plané modó ac videmus arterias ex corde, nervófque ex cerebro diramificari: cüm tamen exadverío, inter vafcula, .corticemarborum efformantia, circa radicem adhucfupra truncum nulla obfervetur diffe- rentia: 1mó , quod pluseft, vafcula diverforum corticum arborum, & przíertim Betule, Cerafi, Perfice; Ribefii &c. non excurrunt verfüs fuperiora, quemadmodum in Quercu, Fraxinó, Ulmó, Nuce,.Maló, Pyró &c. fed excurrunt faltem ad fuperficiem arboris circularem ; & ve- lut cortices arborum , quorum vafa fuperiora verfüs ten- dunt, quotannis in craflitudine augentur ;; nam cüm arbor in craffitudine augetur, tunc extremz corticum partes fe- ceffionem ab invicem efficiunt, ficque, unitus manet anti-- quus mortuuíque| cortex novo ; hancque propter ratio- t. | ec nem 304. — Znatomia c Contemplationes. | nem arbores quó vetuftiores, eó etiam craffioribus gaudent corticibus ,. etiamfi vita in parva faltem parte corticis ligno proximi contineatur, Rescontraria eft cum corticibusarbo- rum, quarum vafa, corticem efformantia, in orbem circa arborem excurrunt; cüm enim arbores denuo. in craflitie augentur, deferta hzc vafa. in. longitudine fua feparari ab invicem nequeunt , fed difrumpuntur , undé antiquus. cortex, à novo cortice feparatur & decidit, quam ob cau- fam tales arbores femper tenui. gaudent. cortice, hocque: valdé evidens eft in Betula. XT Et quemadmodum fuprà dictum eft, corticesarborum;, nonex radice,verüm exligno , produci & nutriri necnon eandem ob caufam , cortices longis ramis furculifque, ex quibus provenirent ,. carere : ita. etiam fieri ftatuo 1n pro» du&tione & nutritione verz cutis, qus à fuprema pellicu- la, ex fquammis conflatà, cooperitur : examinatá enint plurium animalium cute ,, contextum ipfius non hic illic ini- tium fumere obfervabam;, fed. confiteri debebam ., con- textum verz cutis, ubique effeintegrum quoddam corpus : fimülque mihi imaginabar ,. quód omnia vafcula.( arteriis, venis, nervifque exceptis ) ex quibus. vera noftra cutis egontexta eft , invicem miré excurrerent ad. cutim effor- mandam extraordinarié robuftam:, tandémque magis ma- gifque extenuarentur, ufquedüm ab extremitatibus eorum. materia quxdam appellit, qux non folüm fquammulas efficit, quibuscutis contegitur, verüm etiam valdé tenuia. hzc vaífcula ver cutis , nulláà alià. gaudent. extremitate j quàm-quód extremitatibus fuis mutentur in vafcula fquam.. marum , ita ut quzvis fquammula , tot conftet vaíeulis , quotfuntin cute extremitates , ex quibus fÍquammula fuerit efformata, & fingula fquammula, tamdiu vafisfüis manet unita, ufquedüm illa deferitur; novzque fuerunt in ejus ipcum reftituta,. i 5 | | Inter | I | | A | | [e Áxwrouwii de Legu wEWI OE kK. 20$ | -- TInteraliaetiamaliquando cutim pinguiffimi cujufdamica- nisexaminavi, .& prxter expectationem obíervavi 1mmen- fam quantitatem globulorum. adipoforum , inter ramulos. five furculos ,, maximam. cutis. partem componentes , ja- centium. nof | | 2 In literis meis die 1279- O&tob. Anni 168 5. datisannora- vi, fquammas pifcium. undique in:circumferentia fua au- geri, àquo tempore diverfas rursus pifcium íquammas imo etiam ipfius Apux- ( noftratibus eez Spzerizg dicie y pal- fimque obfervavi , primum fquammarum. valdé parvarum. . rudimentum , 1n medio fquammarum locari, fine ullà.ru- - dimenti hujus primi; in ipfa accretione.. mutatione, co- dem modo ac fieri videmusin lignoarboris interiore:dignum enim. femel efformatum , figuram fuam omnefque muta- tiones, arbori, ratione craflitiel, fupervenientes retinet, hoceft, circaipfum lignum cfformatum femper novus pro- ducitur circulus ,. velut. fuprà pluries 1nculcavi ;. Efforma- tione fquammarum 1n pifcibus fic procedente;admirationem . meari primo intuitu ortam, de multiplicibus-vatculis;. fe- pofui, ftatuique, fquammas, (fiquidem undique.accret- cunt ) nonnifi per vafa pofle augeri, hocquetantoó magis; quoniam illzad medium feré cutis in pifce firmitér haerent ; nec protruduntur ut ungues noftricorporis; cornua bouim ,. &c. Hx obíervationes mex ,. reduxerunt eonfiderationes measadíquammas, corpus noftrum contegentes, quo , fi poflibile, inquirerem anon noftre fquammz eodem imo-- dó.ac 1n. pifcibus accreícerent ; hócque fuppofitó, reverà quzvis.fquamma corporis noftri compofita eft. ex magna: vafculorum fe mutuó miré intercurrentium copiá, eodem. ..modó ac. fquammz pifcium ;. quod. tantà fecurius-affero ;. quanto fzpius innui , providàm. Naturam plerümque. & .paffim operationes, fuas. unó.. eodemque. modo. perfr-- eere. . nebnuds xl |o»: | "oT. Gee 3- Omnenu 206 - v fnatomia c Contemplationes Omnem itaque operam navare mihi propofui, adeffor- mationem &' accretionem fquammarum corporis noftri; quantum poffibile, inquirendam , judicavique fquammas. oris noftri experimentt hujus faciendi gratià futuras aptif- | fimas, quoniam cüm non exficcentur, à cute facilius de- . t'tahuntur, commodiufqueab invicem feparantur, quàm fquammz fuperficiei corporis exterioris. Hifce 1taque oris íquamniis, diverfis temporibus , examinatis, valdé claré & diftin&é obfervavi,; quód ipfarum plerzque in medio - fui haberent maculam quandam claram , fupra alias fquam- marum partes eminentem ,. quam maculam anteà cafu. &c foftuitó 1n fquammis ortám putaveram , undé certó con: cludebam, quod: non folüm-fquamtz orisj- verüm etiam reliqua ipfius corporis fuperficie , eodem modo acfquam- mix pifcium componerentur ex' vafculis, 1iídemque auge rentur ;. hocque ita ftabilitó , quid jam de tranfpirantibus cotporisinoftri partibus dicemus? Antcà enim de exhalans | tibus partibus five vafis inter fquamntas locatis; quorumque . numeruseft valdé magnus, fui locutus ; ficque hic vaforuni ultimus numerus , primum multó excedit ::fi enim. h& Íquammulz ( aptitudine fcilicet crefcendi adhucdüm du^ rante) continuoaugentur, uti reverà contingit, tunc fa- cillimó negotió per magnum motum , - füperítite 1n corpore fufficiente quantitate materiz tenuis , & calóris , expelli cx hifce vafis poteft magna humorum quantitas. : Et ut infinitum hunc vafculorum numerum:, mihi ipfi oboculos ponere poflem, fquammulas fupremz cüticulz; juxta'arenas quafdam depofui, exiftimavique axim arenz majoris, quidem 20, minoris nonnihil 15, rursüsque mi- - norisio, diametros fquammarum zquare; Hx fquammu- le, utianteà dictum eft, fibi invicem tripliciftratofuper- | incumbunt ;: minimam itaqué fumpfi ,' dixique prout dn- - tcà ; quod 2 5ofíquammulz abunaarena contegantur; com- pofita | | | | quà, funtunitz. . AmToNirdeLreguwegmNHoEKk. —— 207 | pofita jam fit unaqueque fquammula ex 500: vafculis , | tunctenuis humorin fpatio unius arenz , per 125000 di- | verfa locaexpelli poteft, & quidem exceptis | 250 | multiplicibus illis vafis ; inter ipfasfquammas | $00. locatis, quibufque fdammz, portione fuiali- e j dl 125000 * Pofteà rursüs examinatum ivi'fquammulas fupremz cu-. | ficule brachii mei ; obfervavique itidem in ipfarum non- nullis maculam quandam iin medio. verüntamen neutiquàm ..àdeó diftin&té ac in ipfis fquammulis oris. A Siquidem hic fermo occurrit de expuláione five tranfpi- tatione noilri corporis ,ficcó praterire pede nequeo, quod aliquo abhinctempore ; pruritum quendamin nafomeo in-- ter oculos fentirem : hunc locum , nondum attactum , in fpeculoamplificante (( noftratibus eez F'ergroot/piere! di&o)) contemplabar, obfervabàmque ipfam maculam fuiffe al- bam , ex ramento quodam cutis conflatam ; hanc lenté , quantum fieri poterat ,. detrahere annitebar, fed cuti firmi- tér valdé adhzrebat, ita ut eandem fine aliquo dolore fepa- rarenon poflem. Hac portione coràm microfcopio adductá, obfervabam caufam ipfius feparationis , nec non ipfius do- loris per detractionem caufati : videlicet, fruftulum bocfive ramentum fupremz cuticulz , cx fquammulisconflatz , ob- feffum erat variis corporibus cohiformibus , qui hicfolum- modo efformata judicabam , quia corpus in parvo hoc lo- .€0, extraordinarié craffam materiam expulerat, quz nec per fquammulas , multó minus per vafa fquammularum tranfire potuit; & quia ipfz fquammulz craffx huic expulíz materiz cedere non poterant, acper confequens mox à ve- Yacute non fuerant feparatz , idcirco materia hxccraffa in vera cute hxfum ivit , ibidemque in tanta copia invicem - cóacta, ut indé in cute , Coniformia quzdam foraminula fucrint efformata , ufquedüm tandem ipf fquammulz , p v1 393 « Anatomia C Contemblatioes. .——— E vi à cute feparabantur , undé pruritus, maculaque extra« - ordimarié albicans, quia portio fui aliquaeratà folida cute - feparata. dbi aes v | - Quantum jamad dolorem illum attinet, detractione prz- dicti ramenti caufatum, ille, ut mihiimaginor, hinc depen- debat., widelicet ; quoniam: coniformes hz partes ; que | proportione habitá molecule fue, valdé funt robuftz, in veram.cutem erant intrufz, ficque inde erui debebant, quod fine dolorealiquo fieri non poterat. Verüm quod alienum mihi videbatur, fpatió ter viginti quatuor horarum , de- , nuó fale ramentum. efformabatur , .coniformibus itidem obfcflum partibus, hócque-quidem fexies veloctiesiterato - contingebat ;: ita it intra ter nonnunquàm etiam bis, vigin- ti quatuor horarum fpatium , talemà cute meà detraxerim íquammulam. | .. Pefteàque idem fzpius mihi contigit ; in ramento quo- dam infra nafum meumlocató : & adtalis ramenti figuranr demonftrandam , eandem delineare nonincongruum duxi ut obfervaretur; quomodoipíz coniformespartes, intàm - parvo fpatio ,. fibi àdcó funt vicinz 5 przfertim .quonianr nunquàm antcà, nec in méo corpore, düm fuprema cuti« cula notabilitér fcparabatur, ríecin ahis hominibus; quo- | rum morbus in feparatione cutis confiftit ; hoceft, inlepros | fis , oftiatim panem mendicahtibus, ipfas obíervare po- E nudo oculoápparebat. Fig. 4..A, B, CD, idemeff , prout coram microfcopio ?pparuit;i&in quoindicantur figurz coniformes , eximàa- | I! Fig. 3. eff ramentum füpremzg «cuticulz ;:prout coram. | | AxToxii de Legvu vgxnorx, 208 ^ teria quadam craffa "(quam pus nominare licet )excorpore expulsi, efformatz. hb o | — E,apertura quzdam ett five locus in fupremá cuticulá pet quam pilus quidam parvus creverat : & quemadmodüm hic prafentatur ramentum à parte interiore, itaadhzfit exteri- ori particutis fupremz ; verüm per ipfam à cute detractio- nem (quiacircumcircà, pilo in cute remanfo adhzfit ) in- terior pars verfüs extcriora cft converfa. s Sxpéetiam obfervavi, quód expulfione nimis craffze ma- terizex vaículis, pilosefformantibus, pili cum radicetota ex cute noftra expellantur, & quód fepe numero extremi- «ati radicis, talisexpulft pili, nonnihil puris adhzreat, nec non quód parvá quadam puftulà, pili ficextrudantur. Hic habetis Nobilifizmi «Domim , ec. 4 * d E: P E ap N WA Üj " & - , : : " á Z - C * - " TANG SN ENS : - N à N N N ^ N N SS NN j NSNJÁNNNN fill i ANTONII LEEUWENHOEK Anatuia. b Contenplanes DeGallas. quod «videlicet galle, fru&tus querci dici tom me- . "Teantur, fiquidem incrementum Ap[arum. folummodo prodit ex eo , quid certum geuus vermiculorum ( À- esufczs oriumdorum , vursu[que im mu[tas trau[eun- dum) folia quercina. perfodiant , ex qua. pevfoffone gale excrefcuut: ficque etiam cre[cunt. muces. cardui imipfocarduo. — De primordiis plantarum in (afanea C» juglande, €? quomodo eedem per funiculos , pri- eum nutrimentum acquirant €? wucrementum , nou alitér ac ipfa animalia intra uterum €vc,— Delüs in Hollandia die 14. Msij. 16867 NOBILISSIMI DOMINI. | Aiumilifima mea ultime cc, r LC praterità aeftate occupatus effem in feminibus quer- .,U cuum five glandibus ( noftratibus Z/&ers dictis) colli- gendis, ut prim ordia plante indé poffem rimari, cum ad- SOM mv Lv | miratione. |^ Aswrowiri de LEEUWENHOEK, — . att . miratione animadvertebam , gallas ex foliis arborum pro- pagari. Hócque mihi tantó occurrebat mirabilius, quoniam | àntcà mihi ipfi perfüaferam , gallas fuiffe ipfius arboris fru- | &us, cümtamen jamadverterem gallas cafu faltem & for- | tuitó, in foliis quercus produci: partim quia obfervabam (o pauciflima faltem folia, gallis in quibufdam arboribus ( fub .. quibus folia colligebam in quarum una 4, 5 & etiam 6, repc- , riebantur ) obfeffa, inaliis né unicam quidem reperire po- teram gallam: partim quia obfervabam gallas produci ex majoribus folii vafis , qux eó inlóco nonnihil erant diffracta, .in quogallxefformabantur: ita utapud me ratum effet, in-- . fe&um aliquod, vafa folii lxfiffe vel perfodiffe ; ex cujus vafis lafis humor effluebat, qui fe in globulos vasàque cir- cularitér extendebat ; productionémque galle perficie- bat. : | : - Domum reverfus, gallas hafce accuratius examinando comperi, quódipfarum unaquxque in fui medio, cavitate aliquá gauderet, in qua conclufus jacebat vermiculus qui- dam vivens, parüm valdé fefe movens, albi coloris, & proportione habitálongitudinis,craffus, incirculum infle- xus decumbens, cujus corpus conftabat ex tredecim vel qua- tuordecim annulis, qualibus gaudere videmus bombyces & €rücas, acutis pilisobfeflis. Os Annotatione dignum erat, quod ab eo ufquetempore, . vermes hofce intra gallam vixiffe viderim in ipfo menfis Dc- cembris fine, & quidem in talibus gallibus, quas zítate -collegerám , quxque jam ita erant exficcatz, ut ipfasqui- -dem dimidiá parte minores exiftimaverim: unde putabam vermes hofce, inopià füfficientis nutrimenti, ad tantam magnitudinem non pervenire potuiffe, utin muícam com- mutaretur;faltémque tantum accepifle nutrimenti;quantó ad vitam füfténtandam indigerent. Cüm jam talis vermis ita 1n- creviffet, ut magritudo ejus magnzaciculz caput excede- : d:3 ret ; PERRO — Puatomia c» Contemplationes ret, initium oculorum propullareobfervabam , colore ni- grorum. - r ! OJftF UDJOEL nébscpo . Cüm pofteà me in fylvam Hagienfem contuliffem, ad fpeculationes meas profequendas ; obíervabam vermes hof- ce commutatosin muícas: nonenim folüm perfectos in iis animadvertere poteram oculos, verüm etiam valdé claré dignofcere poteram cornua, pedes,corporifque partem po- fteriorem. Animalculum hoc jacuit fine ullo; quantum quidem animadvertere poteram, motu, cum pedibus nu- mceró fex, .duobusque cornibus in ipfo capite, ordine ele- ganti juxta corpus pofitis eodem modo ac obfervamus pa- piliones bómbycum cum pedibusac cornibus, antequàm ex involucro fuo proferpüt;decumbere:nullum tamen circa hzec animalcula obíervare poteram involucrum, reprafentaba- türque folummodoó parva muíca;alarum expers,cujus corpus pofteriuspofteà rotundum, fplendidéque nigrum erat, & eodem tempore duobus magnis totidémque parvis alis orna-- bantur. | Ex obfervationibus hisce ftatuminavi, animalia hzcce i- taproduci: videlicet ; predictum genus animalculorum fi- vemufcarum, ovafua 1n folusquercinis deponere, quibus in vafis folii depofitis, vafeque folii itaà verme ex ovulo ex- eunte perfofíó , utliquorexeodem eflluat, fuccus ille coa- gulatur 1n globulos, fimülque circularitér fefe 1n. vafa dif- pergit, &ita produciturgalla, exienfque hic, 1n globulos coagulatus fuccus, vermem excipit & in medio collocat. — Ex hac recenti gallá, animalculum fuum arripit nutrimen- tum, gallam fcilicet undequaque pedetentim & partitim devorando, ita utipfagalla caVitas, accretione anumalculi itidem accrefcat: Abfque tali modó , videlicet lefione magni alicujus vafisin folio quercino, nulla produci poteft galla; quotquot etenim aperui gallas, paffim in ipíis ani- : malculum inveni ( inter centum autemgallas, duastantum. e reperi b aliam fexagefies magnitudine fuperaret. J. Amromirde LErzv wEmNHOEXK. ; 288 reperi, in quibus duolatitabant vermes) etiamfi una galla Veruntamen notandum , quod ex omnibus majoribus va- . fis foliorum quercus perforatorum, non femper oriantur galle; fed quod ezdem fotummodoó oriantur, cüm futfhi- ciens fuccus ex vafis perfofiisprofluat, quó etiam multum contribuere valetardor, adíuccum fcilicet condenfandum : hic fimül mihi imaginabar, quód ex perfoflione vaforum tempore matutinó factà , facilius galla cfformarentur, quàm ex perfoffione vefpertiná, tali enim in folio, ex quo una velpluresgallz prodibant, nec noninfolüs, gallis carenti- bus, folia & vafa diffra&a, fine ullogallarum, vel minimó indició: ftatuminabam quóque, plurimos dictorum ver- mium, nutrimentum fuum ex folus petere , abfque ma- gnorum vaforum efione , quia multis 1n locis folia erant vi- tiata & perfoffa. | ^ .Ut haíce circa obfervationes confiderationéfque mihi porró fatisfacerem, füupponebam optimum gallarum genus, quod hifce in regtonibus in ufu eft, afferriex Aleppo. Hác dere confului itinerarium Domini Z2verzzer , ut animad- verterem ; quid Dominus ille de gallarum productione an- notaífet: refert itaque in libro fuotertio pag. 232. düm de - Aleppensi fuó itinere loquitur fequentia; eonés obfeffr funt quercubus galliferzs : reperzuntur fumi etiam quercus elandifera. — Verümexallatis obfervationibus mirum nobis non eft, quercum fimül gallas & glandes proferre , fiquidem omnes quercus, gallas proferunt, modo talegenus mufcarum ad- fit; ex quarum ovis vermes provenire poffunt, qui foliis quercinis 1n fui nutrimentum utuntur. Ut porró mihi hac in re fatisfacerem , diverfas elegigallas, qux ad nostransferri folent, quxqueà Tinéctoribus vulgó in ufum fumuntur; hafce examinando, mortuam quan- Ddd 3 dam. 114 7 fnatomia €x Contemplationes | dam mufcam fxpé ex quibufdam ipfarum extraxi, qus quo: ad figuram & compofitionem ipíis omninó erat fimilis , quz noftris in regionibus vulgo ingallis obfervantur, hac tamen - cum differentiáquód Zeppen/es muícz dupló quidem ma- jores effent, quàm noftrates; veruntamen pofteà etiam obfervavi, quod in gallis peregrinis, mufcz non majores quàm 1n noftratibus reperirentur. diiDkYa Inaliarum peregrinarum gallarum media parte folá,cavi- tatcm quandam, cum rotundo foraminein fuperficie galla definentem reperiebam: porró in cavitate hac jacebat fubti- lis quzdam materia, quam vermis excrementum effe puta- bam: undé firmiter concludebam , quód cüm talis vermi- culus ( qui caufa produ&tionisgallz, uti fuprà dictum eft, cxiftit ) gallam nonita perfoderit, utinztate adultá, vel. tempore mutationis vermiculiin muícam , pervenire potue- ritad galle füperficiem, ibidemque foramen , ad pervo- landumaptum effecerit, tali incafu, etiamfi in mufcam fit transmutatus , intra gallam obire cogatur. | Verüm cum fpeculationes meas ufque in menfem Octo- brisprofequerer, animadvertebam me in opinione meá fu- iffe deceptum, obíervabam enim valdé diftincté & clare, quód non folüm vermis potentiam haberet gallam perforan- di, verüm etiam quód 1pfz mufcz viam fibiin galla aperi- | rent, candem enim pertundebant, fine ullo (uti putabam) indé ufurpató nutrimentó. FRRCR UT UR .Confirmabar hacce inopinione, cüm animadverterem, mufcas haífce in conclavi meo, ultra decem feptimanarum fpatium fub vitro quodam vel chartá, abíque ullo alimento in vivis manfiffe: animadvertebàmque tandem ,mufcas haf- €€, factà metamorphofi vermis in aureliam ; tenui quodam gaudere 1involucró ; veruntamen non quemadmodum bom- 5 byces AsxToNiride LEEuwENHBOEXx. 21$ byces & eruce , quorum totum corpus inyolucró contegi- tur, verüm hocce in integumento ; corpus finguki(que pes abinvicem Jacebantíeparata. — dedos Inaliis Aleppenfibusgallis nullum obfervare poteram a- nimalculum , cujus rei caufam putabam efle fequentem : Vermiculusin noftrategalla, etiamfiad mediocrem perve- nit magnitudinem , valdé eft infirma, 1ta ut levi attactu diffringatur, ex quo tunc albicans effluit füccus; cámque vermiculus in galla moriatur, five ex acredine nimia falis, five propter gall nimiam duritiem, tunc vermiculus ita exficcatus eft, ut nulla ipfius adverti queant veftigia. Se- €undó, vermiculus, ad mediocrem magnitudinem per- ventus, magnum quidem perfodere valet vas, móxque locum à perfoffo loco mutare, ex quo-vafe perfoffo galla quidem efformari poteft, abfque intüs contento vermicu- lo, quamvis hocin gallisnoftratibus non obfervaverim , c- tiamfr eedem, uti fuüprà dictum, adeo effent parve, ut fexaginta talesgallz ; magnitudinem ordinariz gallz zequare non valerent. Quando jam gall efformantur, intra quas vermiculus maturéobiit, vel etiam nullus adfuerit, tunc ordinarié gravioresfunt, quianondümíuntexefz. ^^ . Circa recenfitas de generatione mufcarum obfervationes, inopinione mea magis confirmabar , cüm in memoriam re- vocarem ea quz olim animadverteram in diverfisarboribus, & przfertiminSalice, in cujusfolis obfervaveram virides quofdam tumores & tubercula; «quibus apertis ,. invenie- bam varia viva mortuáque animalia, qua ex vermiculis yel erucis producta fuiffe certo credebam , hófque porró vermi- culos ex ovis talium mufcarum, qualesin tuberibus folio- rum detexeram, productosexiftimabam. Eft enim apud me ratumac firmum, nulla viventiaani- ma- 216. Zhnatomia &» Contemplationes malia,five demum vermé , five mu(cam,pulicem;pediculum, " 1mó né blattam quidem, ex fucco vel foliis ullius arboris vel plantz , aut etiam putredine velfudore produci poffe: Ecut mihi hacin re fatisfacerem , abhinc biennium & quod excedit, carnem fumpfi vitulinam , eàmque intra vitreos quofdam tubos, hermeticé occlufos, inclufi, quos perali- quot menfium fpatium , tàm prope feneftris ad Solem; fum mutaretur liquorem. Hanc carnem , liquorémque multoties accuratifflimé examinavi , diverfifque tempori- bus vitra aperui, rurfufque occlufi, 1ndicémque obferva- torum fervavi, verüm nullum nunquàm vivens animalin ipfis animadvertere potui. Noviequidem multos reperiri, certó fibi perfuadentes, quódex putredine & corruptione non folüm infecta produci queant, verüm etiam quod pe- diculi ex fudore oriantur ,; cümque aliquando Dominus quidam eximius ac doctus talia contra me defenderet, affe- rendo fe hujus rei varia habere exempla , refpondebam ego umaginariam effe talem opinionem, ratümque apud me efle, quód prout impoffibile eft equum vel bovem , fimiléveani- mal, ex fimicujufdam putredine progigni poffe , zequé 1m- poflibile fit , pediculum vel pulicem abfque generatione poffe produci; & quàmvis plus quàm femel quavis fepti- maná,pura induamus linteamina , putemüfque nos cum nullis hominibus pediculofis converfari, tamen infecta illa facile 1n nostranfeuntexancillis, aliifve, le&tanoftra fter- nentibus, tranfeunt enim fzpé exipfisin flragulas ; hocar- gumento Dominus ille erat contentus ; pofteáque intellige- bam quód ancillam füam dimififfet ; quoniam pediculis un- diqueícatebat. — — | di uo Non incongruum duxigallas quafdam delineare , proutin foliis crefcunt ; fic hicloci Fig. t. A B C D;folium parvum quet- AwNTONIIGde LrEUWwENHOEXK. 217 //) // quercinum eft , cujus inferioris lateris fuperficies (/ cüm fo- lia arboribus adhxrent ) hic fuperna eft: nunquàm enim gallas 1n füperna parte obfervavi, cujus caufam efle puta- bam, quod fi talis vermiculus in fuperna parte foli nutri- mentum acciperet, brevique faltem tempore à fole irradia- retur, propter parvitatem exficcaretur ac moriretur: Ex dicto folio dux magnz ac dux parva efformantur galle, ve- luthic Fig. E. F. G. H. indicatur. Fig. 2.2. denotatgallam divifam, inqua cavitas indica- tur literis N. IN. in qua jacuit vermiculus: vermiculos etiam hic quatuor diftinctis magnitudinibus annotavi literis I. K. L.M. ! : | Fee vbpIo. 218 — 2: Inatomia C» Contemplationes Fig. 3.denotat dimidiam gall partem , in qua mufca e- tiam demoufítratur, qux tamdiu operata eft ; ufquedum- ad füperficiem gallz pervenerit. : Fig. 4. fignificat itidem dimidiam galle partem, 1n qua demonftratur cavitas, quam vermiculos in medio efforma- vit, üt&caliacavitas, quam efformavit muíca. TOM Fig. 7. denotat mufcam gallz, cujus corpus hic nimis magnum eft delineatum, quantum autémadalas, ez qui- dem funt nonnihil longiores quàm quidem hic reprzfentan- tur. dut EN UE Poft hxc, menfe Januarió, gallas rurfus quafivi , ex quercubus junioribus, quarum folia vicina feré erant ipfi terre, quibüfque etiam folia ( licet exficcata ) magná ad- huc quantitate adharebant: variasreperigallas, foramine pertufas, ex quo mufcaevolaverat: Inaliis gallis mufcam inveni adhuc viventem, rurfüfque in alus vivum reperi vermem. - p NES Gallas nonnullas depofutin conclavi meo, quas diverfis temporibus aperui, paffimque in illis vivum inveni vermi- culum, velforaminulum, ex quo mufca ereperat: quatu- or ultimarum harum maximarámque gallarum in fine Apri- lis aperui, obfervavique quód ex omnibus muícz exuffent ; & 1n duabus hifce ultimis, ad cavitatis, ( 1ntra quam ver- misadoleverat )latus, duzerant diftinttz parvz cavitates , in quarum fingulà, vermiculus jacebat, qui, etiamfi galla valdé erat exficcata, tamen adhuc vivebat: 1moabhinc ali- quot feptimanas gallas quafdam aperui, intra quas vermi- culi, arenam majorem haud excedentes, fed. vivi reperie- bantur. no | In capfula etiam modó cochleató occlufà, decem fervavi gallas, quam capfulam in fine Aprilis aperiens, inveni omnes gallas foramine pertüfas, mufcáfque mortuas: Siccó etiam pede hic praterire nequeo, quód A2 DANA f AmNToNII de LeEEUWwENHOEK. 219 Autumnó oftenfa mihi fuerint quedam tubercula diveríz magnitudinis, quz, quiaexcarduiscarpuntur, nucescar- dui vocari folent. INuces hafce multi noftrates in pera cir- cumferunt, háccum fuperftitione, ut ab hzmorrhoidibus tamdiüliberentur, przíertim fi quotannis vetuftis rejeCtis , recentes (. qua noltra in Provincia, ut fertur, non cre-. Ícunt ) refumantur: nonnullique dicunt vermiculum intüs in nuce contineri, quó vivente nucis ctiam viget virtus, mortuó veró perit. | Quamprimüm nuces hifce videbam , ftatuminabam etiam eaídem cafu & fortuito efformari; ufufque ipfarum contra x hzmorrhoides mihi erat fufpe&tus & fuperftitiofus; cüm domum reveríus effem , examinando comperi, nullam ip- farum omnium fuiffe, quz non 1. 2. 2. 4- 5. 6. 7. 1mó etiam oCto diftinétis gaudebant cavitatibus , in. quibus fingu- lis, jacebant breves, albx, in unum coactz Aurcliz fivc Nymphz, quasferé omnes vixiffe obfervavi, has Aurclias . ortum duxifle ftatuebam ex vermiculis, quorum ovaà muf- ca aut alio fimili infecto in carduis erant depofita; hófque vermiculos perfodiffe vafa cardui, cümin ipfo vigore effet incrementi, quá perfoffione extraordinarié copiofus efflu- xit fuccus, ex quo in carduo tuberculum fuit efformatum , quod fimül circumjacentem involvit vermiculum, füáque Íubftantià inclufit. Cüm enim, adhibitá dictarum nucum diligenti inquifitione, mihi certó imaginarer vermes hofce etiam ex mufcarum ovisfuiffe productos, diverfas, ut mi- hi ipfi fatisfacerem , elegi nuces, diverfifque temporibus praterità hyeme aperui, aureliáfque fervavi; jamque de- mum circa finem Aprilis parvas quafdam nigras 1ndé accept muícas, talis figurz & conftitutionis, qualem nunquàm in alisanimadverti, pofteriusenim ipfarum corpus tendebat 1n acutum, hoc modó ipíam earum pharetram eftormans ; intra quam latebat aculeus. JO d etd mb Lee Non 20 "Anatomia c Contemplationes Nonincongruum duxi, nucum harum conformationem hic loci ob oculos ponere, ut magnitudines ipífarum cum cavitatibus fuis elucefcerent, fimülque appareret, quan- tum ipfa apud homines valeat imaginatio. . Fig. 6. 7. 8. denotant exficcatas cardui nuces diverfa magnitudinis. | : SN EN Fig. 9. fignificat nucem quandam cardui , unó in latere difciffam., 1n qua dux. obfervantur cavitates, quarum una A. continet Aureliam. | | ' Fig. ro. exhibet mufcam, qualis ex Aurelia fuit pro- Fig.11 denotat nucem quandam cardui tranfversim dis- fcctam Auwrouii de LEEu wENHOE k. 221 Aureliz jacuerunt. . Inliteris meis die 13. Julit 1685. datis annotavi, quod, fi poffibile nobisetffet, primordium plantz ex corpore, fe- mendictó, eximere, illàdquealu cuidam femini có 1nlo- Ccounire, ubi primordium eit alterius plantz, mihi certo, perfuaderem , fructum quendam indé proventurum, cu- jus fimilis nondum. fuit repertus: Exempli gratiá, fi pri- mordium plantz in nuce juglande exiftens ( quod. femini vi-- rili Equi comparo ) eximi poflet, inferique & uniri medul-- lecaftanex( quam utero Afinz comparo.) ftatuam, quód exunione horum diverforum feminum ( prima enim. femi- nis pars aflumi deberet pro fexu maículino, altera vero pars feminis caftanez , pro fexu fzmininó ) arbor quzdam reful-. taret, neutrialiarumarborum vel fructuum fimilis, ac per : confequens effet arbor & fructus incognitus. Dominus quidam przclarus ,. recenfitaà me audiens, me valdé, ut experimentum facerem, inítigavit, dicendo; quód etiamfi ex multis feminibus unicum. faltem propulla-- ret, tertium.tamenaliquod.. incognitum, indé refultaret. Ipfe quidem mihi 1maginabar , impoffibile effe ut 1d przfte- tur, quemadmodum etiam expertus fum .: verüm quia pau- ci reperiuntur homines ,. qui cognitionem haberent primor- dii arborum ac plantarum , idcirdb hic indicabo qualis fit cóftitutio primordii plantz tàm in Caftanea quam juglande. Fig. 12. denotat diftractam Cafta- ncam. A. eft primordium ipfius plan- tz, é& quamvis Caftanez femen fit val-- dé magnum, tamen primordia folio- rum raro valdé in eodem: dignofcun-. tur: imó confiteri debeo, quod inter plurimas Caftaneas, unicam faltem in- venerum, in qua circa primordium | kce 3 Gam, fein. qua obfervantur feptenr cavitates, in quibus ——— F A —— 292. "uatomia d» Contemplatzones plantz duo foliola inveni: aliàs fuprema portio primordit plantz, fxpenumcró rotundé elevataerat, fuperné ctiam interná cavitate predita.. Primordium hoc plantz ,literá A. annotatum , ex quo folia propullulant, non folüm fubftan- tiz fuz firmiter cftunitum ; verüm annotatione etiam ,. fu- praalia femina, dignum eft, noníolüm duos funiculos re- periri, primordio ipíius plantz, ex caftanea alimentum allaturos, eamque ad tantam magnitudinem perduc&turos; ut ex fucco nutritio in terra exiftente queatfübfiflere: ve- rum etiam funiculos hofce przditos efle vaforum magná quantitate, originem fuam ex caftanea ducentium, verofi- militérque efformatorum,fucci nutriti, ex eadem versüs o-- riginem plantz deferendigratià; quz vafa producunt rur- sus alia, quibus pars, in radicem & truncum ceffura, eft "praedita: Di&ta hec vafa, talem habent conftitutionem, qualem in dictis meis literis annotavi 1n vafis funiculi nucis avellanz & amygdalz. Olim dixi, quód velutianimalia in utero per funiculum intra integumenta fua nutriuntur, ita ctiam plurima arborum femina per funiculum. in 1nvolucris augeantur: ut & quemadmodum uterus in animalibus jová- que in avibus, pifcibus & infeQtis,. folummodo i1nferviunt ad mafcula animaliaexcipienda, nutrienda & augenda, - fic. ctiam fefe res habeat in plerifque feminibus, quorum ma- gnitudo folummodoó infervit , ad primordium plantz( quod vicem habet maículi animalculi ) protegendum; confer- vandum & ad tantam producendum magnitudinem, ut extra terram valeat fubfiftere, quemadmodümanteà de hac rc à me plura funt dicta, Fig. * Fig. 13. A. B.C. eft Caftanea, | quam denuó praterità hyeme, in profundo fictili; humidà arená re- | pletó pofüeram in camino , are- nímque quovis alteró ; tertió, quar- tóve die humectavi ,- pro differen- tiafcilicet intereà extruéti ignis.CD. & A E funt duo funiculi, quibus primordium plantz eft unitum.F.G. partem illam plantz denotant, qua in truncum eft ceffura, G. fignifi- cat folia: propullulantia; E. H. D. radicem. i aaa Hic jam evidentér patet, totam caftaneam infervire folummodoó , ad parvamillam partem, quz maícu- lini feminis vices agit, quámque caftaneainfefovet, fuftentandam: nam funiculi hujus feminis funt ex- traordinarié magni longe extra fe- men fefe expandentes, 1mó ufque- düm caftanea 1pfa velut illzfa extra terram ejiciatur : & quámvis anima- lia in utero indigeant faltem unicó ad nutritionem funiculó , neceflum tamen eft primordia plantarum du- obus gaudere funiculis, aliàs enim; perunicumfuniculum, plantz pri- mordium neutiquam fatis nutriretur Ed 1 ANTONII de LrruwzxBorx. iif PT 227 ex tota illa fubftantia farinaceà, inqua Ei wordiim plantx decumbit, pleráque enim femina, 1n duasfünt, mediante membraná, partesdivifa. Verüm cüm duo particularcs fu- niculiinitium plantz, mafculi feminis vices agens , non fo- 224. "tuatamia & Contemplationes folüm ample&tantur, verüm etiam per tot vafa , nutrimen-.- tum ex fubftantia farinaceá ( qux tanquam uterus planta: te- nellz exiftit ) in dicam plantam tenellam infundant, cüm vafain tenella planta exiftant, idcirco tenella planta, ma- teriá hacceinfluente tamdiu augetur , uíquedüm extra ter- ram poteft fubfiftere ; qnem odum. fupra pluries £uit. di- Fig. X4 de horkt SEG n quendam . nucleum juglandis, in quo literis I. K. annotatur primordium ipfius plantzíi- | ve arboris. Et quemadmodum fuprà di- xiin primordio plantz Caftanez nulla dignolci folia; itaex adverfo, facile e- adem in juglande obfervantur :. quot- OU quotenimjuglandes examinavi, paflim ' : in ipfis. mihi folia adcó. dE coram microfcopio | es currerunt , acfi nudisoculistempore vernó parva contem- plarer folia: L. denotat partem in ramos & arborem tranfitu- ram: K. acutam illam partem, .ex qua radix propullula- bit. Varias etiam juglandes praterità hyeme; eodem modó ac fu iss ys caftaneas examinay1. | 7 77 2 Fig D P. m M RAMMS E " Aurouxiri dde LeEkEv wesxnmBork. 235 Fig. 15.L MN OP. denotantnucleum quendam five fe- men juglandis. L & P. fignificant funiculos, qui efformati- funt ad primum nutrimentum ex nucleo ad primordium plantz deferendum. Hi funiculi predia fuüntingenti nume- . ró vaforum, primordium plantz nutriturorum, ita ut in- - Obfervationibus hifce duobus diverforum feminum, certó mihi perfuaderem,vaía hxc per totam feminum fubftantiam eflc difperfa, quó fic optimifucci materiam , tenellis plan- tis, intrafeminaconclufis, afferant, & ad tantam perdu- cant magnitudinem; ut extra terram poflint nutriri. R P. eft ipía radix. — Exaallatis hifce obfervationibus de firma unione primor- dii plantarum perfuniculos, unà cum eorum multiplicibus vafis ad farinaceam fubítantiam, nobis femen dictam, ten- dentibus, liquidójam patet, quód primordium planta ex talibus feminibus, eximere nequeamus , fine. ruptione i- pforum funiculorum & vaforum;quibus ruptis illud cft mor- tuum, transferrique nequit in aliud quoddam femen: ita ut impoflibile mihivideatur, primordium plantz ex caíta- nca transferre in juglandem ,. ubi hujus plantz Jacet primor- dium, ficque efficere, utcaftanea crefcatin juglande. Et quamvis ex feminibus Fraxini, Tilie, Caffiz, ma- joris minorifque Olez, Ribefu, Groffularims. &c. pri- mordium plantz eximere poffemus, fine ruptione funiculo- rum, vel etiam eorum obíervatione, tamen ratum nobis eft , quód etiamfi nulli cum vafis adeffent funiculi, tamen horumloecó, globuli, farinaceam fubftantiam componen- tes, intalilocatieflent ordine, ac pratereà primordio te- nellz plante adeo eflent unite ,. ut iidem vel vices haberent vaforum, veletiam reverà vafa exifterent, quorum accura- ta ftru&tura nobis eft imperfcrutabilis. Etiam paílim magna erit differentia inter magnitudinem unius & alterius primor- du in diverfis feminibus, acperconíequens, locus feminis PIC alicu- L 26 TIL e Conremplatimes. alicujus, exquo planta eft exempta, nimis parvus vel ma- gnus erit quàm ut inferatur alterius cujufdam planta pri- 3nordio. Adde quod ipfum primordium plante ex femine nequeamus eximere, fine diffractione Ícmynis undé Jemen redditur inidoncum &unaütue * : Quibusita fe habentibus, patet, nulla nobiseffe media ,. ad primordium plantz alicujus ex femine eximendum , fa-. | finacexque fcminis fubftantiz inferendum. Hodié aliasadhuc AbIdNutas obfervationesaccepi, ad vos. ed tranfmittendas, verüm né Nobiliflimos Dominos . nimià Ícriptione txzdium afficerem, hic loci hiniam ; ; AnLes: rumque manco &c. À AwTONILuS de LEEUWENHOEK, A&NTO-: ] de NM UILQE NGOLI d. De iT adfan: | LEEUWENHOEK : P LARUAA e» Conteriplatia Hes qe femine Sept alias Pala, e? eArbor Lamgera | Boutii dió , Bupariti, Kaukin c7 JAdambor, nec nou de primordio plaute iutra nucem ((ocos.. De ovas | fquillarum ,| eAffacorum, €2*. caucrorum , ut c» de embryouibus Jfquidtarum cancrorumDique , uec nom de borum generatione, tandémque de collatione. geuera^ zonm borum animalium cum geueratione — feunouum quarundam eArborum. Del&s in Hollandia die 1o. Junij. 1626. NOBILISSIMI DOMINI. Pereratiffmas ve[tas die 2; Maij datas, na veftrum concomitantess accepi &c. N literis meis die 12. O&ob. 1685. datis, conflitutio- nem feminis Goflfypii indicavi, fimülque dixi, quod fonnullà animalcula, in ovis, adhucdum intra maternum corpus exiflentibus ,' jacerent perfetta ; animaliáque illa / bflo' com. 228. Anatomia cv Couteimplatioues comparavi femini dicti Goflypii, quodalitérac alia fernina nihilin fe complectebatur, preter membranam quandam , tenellamque plantam membraná involutam : primordium- que tenell hujus plantz ex quatuor diftin&tis conftabat fo- lis, unà cum parte in radicem truncümque ceffurá, fine prafentia ulliusoleaginofitatis, prout quidem fe res habet inaliis feminibus. Poft dictum tempus, Doctiffimum Ex- pertiffimimque Dominum, ulum Hermans, Phil. ac Med. Do&. Botanicéfque 1n Leydenfi Academia ProfcefTo- rem invifi, qui me tanto afliciebat honore, ut magnam fu- amíeminumthecamaperiret, fimülque juberet ut pro lubi- tu femina quzdam mihi eligerem.. Voluptate itaque ferebar. ipfum femen Kzargock inquirendi, quod in Hort. Malab. £091. 3. p4g. 59. vocatur Panjala live Zfrbor Lanigera Bon- /ij, quoniam in(tar feminis Goflypri, lanx fux inclufum jacet. Hocfufpicionem mihi movebat, quod eandem cum femine goflypii haberet conftitutionem. Semina itaque hxc, favore Clariffimi illius Viri accepta, examini obfervatio- - num mearum fubjeci , quas vobis Nobiliffimi Domini , com- municare neutiquam debui negligere, ut pleniüs vobis circa. illa femina fatisfacerem , qux non nifi plantz in fe continent primordium. Hunc in finem duo talia femina delineari cu- ravi. | Fig. 1. ABCD, eftfructus femen ferens, Karpock di- &us,quem nonnihilapertum delineari curavi, quó fic anim-. . adverti poflet, quomodo femen in goffypio decumberet,. fructümque huncintüsquafi replet. Hocgoffypium, Indis. Karpock dictum , infervit 1pfis folummodoó ad culcitras & - pulvinaria implenda , forfan quia propter goflypii illius bre-. vitatem, linteamina indé efformari nequeunt. Hoc Kzr- £oc& , ignem facillime concipit goffypióque eatenüs piz-. cellit. | | Fig. 2. denotat femen ejus cum duro fuo cortice, | T | prout ? Z / D LLLPP PELLE CHE P ) lur; Awrowiide LEgEUWwENHOEK. — 229 - prout ex goflypio fuit exemptum. . Fig. 3. exhibet femen, duró fuó cortice denudatum, membraaáque fuá denudatum, quod communi quodam no- mine, vocatur feminis nucleus. | | | — Fig. 4. fignificat ipfum femen membraná fuá denudatum, poftquam aquz aliquandiu fuiffet immerfum ,. ut eó facilius membrana feparari poffet, quapropter etiam nonnihil in- tumuit. In hocce femine acutus oculus facile dignofcere po- teft radicem , duplicatim fibiincumbentem. j Przdi&a membrana, in circulo non folüm tenellam in- . volvit plantam, verüm portione fui aliquá, etiam ipfa fo- lia ( nuclei maximam partem componentia- ) intercurrit ,. quemadmodum quoque rem fe habere in femine goflypii obíervavi. Przdictum femen in fe nihil preter folia complectitur,du- plicatim fibi incumbentia, qux tenuitatis ergo pro lubitu feparare non potui, fed tamen delineare curavi, ut demon- ftrarem , quàm curvé fita fit iffa pars, quz in radicem & truncum eft ceffura, quó incrementó fuübortó, fufficientis effet longitudinis, ad nutrimentum fuum mox ex terra cli- — ciendum. , Fig. 5. EF G. denotantfolia abinvicem difperfa & val- dé alba ,. fed proutea in magnitudine exhibuit microfcopi- um. : j : Fig. 5.fignificant partem in radicem ac truncum ceffuram,. quz inftar colli cujufdam cygni incurvata jacet. Fig.6. denotat paritér plantam tenellam, cujus folia non. adeo funt extenfa. | i Fff ; Fig 7. dnatomia d Contemplatiene E Fig.7. femen quoddam eft in Horto Malab. Bupari- 74 vocatum, quemadmodum cum cortice fuó crafló vul- go apparet. Fig. 8. nucleum quendam exhibet praedicti feminis, pro- utex cortice fuo duro exemptus , membrana fuz involutus | jacet. Fig.9. itidem idem exhibet ihaon: membraná fuà ive integumentó denudatum, poftquàm per àliquot horarum fpatium aqux jacuerat immerfum , quo fcilicet ità à mem- 'brana fuá poflet feparari, in quo jam hic loci nudo oculo complicata pars , in radicem truncimque ceffura, dignofci potett. | Fig. 10. KL M N O, denotat idem femen, cujus folia imediantibusarticulis ita explicavi, ut ipforum quatuor di- fin&té queant dignofci; idem etiam per vitrum modicé am- plificans eft delineatum : hzc folia itidem. maculata valde funt, ita ut nullasdubitem, quin folia arborum ex femine hocprovenientium, omnia fint maculata. Hoc L4 ANTONII de LzrUWENHOEK. ro TE troc femen C velut predictum aliud ) nullam omninó nu- tritiam in fe continet fübftantiam ; quà initiÓ 1ncrementt ; poffet augeri & increfcere. p. Fie to. LMN O, denotant folia, &litere QR S acicu- las, quibus folia funt extenía. . Fig.1o. KP. fignificant partem in radicem truncámque ceffuram, qux hocce in femine extraordinarió magna ctt, proportione habità ad alia femina, in quibus oleofa conti- neturfarina, inqua planta jacet involuta. Fig. 11. denotat femen. Kaum. Indorum brequis, vel longi borti Malabarici dictum , proutin duro fuo conti- netur cortice. Fig. 12 & 13. exhibent nucleum feminis diffra&ti & in duas partes feparati, quem cadem cum magnitudine deline- arrcuravi, quà vulgo corám oculo nudo exhibetur , 1n quo cavitates obfervari poffunt, inquibus primordium plant ( quod inde pond decubuit.- 232. "üuatomia cv Contemplatioues: Fig.14. denotat primordium plante, ex oleofa fua fuüb- - ftantiáexemptum , quod maximam partem conftat ex duo- bus magnis foliis; in quibus nudó oculó obfervari poffunt vafa, qua hicaliquo modo poffunt dignofci. Hizcce duo fo- lia ab invicem nonnihil feparavi, quó facilius poffent di- onofci. : | : i ? Fig. 14. A. exhibet partem in radicem & truncum. ccffuram. - Fig. 15. denotat Nucem five feminarium 1n oro zalab. "daimboe nuncupatum : hzc nuxiníetria continet femina, Ícparatim abinvicem diflin&ta, velut in Fig. 16. quz terti- am partem talis nucis denotat; ita ut quivis cavitas ; in bac. parte denotata, dimidia cjus cavitatis pars cít, 1n qua fe- men. latet. | Fig. 17. fignificatunum femenintra durum fuum corti- cem contentum, ex pradicta cavitate exemptum. Fig. 18. denotat nucleum ipfius feminis. yis d Fig. 19. denotat dimidiam nuclei partem, prout à me diffractus fuerit, in quo , nudo oculo primordium poteft di- Fig.20. exhibet primordium plantz, prout coram nudo oculo exhibetur, hac tamen cum differentia, quód ambo folia ab invicem feparaverim, ut có facilius poflent di- gnoflci. | i To uei d Fig. 20. B. fizaificat partem in radicem actruncum ces- furam. | | T Diu nuces defideravi Cocos. di&tas,. quia nullam. novi ar- borem, majora femina proferentem quàm Cocas, nec non ut figuram & magnitudinem plante 1n magno hoc femine obíervarem : Figurá itaque 21. C. D. delineatum eft prout nudo occurrit oculo. D. pars eft ex qua propullulatura effent folia: C. veró denotat rotundam illam partem, cui adbzret eminens quod- : dam AxTox1r: de LEgsu wENHOERK. 25i dampun&um, &exquainitium provenire radicis ac tran- ci. In primordio hoc plantz diffe&ze,. vafa quidem non- nulla obíervare poteram, necnon partes nonnullas, quas. in folia abituras exiftimabam: verüm curiofiffimum erat, quód cüm duas diffin&as tenellas plantas ex nuce Cocos con- templatus effem, mihi pfi perfuaderem i 1n ea cavitàtem quandam animadvertere: ita ut initium cavitatis arboris co- cos, jamdudüm in plantz primordio efformátum fit , prout in 1pfa arbore crefcit. : In primó nominatis feminibus Kurponk & Vusartpl ob- fervamus, quod nulláà omninó oleosá pradita eflent mate- rià, achancpropter rationem, pártes in radicem. & trun- cum abiturz ,' extraordinarié magna effe debebant; quó longis fuis partibus brevi tempore , nutrimentum ex terra allicerent : cum contrarium fit in ultimó nominato femine , quia partes in radices & truncum ceffurz, valdé funt parva quz óleofà indigent materiáin i fui nutrimentum & augmen- vga ; c Prsdactis hifce obfervatiglibfs (ihe dubio vos s Nobiliffi- ini Dominieritiscontenti, videlicet, quód diverfa reperi- antur femina, nihil pe Sp tenellam i in | fe conti- nentia. -, Poftquàm confiderationes meas conjeciffem i in Benétatio: ; nem conchatorum five cruftaceorum pifcium v. g.fquillarum altacorum & cancrorum ,: folummodo quoniam dicti pifces ova íua externé circumferunt , fummé eas neceflarias effe judicavi: fi enim alitér fe res haberet ; impoffibile foret, ut ifti pifces tantáin quantitate producerentur, quia corpora ipforum, duris cruftis obfefla, diftendi five dilatari. non poflent, fi ova interné geftarentur , hzc enim fucceflu tem- porisaccrcícendo. majus ec dixe Pile in a-- lüsevetnit pifcibus. Ovahzc quillarum,. riec ffató- nec uno codéuiqne anni | Gog tcm- ineo 2323... Zinatomia C: Contemplationes | .— tempore maturefcunt, quemadmodum inalusevenit pifcis - bus, totó enim anni decurfu ova in íquillisobfervo, ita ut jam harum , jam Jlarum ova maturcícant, pifciculófque producant. "os eb | 2 Veruntamen loquor hic de fquillis noftratibus, circa lit- tora.marina captis, non veró de fquillis Amftelodamenfi- bus, quas feré omnes fimül ovis gaudere fertur, reliquà. vero anni tempore iifdem carent. | TUN Verüm prater expectationem annotatione dignum erat; quód unumquodque fquillz ovum maturefcens, nihil; pr- ter parvam íquillam infe contineret , quam non folüm vi-- dere poteram in circulo ovi decumbere cum cauda fupra. caput , ficque porro in fquillz tergo ; verüm etiamin eadem. cxemptá , Íquammas ipfius nonnullas obfervare poteram fi- mulque caudam. cum pinnis, nec non pedes ipfius; caput & oculos, ut & prominentes ex capite partes, quz velut antrorfüm jacebant juxta pedes. In. fumma ,. perfecta fquille przexiftuntin 1pfis ovis. TUE Veruntamen ova etiam fquillarumexaminavi, in quibus. nihil preter tenuem. quendam inveni liquorem exiguis val- dé globulis commixtum: ova hzc. fquillarum;' albicante;. vel potius albo-cineritio 1n principio gaudent colore ; ve- rüm cüm fquilla cinereum hunc in ovo colorem fquammz- qua ipfius nigris 1nfici maculis incipiunt, velut in Parenti- tibus fe res habet, tuncova vifui noftroapparent nigrican-«- tia. QUEE Hoc quidem mirum nonnihil nobis videtur , fiquidem. in nullis alus pifcium ovis ( noftratibus Kzzr dictis ) 1d con- tingit ; verüm fi perpendamus , quomodo talia 1n fquilla. procedant , non vero in aliis pifcibus , ova fua extra corpus. fuum circumferentibus omninó erimus contenti. Olim dixi, quód in pifcium genere (quantum mihi qui-. dem cognitum ) foetus fuos extra corpus ferente ; maícu-- Awrosiri de LEEUWENHOEK. — 232 1i, membris virilibus five genitalibus omninó careant, Quia, quando foemina ova fua ejaculatur, maículus jux- ta eam decumbit , vcl eandem fubfequitur ; íeménque. fuum virile (noftratibus 5o di&üm) ex infimto ani- malculorum numero maximam partem conftans , inter ova muliebria ejaculatur ,, quó animalculum aliquod íe- minis virilis ovo cuidam uniatur , ex quo nutrimentum fuum & augmentum tamdiu poteftelicere, ufquedüm ani- malculum illud aptitudinemacquitiverit,: ad nutrimentunr €x aqua alliciendum. Si jam omnes noftri pifces hüviatiles! & marini , quorum genus feemininum ova circumportat intra corpus , virlhbus praediti effent. membris. (( hxc folummodoó inferviunt ad femen 1n uterum ejaculandum ). impoffibile foret, ut tabum pifcium ova ((noftratibus Az; di&a) feecundarentur, viva enim mafculini feminisanimal- cula, qux membris virilibus ufquead uterostalium pifcium five ovarium ejicerentur, non difpergerentur per folida & firmiter fibi mutuo adhzrentia ova , foecundanda. Qua-: propter provida Natura in omnibus futs operibustali ufa eft Ordine , ut nihil fruftrà creaverit:. dictamque ob caufam, pi- . fces ova ejaculantes, membris nullis prxditi effe deberent virilibus. Et exallegatis rationibus claré patet, quod nul- Ium creaturz primordium in ovis pifcium obfervare poffi- minus, cüm ejiciuntur: Quantum jam ad fquillasattinet, il-- . le magnam ovorum quantitatem in corpore fuo geftare ne- queunt, quia cruftacca ipforum corpora extendi & dilatari nequeunt 5 ficque fquillz ova fua circumferunt in. craífitie pedum juxta corpus, ubi pedes vafis quibufdam fcu potius arteriis funt przdicti: ftatuo enim , quod ova aviumalio- rümqueanimalium , folummodo exarteriisaugeantur , quz rurfusin minima difperguntur vafcula , ita ut quodvis fquil- le ovum nutriatur ex particulari quodam vafe, vices funi- culi fupplente; ita ut quemadmodum animalia in utero per - Ggga3.- funi- 2234 2s Vinatomia e» Cantemplatienes " funiculum nutriantur ; fic ctiam ova ipfius fquillz ( vel poz tius tenellz fquillz) per arteriam five funiculum nutriun-, Quantum jam ad fquille attinet generationem ; eam fe- quenti modó procedere mihi imaginor : femine virili ma- turató (hoc eft , animalculisin femine ejus viventibus ) mas foeminas (cujus ovaapta nata funt ad virile femen fufcipien- dum) aggrediens, femen ejaculatur in efformata foemind ova: hzcce animalcula , ovis unita, puto intra breve tem- pus quoad. figuram mutari, videlicet, virile animalculum. figuram fquillz affümere, quemadmodum idem obferva- - mus in Bombycibus, Erucis, variis mufcis nec nonin Pu- lice, hác tamen cum differentia , quód fquilla per funicu- lum à Matre nutriatur & augeatur, quemadmodum ani- malia intra 1pfos uteros. A: ' Et quamvis dictus pifcis, propter cutem fquammatam; nulla ovain ventre poteft geftare; quemadmodum id plerif- que folenne eft pifcibus, tamen provida Naturafüupra alios. - pifces conceflit 1pfi perfectiflimum quid ; cüm enim alii no- ftri fluviatiles pifces, ova ejaculentur inter gramina & arun- dines vel arborum ramuífculos , quibus ova quafi adhzrent; quz ab anguillis &uviatilibus devorantur, fquilla é contra-. rio ovaapud fefervat , ufquedum foetus 1pfius 1n 1nvolucris: fuis tantum acquifiverint robur, uteadem diffringere pof-. fint, ficque proprió marteinaqua degere. — US . Utvobis,. Nobiliffimi Domini conflitutionem nondüm. natz fquillz , ob oculos ponere poflem diyerfas ex ovis fuis. exemi, quarum quatuor coram microfcopio meo examt-., navi Pictorémque accer(irijuffi , ut figuramaccuraté (ipfius tamen rei nefcius) quantum fieri poflet delinearet: & deli- neando multoties dixit ; nefcio quid delineo; verüm mihi videtureffefquilla, | — | [ á Fig. : . Fig. 22. ABC D, eft fquilli&nondum nata, ex ovo X me exempta , quam ex rotunditate fua; quantum fieri - potuit extendi & elongavi, licet enim lentiflimé ipfas Íquillas ex ovis eximere annifusfim , non tamen fatis accu- até 1d przftare potui, nam in una perfectius cauda obfer- vatur, in alia rursüs accuratius videntur pedes, velcaput vel fquammx. A B D. denotant caput; in quo prominen- tes pedes, barba &c: dignofci nequeunt, qux nudo oculo in Squillis obfervamus , quia omnes illz partes 1n diflin- &o ordine infra, juxtacaput , quafi complicatz jacent ;. ut hic verfus B. Fig. 23. EF GHIK , eft alia fquilla nondüm nata, quam folummodo delineare curavi , quia diftincté ipfa dig- nofcuntur pinnz literà E, cum Offcis 1ipfarum partibus ; firmitatem pinnis conciliantibus. 236 .fnatomia & Contemplationes .— Magnitudo ovorum , ex quibus nondüm genitas haífce eduxi fquillas ,facile poteft fupputari, cüm enimilla depo- nerem juxta arenas noftras vulgares, animadvertebam mul- . tas arenulas magnitudine cum ovis convenire, nonnullas ta- men multó minores, 1mó & nonnullasmajores. Membranas ovorum ( noftratibus Kur dictorum ) magni cujufdam cancri , diverfis temporibus aperui , obfervavique quód pafsim efflueret materia quzdam fluida & humida, cüm copiofis quibufdam globulis diverfe magnitudinis commixta: & fiquidem putarem ova hzc non diu fuifle efformata, conatus fum animalculum virile 1n ovis detege- re; verüm diffe&tà ovi membraná, effluentem materiam tàm fubitó coram oculis meisfiftere non poterams quin a- volàrat: totum enim ovum magnitudine non excedebat arenam majorem , ita ut nihil vifui meoappareret, quàm clara quxdam , & ad flavum nonnihil vergens colorem, ma- teria, quz diverfis diffracta erat rimis, prxdic&tis globulis commixta. Hxcovaante octo horarum fpatium fuerant ex cancroexempta , quàmipfaexaminabam; & quia tàm par-- va liquoris quantitas, ac quidem in ovocontinetur, adeó. evanefcebat, centum & plura fimül diffreg1 ova, & in ef£- fluente materiá , obfervavi valdé parva animalcula zqualis- magnitudinis, exceptis pauciffimis, qua magnitudine cz-- teraexcedebant. Hacanimalcula adeó erant parva, ut cen-' tum myriades ipforum fimul conjunctz magnitudinem non haberent unius arenz majoris ; hecque animalcula ultra: minutum vivere non poterant: hifce obfervationibus non-: düm contentus , eafdem iteravi , & plerumque cum pari eventu. | : | | Dicta ova aliquando per totam noctem depofueram in conclavi meo, acpofteà in liquore ab ipfis expreffo, zqué ac primo animalcula viventia obfervavi. | In ovorum, per 12 horas relictorum, exprefsó fuccó, obíer- AwToNII de LegUwENH OE K. 221 Obfervavi adhuc viventia animalcula , -& majora nonnihil apparebant , quàm anteà obfervaveram. Poft 4, horarum decurfum, denuó examinando , animal- cula quzdam adhuc obfervavi viventia : poft delapfum fex. horarum: ova predicto modó examinavi, fed nulla viventia. obfervavi, & fiquidem ova fxtere i inciperent, eadem rc- ject. Et ut vobis, Nobiliffimi Domini, oftendere poffem: ovorum cancri exilitatem. , corámque -copiofiffimum inumerum, ova quzdam ordine in menfura pedali de- ponebam ; G& obfervabam. quod axis 14 ovorum , fextam. partem longitudinis pollicisexhiberet. Hac ova, racema- - tim vafis fuis miró modó adhxrentia, fimul adeó erant ma- gna, utcüm eadem in circulum depofuiffem; axis eorum. feré duos cum dimidio polliceseffet longa.. Verüm more mcó confuetó , minimam fervabo proportionem, dicamque axem folummodo effe duos pollices longam, & cüm dice- rem axem 84, ovorum efficere longitudinem pollicis unius, affümam folummodo.8o axium, dicámque axem rotundi corporis ex ovis cancri conftantis, effe duos pollices lon- gam, & per confequens etiam. 160. axes ovorum. Hoc ita fuppofitó , refultabit indé numerus | 1i6o 4096000 Rejiciamus jam numeri hujus par- | 6o tem dimidiam, partim quia ova non firmiter. [77777—— invicem. funt coacta , partim quia vafa, ova T. nutrientia , magnum. occupant fpatium ; & | reftabunt duo millena ovorum, qux cancer | 25600 fecum geftat. Velalio modó dico, axem nu- : 160 DÀ omcmeacceemseu) onem GEDUINURURGSO) - cis juglandis efle unius pollicis, at vero ju-. | 336000. e dee nl millies majus fpatium occu- |. EeLS | 40 96000 E jam attinetad animalcula; qui in fücco ex o-- vis: d 2:3. — Vnatomia & Contemplationes —— vis exprefsó obfervavi, an originem fuam habeantex ma- fculino cancri femine, anvero animalcula hzc jamdudum | in ovo przextiterint, ha&enüs mihi manfit imperfcrutabi- inveni. Veruntamen imaginari quidem nobis poffumus, animalcula effe ex femine maris , quia concipere nequimus, quomodo fine ovorum alimento, animalcula quxdam in vivis tamdiu manere poffunt, quàm quidem contigit, ciim enim ultimó fuccum ex ovis exprimere anniterer, ea erant adeóexficcata, ut expreflionem meam fzepius iterare coge- rer antequàm fufficientem acquirere poffem fuccum pro ob- fervationibus meis exfequendis. Ininitio menfis Maij duosaccepi aftacos , ovis praeditos; quz coram nudo oculo nigra apparebant; hac ova magni- tudinem feminis milii habentia, ibidem extra corpus nu- triuntur per funiculum, quemadmodum in fquilla &can- cro. | jt Diverfa aperui ova , nigredinemque oriri obferyavi ; quia globuli , diverfz magnitudinis , maximam ovi partem tunc temporis componentes, colore gaudebant viridi: reliqua evi portio ex tenui quadam & clarà conflat materià: & quamvis aftacus , qui hicefformabatur, effet valdé exiguus non tamen folüm caput & dorfum , claram habens figuram dignofcereineo potui, verümetiam caudam , pedes & in. his ipfas chelas: certó mihi perfuadebam , quód non folüm virides globuli, verüm etiam quód tota materia in ovo cf- íct efformata, ad aftacum 1n ovo nutriendum , . nec non quod perfe&ó aftaco , nulla alia 1n ovo reperiretur materia quàm aítaeus ;. Diverfa aftaci ova diffregi, & obfervavi quód brevi temporis fpatio, viridesglobuli mutarentur in pallide rubicundos; cumque ovum quoddam 1n charta com- minuerem, virides globuli citius rubicundi evadebant, ma- gisque floridum acquirebaüt colorem :. cüm ova co&ta apc- riem, . le, fiquidem olim in cancro mare , femen quzfivi, fed non | T | Awrowiide LEEUwENHOEK. — 239 irem, obfervaviinipfis globulosadhuc magis floridi colo- Xioc5 bae) | ." Quoniam 1taque jam virides hofce globulosin ovo obfer- vyemus nudó oculó effe nigros, quia craflé fibiinvicem in- cumbunt; nec non virides hofceglobulostàm brevi tempo- ris fpatio rubicundos evadere , certé non eft quód miremur, animalculum ipfius maris aftaci, in ovo maris decümbens, ex viridi hac materiá , non folüm rubicundam affumere poflc fi- guram , verüm etiam tranfparens aliquod evadere pofle cor- pus, multiplicibus coloribus diftinctum. / - Quemadmodum jam fe res habet cum terno hocce con- chatorum piícium genere, qui extra corpus ova portant, ibidémque foetus fuos ad perfectam perducunt magnitudi- nem, uíquedüm ícilicet 1pfimet victum quzrere poflunt (quemadmodüm anteà dix1 nonnulla dari infe&ta , in quo. rum ovis nondüm exclufis foetus Jacent perfecti) ita etiam fe res habet cum nonnullis arboribus, qua quafi uteri funt Áeminum; qui uteri foetum five femen nonante perfectam maturitatem ejiciunt. : .. Di&os itaque conchatos pifces & infe&ta , comparare poffumus cum przdi&o femine Karpok & Bupariti , in quo, primordia plantz cum partein radicem truncámque ceffu- . jÀ, extraordinarié magna funt ; ita ut primordia hzc plan- tarum in involucris fuis jacentia, & laudabilitér humid calidzque terrzjcommiffa , abíque ullo alio nutrimento ('ex- Ceptá ipsá materiá 1n aqua, & per involucra feminis pene- trante, qux omnibus feminibus communis eft) ex femer- ipfis poflint fubfiftere , cum exadverfo femina A zz£in & 4ddamboe multaque alia femina noftris regionibus commu. nia (quamvis primordia foliorum in iftis íeminibus fint val- dé magna) gaudeant parte, in radicem & truncum ceffurá, valdé parva: ac idcirco primordia plantarum in hifce femi- nibus exiftentia , infuper indigent oleosá quadam five fari- vt Hhh naceá saceá materi, ex qua primum affumere poffunt nutrimen — tum & augmentum. Hxc ultima femina comparare poffü- mus cüm ovis gallinarum aliarámqueavium ,15 quibiis ma- ris five ipfius galli arimalcülum , intra-ovunmt. déeumbens, - continuó ac naturali calore;ex ovi fubftantia, indies augetur, ufquedüm in aére poteft degere ; propriumque acqtirere ali- mentum. Summatim animadvertere poflumus ,' generatio-- nem tàm animalium quadrupedum , quàmavium ac pifcium. confimili, cum generatione plantarum, modó procedere:liac tamen cum difierentiá quod plante & arbores coire neque- ánt: ac idcircó atbor fola 1n generatione ea efficere debet,. quz fexus & mafculinus & foemininus in.znimalibus , avi busac pifcibus conjun&tim efficiunt. .— 204 bug | Conícius quidem mihi fum, talià me verba pluries attus. liffe: verüm quia Le&ores forté obfervationes meas & lys pothefes de generatione (videlicet quód animalia folum. modo generentur ex feminum maífculorum animalculis ; nee- non quod uteri foeminarü inferviant faltem acceptioni & aue. gmento dictorum animalculorum) non viderunt vel andives runt, puto meca nimis non pofle inculcare , partim ad ipfos, . qui hypothefes meas de generatione tanquàm certiflimas. — affumunt, acdicere non verentur fibi in mentem venire non poffe, quomodo aliquis contradicere jure poffet; porró in: o«. pinione fuá confirmandum , partim ad. multos, przjudicio. quodam de fucata ovariorum hypothefi imbutos convin«s. cendum & ad certiorem cognitionem perducendum. Hic loci finiam, & intra paucarum feptimanarum fpatiunt. ad. vos , Nobilifimi Domini, obfervationes meastranfmit- tam , de ligni quercini virtute, caufifque, cur naves in Àn-- lia &c: exftruttx diutius durare poffunt- quàm naves. ufceinregionibusfabricate. Interim maneo &c. * ANTONIUS de LEBIWENH OEK. " AN- ; j od - NGC o 22 241 De | X EU WE N H O E K Anatomia e C antnphatione d ligna: tempore ive Huncaia equ fol ida. fiat ac Li- qua tempore bybermo abfciffa. :: quomodo robur. liguo- o müm diguofei queat ,| o quas ob can[as ligna fubitanca " obnoxiaevadunt putrefattioui y quibusque iu dB M idi fradwmtur ligita quercitia. dd | uu rre : : : apu pelis ia Hollandia die 1o, Junij. 1686. "NOBILISSIMI DOMIN. Ulins mee humilia ad vos ranfmiffe s dite erit die IO ij ec raclarus quidam Dominusà me informationem petiit de L' diffeterítia ligni € quercini tempore «ítivo & m DOMO trunca "1 - Rationem etiam rogavit fübitanez didi lide putrefa- &ionis non obftantibus variis defenfionibus externis. ^ Necnon differentiam inter laudabile & vitiofum im àme defideiaeito co ew : * Propofitionibus hifce: tunc véiporis pro vitibus meis re- | Hhh 2 | fpon- 24 Anatomia dv. Contemplationey. fpondebam, veruntamen refponfiones illz memorià meá ex- ciderunt; & quoniam ab eo áfque tempore, fzpé fpeculatio- nes meas in dictam materiam direxi, hicloci, quantum po- tero,lignivirtutesenarrabo. | | | Quantumad lignum , tempore hybernó vel xftivó trun- catum attinet, vulgaris in noftris regionibus opinio cft, quód lignum tempore hybernó abfciffum folidius multo fit alteró , acftate collec&tó. | : "Veruntamen fiquidem ego eandem non foveam opinio- nem, judicia variorum. liominum. quafivi quos hac in- re optime verfatos judicarem. | | Inter varios unicum faltem reperi, qui narrabat fe multoties fuiffe expertum ;. quod lignum tempore zítivó truncatum, vermibus magis effet obnoxium quàm aliud hyemecollectum , verüm adjungebat fe affeverare non pof- fc, quod ligna xtate truncata putrefactioni magis effent ob-- noxia , minüsque robufta , quàm alia hyeme abfciffa. Verüm fi rationes infpicimus, quas vulgus affert, de ma- jore ligni foliditate tempore hyemali quàm zftivo; errores. 1pfis facile condonabimus, nam fi lignum zftate truncatur;. tunc cortex facilius multó ab ipfo feparabitur quàm hye- me, quia lignum fingulis annis accrefcens femper cortici adhxret, acper coníéquens cortex quotannis Mono; pre- teritó anno producto, propellitur, novumquelignum ef- formatur inter corticem & lignum vetus five ultimó produ- &um. Hicanales üvevafa , ex quibusomnialigna conflan- tur, quaque indies durante arboris incremento ctiam ac- crefcunt , augmenti temipore non conftant ex partibus qui- busdam folidis verüm valdé mollibus, & hanc propter ra- - tionem cortex valdé facile à ligno primó produ&to fepara- tur: cámque talelignum, zftate fcilicet truncatum , depa- nitur in locis verminofis, alimentum exligno quxrentibuss àdcircó vermes tales facilius quàm aliàs (extimi enim cana- p TUleg : Áwrosii de LEEUWENHOEXK. 24.3 les five tubuli funt tunc valdé molles)ligna perfodere va- lent. | Ep Ep iareaile | Perfuadere. nobis volunt nonnulli, quod fi Ulmus tem- pore accretionis truncatur , vermibus omninó evadat ob- noxia, verüm ego caufam ejus. phoenomeni íftatuo fequen- tem: exterior cortex talis arboris.mortuus eft ,. ac per con- fequens valdé durus, quem vermes, praefertim parvi per- fodere nequeunt, verüm cüm locam quendam inveniunt, | in quo cortex fuit abfciffus, facillimó negoció ad arborem penetrare valent: & hanc propter caufam plerique vermes . 1narboribus producuntur. Hifce adde, quód cum omnes vermes , lignum , düm ad- huc crefcit. perfodentes, ad tantam pervenerint magnitu- dinem ut in Aurcelias five Nymphas commutati, fícíe ordinario conferant ad cavitatem extimam, quam in ligno efformarunt,pofteaque 1n volantia quzdam infe&ta commu- tatbex antris fuis evolant , ováque fua generant ac deponunt externé in arboris cortice vel ramo : fi jam omnes hi: primo prodeuntes vermes, exteriorem corticem perfodere poffent; tunc arbores vermibus magis eflent obnoxix: quàm quidem €ontingit. iUe | nid ^ Lignaautem hyeme effe folidiora quàm zítate, videtur mihr omninó impoflibile ( fepofitólignó eadem zftate pro- ductó ) demonftrató , quod omne lignum compofitum fit ex multiplicibus tubulis vafifque , cum.arbor annum crevif- det, efformatis, necnon quod.omnes tubult quotannis ef- formati ,. figuram fuam & magnitudinem confervent , fine ullo periculo vel: minimz mutationis ( ut mortis, vel putrefactionis ) etiamfi arbor effet centum. & plurium annorum vetus. Hi tubuli,tàm hyeme quàm zítate.fucco liquido oppleti, nec tempore hyberno minores. nec eftiyó majores, nec hyeme robuíftiores quàm zftate- fieri pof- funt; fuccus enim ; qui per ipfos circulatur ; hyeme & aíta- | is d 3 te» - 24. 073 oZ natomia é Contemplationes — te, eftunus idemque. $1 veró jam effet poflibile; ut arbo: res hyeme effent folidiores, zcítate veró fpongiofiores; fce queretur , quàüd mortuus durus cortex; arborem €ircumcin- gens, hyemeá ligno fepararetur: fique jam zítate, velace eretione : procedente, arbor foret fpongiofior vel. craffior,- tunc cortex arboris adhuc magis diffringeretur: fiquidem itaque neutrum obfervamus, neceffum eft confiteri , lignum zítate truncatum , zqué effc forte ac alind hyeme abfeiffum: quicunque etiam curiofus eff rimas illas parvasintueri ; zíta- te, accrefcentibus in craffitie arboribus ; oriundas, oculos fuos folummodo in cortices conjiciat ; & obfervabit, arbores non fubitó fed valdéfardé:quoad craffitiem augeri. 5.75 - Quantum jam attinet ad fubitaneam illam putrefactionem; cuidignum aliquod obnoxium eft ; queque nullis: przferva- tionibus externis poteft przcaveri ; eam oriri. puto , quia tale lignum multórum annorum decurfuin trunco; lenté intüs o- but:omnesenim arbores ( exceptis1is, que fymptoma quod- damjfive.fra&tione ramorum,fivealió modó acquirunt, unde, pluviadn arborem penetrat ; oriturque putredo) mori pti- imo incipiunt in medio, juxta radicem; prout hzcce proli- . xius innui in literis meis die 12 januar: 1680ad vosidatis. Eixc mors: füucceflivé :afcendit ^ ficque: 5 :optimum..lig- num arboris: primo corrumpitur ; atibor enim non folum 40 verüm etiam 100 annos fenfim mori poteft ; quamdiu enim vel minima arboris eft accretió ; tamdiu ea etiam 1n craflitie augetur. «Huicemortuo ligno; mercatores ,nomen.indidere rubra &calbz Ulmi;:fique in tali! ligno; arbore five trabe €avitatem aliquam advertimus ;:tunc à talilignoíteavene — dum: etiamifi/enim omne putridum & inutile abfcindatur tamen lignum reliquum per annos aliquot continuos obiif- fepotuity undéonon nifiyaldé corruptibileexiftit; «^. 2 Ad diftinguendum jam: folidiffrmum:; fortiffimum maxi- méque-durabile lignum ," homines vulgo (i1 qua etiam opi- 2 £g und : nione x AxToXxIiPdeLrzzuweEWxHo:rk. Er nione ipfemetanteannos aliquot fui) putant; quód lignum. in bona humo lente produ&tum, fit folidiflimum , fortili- mum. maximeque perpetuum; : omnes: etiam. fabri lignarii quotquot hactenüs unquam: bac de: re opinionem rogavi. confelli. funt (utpote nondüm. certiores) quod liggum; brevi tempore incraffatum; valdé effet fragile , & percon- . fequens facile poteft fcindiacfindi, veruntamen. cum nons nullis ipforum. prudentioribus: opinionem meam: propos fuiffeni ;::cum:admiratione. confitebaritur:;. quad: Lguumy fubito incraffatum , plerámque eflec folidiftimum, foktilfid mum. maximéque dürabile; hancque veritatem clarius evi- ci, cim aliquandó Ulmum ; in:civitate noftra 80 quidem: annos enutritam ,.emiffent , iere: etatem. etian ex Cuesnes demonftrabam. . Hiec ulmus empta erat, cim diat iia juin y ^x frau truncus in parte crafliffima circumferentiam. ha-. bebat undecim: pedum; portioque illacrafliffima; 2 2 pedes- longa; vendita eft 148 florenis ; rcliqua trunci: portio ,/ 14; pedes longa, cum: craflioribus:ramis emebatut: 6o florenis, ultimaque portio reddebat folius laboris precium. | Hi ho- mines affervabant , e nunquam rimi Veranda lig: num laborando obfervátle , iftis ramis.. : $1 jam terrz magnx cuidam: portionicómmirtére&tur tà lium arborum plant , concederenturque 8 decempedse tei: x& , pro fingula arbore , & inter haícearbores plantarent: üf; primis 25 vel 30 annis, Alni, qua finguló Sexennió vel.o- &ennió poffunt truncari, quantus. indé-non refültáret poft: 80 vel centum annosthefaurus ; palantes in pied bus , ubi ligna tanti funt valoris& preti? iHaD 1p . Ad dignofcendum lignumquercinum, fübitó accretum;. arbor diflecta vel perferrata in extremitate eft contemplan-- . da, in quanudó oculo, diftincté dignofcentur irreguláres: qucd linez five fa Moncs circulares; NE fex. | junztio-- 246 —— c 2fnatomia c Contemplationes | jun&ionum harum circularium , denotat unum ztatis an- num , ac per conféquens quót videmus fejunctienes , tot eti- am habet arbor annos, & quó magis circulares iftz fcjun- &iones abinvicem in ligno diftant ; có przftantius eft lig - num. Foe *ü - Hoc przftans lignum, quaerere non debemus in re- gionibus feptentrionalibus five frugidis, verüm in cali- | dioribus; przftantiffimumque — noftris 1n; regionibus li« gnum quercinum , devenit ex Kheno, vocaturque lignum Vefalienfe ; hzc terrz portio , quoad latitudinem fepten- trionalem valdé cum noftrz terrz portione convenit. Quan- tum jam attinet ad lignum , quod Riga ,Regiomontium & Dantifcum: nobis fuppeditat, illud eft valdé infirmum ac ípongiofum , quia fub frigidiore crevit zonà, minufque quo- tannis crefcit quàm lignum per Rhenum ad nos deveniens: verüm hoc lignum aptiffimum habetur pro doliis cerevifia- ris efformandis, quia infirmum hoclignum nullum ingra- tum. cerevifiz communicat faporem , cujus phxnomeni rati- onem hanc effe puto, videlicet, quia in regionibus talibus frigidis, Sal adeó acre in lignum quercinum non ita propel- litur, ac quidem in regionibus calidioribus : verüm credo, quód fi lignum Rhenanum primó 1n ramenta debité finde- retur,:& aliquandiu aqua 1mmergeretur, fal acreex ipfo quidem dilueretur, nec non indé dolia efformarentur , qui- bus Rigeníia neutiquam zquivalerent. T | . Ad demonítrandum autem, quomodo nudo oculo; cir- culares fejunctiones in ligno. quercino poffunt dignofci , pro cognofcenda certá ipfius etate, fruftulum aliquod iftius ligni delineari curavi; quemadmodum . extremitate. füá coràm nudo apparet oculo, poftquàm bene eflet dolatum : Fig. a. AE F G, in qua pono. À tanquam arboris cen- trum, À B. primi.anni incrementum , B. C, fecundi, C Dterti ficque porro; Xa ut femidiameter .À F4. EEUWENHOEK. 247 | e pollices longus se, emn «d qur We SN crementum. Ánno- B^ randa bi | Sy M . tanda hic porró NV A hv 20 31 eltt Picoet dt in EE ——— EE e —— NN NA Ili b iy Ip I. . magnitudine ipía- M ! NI uh NN QUATIT j . rum circularium fe- cfa 1 N NW I 20 unctionum , incre-- Sido NW WE up mentum enim anni NATI : .-[.-HI, qui exiftit no- WZ Ü . nus, dupló quidem majus eft incremen- tó anni fecundi BC. ' Primó quia unusan-- inus alium quoad fecunditatem fuperat , fecundó fieri po- teft ut magaus ventus , arbores ,foliiscompletas, ita concu- tiat commoveátque 3 UE racicds ipfarum hic illic in terra . folvantur & diffringantur, undéincrementum ipfarum non parüm imminuitur & impeditur :. Arbor etiam in uno loco fagisquam in alio quoad craflitiem augeri poteft, quando cortex in uno loco prius ligno, initio incrementi feparatur ; ubi enim cortex primo fupra ; ibiarbor eó annó magis i cul Si accurate fruftulum ligi quercini, circa Rigam pro- UN contemplamur, obíervabimus quod multzarbores quernz , triginta quidem imó & 4oannisindigeant ante- . quàm ad debitam pervenire poffint craffitiem. Fraxini li- gnum. examinavi, in Norwegia productum , obfervavique, | quodà primo incremento in terra quidem ftetiflet 44. annos; antequam femidiameter ipfius pollicem effet longus, cum exadyerfo fraxinus circa nofltram urbem produda ( diver- lii forum 348 0 datomia y Contemplationes - forum annorum continuatáferie ) adaucta effct 1n craffitie. . ad pollicis longitudinem. T 2 -; Quercus , Fraxinus&c: quotannis , initió incremen« ti, magna producunt vafa , reliquó. veró tempore multo. minora , ac per confequens , 1nligno boni incrementi ; quod: quotannis 2,5: velipollicis, in femidiametro, quoad craffi- tiem augetur, eo ia fpatio femel tantum magna producit vafa; cum ex adverfoinligno tardé crefcente ; loco z; ivel à pol-. licisin femidiametro & bis vigefies quidem, 14, vel undecies. majora producantur vafa. Multiplicia hzc vafa, & quidem in. tali fpatio ,. non folüm lignum diffolutum & debile, verüm. €tiam corruptibile reddunt ,, prxfertàim. quidem fi. in loco. locetur humido exclusó aere. Jin Hifce itaftabilitis, videlicet, lignum quercinum in cali- dis regionibus produ&um , robuflius effe & durabilius ,. quàm aliud in frigidis regionibus crefcens ;. non eft quod miremur, cur. naves in Gallia & Ángliaàrégionumiftarum. lgnoextructz, diutius in fuo effe perfeverent, quàm na« ves noftris in. regionibus fabricátz : adde ,. quod. naves. quiefcentes ,. melius conferventur in falfis aquis quàm. dulcibus. Imóexiftimo ,. quód fi hicterrarum ,. tale exi- fteret lignum quercinum.,. quale crefcit 1n. Gallia ,. INau- pegi non adeó facile illud. przpararent & finderent ac qui- dem jam faciunt, plusenim in noftris lignis fabricandis prae ftant duobus diebus , quàm aliàs tribus vix przftarent ; hoc- que folummodo deduxi ex doliorum gallicorum afferibus, qui ordinario funt adcó praítantes ;. ut noftrates nullo idoipfiszquivaleant. —— | | Ut jam bonz notz fruftulum quercinumannotem , re- curram ad figuram quandam in literis. meis die 12 jan: 1680. datis, delineatam ;. quod lignum feré ,. fextá parte pollicis longitudinis in femidiametro accreverat , quemadmodum 3bidem annotatur litexis. AB. vcl CD; in quo fruftulo quer- | €119 ; Ü E 2 e Wo BEBB E E 'o | 8 EL Je | Do d o fààS B7 SPI EE HEBETE BEDS eg | e9us En "de e Ec Pra «o 5D , zm c E- | [5 -* BERBAS ATEEEEH PEEEKERK SHEDEE "N-Es PA. BS 3 c9 D. a JOE ACE 8t NE EE e. Trl B -E-E- & 3m ET E JEDE: ^U d : IHIEER XIDERERMEH HEEPEEE E "- e C4 TEE : E aiv C Xd PEE "a rd E "€. 8 ^w c5 bit PEFEEFTIT s$is DEUEB o XEREEE jlo2o50d 328 & i B8B | | 4 eo SEIN Pos d c T E? ew €3j | ics bm 2 LE gos cE-h- Q'ad efus : P5. ZEE m 95 z2is SN-E- . 8.9 O v m Eg "I. o." 9 D Br og88 659 [5 c c oc O "Bg lel zzs E-N- "Eo 5b S50: 0 0o anatomia e Contemplationes. fuo femidiamétro ; ita ut AB denotet longitudinem vel craf- fitiem , quam unó anno arbor acquifiverat, eftque feré 4; pol- licis partem longa , BC. vel ED. denotat longitudinem incrementi fequentis anni. ABC. & EFD, fignificat fpe- ciem quandam vaforum horizontalium , magná copià fibt mutuo adjacentium , & HHHH lineis fufcis ductz, fi- enificant alteram fpeciem vaforum horizontalium , paucó: nuinero fibi adjacentium , háfque duas vaforum horizon-- talium traníversim diffe&torum fpecies, delineavi in prze- di&ta mea epiftola die 12 jan: 1680 datà. ! Omnes hz triplices delineatz partes rotundx , quz in tri- ecfima parte , pollicem longa , reperiuntur , nonnifitri- . plexafcendentium vaforum fpecies funt ; hincque fatis effor- mationem ligni quercini concipere poffumus ,. videlicet : quód non nifi ex vafis fit compofitum , nec non quód in lgno, in cujus femidiametri craflitie unus pollex, autin toto diametro duo pollices ( hoceft , intra annos trigin- ta) fueréaccreti, trigefies magna cfformentur valía : undé fequitur, quód maxima ligni; lenté ( uti fuprà dictum ) accrefcentis , pars, valdé fitinfirma ac corruptibilis, prz- fertim fiinlocis humidis ; ubi nulla fenfibilis aeris accedit mutatio, ufurpatur. Sique ex adverfo perpendimus, quód. ligni , fub calidiore zona crefcentis , femidiameter, unó annó accrefcere poffit in craífitie ad pollicem dimidium , five totus diameter ad pollicemunum , tunc facile obferva- musad quantam longitudinem, unus vaforum magnorum ordo, producatur, & quàm firmum, folidum ac durabile lignum indé refültet :/ dicamus enim fupradelineatum fruftulumligneum, hifce in regionibus productum , ut in Fig.I. AEFG. habere femidiametrum 27pollicum , quo-- adlongitudinem , idemqueiintra 12 annos effeprodu&tum, quia tale lignum gaudet vaforum magnorumz zcirculis;fi jam Ífruftum quoddam quercinum Rugeníc vel Regiomontanum | bb | cxami- AwNTowirde LerüwgWwHork. ' 351 €xaminamus, tunc réperiémus , quód indigeat quidem 3o & pluribus annis , antequàm primorumannorum incrementa - adtantam perveniant craffitiem ; fique idem ligium pro- pius circá centrum ,' ubr arboris femidiameter in craffitiead - quinque vel fex pollices pervenit examinàmus, reperiemus , quód arbor , intra 6o vel 7o annos , né duos quidem & 1 pol-. licesin craffitie affumpferit. Sijam lignum quercinum, in Norwegia productum , itidem examinamus , tunc repe- riemus , quod incrementum ibidem adhuc exiftat mi: nus. rel QUDU S SHOE SEUD es PEN Accrefcat Jam arbor boni incrementi, intra unum annum ad quartam pollicis partem in fua craffitie , tunc intanto fpatio producitur unus circulus vaforum majorum : crefcat itidem alia arbor ; in regionibus némee EEOIOHDUS,. ur tra 8 vel decemtannos, ad quartam unius pollicis partem; tuncin fpatio quartz partis pollicis, efficientur 8 vel 10 cir- culi vaforum majorum : hinc neceffario- fequitur , quód lignum in regionibus frigidis produ&um , fit infirmum &^ corruptibile : ac- confiteri debemus; quód lignum hifce in regionibus productum , .przftet pra alio in regionibus ma- gis Septentrionalibus efformató , ruríüíque quód hgnum quercinum in Brabantia & Flandria produ&tum ,. valore noftrum füperet , ac.denique quod Gallicum fit praíftan- tius Brabantico.. BIBDrrmd ian p | « Sciendum etiam eft, quód crafliffimx quercus tanti paf- fim non fint valoris ; ac quidem quercus craílitiei mediocris, fi modó bonz fuerint indolis 1n. incremento , ac à corrup- tione libere: nam etiamfi craffz arbores, primis 30,40 vel 5o aunis valdé accreverint; lignümque producant valdé lau- dabile ; tamen arbores ad ztatem 100. & 120 annorüm per- ventz ,vaddé parvos producuntcirculos, parámque quot- annis in craffitie accreícunt , ficque majora vaía in ligno valdé fibi approximantur , undé exterius lignum , arboris. supijt | 1u3 yale | 73 (o Zhnatomia e Contemplationes Á valdé craffz evadit prorsüsinfirmum , refpe&u fcilicet ligni interioris five medii. Etquámvis hic dicam ,afferem quer- cinum in medio magis efle firmum , quàm in utroque la- tere, quiain medio folidiuseft lignum , przífertim quandó infuper ex medioarboris vel trabis fuerit ferratum , norunt tamen ab experientia noftrates Naupegi, quod affer quer. cinus in lNave vel navicula, prius 1n medio corrumpatur; dum latera, quz minus firma dixi, maneant adhuc falva: veruntamen perfeveranter affero, quód tales afleres prove- nerint ex arbore , quz ante aliquot annos in trunco; mori inceperat , etiamfi oculis noftris nullam animadvertamus inaflere corruptionem eó przciíé tempore quo fuerit intro- ducta. | | aida | Queniam multi concipere nequeunt , quomodo querci- M E SA SUPR AGER EAD 'EAEEERTEA V * — na vaíaliquores continere poflint ,cümiamen lignum non nifi ex unitis componatur tubulis, praterire ficco pede nequeo modum , quolignum quercinum przparatur & pro doliis componendis elaboratur: videlicet, arbor vulgo in duo, 4, vel 6 fruftarefpe&u variz craffitiei diffinditur , 1ta £àd men , ut fiflio fiatà circumferentia ad centrüm ejufdem ar« boris : veruntamen cüm arbor in duas diffinditur partes; prout fieri vidiin multis lignis Kigenfibus ab utroque por- ró latere talis arboris frufta rurfus finduntur; undé quafi quadrata exiftunt: cümque craffz , arbores ita diffiffe adaflferes funt ferrandie , finditur par$ aliqua mediz arboris, ficque loco ligni trigoni ; efformatur quadratum ; per quam fifhonem afcendentia & horizontalia vafa five tubuli in lon- gitudine abinvicem finduntur, undéafcendentes tubuli five vafa talis afferis in longitudine ligni jacent, horizontales yero in latitudine afferis, 1ta ut liquor intra dolium ex prz- di&o ligno efformatum, maximam partem adítet vafis five tubulis 1n longitudine ab invicem divifis ; hincque ratio eft petenda , cur dolia quercina (etiamfi non nifi ex tubulis va- "usd gd - fifque A Aw ONII de LsEUWENHOEK. Es E. fifque conftant ). fint folida ,. liquorem.1 non emittentia 5 '€. g. concipiamus.- Fig r.ABFG.efftí ..—.. ore mast ui fuilom. quercinum 5. UM Ws VN m [pode n: um Mr UM vie NE Wi qr 4 IET —— tà, vifui noftro oppo- - | b fitum ; fi jam lignum e Ma BP PD n NU illudita findimus, ut. . cinia NV EET / AEAFvdlABCD. ^7 b, | HiGfirtlatitudoat- |... NW VU /// 2 | Ícris ,. neceflario. a« WU es | Ícendentia omnia & | WR ! horizontalia vafa fi- |. TOT E. ve tubulos. ,€X centro. A.ufque in circum- — — | ferentiam EF G- excurrentes (qui ibidem 17 duplicatis lineis indicantur) feparamus ab invicem in longitudine: | nam ficontrario modo lignum finderemus,. videlicet ab E yersus. G , tunc omnia yafa: berizontalia, tranfverm five Ae 9€ t El zt us 2$4 | 5 auo [d Contemplationes - hifi pice" vel pinguedine fuerint. obturata ipfa pertran- fit. Multi mihi objicere poffent , fi iquidem tàm multa dé virtute & nobilitate ligni quercini , in calidis regionibus produéti y. protuli, cur nihilominus naves, & prazfertim bcllice, in Suecia & Danía ex ligno , propriis in regionibus produ&ó, extrudtx, | tamdiu poffunt durare ; verum petr- pendant modo illi; quod lignum navis alicujus; | in calidas rcgiones v.g. Indiam Orientalem , abeuntis , unobien- nali itinere , fub feryidailla zona ( praefertim fi lignum in- ter afferes navis exiftens femper humidum fuerit fine aéris magnó 1llàc Angrelfü ) plus corrumpetur , quàm li- enum navis alicujus mádentis intra fripidas illas regiones per fcxennium : quam corruptionem noftrates vocant ligni fuffocationem & fermentationem. Güm jam predictum lignum fiffum diniécat in ifftrcil tunc vocatur lignum fcriniarium , vel quernum május (no- - ftratibus /V/2egefchbot ) cámque dolabrá multà fimül vafa ho- rizontalia ( quz Vietores noftrates vocantligni filum , Zez draed van "Font ) dedolantur, tunc fplendentes bftteriosiia ! tur figurz ; & tunc elegans vulgo vocant lignum fcriniarium. Ciofa; autem talis fplendoris 1n ligno quercino confiftit in | €o , quód vafa horizontalia multo fiht minora quàm a« fcendentia; quz folidius efformant lignum ; ac per confe- quens quo FOHOTISS et lignum | eo magis. fpfenuctn & ni- tet. Ae $i Multi HB dem: NE ; diets apparatus navium eft commiflus, curant, ut trochleares orbitz efformentue ex ligno guajacos quia hoc eft'valdé durum, multámque infe continet oléi, quó quafi illinitur ; ficque non facile acceritur j^ verám velutriftz funt laudabiles j ita vituperandi funt ; ipfi truncicui Orbitz ille inferutitur; parantur enim es igno fraxini'in Norwegia prodtito;- quod valdé E^ de agos AwTourirde LggvuwENHozK. 255 adolevit, eftque valdéfpongiofum, ac debile, quód neu- tiquàm comparari debet ligno fraxini, hifce in regionibus, in terra laudabili adultó. Multas fraxini arbores in INorwegia adultas examinavi , fed obfervavi, quód zo, 30 imó 4oannorum fpatió , tan- tam non acquifiviffent craffitiem , quantam quidem circa urbem noftram crefcentes , unó annó , uti antcà ctiam à nobis dictum cft. | Et quamvis fupra valdé laudaverim lignum quernum & fraxinum , in calidis regionibusadultum , fupra aliud frigidis in regionibus productum , tamen fciendum eft , quód hoc in omni ligno locum non habeat ; quantam enim habet nobilitatem lignum quernum & fraxinum in calidis regio- nibus productum, tantam exadverío nobilitatem habet abies 1n frigidis regionibus producta , prz alio in calidis regionibus, ubi citó crefcit ;, adultó ; nam abies , parvis ut ita loquar; gaudet vafis five tubulis afcendentibus ; & quam- vis nonnunquàm hic illicin tali ligno magnum aliquod vas Obfervamus , id tamen parvum afferre poteft obfítacu. lum. : In abiete ,. quotannis ; initio ipfius incrementi , una eadémque vafa , bis efformantur ampliora ; quàm eadem ar- bore, codem anno; crefcereceffante : hzcque ultimo pro- ducta vafa funt quoad lignum , valdé crafía, gaudentque valdé parvis cavitatibus , durabile lignum efformantibus : & quo lignum hoc quotannis minus crefcit, eo plura funt folida vafa, fique lignum illud 1n extremitate fui exami- nando obíervamus , circulos ( fingulum annum denotan- . tes) propé valdé fibi adftare , facile concludere poffu- mus, quod fit durum & tenax lignum , przíertim fi magna finguli circuli portio , refinofum five. rofcidum habeat qo- lorem. n | "Ad demonílrandam produ&tionem five accretionem ! | Kkk abictis 256 "fuatomia c Contemplationes abietis confultum duxi fruftulum ejusaliquod delineare, ut. hoc modó differentiam oftenderem inter afcendentia vafa, quotannis tempore vernó efformata, aliàque codem anno. producta vafa incrementó ceflante, (vewsa9 9 ue * e d 9 w^ » *» CECI IX [ ; [ n L c- 45 LP- CP ped L3 134 3114 &* ai ri "p : 79955 945. up Fig. 3. ABCDDEFGG. fignificat fruftulum ligni abie- tin1 ; in quo ABC. vel GEF ( feré ) longitudo eft decimz quint partis unius pollicis: ABF G, denotant. portionem quandam ligni ; pracedente anno fub. incre- menti ÁwTOoN1IIde LrevwENHOEK. 257 menti ceffatione productam , ita ut fejunctioneshz, li- teris BF annotatz, fignificent locum illum in quo incre- mentum ceflavit. | .BCDDEF, denotant ligni abictini portionem quandam, fequentis anni initió productam. : Hinc jam patet differentia inter vafa, unius cejufídémque anni initiÓ producta , & alia tempore auctumnali cf- formata. Si Jam dictum lignum , in longitudine ABC ( quz eft 5; portio longitudinis unius pollicis ) duobus in- digeatannis, ad femidiametrum arboris ad tantam crafli- tiem perducendum ; fequeretur , quód in di&to fpatio , bis folida vafa (( qualia funt inter A B ) fuiffent efforma- ta: Adde quód delineatum hoc fruftulum fuerit ex arbo- re boni incrementi , nec non quód lignum , quotannis multo. miaus crefcens ; non folum tot magna vafa produ- cat, verüm etiam quod magna ac primo producta vafa , tanta non fint , & przíertim fi lignum in regione frigi- diore laudabilique fundo creícat. Summatim, quo circuli in predicti ligar extremitate, propius fibi invicem adítant, co tardius crevit arbor ; hecque fpeciés ligni eft maximé durabilis. : | D.D. & GG. funt vafa horizontalia ; qux 1n hocligno. arc valdà iibi invicem. adjacent. ,. ita ut ,. tranfversim difciffa, difficultér dignofci queant. ey | Cümcabhinc paucis aliquot feptimanis, prz parari viderem. malum quandam Navis magnz ; examinando ipfius extrc- mitatem. dicebam operariorum prefecto, quód lignum il- lud 1n Norwegia non crevitffet , quódque valdé futurum effet infirmum; cümque portionem quandam alterius mali examinarem. , lignum illud. adhuc ignobilius. efle protuli. In hac fententia folummodo confirmabar ,. dim obferva- bam, quód circuli in hoc ligno,longé abinvicem diftarent;ac per confequens quod arbor fubito accreviflet, fiquidem qui- Kkk 2 Vis; 258 uat. e Contemplat. AwrouundeLrsgUwENH. vis circulus indicat incrementi annum unum : Refponfum autem accepi, quod mali ifte veniffent Hamburgo. Hz funt obfervationes mex exiles circa valorem & ineptitudinem ligni facta ; fique meliorem lignorum habe- rem cognitionem, prolixius eorundem hiftoriam pertexe- rem. lnterim maneo &c. AwToNrus de LEgüuwENHOEYX. In proximé precedente epiftolà , inter alia dixi ; quód ex ovis fquillarum , embryones five nondüm natas fíquillas extraxiffem, hic loci ficcó praeterire pede nequeo ,- quód abhinc aliquot diebus ; conchatos quofdam acquifi- verim pifces ; ejufdem cum ífquilla magnitudinis ,. ipfi- que faltem coram oculo yaldé fimiles; verüm cüm eofdem contemplamur per microfcopium , advertimus, quód nec caput, nec pedes vel conchatz partes, cum fquillz fabrica conveniant. Hxcífpecies pifcium vocatur noftratbus. (' eer Jleurkrabbe ) ováque fua geftat inter pedes , quemadmo-- dum íquillz &aftaci: Hxc-ova itidem aperui, & ex iis embryonem extraxi , in quo diftinctius pinnas. caudz nec non corporis pedesobíervare potui quàm in embryone fquillz. EL IUN I 8 JH jl e (aya " W yn 1 NH. rd " sod Mags els a ó i p Y jt i * " ES Ww m ORARE " : " m Rol asicitge À Nu * ANN * n i 2nd m : Rd m^, i Low SN